장음표시 사용
411쪽
nem habeo,quem magis diligam te:quod pulchrius dies tutiquem te me is diligam,habeo neminem .Exemplittertii Egretid Iu=it ea, uaescribis ad me:quod concinonius,Qiue ad in cribis iunt egre a. emplam qua
ti, o omnia diligenter perse,quae ingsti mihi uoti elegantius Atritur, Quae inibi iusill perfeci omnia δει
rigenter. J - , EHaec regula quadripertita est. Prima pars,Dictione
σὰ - -ώσιο uniuersales affirmatiuae ut Omnis,&eius casus, eleganin fine orationis ponunturi ut uam virtutem miratCA Vtivit omnes.Quaelmihi iusseris,exequar omnia. ' Secun- - α - - G,Dictipes uniuersales negasuv. vGNemo,Nihil,Ne scio, Ignoro,Nus ,Nun P,eleganter in fine brat mi ponuntur: vGMetusamantiorem habes nemine .virtus te praeclari' est nihil.Et haec pars septimo Augusini orae cepto itidem declarata est.
Excellens, Ingenuus,& consimilia.vt,Quae Alexandet ille Magnus edidit opera,sunt praeclara. Quis Iulii facta negauerit esse eximia virtutis praeconia sunt insignia. Quarta, Adverbia eleganter in fine ponuntur. praeostrum quae quastate significant: ut,Diligenter, Vicit A. - - π,EMQὸ,Accmto,Familiariter,&caeterasegen'. . c. . rentiuλFaciam id equide sedesb.Idem,Reiecit se in eu. tens lamiliariterae multos annos usus sum familiariter. Adverbia itidem superlativa in calce orationis Terrarius . apte locanturivi,Tus voluntati parebo quam libentis sine.Plura de adverbiorum situ,tertio Augustini praece. pto requirenda sunt.
412쪽
ponitur.vt, Virtusfumina, Imperium magnu, Conflium utile. Melius enim dieitur,Summa virtus Magnum imperium,Vtide consium,fr buiis modi. Haec regula sexto Augustini praecepto consonat,& de
adiemuis nominalibus.pronominalibus,& participialiβhus intelligenda tradit non tan' in carmine:quain in ptavi,'ncerus amo summa beneuolentia, laudata viret cresciti intil. in.HuNihil est tam occupatum, tam multiforme,tot,ac tam variis affectibus concisum,atq; la Quinti cerat quam mala mens. Quis inter haec literis,aut ulli honae arti cultus Non hercle magis quam frugibus in xerra, sentilibus,ac rubis occupata
interponendum:vi,Maxima virtus C, aris finimaliuduemper retollenia est:quod elegantius dicitur, Μαλή saris virtus summas per laude extollens .
Haec regula quatuor habet partes.Prima est,Inter ado . . lectivum,& s stantivum venustd ponitur penitivus, aut alius casus ab adiectivo, aut substantiao rectus: uti Magna virtutis claritas mirum in modum relucet Secuρεγ'. - εsa,inter adiectivum,& substantium in genitivo casu γposita,et uter ponitur accusativus, vel alius casus reges illius substantiui: vGTui hcneuolentiam animi haud solis laudare possum. Magnae virum sapientiae commendare solent omnes.Et has duas partes quintum Augustini praeceptum explicuit Tertia estanter adiectivum,& substantivum elestanter praepositio cuius substantivum est 'casuale aut oraenositio cu suo casuali interseritur: H Tu ais propter humanitatem magnum in omnesiamorem
413쪽
ostedis.Summa in deum religio obseruanda est Si hane parte quarto praecepto Augustinus tradit. Quarta pars, Inter adiectivum,& substantivum et anter intercedit Pronomen,Verbum, adverbium, aut altera I supradis His pars orasson N. vl,Perpetuo tibi obsequio deuinctus sum Modesto est ingenio,qui laudare magis,quam laudari petit.Magno videtur honore dignus:qui honorem parulfacit.Quintilianus in decimo,Pigri est ingenii constentum esse his,quae sunt ab aliis inuentaadem in duoν decimo,Breuis est institutio uitae honestae,bea Φ,si naturae credas.Natura enim nos ad mentem optimam gesnuit,ideo discere meliora volentibus promptum est, ut intuenti mirii sit illud magis,malos esse iam multos.
