Augustini Dathi Senensis Elegantiarum linguæ Latinæ præcepta cum familiari Iodoci Clichthouei, ac Iodoci Badij Ascensij enarratione, nunc demum ab Ioanne Raenerio diligenter recognita. ..

발행: 1539년

분량: 540페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

441쪽

conditionis, M in plebem, quae erat ignobilium, mInbmesti fortis viroru multitudo: inde Plebeii,qui erant de plebe.Qui tamen patritios, M senatores a populi nuncupatione secludunt,populsi sola plebe significare ponant comitium necisse est.Comittit, a co, & illo,siue eo,dicta est, bapopulus coibat,conueniebat. statutis teporibus ad elis gendos magistratus.Illa igitur populi congregatio C mitia dicebatur: siue electio ma gistiat' :siue loc', in quo fiebat electio: suae lepus electionis, qui dies comitiales

Maristiam, dicti sunt, Magi suase aliquado concretu est,& no colloctiuit, D est aliquis ossicialis,& dignitate fungens. AB quando cocretu, A colleEΗuii,& tunc est ossicialiu collesctio. Aliquado abstractu,& tunc dignitate ipsam signis ivtile. sicat Vt,Hic gerit in Urbe magistrarum.Miles, a militanodo dictus,quicunt pro stipendio militaret nec dignit

lis nome cst,ut usurpat aliqui,equite auraid, equestris ornantistilua dinis Viru,milite appellantes, sed potius nomen est ministri: inde Militia, & Militaris deducitur. Manipul', paracenturiae erat,quae unu signa sequebae, ex dece milities constans: sic dicta,qubd sub Romulo milites fasciculos

herbae manuales c qui proprie manipuli dicunt hastis

idius alligatos pro signis gerebant: inde Manipularis miles. Ouid.Pertica suspesos portabat longa maniplos, Unde maniplaris nomina miles habet. inde Manipulatim. i. per sinugos manipulos: sicut a Turma dicitur Turm

timi.per singulas turmas.

De Legionibus Cobortibus, o ouationibus. I Eprio ereti coetus militii ordinatus a seκ milibus his te milia,no ultra procedes, quatiuuam pleris numeruserim ibu, sexcentoru, π sexaginta m litu sessurarii legioni Heribant, pioru seκa mi merat officiales. Cohors erat eortus quingentoru militum armatore. Quida se diκeru ino nisi re quinquennia. Gllabat.Comi a furit extremitates aciem pus natiuRI

442쪽

CUM COMMEN. IOD. CLIC. Os imperatoribus rebibebas, qui 'renue pugnando bostes

insenti clade pro brauerantra uatis erat bonotiqui illis fiebat,qui egregie pigna. o no nimis et a victoria res portauerat.Iulstitiu erat tepus,quado iura in urbe Rosmma nemini reddebatur, periculosis reipublicae tempos risus,o dubiis certam mibus,sed iura elaudebant. iurgia tacebant quoum instans perieulum tolleretur.

Legio erat militu coetus vltra sex milia,& citra septem miliame . s. plures septem milibus, nem so milibus pauciores, sed intra duos illos extremos terminos interceoptuin quemlibet numeru complectens. Dicti alii quda sex milia sevcentos A sexagintaso continuerit milites,

quae primae significatiois particula est.Alijs placet c quishus magis assentior qubd Legio habebat peditum sex

milia centum,& equites septingetos triginta. Decemcd cohortibus firmata erat, D numero militum, & robore imparibus.Prima em cohors mille centu inq; pedities costabat, D equitibus loricatis quadragintaduobus: Mhaec Miliaria dicebatur. Secunda quingentos quinquagintaquin habebat pedites, equites sexagintasex : Mhaec quingentaria dicebatur. Tertia eode numero costaohat.Quarta,u caeterae omnes, de quo secunda num m constituebantur: ut Peroti viri Latinae linguae poritissimi,in Martiale commentariis videre licet. Et sicut rerum quarumcunt CXtremitates,ut montium, M lunae, cornua vocantur,ita quot in acie extremitates exercistus vocantur cornua,erantQ Aemina in acie. s. dextrum

