Henrici Henniges, De summa imperatoris Romani potestate circa sacra. Liber vnicus

991쪽

a CAP. V De ore Erigendi Academiari dis 3

ii eliabitur, etiamsi eam aliquando conting t metua assensium fingere. Sed nec ipsum aedificium. ii quod mu abili solo superstructum est, vitiis suisi earet Dicunt Academias esse SocietatGEGi cloiasticas : dicunt tamen non probant. Quidi ni probent, ais, anne Validum est eius rei argu-d mentum, Cancellarius , fere semper Episcopus ἡ aut Ecclesiastica persona, cuius permissu renun- a clationes Doctorum atque Magistrorum fiunt ξά Specta e hominis acumen tam puerilia ludentis j in re seriat si quaevis societas Ecclesiasticum cori pus est, quae Cancellario Episcopo utitur, erit & ipsum Romanum imperium, quod triplex Can-

cellariatus munus totidem Metropolitis aCcui randum mandat et quo quid alienius a ratione, potest excogitari Fiet quaevis communitas, ti- amissa , quae omnium judicio maxime civilis, quamprimum Sacroordini in eo locus datur aut, dignitas. Quam repentina haec metamorphosis Zquam igitur studiosε ab illis cavenda , qui non, propediem cupiunt a Pontifice in provinciam, redigi. Sed non alio modo cavenda, quam Sacri' ordinis perpetua exclusione a publicis muneri. hus . Nam dum his ille per incuriam miscetur, iam citb tota facies civilis regiminis in Ecclesi sticum desinet,& ad vena quaedam &fupplex initio Dido mox tracta ad se potentia Africam subiugabit. Nulla enim causa est, Cur non illis quo rumCunque munerum resipe tu liceat civile compus in E clesiasticum transformare r qui illud: sine pudore ausi sunt propter Cancellarii Episcopi functiones. Ooo s g. 3. Co.

. Job. Baptista saltus in Not.in Thuan. histor. c. I i.

992쪽

De Summa Imper. pares te circa Sacra.

3. 3. Cognoscitur ex his aliorum infamis error, & Contra publica iura di mores patrios ni tentium , in Camer li judicio neque Assessores admitti neque Advocatos, nisi gradum suum iaprobatis a Pontifice Academiis impetraverint: qua quidem assertione nihil ego mendacius usquam invenio. Reclamat experientia , reci

mant illi ipsi , qui hodie sint in loco iudicii sive

Asses res , sive Advocati: quorum magna pars illis Academiis debet suas dignitates, quae peni tus 1 Romana Ecclesia desciverunt e reclamant deniq ue publicae leges, & praecipue inter eas Camerae ordinatio , requirens in Adsessoribus di gnitatem ab illis Academiis collatam, quae Imperatorum saltem , Regumque Romanorum confirmationibus erectae. g. q. Ad haec docentium liberalia studia electio eiusdem est imperatoriae facultatis,quae tamen plerunque communicari una solet, quibus potestas datur inst ituendi Scholas, sed ita, ne ii

peratorii auspicii oblivio sit. Eam provisionem nunquam iudicarunt Principes infra siuam dignitatem esse. Juliani lex in Codice nostro eviat, ea de re ita statuentis. Nec repente aut te

mere quis pro ure debet ad hoc muni docendi, hed vespublice ἀ Principe probari debet, et qui3 Princeps singulis Civitatibus adesse nonpotest, ex ejusjusi uicio ordinis probari debet, o Z

cretum curialium mereri debet, timorum comstisaute consensu. Apud Persas ex publico pe titi Doctores, quatuor Foris institutis ad omnis generis aetates moderandas et illis praeceptores regia

993쪽

i regia auctoritate praefecti. Lacedaemone nemo i Iiberos pro arbitrio suo domi alere aut doceres potuit. Sed pueri postquam septimum annum a CXCesserunt, centuriati in Classes innoxia ludo-irum libertate & contubernio consueve re. Qui-i hus Magistri pueritiae publice dati, civilis prui dontiae atque armorum causa. Athenis lex erati OU Sophoclis Amphiclidae filii, μὴ.ωα τῶν ιλο