idrii ordito incipit,quod subito relativum fes
ciuntur,elegantius inter relatiuum,s antecedenssecundarium verbum ponitur: ut, Cnaeum Pomspeium , cpii Minditorum duxit imperium, Iunimos
pere diligo : Venustius enim dicitur, Citieum Ponis peium sutumorere diligo , qui Minduorum seipra
rium duxit. Appositum est obliquus post verbum rectus, a quo incipere dicitur oratio , quum in principio orationis nullo praecedente ponitur,u illud est frequentius antecodcns. Verbum autem secundarium est,quod secunctum in oratione inter verba locum habet, M tale verbum est, a quo obliqu' ille in principio orationis positus regitur, quare non immerim antecedentis verbum appellatur. Verbum aulcm primarium est,ante quod nullum aliud ponitur vectum,quasi primum locum obtinens,ia tale
414쪽
in oratione prima,& non eleganti,in verbum relatius. Dicit ergo regula,qubd quando oratio incipit ab ante' cedete obliquo,recto, a verbo alterum verbum sequem te,& post talem obliquum immediate sequitur relativa cum suo verbo,quasi parenthesi inclusum,eleganter vethum secundarium ponitur inter obliquum illum,& relatiuum,fito verbum primarium,& verbum relativi fit sescundarium: ut, micitiam quae summum est inter ho/mines bonum in primis laudo: Elegantius dicitur, Amicitiam in primis laudo,quae summum est inter homin honumAhi verborum situs mutatus est.
VI. Regula, De qua praecepto .XI.
IIuerit relativum in obliquo eisu positum, venis. 'iusisuteceden; in relativi e sis politum.postpo'
- netur:vt, Virtutes quibus ab ineunte aetate 'idui sti, immortalitate nonicii tuum eommendabunt: uod elegantius dieitur, Quibus virtutibus ab ineunte nudie studuist immortalitati nomen tuum eommendabunt.
Haec regula undecimo Augustini praecepto respondet, docet, quum oratio ab antecedente nominastiui casus incipit, verbi, aut adiectivi in calce oraεtionis positi supposito, vel substantivo, M post amtecedens ponatur relativum in obliquo, qubd elogantius antecedens mutatur in euntem obliquum casum cum suo relativo, quamuis tunc cum adiectis
Uo, aut Verbo postremo dissidere videatur. Et licet illud antecedens mutatum in casum relativi prae' poni posset, Terentius,Eunuchum quem dedisti noρ his : quas turbas fecit.)elegantias tamen postponi'tur antecedens suo relativo. Et haec regula praesere Tc nix 'tim locum habet in hoc relativo qui, quae, quod Vt, Literae quas ad me dedisti fuerunt gratissimae: sic et gantius dicitur, Ouas ad me literas dedisti . fuerunt
415쪽
VIl. gula uius meminit praecepto .X.
sitione aliqua ii Elum,quοδsit de natura praeeeZentis,uelsis sequentis claususe,praepositio non in relativum vertimus, verbum s.fflantiauni adiungimus:vLProlud humanitate multa in me benesseid eontulisti: od elegantius dicitur,quae tua humanitas est, multa in me beneficia tantulisti.o sic in
Meteris, Si nomen substantivum accusativi, vel ablativi casus Donatur cum praenositione, potissimum cum istis ori propter,secundum,nrota similibus,elezantius mutabis tur illa praepositio in relativum qui,qu quod,nominativi casus, eius lem numeri,u gen .is cum nomine sub stantivo casuali praepositionis, Millud nomen substanatiuum etiam in nominatiuum transferri debet, ut relatis uO In genere,numero, M persona respondean deni id Iungendum est verbum substantivum Sum,es, est, cui' hoc substantivum erit suppositum: vi, Secundum beni'gnitatem suam Christus nos redemiti sic elegantius dicitur,Quae sua benignitas est. Christus nos redemit. Sic. Pro mea in te heneuolentia hoc te munere donare voνlo: sic elegantius dicitur,2uae mea beneuolentia est,hoc te munere donabo. VI II.Regula, ius non meminit.
Sapius Nimitiis sui, quod verbo primario additum
et his fecundarium transferimus:vLCicero,qui eloquentissimus fuit, caeteris oratoribus in dicens do praestitit: quod elegantius dicemus , Cicero etis
quentissimus fit, qui orieris oratoribus in dicendo praestitit.