cornu,& laetium,siue sinistrum. Triumphus ingenti vis Triumphuactoria parta,& graui clade hostibus illata, duci concesssa gloria est. Itaque qui triumphabant, quatuor albis equis vehebantur,x senatu prseunte ducebantur in Capitolium,& in tauris sacrificabant. Ouatio autem,quoν Ouatioties non interfectis,sed fugatis hostibus incruenta fuit victoria , duci praestabatur. Itaque qui ouabant, uno utebantur equo , M a plebeiis sine equitibus in

Capitolium deducti, in ove sacrificium faciebant.

443쪽

Iustitium. Iustitiu,quin iuris statio,qes,ia cessatio dicta est,qubdiunc ius staret,& quiesteret.

s Riussit ciues dicebantur,m utillum olfeium pus

tarum, nullum magi atum exercebat:eorum opapoliti.i. vi magistratum cxerceban pu blici voces bantur. Colonia erat coetus,aut multitudo rivis

uiu rini missi iusti senatus ad inbabitandum ciuitates

alienas, aut gratia custodiendi, ipsi len&Et binosui habitatores Coloni dicebantur.Lα, erat populi Rosmani eon Situtio. Senatu considium,erat decretum V natu eonstitutum. Plis citum,erat constitutis eons sensu plebis a tribunis ordindid. Decretum, dicebastur imperatoris edictum. Et quodlibet horum vim tes

s obtinebat. Et similitersicuti le firmiter seruabrustur edicta praetoris,praefac censerum, quaestorum,

ellium. Privati EPrivati ciues,qui publico munere no fugebanξ.Hinc Publici agere priuatam vitam dicuntur,qui non gerunt publicii magistratu. Publici verbiqui officium gerunt. Quum

autem urbs Roma latae multitudinis, quanta ad ipsam conuebat, pax no esset,imperio senat' pars ciuiu traducebat ad inhabitanda loca aliena,quae vel incolisvacua, vel armis capta erant, ut fugatis hostibus, illa loca capta

ab amicis habitarentur,aut indigenis in deditionem a ceptis,Romani ciues illuc habitatu missi deditos a defo' ctione prohiberent:& talis ciuium mestitudo Colonia dicebatur:& ciues, Coloni. Uergilius, Urbs antiqua veletilius Tyrii tenuere coloni. Senatusconsultum,& Plebisscitum,nomina sunt ex obliquo,& recto composita:&illud a senatu constitutionem factam significat,quandoquidem Consultum,ti,decretum est hoc velli a tribunis plebis, ipsa plebe conuocata prius,& consentiente: nam Scitu,t est statutu,ut in primo Augustini Dathi praecorio dictum est, De trit a decerno;sicut edictum adi

444쪽

edico,nomina nota sunt.

CIues Romani item tribus nominibus voeabatur,fie ut Publius Cornelius Scipio. Vnde etiam. ut quidam diunt,primum esst praenomen, ecunda

nomen, tertium cognomm,vel agnomen.Et quid in Rosmanis historiissepius breuiter nomina notatur,opus est

j ire quod per A. Aulus inteluitur, per Ap. Appius .e

CPraenomen est,quod proprio nomini praepositu gens tem,lamiliasti indicat. Nomen, propriu,quo unusqui nominat, ocabulatiCognome,quod Mprio nomini subiunctu adiiciξ.A nonnullis addit u Agnome,quod maliquo euetu,adue ard causa cui P attribuit:vt Scipio dictus est Africanus a deuicta Africa. Pata' A Uius, Macedonicus,a Macedonia superata.Et consuetudine tractu est in historiatu libris ipsorii nominii solii capit les,primani lueras notari quae non solii hic expressas, verum alias quo nominii appellationes notant:vt per C. aliquando Curius,alnn Caius,in Cicero:per L.m db Lepidus: per M.aliqn Marii' significatiper Cn.Cnae. us: per P.Pompeius,aut Pomponius &ciid genus noφmina significantur,quae apud historiarum striptores pasem inueniuntur.