l D δὲ μη Θάνα ν εινα ομία. . Apud Judaeos Regum i idem munus cujus minime David oblitus, quumi Rempublicam ordinaret, & ossicia civilix distriai bueret. b) Nam ab eo Ordinatus est Connenii as cum filiis: ad docendem & judicandum. Deini de populo ab Assyriis in servitutem abducto ad hos rediit ordinandarum scholarum ius, Undei iussu Assyriorum Regis o missus est unus de Sa-i cerdotibus Israeliticis in Samariam, qui docereti eos legitima Dei terrae. γ) Josaphatus post sublatos lucos &excelsa tertio anno regni sui misiti de purpuratis suis Benhailem & Obdiam per Cita, vitates Judae docendi causa, adjunctis Sacerdo- tibusLevitisque. Artaxerxes RexEsdrae legum i judaicarum peritissimo porestatem fecit docen- , di populum pex regnum suum dispersum, cum iure quaerendi sibi laboris socios. Neque in Ro- mana Republica alii juventutisephori, qIam eXSenatus Consulto. Quamobrem cum Achivo i rum legati Romae docere voluissent, inter quos erat Carneades ille cujuscunq; causae non infelixi Orator,ex Catonis sententia interdictum est eis, lectionibus. g. q.

994쪽

ys6 De Summa I . Potestate circa Sacra g. . Praeterea quid in Academia , quam

erigi patitur Princeps, docendum sit, idem arbitrandi jus habet. in genere studia in liberalia di stribuuntur, , Ulpiano, in in Ἀα-, MPlinio artes liberales ce) Ciceroni ingenuas, λilliberalia: quae rursus, vel vile . rdidae & circω

foraneae artes: Graeci claraς κριας vocant:

vel vetitae scientiae divinationes, sortilegia, M giae, indigno Matheseos nomine interdum vendi siles : d) quo factum, ut iure damnata math sis,& mathematici a Republica exacti. Illiber les artes sive primi, sive hujus secundi generis omnes in Academiis exulant : in Academiis it quam, in loco enim ubi illae, vilia pleronque do-eentur etiam artificia, sed ab aliis, quam quos Nutricii Academiarum erudiendae iuventuti praesecerunt. Liberales scientiae vero,etsi malum non sit,eas profiteri, non ubique tamen aequa εἰ plena lance proponuntur. Sunt Academiae, in quibus inferiorum tantum disciplinarum, quo more vulgi philosophiae nomine includunt, vel- ut Grammaticae,sphilologiae, Astronomiae, L gicae, Metaphysicae, Physicae, Politicae, Ethicae,

aliarumque ejusdem trinus datur libertas. Hince eadem causa non alios quam Philosophiae M

gistros illis fas est creare. Alibi adiuncta Juri prudentia & Medicina. Sola Theologia excepta. Pluribus locis omnium omnino ordinum lc f

Cultatum campus apertus ubi cuivis ad suspς sos honores vel ut metam,licet decurrere. s. c. D

995쪽

. CAP. XI te ore Erigendi Academias.

s 6. Denique de loco,in quo condereAca-'' demias placet, certior Imperator fieri debet. Ad illum enim alligata quodammodo privilegia, nisi: magna causa, ves ut pestis, ad tempus mutare' suadeat: aut conditori potestas fiat, quocunque ipsi visum loco fuerit, instituere scholam. Et sic tamen electione semel facta difficilis est transla tio , quoniam nominandi libertate per electionis actum sublata videntur priviIesia in determinatam sedem collata vix nisi assensu Imperatoris auferri posse. De qualitatibus loci, salubritate, firmitate, solo foecundo, aliisque nihil dicimus.

Apud Politicos S inter juris publici scriptores

Limneum haud perfunctorie tractata res est. Nos hic nunc subducimus ventis vela, & ad po tum navem : Canunt signa receptui. Sistamus igitur calamum. Quod recte factum a nobis est, non destituetur laudibus suis : id tantum oramus, ne, quod ex humanitatis conditione erra. tum est, merita venia. Spondere possumus, his

omnibus nos procul studio & invidia gloriam Deo quaesiisse. Veritati patrocinium: nobis ipsis honestum

laborem a

996쪽

iNDEX RERUM.

ABusus non debet usum tollere. cap. s. g. a. I 62. c. 6. I. ak p. 28- 7. I. . p. 66s Academias erigere imperatorium juS est. C. Ii .f. I. p. 9so non pontificium in terris imperii. c. ii. I.2. p. I saΛκα erama in sacriS rehUS fugienda. c. a. I. 2.p. a IAcquisitio rerum privatarum vetari Ecclesiis a Principe iure potest. C 9 β. 13, p. 8Oseaque olim quidem latius permissa sacro Oi clini. p. 8OC.&8 7 sed deinde crescente luxu avaritiaque restricta ex summa utilique ratione.ibid.& p. 8O8

neque id esse contra ecclesiasticam liberi tem ostenditur. f. ia. p. 8 I cmulto minus dignitatem. p.8i8 Actio publica omnis ad imperantem spectat. c. a

g. a. p. 28

Actio de pace religiosa cui, adversius quem & ad quid detur. c. s f. . p. 388 Actiones humanae vel sunt internae Vel externae.