Antecedens,& relatiuum cum diuersis verbis com sirui debere,aut eodem geminato notum est: quum era
416쪽
so relatiuum additur Verbo primario, id est primo loco posito,& antecedens verbo Dcundario, A secundum verborum locum sortito,elegantius relatiuum ad verbu undarium transfertur, M antecedens ad primarium ut quod prius fuerat verbum relativi, fiat verbum anteo cedentis, M verbum antecedentis fiat verbum relatici: H, Uergilius, qui poetarum doctissimus fuit, caeter poetas carmine antecellit: sic elegantius dicinu, vergilius poetarum doctissimus fuit, qui caeteros carmine antecellitabi verba eodem suo seruato situ, sua suppc stta peroinutaman quinta quidem regula antecedens, & telaissuum sua seruabant verba,verborum tamen ordo mutatus est: hic velli contra,idem ordo verborum feruatus est, sed adiuncta eorum, scilicet antecedens, & relativi variata sunt. Nempe verbum antecedentis cum relati θuo,ia verbia res uuicum antecedente posterius iugitur.
I x. Regulari uasupersedetur.5ὶ aquod babuerimus vel nomen, vel aduerbium in igne,elegatius illud cum Quidem, vel Idem pro
nomine pos onemus. Exemplum primi: vi, Marseus Tullius orator ingularisset quod venustius dicis iis Mareus Tullius ordior fili, quidem singulam.
emplum ρecundi,Quae nubi iuss*Η,omnia libeter per feeuquod elegdntius dicitur, Quae nubi iussisti omnia
C Duabus partibus haec regula partita est. Ptima est, bd adiectivum insigne,& excellentiam denotans eleganter suo substantivo postponitur cum pronomine Idem, Hic, vel Is, ves cum coniunctione Quidem: ut, Accepi ex te literas mihi gratissimas: sic elegantius discitur,Ex te literas accepi, Ω easdem mihi gratissimas.
Cicero orator est praecipuus: sic elegatius, Ciccro Orator
est, D quidem praecipuus.Et id in omnibus quo adi Guis struandum est, etiam non significantibus exco
417쪽
lentiam. Secunda para, Adverbium insigne elegater suo verbo postponitur,intcrcedente hac coniunctione Quis clem: ut,Ioannes me amat singulariter . sic elegantius,Ioε annes me amat,ia quidem singulariter. Et hoc in omnishus adverbiis qualitatis obseruare operaeprectum est. Quae tibi profutura cognoscam exequar,& quidem dis ligenter.
pere oportet, deinde illam reo mare te in sibio graui ab exornatu incipere, Debemus. ει plum prinii, Pompeius omnium Romano min tum armis,
tum multilis facile princeps fuit Exemplum secundi,
Omnisi Romanoru tum armis,tum consilio facile princeps Munus Pompeius fuit.
e Duplex est stylus.id est scribendi character,n modus Unus quidem grauis,sublimis,altiloquus, grandiloqu', o res magnae,& propemodum diuiuae memoranturi& hic historiographis, aut diuina conscribentibus pecus Laris eae Alter est facilis,& leuis,quo res familiares, D Ptemporis conditione oblatas amicis scribimus, quo Depistolis utendum est D hic inferior,ia familiaris, ille veri, superior appellatur.In stylo ergo mediocri prim b rea nuda,ia sine aliqua ferme elegantia componi debet, doinde rudis oratio paulatim evomari,scrinde atin picto' res indigestam primum figuram,& consula trahunt lineamenta,postea singulis membiis suum addunt decorem:& singula verius,distinctius p esso antiIn m o autem graui ab ornatu exordiendum est, nihild, dicendum nisi cultum,& seruatis elegantiae regulis decoratum: H,Nullus possit satis cuprimere dimitatemverae amicitiae: sic in stulo facili exorna Uetae dignitate amicitiae verbis cosequi posset nemo. In graui velli sic,.ssima veri amoris disgnitate ne humana quide lingua eloqui satis poterit
418쪽
Mitigiis cous Iemp Geteris praeponitur:vLCos filium Optimi uiri:ριο delegantius dicitur,optimi u iri consilium.
Haec regula cus o Augustini praecepto concordat, quum dictio recta elegantius praecedat dictionem regeΦtem,quam regens rectam. siue sit nomen, siue altera pars orationis,genitivus ab altero casu rectus elegantius praeponitur suae dictioni regenti:vt,Romanorum virtus tootius mundi imperium adepta est: meli' quam,Virtus Romanorum adepta est imperium totius mundi.Quintilia' nus in.vii. Probi verb mores,ia anteactae vitae integristas,nunt non plurimum profuerunt. Quum autem dictio regens geuitiaum est casuale alicuius propositio'nis,elegantes inter praepositionem praecedentemia sua casuale ille genities rectus interponie: ut,ob virtutis e cellentia debent illii oes colere. Pro animi tui beneuolcntra hoc fecisti: melius quam,ob excellentiam virtutis; vel quam, Virtutis ob excellentiam.