Asiensius lectori salutem.

Abes iida; eloquentiae studiose magnum ad v, nullumserinonem adiumentum.Cui pro orti,

Plbia praeceptiunculas postposuimus,reliquu

445쪽

DOci Badii eras de recte seribendi ratione inpendi0d tra litis. O ndoquidem ad epistolarum consummatioΦnem,ati carminis rationem, & debitam proν nunciatione ortographia. i. recta scriptura, inν ptimis conducit,constitui pauculas praeceptiones, quae ad eam faciant,superioribus adiicere,pleniorem eius rei traditionem in alium locum recipiens.

De ortogrdphi generalis regula. Immediatus dictis derivatus,atq; descesus in primis anno radus es', ut riuifotibus baud dissimiles fluit.

Quocirca oper precia est nosse qubd verbalia, & participia temporis quidem praeteriit, D futuri in rus, Didde supinis deducuntur. Supina de praeterius perfectis indicatici modi,at illa de prcsentibus eiusdem modi, quae in quibusdam primaria, in quibusdam deducti sunt. uae verb a nominibus trahiitur,ut abstracta a co, cretis,ea sere a genitivis formantur, Vnde & gignendi appellationem lillis inditam nonnulli volum. Quibus Praenotatis,habeantur hae pro exemplis regulae. Prima regula Memplaris.

Prima praesentis indicatiui filaba, quoties dissis ut in diuersis lineis diuidenda est,solet induere in

deductis integra. Uerbi gratia,sancio, dico,lego, quia in prima syllabac, non habent,etiam non habebunt ipsum , sanctu: dixi, dictum,dictio:lectum,& lectio: sed diuidentur sic, sam ctum:di,vi:le,ctum.

Secunda regula eκemplaris.c, si id neu geminetur consonans,dan id est utris sua. ut a percutio percussi, a reperio in carmine repperi,a

446쪽

DE LAT. DICTIO N. ORTO G. 63

repello reppuli,a refero rettuli: M, quo extra carmen novieris,relligio pro religio. Multa enim quae praeter nasturam producuntur, geminare solent consonantes: in quattuor,quottidie,relligio,relliquiae,&c. Durum praesterea esset tre is consonan tes in unam syllabam contrahere.Unde scriberem sic,com,psi: prom, Psi: dem , psi, em, ptum: licet m,mo:prinmode,mO:dicamus.

Tertia regula Memplaris.

Uta seco, sectu,sectus, sectio, M secturus: a lecta, loectio,ia lectus,& lecturus .a sono,sonitu,sonitus,sonituoms,sonatio,& interdum sonaturus, ut primo sermonia apud Hora.Et Constatura fides,apud Lucanum. A perssuasu,persuasus,persuasio, D perIuasurus:a complerior, complexu,com plexus, complexio, D complexurus. Quarta regula eκemplaris.

A genituus in ti, π tis,fit abstruct u in fid: aei, beis,ineid:quaesi geminetur,seruabi tur proportionis ratio,quiuis pleris pro secundatiscribant,eo quod in habentibus e aut L aute i,scribitur. Scribetur ergo gratia a grati,clametia a clemetis, iustis' cia a iusti,amicicia ab amici,aut forte amicitia, sicut pueritia,auaritia,quod per analogia deprehendituri na poliΦtiam scribi docet politicus ab audacis fit audacia.Quod

N in comparativis obseruabitur,ut gratius, dulcius, a dacius.Ite mendaci d a mendac commercium a comerecor:aut a merce,consortium a consorte.

Quinta retula exempla M.

In verbis auid ubi e ubi tu scribitur,dorebiseclida

447쪽

hua voce.

Ut facio,quia facis scribitur,u percutio, quia Percurtis: sic patiosiquia pateris: farcio,quia farcis, M ita in reliquis obseruabitur. S id resula exemplaris.

