장음표시 사용
21쪽
M. CVR1VS . LUPOR TIBIARIVS . DE . SACRA . VIA
ue. Tibia Thragia Matris Deum , eX calamo , cum adjuncto cornu leniter inflexo . Hisce Tibiis recurvis utebantur Antiqui in Sacris Matris Deum s ut ostendit, cum Vetustis ScriptOribus , etiam anaglyphum relatum inter admiranda urbis Romae, sol. II. Inde imaginem desumpsit, cum Bartholino pag. 26. tab. I. num. 2. Similem VideS etiam num. 3. ejus dem tab. I. Bartholini, desumptam ex Bois sardo Tom. R. pag. I. BartholinuS cornu Vitulinum fuisse docet, pag. 26. 6. Fisula Panis, seu Soringia, eX pluribus calamis diversae longitudinis simul junctis, ut,
citra necessitatem eXcavandi plura foramina in eodem tubo seu calamo, soni diversi, labro per dispares calamo S percurrente, ederentur . Quare Lucretius lib. V. Et supra calamos unco percurrere labro .
Vissitur in compluribus signis anaglyphis , &picturis referentibus Pana, Atym , Pastore S . Ex ara vetusta Μatris Deum,cum Atyde edidit Boilfardus Tom. pag. 4 . quae imago recusa nuper est in nova editione Gruteri Antiquitatum Tom. I. pag. 27. Inde hanc figu
22쪽
ratai desumpsi cum Bartholino , de T ibiis Veterum tab. I. num. 3. & 8. Ante Ethnicorum Iabulas inventas, vidimus supra num. Ι. ejusmodi organum , aut organi rudimentum , a
filiis Jubal usurpatum, dici in Sacris Litteris IIuuab.
I. Tibiae longae, & Spondiacae , sive Spondi lis , Isidoro ad hymnos idoneae, qui a supplicibus in Templis canebantur. De his Bartholinus , eX Μario Victorino , pag. ψS. Figuram cXpressimus eX pictura veteri Pyramidis Cestiae , impressa in recenti editione Romae Veteris Famiani Nardini, & a Petro Sancte BartOli inter picturas Veteres, sol. 6s. 8. Tibiae pares. De quibus Bartholinus Pag. 8. eX Scaligero , aliisque Scriptoribus. Figura visitur in Sarcophago Matthadorum in
Monte Caelio, Musas eXhibente . Sponius edidit Misceli. pag. 4 . ubi Musae Terpsichoraeis attribuit calamos , seu pares Tibias potius
appellandas, ut eX materia, & figura constat, hic a nobis adamussim ex prototypo delineatas. Materiam demonstrant fragmenta tria ejusmodi Tibiarum . paucos ante annoS reperta in antiquo sepulcro Vineae Moroni ad Pomtam Capenam, intra Urbem. In his fragmen iis s
23쪽
tis, tubus interior Tibiae est eburneu S, e terne Conte Otus tenui lamina argentea , in quo tubo foramina supersunt ita disposita ; ut anaglyphum Matthahorum eXacte monstrat, quod nunc exstat in Academia JEtrusca Cortonensi .
Tibias longas sepulcris adhibitas, sed latiores, ostendit, eX Galeno, aliisque auctoribus antiquis , Bartholinus pag. I si . A quabiles , & calamis communibus sive arundinibus crassitie , Ac tubi continuato commensu respondenteS .
anaglyphum illud eXhibet, eX quo figura nostra desumpta est. Quare pares Tibias, & calamos Musa illa cum teneat, Clio dicenda potius est: cum Horatio, acrem Tibiam illi tribuente,nempe acutum sonum edentem; quem
admodum eX vocis etymo intelligimus, & in notis legimus ad Odem XIL lib. I. Item Sirum, aut Heroa , bra, Tel acri Tibia, seu es celebrare, Clio tHeroum Vero,& Clarorum Virorum laudibus celebrandis deputatur Clio a quorum adhibentur in sacrificiis, & in ludis Tibiae pares rtum in ludis, inquam , tum in sacrificiis , ubi scilicet funebres eorum memorias indicari observat Tertullian. lib. de Spectaculi S cap. a.