997쪽

INDEX RERUM.

Actiones internae quomodo iubitat imperio. c. 3

Actiones humanae sunt vel definitae, vel in efi

Actiones indefinitae sunt materia legum civilium. ibid.&p.rio Actiones definitae quotuplices. p. sosquae ad ius naturae pertineant. p. t 7 quae ad jus divinum positivum. ibid.Aὼiones definitae admittunt imperium civile

prose. c. 3.f6 p. I toti circa se. p. m.&IIa sed non Contra se. c. 3 g. s. p. 1 1 3 Actiones Christi quotuplices C. a.I.aq. p.97& quae harum vicariam opem admittantZibid. Advocatiae Ecclesilae origo. I O. I. I, p. 9 S aLigmentum. g.a. p. 9'o Advocatiae Ecelesi e Romanae ius non confundendum cum Patriciatus dignitate. f. 3.

998쪽

INDEX RERUM.

Alienationis nomine in sacr. , rub S quid te ei intelligant Θ e. . SI . Dii Alienationis solennitates. R8 3 Amicabilis compositio in religi ne non impos bilis. C s. S. I 3. p. IIi neque turpis. p. at Anathema imperiale quid. e. 6 f- p δAnglia ius habet eligendi confirm i ndique sp scopos. c 7 H p. sis Animus etiam obligari potest in perio civili. c. I

Animus humanus in religione ducendus len ter, non imperio sie flectendus. c. s. g. q. p I7IAnimus ratione non vi superandus. c.6. g. a p 432 Antichristus non saevit in haereticos d Orthm

Ada. πινο quis dicatur. c 3, 6.T. p. IpsApostata quis Z C.6. f. as. p Apostatuum poenae. ibid. Apostolorum actiones & ratio vivendi non set per simi in exemplum trahendae. c. 6.9.2a p, 2Iquia stepe immediata inspiratione illustres, 2 ideo singulares. c.7. . 3.p sι Apostolorum praxeos exempla non sunt jus di Vinum. e. 8. I. ap 673Apostolorum arma spiritualia. c s . . 2.p. l. Athei omnem societatem & iustitiam hominum tollunt. c. 6.j.3O 'Atheotes iuri gentium adversia. p. 'Augustana consessio non est haeretica. c.

999쪽

INDEX RERUM.

Aula imperatoria etiam in causis religiota pacia fundata. c 6. I.4. D. 3ὀ2 Autonomia Ecclesiasticorum statuum a Prot stantibus petita. c. s. ao p. a O sed non potuit a Catholicis obtineri. p. at o quamvis in illam primo Electores ecclesiastici consiensissent. s. as. d. MI RBArelati consilium de puniendis haereticis.c. c

non item in plurium Deorum cultores. p. s saut qui res humanas omnes negant primo creatas. ibid. Bona Ecclesiastica mediata an religiosa pace comprehensa ξ c. f.I. 39-p as 1. quibus id rationibus negarunt Protestantes.

ibid. S p.7s a. usque ad pas7 quibus assimarunt cathoIici. S. O. ἡ.2f7 quid ea de re in instrumento pacis constitui Protestantes petiere e g. i. f.a quid item Catholici Z S. a. p a61 quid Orator Caesareus 3 3. 3 p.a63

quid porro Evangelici t s 3, P a s

1000쪽

INDEX RERUM.

Buchartus non est autonomiae autor annot. ad

iuribus. c 7. ἔ-37 P 6s' neque semper observatus est ab Imperatorubus. P.6sς , Canones alii antiqui non obstant electionibus Principum. f. 3β-p-Canonum de immunitate Ecclesiarum ti tria hutis vera explicatio. α9.Sar. P.86'Canonistarum clita immunitatem Ecclesiarum , tributis diveris sententiae. c. I. f. ao- p. Carolus V. ordinandae & emendandae religionis curam serio suscepit. c.a.s.1 4.P.66 Civitates liberae imperii religiosa pace compre

Christianis jure Romano licuit coetus facere.c.8. g. 8. P 69o Christus an in regimine Ecclesiastico vicariam