Gerundia, O gerulud nomina,& partis id in dus, Oeta participialia nomina a genitivo participii praeo sentis temporis mutaudo tu in dus,di,do,dum,deauces duistpraesentis participium a praeterito impers loverbi indieatiui modi,mutando bam,isbar, in iis, ta addendo e illis,quibus ablatum es P.

Ut transibam transiens, M a transeuntis , transeum diis,da,dum: M transendi, do, dum. Non ergo dicetur transiendi.Ueteres autem a tertia praesertim coniugati ne formabant in undi,ut gerundus,faciundus:pro gere/dus, facientus: sed in talibust,quae scripta sunt rite sunt obseruanda,nec alia sine delecta summo formanda.

II. Reguld principalis. Iudiuidendis dictionum ollabis . opus est cognito quod in implicibus diuerseeonsonantes cohaerere ferom evoluti in compositis vero partes intesne seruari edeaedem missonantes utrobiq; diuidi. .

Scribes ergo in diuersis lineis ma,gnus :& eadem raΦtione ma,to risi,gnum: ti,gnum: ut sigillum, ra tigillum, approbat .sic i,gnis, li,Marpi, scis: O,mnis: quod ultima propter raritatem colanctim scripsero: san,ctifico.& ita in reliquis. In compositis sicire, spicio re, spondeo: absitineo: sustineo: succepi: suspendo. uia verb c ut dico tur regula quinta consonans non geminatur, quoties tertia post secundam ponetur, ideo non scribetur asserisho,asscendoreutius esset coniunctim scribere alacndo, ascribo,quam diuisim.Similitcr ubi post M.L deponitur,: ut ex,pes,Vix scripstro pes,sed si diuidendum esset,

448쪽

I II. Regulti principalis. bentitas.

E Unde Ab praepositio nunc integra manet, ut abdu

&sse deductum est Aufidus. Nunc in s migrat, Vt asportorquia apport6 descendit ab ad.Nunc transit in abs,ut aufero, stuli, abstraho Dc. Aut perditur B, ut amitto. Similiter Ob, u Sub nunc B semant,ut obduco, subduoco,obeo,obligo, subligo. Perdiξ b in omitto. Dicitur submitto,aut summitto, sicut summoueo Dc .ohnitore subnitor,obrepo, subrepo,sed D surripio dicitur, obsto,suhsto,ohtineo, sustinco,sulapio. sed Maro antiqud dis xii,Succepit. ignem foliis. sicut nunc,occurro , succum im,Usscro,oggero, suggero.oppono, suppono lici dicismus. Ad mutat d in b,ut abbreuio:aut manet ,vi adbis ho: mutaturdi in c sequentec & q,Vt accolo,iccirco: scris hitur quicquit,acquiesco. Acquiro ab Am deducitur. In cut assero: in nut aggerorin i,ut alligo: in m , vr a, moneo,sed M admoneo scribitur in n,ut annitor: in p. ut apporto: incanteq,ut dictum est: in r,ut arrigo: in si ut assilio,assum, sed adsum quidam scribunt: in Lut attis . neo. Ex x fit Lut etango,cffugio: in reliquis manet. Perfere manet,sed D pclluc ,sicut intelligo pro quo voteres interlego scri ptitabanta in usu sunt. Trans integra

manet,praeter tranO,traduco,traiicio,trado. Am, In, M Con anteh,m,n p,scribuntur per m: ante ς autem, c, uo,in m finita per veram compositionem in n migranti Exemplum prioris,ut ambulo,cobibo,imbuo, ammost neo,immitto,committo,am puto,computo,imputO- S quete autem vocali tape ponitur b inter Am,aut Con, Sc vocalem:vt ambages, ambesas, ambigo, ainbustus,

449쪽

combustus. Exemplum secundLVt rani,nunt,tandem nuncubi,anceps,tantundem.Vixi per veram compositionem,quia in syllabicis adiectionibus scriberem quem , Scquam aquist, u quae . Item quorumda.Rm pG terra scam Priscianti sequente c,s,vel q,mutat in an, rancisus,ancile,ansractus,anquiro.