6. & 9. a templis , o aris , inquit, o illa infel
24쪽
citate thΠris , O Janguinis , inter tibias, o tubas itur , duobus inquinatissimis arbitris funerum, o sacrorum Designatore, Haru pice. In sacrificiis, perinde ac in ludis scenicis Ethnicorum , Tibiae pares exhibentur passim : & memorantur illis persimiles , quas eX anaglypho Μatthae-jano hic retulimuS -9. Tibiae paxillis instructae . De quibus Bartholinus pag. 42. qui figuram addidit Tab. I.
num. S. eX anaglypho TriVultiano, apud Gruterum. Occludenda, vel recludenda foramina pro varietate soni acutioris, aut graUiOriS, juXta modos diversos attemperandi. Vide Fi-COron. te Mochere Sceniche Tab. II. p. 169. &Bonar. Num. P. 368. IO. Tibiae bifores. Ab Antiquitatibus Romanis Boisi ardi figuram mutuatus est Bartho linuS Tab. I. num. ψ. EXPosuit Vero pag. 2 8. Easdem quoque Vocat, cum Statio, Tibias cou-jmal S .
II. Tibiae geminae, descriptae ex cippo sepulcrali Choraulae per fulvium Ursinum, a quo Bartholinus desumpsit Tab. I. num. 6.& eXplicavit pag. 46. ubi etiam indicat aliud Ursini marmor, a se incisum Tab. II. num. I. in quo Choraula utraque manu gestat gemi
25쪽
ν E T E R U M. IInas Tibias, singulis singulam . Eadem figura
hic repetitur. Vide Ficoroni opus delis Ma-'lchere Sceniche pag. 29. & 2I8. Tab. 84.12. Tibiae Utriculariae , si ve Utriculares , TAd it
quae nostris pastoribus , & mesoribus passim
adhibentur . Ab Antiquis pariter usurpatas noscimus ex Suetonio in Nerone cap. I 4. Vide Vossi Lexicon Etymologicum in verbo Uir culariim , quem a Varrone Tythaulam dici observat. Uus figura eXstat in aenea icuncula antiqui operis , eXhibente pallorem utriculari tibia canentem, in Μu1aeo Albano, & in gemma apud Ficoronum, delis Mochere Tab. 83.
P. a M. Figura hujus Tibiae Utricularis desumpta est ex antiquo anaglypho marmoreo in Zophoro supra columnas porticum fulcientes in impluvio aedium Principis Sanctaecrucis prope Ecclesiam S. Caroli ad Catinarios . 13. Subjecimus organum Tireumaticum Tibiae Utriculari, cum ad genus utricularium Tibiarum pertinere videatur. Olim hydra licum fuerat, Vento eXcitato per lapsum aquae Praecipitem , eoque perducto ad tubos, seu calamos syringi ae : moX, adjumento sellium, compendiosius evasit organum pneumaticum,
26쪽
per eosdem inflatile. Visitur pneumaticum
organum in nummis contorniatis, ut Vocant,
insignitis imagine Neronis . Eorundem ico nem protulit Patinus ad Suetonii cap. 4 I. Vi 'tae Neronis, pag. RO . & Vidimus apud Antonium Borionum Romanum. Panvinius de Lindis Circensibus , p. 38. describens parallelo pedum , seu stylobatem Obelisci Constantinopolitani, ejusdem meminit, Tab. I9. Ante illa tempora fuit etiam Chorus, instrumentum eX simplici pelle cum duabus cicutiS aerei S, quarum per primam inspiratur aer, qui per secundam emittit Vocem; uti legimus in epistola ad Dardanum Hieronymo attributa . Videndus ea de re Scaliger in notis Eusebii ad annum
MDCCCCXCV. Pag. I 69. Col. 2.14. Tibi et Siticinum latior eX cornu, ad funera Plerumque adhibita , de qua StatiusThebaid. lib. 6. Cum lignum tu lus cornu gratae mugit adunco
Tibia , cui teneros suetum deducere maneS ,
Lege Phitagum musa Pelopea monstras se ferebatit
Exequiale acrum &c. Videndus Bartholinus lib. 2. cap. IS. qui Κi chmanno, de Fun. Rom. lib. 2. cap. ,. Tibias illas latiores, ac longiores Visas fuisse Observat, licet
27쪽
V E T E R D M. IJ licet Cares in luctu uterentur gingrinis palmi longitudine, stridulum quid, ac luctuosum
Figura Tibiae latioris visitur in Virgilio Vaticano AEneid. I. ubi Ventis tempestatem excitantibus assignantur Tibiae latiores , &corneae, apprime accomodatae sono procellae graviori exprimendo. Vide novam Editionem Virgilii, apud Calcographiam Pontificiam,
IS. Hebraeorum DP Κereu, cornu, hac in
figura mihi expressum,protulit ante P.Κirche rius Μusurgiae lib. 2. cap. . q. R. Pag. g. aucto ritate veteris Codicis Vaticani, unde a se desumptam imaginem asseverat. In Vitris antiquis Coemeteriorum S S. Μartyrum, ubi arca, seu armarium eXhibetur, Cum Voluminibus Legi S , nec non candelabrum septi lychne , &alia Sanctuarii instrumenta, Vissitur etiam .
