장음표시 사용
411쪽
9. Fides demum, seu Melitas , quae Unde quaque praestimi debet i: 1 testibus , ut eorum atra latio sit idonea , unde e ieiusdem praesumptionis defectu testimo nium redditur illegitimum . Ex triplici autem ca9ite potest non Irim qua in i, ea praesumptio vacillare, aut etiam induci presumptio contraria , adeoque echoc capite repelli aliquis ab atteitando: videlicet , vel a X nimia coniunctio 1 Q seu propensione erga litigantem ciuiaque causam vel e X nimio contra eua dem odio. ; vel ex eo quod quis alias. contra fidelitatem peccauerit merit uoperiurus.
Io, Ratione Iairnig coniunctionis seu propensionis erga litigantem , re pelluntur a testimonio domestici, qui videlicet sunt eae eiusdem familia c. mlitteris et de testib. σ i. penisi. U. e ἁ-. Item consanguinei & assines, ut colligitur e X c. Supereo 22 . eod. Parentes
s. C. eod. iuncita ibid Glos, υ. Parente. .. Nisi tamen causa aliqua agatur, quae so lum domesticis, aut contingit ineIS nota, sit, ut est exemplum in caerissens ψ. 2 3. q. ex qua ratione in causa consangui nitatis audiuntur testes consanguinei, quod eam praesumuntur magis scire, C.
de testiti. imo Sc ipsa mater , statur a:ate contractum Μῆ-
412쪽
4oo Instit. Non. lib. III trimonium , quamuis ex cius sol us dicio non dissoluatur matrimonium iam is . contia tum , sed plurium testimonium
requiratur, cit. cdulcreo 22. eod.
11. Ratione propensionis seu asseetio-
UiS erga Caulam telles esse non possund Aduocatus, Procurator in ea causa , Pro qua Operam Se patrocinium praestiterunt , etiam iri causa appellationis, Iin. de testib. in 6. quod & in executoribus negotiorum obseruandum est ex
ι M. s. eou. Repelluntur quoque a ferendo testimonio ita causa criminali ij qui consimili crimine , de q*o quaestio
Personas 2o.de testib. quia scilicet potiet esse periculum aut suspicio, colluHo1HS , aut allectus ad causam propriam tanto secilius defendendam. Excipitur tame in crimen laeset matellatis in c. i: de confes crimen simoniae si de eo agatur ciuili-
ver, & emolumentum exinde nou Pr ueniat attestanti iuxta textum in c. a. de Iesb. in o.
I a. Ratione odij erga alterutrum, litigantem, repelluntur ab attestan do eius inimici l. Testitim 3.. st eod. quia non praesumulatur ex fide, sed po-aius ex malevolentia dicturi as. Demum ratione infidelitatis alia scommissae repellitur periurus, qui falsum iuramento confirmaucrit, idquktum
413쪽
eum in causa ciuili,tum in causa criminae ii, quamuis sit emendatus, & de per
iurio poenitentiam egerit, c. Paruuli
22. q. Ur c. Semel malus 8. de reg. iur'
in6. Quod est speciale in reatu periurii 'Si quis enim alio criminis genere pecca uerit, sed postea de eo crimine sit e mendatus, omnique purgatus infamia admittitur testis in causa ciuili, & etiam in criminali quae ciuiliter agatur, Ut eX- presse habetur in estimantam 34. dei estib. ubi latius videndi Doctores cassis a siquos speciales ab hac regula excipLentes . EX proportionali quoque ratione re ij ciuntur haeretici, Iudaeri, Sc Pagani a ferendo testimonio contra Catholicum Se Christianum, G Non potes8 a 4 cum duob. seqq. a m q. r. quia videlicet, ut ibidem dicitur, non potest erga homines esse fidelis , qui Deo extiterit infidelis . Testimonium tamen Christiani
contra Iudaeum non repellitur, c. fu i ei
a I. de testib. quia non est in eo infidelitatis praesumptio. 1 q. Quod autem attinet ad modun recipiendi testes legitimos, eorumque attestationes, quod ab initio huius tituli proposuimus secun fio loco examinandum; uterlibet litigans intra staturum a Iudice temporis terminum, si quid per testes probandum sit, debet testes in iudicium adducere, Prius tamen citatista t
414쪽
oi Iussit. Canon. lib. III.& euocato aduersario , qui ipsos v Ideat iuranteS,& audiat, ex c. r.eod. & si quilhabet quod contra ipsos eXcipiat, id
ante eorum e Xamen de attestationum is
publicationem obijciat.Prodii tis autem testibus, & aduersario comparentiaia sex hiberi deh ent tum Iudici tum etiam
Aduersario articuli, super quibus producti sunt ipsi , testiumque nomina significari . 13. Eo actu expedito, vel Aduem
artus aliquam caeceptionem obijcit con- ara testeS propter quain eos a testimonio Tepellit , vel nullam. Si primum : Iudicis erit attenta rei qualitate prudenter
decernere virum lus .enso eXamine i stium Codri ret quoa C iaceFrum est, adducendae sint probationes exceptionum 3,
cin potius procedendum sit ad Testiumaexamen, dilata probatione e Xceptio- anum , quae si penitus a Iudice non ad mittatur, dat excipienti ius legitimum appellandi, c. ex parte q. de testib. Si autem nihil excipit, absolute proceditur ad examen, pro quo potest Aduersa -xius exhibere Iudici interrogatoria sua super articulis sibi ante exhibitis, ut etiam per ea de interrogatoria super eisdem articulis Iudex testes interrOg et a c.