II II .Reguld principalis.

Gentium quos de diphthongorum transmutatio. nes diligentius annotan lesentina Amisiatur in ric ι.E in r. Au in o. I IEini, et in v. se in sysduplex.

t exemplis claret .Nam a patio fit comperio:a partio ptio: a facio conficio:a lego colligo.Indifferenter quo Q scributur caurus,& corus:maurus,& morum. taurus, di tor': caulis, D colis:saurex,& sorex.caudex,et codem plaustrii,& plostru: claustrii,& clostrii.Ite quaero lacit coquiro,inquiro,&GScribitur aut cyminum,et cuminii: pressu s,et cupressus: patrieto, M patrisso. Sicut aut in Graecis n ante g mutae in g,sic in Latinis saepe n ante n mutatur in g,Vt agnosco, cognosco, ignauus, ignarum sed Mgnauus,u gnauiter,& gnarus,a quibusdam scriptitantur; ut gnatus,& gnata,dum nomina sunt.

V. Regula principalis. Non geminabitur consenam, si feeundae adhaeret terfia,nfisequenteui ni muta cum liquid pue pro una ba

bentur litera. Unde non sc ibitur ahiro. Diro,asscriboniscendor sed aspiro,suspiro,asai ,ascendo.Difficile est tame mustilatam syllabam debite separare,nam ascribo durum est, asscribo durius. Recte autem scribetur suffragor, sufilo, es tuoAssingo,supplex,supprimo.Post x quoq; quia σω pollet c aut s duplici,non scribetur s,licet sit de integristate fimplicis.Vn scribit experiexudo,exilio,exuto,exulto,expuo,evpuo, pecto, spes,exsudine uilio,exsato,exsulto,eXpiro, spuri specto.

450쪽

DE LATI./ DICTIO. ORTHOGA. V I.Regula principalis.

Uterae octon curulinodi1unt conscirontes aspira vo nonsunt in mere Latinis vocabulis seris

lenia. Pro hac autem regula mendum est,quae dictiones Latinae,& quae extemae findunde simulacrii us, sepuiscrum,lauacrum, pulcer, carus & similia aspirationem ex arte non hahent,quia tamen & prolatu,& usu aspirari solent,potissimum nouissima duo,non damnauero qui id fecerit. Nec tamen divero, Charum sic scribo,eo quba charites sic scribaes: qa cum G rq cu prima corripiat,se pasrentem Latinae dictiois remegati Multa autem Priscias noteste a Graecis aspirata, in tenues mutata sunt litora'Vt fucus ama,&c. De quibus in Georgio Ualla videndum.

VI I.Regula principalis.

piratio,boeel' Η, te omnes vocales ponitur, post consonantes autem duimat quatuo c. p.r.t. π id

in Graecis. Exemplum prioris,ut haheo,hebes,lii homo, huic', quia helcos Graece scribitur.Posterioris, Chremes, Thrala,Philippus,rhetor,Pyrrhus. Nec postponitur vocalis . hus, nisi fiat Apocope,ut vali pro vaticiali pro alte.Prb, autem interiectio aspiratione nescit,licet pro h inepti scriphant.Mihi,nihil,& nihilum,c non recipiunt m arte,quia tamen omnium platio illud usurpat,non magno damna uero,qui nichil,aut michi scribat. Scio tamen ne ii quidenisi diuidendae syllabae causa, interponendum in mihi, nam mii scribendu erat,sicut in diaeresis significetur,aheanu,et incolio scriptitatiPro qua et Ihesus, sed lapti' scribi soleti Scribe ergo cu Graecis Iesus,u Christ',no cu inea Pus xps.Nec Maeronymus,Ihericus,Ιherusale,sed Hira

SEARCH

MENU NAVIGATION