p Kerea, seu cornea tuba Sacerdotalis, adhibita ad indicandos dies Festos. Videri possunt figurae in erudito Commentario a Senatore Philippo B0naroti Florentiae edito paucos ante annos, ubi eadem vitra mirifice illustrantur , praesertim Tab. II. num. F. & Tab. III
28쪽
16. Limus Militaris, eX metallo efformatus ad similitudinem cornu, saepe Occurrit in Columna Trajani, praesertim pag. . & I. &c. ubi adhibetur in sacrificiis , una cum Tubi SLiticinum . Cornicinum Collegium memorat lapis antiquus apud Bartholinum de Tib.Vet. lib. cap. I. Pag. mihi 238. & Fabret. de Columna Ir ani cap. I. pag. 2OJ. in quo est figura eXcusa Litui, sive cornu ejusdem, eX aere recur Uo, ut Vegetius appellat, lib. 2. cap. 8. Similis expressus in Columna Trajaninum. Praesertim 36. &8 . unde nostra figura desumpta fuit. Vide Tabul. ΙΙΙ. ejusdem Bartholini num. q.
IJ. Cornu Venatoritim eX metallo, ad
similitudinem cornu animalium inflexum, latiori pariter orificio donatum . Figurae passiim occurrunt in Vetustis anaglyphis, & picturis, praesertim ubi venatio adhibenda est . I 8. 'Buccina , una cum tubis , & cornu seu
lituo jam descripto , ad praelium ineundum signum dabat. Vegetius loco indicato, apud
Bartholinum pag. 287. Tubicines, inquit, Cornicines , Buccinatores , qui Sel tuba , mel aere cureto, zel buccina committere praebum solent. Ouare, Praeter Tubicines, & Cornicines, etiam
29쪽
etiam Buccinatores in antiquis InscriptionibuS memorantur, eX quibus C. Salius Matemnus 'Tuccinator Legionis V. Aliud marmor apud Gruterum p. 6O9. & Bartholinum p. 226. Buccinam, ad tubae genuS,cum Eustathio, reducit
nae primum inventorem Tyrrhenum Herculis silium, qui concha pertusa buccinavit. Hygini verba sunt, fab. 277. T rrhenus Herculis filius tubam inίenit, qui concha pertu a buccis Sit , o pagum conzo Sit, testatique sunt se momtuum sepulturae dare. Unde tuba, T rrhenum melos dicitur : quod exemplum hodie Romani serzant;
cum aliquis decedit, TubicineS cantant, cy am ci c0nzocantur , testandi gratia, eum, neque serro ,
ueque veneno pertile. Praeter usum in funeribus, etiam in civili politica ad populum classico convocandum usus Buccinae fuit; quam Tyrrhenus adinvenit, conchilio classicum csnens, unde solet Tritonibus assignari. Vide lucernas Bartholi par. I. num. s. Borioni erudita Collectan. ROm. Antiq. & Bellorii eXplicationem, ubi scite adducit eX Ovidio Metam OrphOsem I. hanc descriptionem buccinae Trito-
30쪽
Caeruleum Tritona Socat , conchaque son tu
Inspirare Iubet, fluctu que, flumina signo
Pam retaocare dato. C Ca buccina siuinitur illi Tortilis in latum , quae turbine cre cit ab imo Buccina, quae in medio concepit ubi aera p0nto , Littora zoce r let sub utroque jacentia Phoebo . Figura nostra desumitur eX aenea Tritonis imagine antiqui operis, quam serVO . FTequentes Occurrunt hae turbinatae Triton un1
buccinae in anaglyphis , & picturis Veterum , referentibus symbola Numinum Μaritimorum. Solebant autem , ut alibi observabam , Uisoriae Unieter alis Decade R. cap. 2 . num. F. Pag. 3O1. & seq. Tritonum signa buccinas innantium imponi fastigio pedis Saturni, ad in- dicandam aetatem, unde historia vocalis est. Ritum , dc causam aperit MacrobiuS Saturnalium lib. I. cap. 8. Illud , inquit, non om erim, Tritones cum buccinis fassio Saturni aedis Juperpositos, quoniam ab ejus commoratione ad nostram aetatem historia elata, o quasi Cocalis es, aute .ero muta , o obscura, o incognita . I9. Corneam tubam , seu Tibiam rectam , . cum labro repando,ita describit Sacchius Μyrotheciae lib. 3. cap. SI. & eX eo Kircherius in