prssentium a. q. testes etiam eod. in 6. Vt si forte contingat testes a producente
luisse subornatos, per intei rogatoria ab
415쪽
Τis. 12. De Tesib. ty attestat. 4oyaduersario proposita facilius deprehendatur , & propterea productori testium non debent eadem Aduersarij interrogatoria manifestari, ut docet glos. in cit.
c. Praesensium v. interrogatorIa .
16. Testes igitur in iudicium admissos & receptos , praemisso coram aditer sario iuramento veritatis, quo iurare debent se non priuato odio, neque amicitia , neque pro aliqua commodo ad hoci iurandum inductos, reique veritate prout secundum conscientiam nouerint testaturos,quia nullius testimonio quantumcumque religiosus existat nisi iuratus deposuerit in alterius praeiudicitii
inquam ita admistos, & iuratos Iudex
separatim singulos & secreto examinarta debet tam super articulis a producente Propositia , quam super interrogatorijs exhibitis ab Aduersario , inuestigando diligenter circumstantias omnes , quaSCognoscendae veritati utiles iudicauerit,
ut decernitur in c. Cum causam 3 7. eod.
Uy tu L Testium eod. subtiliceretiam anilnaduertendcx quo vultu , quave animi constantia aut trepidatione deponat, ex quibus saepe rei veritas proditur. 77. Illud tamen principaliter ciCare debet Iudex , ut testes dicti sui ratio nem prolerant , quia ex qualitate ratio His pendet robur , ta e dicacia testi mouisis itavi
416쪽
datur ratio , testimonio non credatur , praesertim in causis criminalibus , vis Initur ex c, Pr erea 2 eod. in l. solam
3. C. eod. Hinc si quaestio in iudicium adducta talis sid, quae per aliquem e quinque sensibus corporeis de natura fila percipi possit, puta visu veb auditu
debet gulariter testis ut conuincenter deponat , testificari de visu, de auditu proprio,. de s solum deponat de auditu alieno, regullariter, non admittitur, C. Licet q7 . esci. Vbi etiam aliqui particu lares casus ab hac regula excipiuntur HVniuersaliter autem Iudicis erit, prin-denter secum perpendere qualitatem rationum in attestationibus a teste prolam tarum , Utrum Plus, vel minus roboris habeant, quia quae argumena ad Pro bandam quamcumque rem sufficiant nullo certo modo satis definiri potest, vestia exponitur in I. Te stium 3. s. eod. 18 Examinatis testibus ab Actor productis, debet admitti Reus ad probationem eorum , quae contra testes Arctoris excipit, nisi tamen super his fusexit ante auditus . Quod si idem Reus eiusmodi exceptiones probaturus testes suos & ipse producat, poterit Actor testes illos repellere,eorumque testhnonia etia alijs superinductis te1tibus reproba
ce , Vlterius tilstium productio non δ
417쪽
mittitur, ne lites nimium protrahantur 'di ad summum concedi potest quartata
productio dummodo interueniat te al1s1olemilatas , hoc est ut postulans praestet ramentum, quod neque per se, nequerer alium testificata subtraxerit, vel fue- .vit perrimctatus, nec per dolum aut a tem aliquam quartam productionem exposcat; ted quia quos dςsiderat de nouopi Oducere, prius habere nequiuit. iuxta textum expressum in c. penuo. & hoc est quod dicitur in rubr. a. Licet 'sit: - 69. eod. testeS probatorios & reproba orios probatoriorum reprobare preProbatoriOS reprobatoriorum non licere.
