장음표시 사용
181쪽
1 et g De Gestis Sco TORUM. LIB. IV.
plebei utuntur; raro rei venereae incumbunt; in exemit tione corporali continuo degunt: modo haec ad semen pro Iificum ec foecunditatem apprime conducunt. Cum modica vel cum nulla coena citius quam cum splendida generant: nec temulentus mulierem cognostere potest; quia ob naturam gravatam semen prolificum emittere nequit. No nunquam etiam liberos Deus donat: hoc ex pulmcetrapho
colligere potes in psalmo, Beati omnes qui timent Dominum : ubi habetur, Labores manuum tuarum quia mand
cabis, beatus es & ne tibi erit. Communiter qui suo marte id propriis laboribus victitant syncerius praecepta Dei di superiorum servant: dc propterea subjungitur, Uxor tua sicut vitis abundans in lateribus domus tuae: Filii tui seuenovellae olivarum in circuitu mensae tuae. Ecce sic hen dicetur homo qui timet Dominum. Et per locum a contrario, qui non timet Dominum non sic benedicetur. Non eo inficias quin nonnullis noceat liberos habere, utpote
avaris N injustis, re qui inordinate, more Niobes ut poetae
Liberi, orere fabulantur, liberos diligunt. Propterea non habere liberos, quis ροφε etiam in matrimonio, non est signum incax divinae maledictionis, cum honis ec malis hoc in casu commune sit: Ecpatet de nostro Richardo Anglo, quem inter Reges dignum fuisse putamus, re patri praeserendum: sta rei militari istentus parum rei uxoriae incumbebat. Non me sugit aliquas mulieres steriles re inscecundas, alias vero foecundas dcfertiles esse: sed hoc potentibus impotentibusque est commune, dc propterea quaestioni nostrae haud apta responsio. La renes Circa haec tempora, ut auguror, Robertus Hudus Anglus s. i. s.ὸζ re Par u DaΠΠe , latrones samatissimi, in nemoribus latue Iri,nne, Pis-' runt, solum opulentorum Virorum bona diripientes. Nisu . tum nisi eos invad rem vel resistentem pro suarum rerum tuitione occiderunt. Centum sagittarios ad pugnam aptissumos Robertus latrociniis aluit, quos 4oo. viri Iortissimi invadere non audebant. Rebus hujus Roberti gestis tota Briatannia in cantibus utitur. Foeminam nullam opprimi pe misit, nec pauperum botra sarripuit, verum eos ex Abb
182쪽
De Gestis Sco TORUM. LIB. IV. I 29.
tiun bonis ablatis opipare pavit. V iri rapinam improbo, latronum omnium humanissimus princeps erati
De Ioanne A lorum Rege minus pro-lo; b Angliae interdicto, θ' ad
Ro. Pontificem Uectigalis transcriptione: a Regis istoxicatione
RICHARDO Christianissimo viro mortuo, Joannes, Distira
stater ejus, vir inconstans N imperii avidus, suo Anglus. cessit, Ollum habens cum Franco, qui ducatum Normanniae. dc comitatum Andigaviae penitus amisit. In Angliam rediens, a clero decimam petiit, ut terras in Francia perditas recuperaret. Per id tempus conventus Cantua riensis Stephanum Langion virum eruditum in archiepi-1copum Cantuariensem elegit; quod Rex indigne tulit, dc Priomm Cantuariensem cum conventu in exilium misit, prohibens ne aliquod praeceptum Pontificium circa Stephanum Langion Icciperetur. Interim Romanus Pontifex Regem oratum fecit, quatinus Priorem re conventum sitis locis restitueret; dc cum obedire pertinaciter recuseret, totam Angliam interdicto serit, di longae altercationes inter Pontificem pro clero re Regem manserunt. Tandem Innocentius tertius qui tunc erat Pontifex ad Francum misit, quatinus Anglorum regnum invadcret, re invasum gratia pertinaciae acciperet: quod Joannes Anglus sentiens, sive regni amittendi timore, sive vera contritione, ut Pontificem mitigarer, Κ h regnum
183쪽