I teruntum uerbum babuerimus eu suo apposito
illud ingerundisi casu ponemus,ae ambo inuicem concorsabimus:uLVenio ratia amandi uirtute ruent Pius dicitur,veni amandae uirtutis gratia.
Haec regula nono Augustini praecepto conuenit, Mdocet qubd quia gerundium vel genities,vel accusativi, vel ablativi casus a verbo transitivo venies ponte in orastione Latina cu accusativo casu, ille accusativus eleganθtius mutatur in eundem casum cuius est gerunditi, M gestidiu in eu de numero,M genus,cui' est ille casus substantivus, Scex gerundio ca suo apposito. cst enim apposi
tum gerundii obliquus post gerunditi rectus constitues
419쪽
tur oratio ex adiectivo,& substantivo:vt,Homines nati sunt gratia acquirendi virtutem: sic elegantius, Homianes virtutis acquirendae gratia nati sunt. vel, Homines acquirenda: virtuti nati sunt. Similiter. Ad consequem dum artem exercitium est necessarium.Sic elegantius,Ad consequendam artem exercitium est necessarium.Sic, Incomponendis epistolis breuitati studendum est: potiusquam, In componendo epistolas.Gerundium quidems nominatiui casus est,adiungitur verbo substantivo soquente praesertim dativo,aut casu sui verbi: uti Abeuna Ouidius. dum est mihiad est, debeo abire.Ouidius, Utendum est aetatricito pede labitur aetas.Gerundia in di ponuntur cum nominibus substantivis, aut adiectivis genitivum postulantibus: Ut, Miro afficior depyderio te videdi. vel, Quintilian . Sum cupidus te videndi.Quintilianus in.ij.Nem enim video quae iustior acquirendi ratio iam ex honestissismo labore. M ab his,de quibus optime merueris, quum& Zeno,Cleantes, Chrysippus mercedes a di scipulis acceptauerint. Gerundia in dum accusativi casus ordinantur cum praepositionibus Ad,Circa,O Propter, Inter, Ante,& In:vt, Ad colendum literas opus est labore.Circa instituendum iuuenum animos magna cura adhibenve, Eu, da in Vergiliust, Et ante domandum , Ingentes tot
lent animos. Gerundia in do dativi casus verbo sine praepositione iunguntur:vtMedi operam agro coledo. λSed ablativi casus ponuntur cum istis praepositionibus De,EMA,ves Ah,Cum,In:vhQuid de veniendo statueris,scire velim. Ex patiendo,quam in vindicando maior gloria comparatur. A colendo virtutem nunt animum intermittere debemus
420쪽
Hanc regulam decimum Augustini praeceptum edocet. Quum relativum praesertim Qui, Quae, uod,duobus substantivis diuersorum generum,aut numerorum inter Ponitur,quorum sequens fuerit proprium cuiuspiam res nomen,relatiuum cu sequente semper conuenire debet, nec cum praecedete Latine convcnire potest:vt,Est loc'm carcere,quod Tullianum appellatur Si ver, laquetis nomen non laetit alicuius rei proprium ncmen, nc cautrolibet quidem conuenire potest,sed cum sequete etc. gantius:vt,Colenda est virtus,quae summu est homini, honum.vel, quod summa est hominia honu.& hoc posterius venustius est.
mus,positiuo per,aut Pers: comperatius Longe.
vel Multojuperlativo autem Quini iungere det
tus fuit Caeser ed longe beatior Augustus,quam beatif
finus autem Traianus. Haec regula duodecimu, decimittentu, Ω decimuinquartum Augustini praeceptu complectitur,docetqi gradus comparationis adiectione adverbiorum augeri qubvehementius significent.Positivis quidem siue nomina sint,sive adverbia, dictio Per pro valde cvt duodecismu Augustini praecepta tradit) vel Perquam pro valde cur sextum & quadrage simum eiusdem plaec rum docet iungi debet: vGPergratus est mihi tuus aductus.ves. Perquam gratus est mihi de tua valetudine nuntius. Comparativis autem longe,aut multd adueibia adiagenda: vi, Loge ditior est,qui nihil cupit,quam qui musta habet.Longe felicior est, qui contemnit opes, quam qui eas possidetiquod decimo arto Augustini praecoepto itidem docetur.