19 Ad rem plene probandam re rivi Mir ag minim um attestatioties. Quorum omni eXceptione maiorum s .
L cet 23. . . quae & regulariter suffcia iant , HXceptis quibusdam particularibus casibus, ita quibus plures duobus e Niguntur . Vitius autem atte1latio facit tantum semiplenam probationem, nisi linc sit publicus ossicialis ad aliquem a cum Constitutus, & de eo actu a se se- to testetur ,' aut nisi agatur de euitando peccato , EX qua ratione decernitur in c. Juperem eod. vi in quaestione virum saiqua mulier sit desiponsanda viro, etiali 1ola mater alterutrius deponat eos este consangvinpos tale testimonitru
418쪽
qo6 In stit. non.Lib III. satis sit in ordine ad sponsalia non contrahenda, quamuis si Matrimonium est firmatum, non debeat sine plurium iuramento dissolui seu irritum declarari. ao. Sed neque satis est testes Plures, nisi fuerint etiam contestes; hoc visi de uno eodemque indiuidualiter favniformiter attestantes . Testes igi-xur singulares quales dicuntur qui singu-L de distinctis aut diuersis actibus testantur , aut qui super eodem actu non concordant a plenam fidem non faciunt C. Bonae 23. de elect. alijsque iuribus.
Quod si singuli testes deponant de aliquo particulari aetu iterabili & sub eo-Hem genere contento , controuertitur
inter Doctores virum in tali casu censeatur plene probatum idem genus a Raamuis plene probatus non sit ullusa tus in indiuiduo , utpote a singularit diste depositus. Glos ini. Ob carmen et Iris . de testib. v. impari numero, quam re- rt Panor. Consilior. Iib. 2. cons l. 181. ana. docet, testes singulariter deponentes de actibus particularibus , sufficienter probare cum agitur de probando uniuersali, ut puta si probanda sit possessio diuturna , non obstat si unus testis dicat se uidisse possessionem uno temPO-re,alius autem dicat se possessionem vidisse alio tempore, quia in ea quaestione hoc solum generaliter quaeritur an quis Iosset
419쪽
Τit. Q. Detesib. s attestat. o pone derit , in quo genere omnes testes Concordant, non autem an illa vel illa die possederit, in qua specie testes illi unu singulareS. 21. Si plures testes idonei sint de uno eodemque facito contestes , & unus D is contradicat, hic non euertit plenam aliorum probationem; potest tamenta nonunquam minuere si multum illis dignitate praeemineat : in testibiis enim non selum numerus, sed etiam qualitas attendenda est eX c. in nostra 32. de te- b. ubi propterea decernitur ut si testes ab utroque litigante producti deponant contraria, & pro parte Vnius sint pauciores sed multo .maioris auctoritatis , plene probatum censeri debeat pro eo , pro quo testes illi pauciores deponunt quamuis caeteroquin ubi non sit ille ex- celaus praee minentiar, obtineat in probatione qui plures pro se testes idoneos
22. Vniuersaliter tamen spectat ad Iudicem testes ita d de me S,quautum Potest, conciliare & quia delictum &Periurium in testibus non est facile prae sumendum, c. Estote a. de reg. iur. . c. unico descrutin. in orri faciendo ; ideo ubi contrarietas manifesta non est , eorum dicta benigne interpretabitur ut
de ci uersis aetibus videantur fuisse test ii si eorum depositio fuerit circa actus
420쪽
Τi .i 1. De testiLU attestat posuper ali)S, c.cum venis t.2. . eo I. Memadmodum neque potest quidquam opponi contra personaS testium , . exceptis tribus casibus e X prestis in c. Prasentium 3 3. eod. videlicet si Reus iurauerit se ad hoc ex malitia non procedere, vel nisi forte ante publicationem id fuerit protestatus, vel si ottendere pollit se post publicationem didicisse quod obiacit in
et s. Depositiones testium in uno i dicio plenario rcceptae etiam in alio fidem faciunt pro eadem causa & inter easdem personas, c. Causam I D eod. Dixi in iudicio planario : quia receptae in a
iudicio summario fidem non faciunt pro plenario , sed debent iterum illi vel alij
testes examinari , eX c. υeniens 38. eod. Quemadmodum neqne receptae coram
Arbitro , si testes illi adhuc vivant , &alteruter litigans nolit stare illis atte-ctationibus pro plenario iudicio . Si autem ipsi testes coram Arbitro recepti mortui sane ς tunc eorum attestatione Ssdem faciunt etiam in iudicio plenario, ex c. Praesentara 3 o. eod. iancta ibid.glos. v. acta . Ratio quare iura. decreuerint Φlus deferendum attestatio uibus testium mortuorum coram Arbitro receptis , quam adhuc viventium csse potest: quia ii mortuorum etiam testium depositiosὶ es