Re Romano regnum Angliae ec Hiberniae in Pontificum Romanorum manus res avit, promittens quod ipse re sui Angliam re Hiberniam a Romanis Pontificibus in posterum tenerent; quod Cardinalis ex parie Pontificis praesens libenter, ut moris est, accepit. Et tunc denarii Petrini, hoc est denarii - dati sancto Petro, primo impositi sunt; quia Ioannes Anglus se dc succes res suos obligavit ethd dandas mille marcas quotannis argenti Romanae curiae; hoc est duo millia nobialium, sive sex millia Francicorum. Rex an possit SED hic dissicultas obiter incidit, An Regum Hiquis esci ἡ sejus regni sui vel certos redditus cuiquam dare λ R i pondetur per propositiones: quarum prima est, Si jus regni sui Turco, vel alteri non vero haeredi, Anglus vel Francus darer, alteri illud ius est inutile. Probatio. Jus regni a lupulo libero Rex habet, nec contra populi voluntatem illud jus alicui comedere potest. SECUNDA propositio. Male agit Rex qui sine maturo procerum sui regni consilio proventus dandos a populo alicui instituit. Probatio. Talis, sine consensu vero aut intem prelativo populi, populum onerat: tale autem vectigal populus selvere non tenetur. .
TERTIA propositio. Cum inter Regem Et ecclesiam Anglicanam contendebatur de bonis ab ea ablatis, re poti naum de religiosis Cistertiensibus, Rex debebat ecclesiae par- ticulari restitutionem facere. Patet, Quia ab eis hona a nulli quae non restituit: QUARTA propositio. Non siisscit illa restitutio dare unam quotam ecclesiae Romanae pro multis ablatis ab aliae particulari ecclesia ; et si sub tali umbra vel clypeo Ioannes volebat se a restitutione completa eximere, imprudenter egit. Opposito dato, aliquis tyrannus centum millia nummum auri potest ab ecclesia injuste rapere capiendo a Ro
184쪽
De Gesis Sco TORUM. LIB. IV. . I 31
mano Pontifice abstitutionem, re habendo unde restituat iquod nihil est dicere.
. QUINTA pmpositio. Si Joannes re Angli convenerunt de illa pecunia quotannis Pontifici danda, juste levatur: verum nihil de sacco regio, sed a populo haec datio tollituta. Plus enim Rex colligit quam Pontifici det. Τrecentas manas pro Hibernia, & 7oo- pro Anglia dedit. Non arbitror quod trecentas libras de portione Hiberniae quam possidet quotannis levet, sed multo plus quam sit totalis 1umma ex Anglia colligit. Qiiicquid tamen sit, cum in. possessione Pontifice, sint, eis haec pecunia danda est:
ita fit . pro qua in Anglia collectorem habent: dc novi Anglorum Reges a Pontificibus per oratorem investiuntur. Postea tamen inter Ioannem proceres schisina excitatum est; quare ad Philippum Francum oratores mittunt, quatianus Ludovicum filium ad eos mitteret, quem in Anglorum Regem crearent: qui ab Anglis est receptus. Sed paulo Uelaeno tollia post, quidam monachus monasterii Sinynestaeid, hoc est capitis porci, Regem toxico, modo s enti, e medio sustulit: cervitiae cuppam veneno infectam Regi propinavit, quem
tamen antea Rex bibere jusseratia Magnorum virorum ea misera est conditio, ut arbitrentur in es, vel timeant circumvenire velle. At Rinis jussui monachus imperterritus vas medium evacuavit; reliquam Vero partem Rex intrepidus hausit: dc sic eiaem toxico ambo perierunt. Ad hanc provinciam si undam hinc monachus motus erat;
inter prandendum repetitis vicibus Rex dicebat, quod panis
qui asse vendebatur mox xx. selidis Veniret. Hoc reipublicae admodum nocivum monachus intellexit, quocirca Regem perimere meritorium ratus est: sed antequam aliquid
perpetraret abbatem suum adivit, re sus consilio utens, Reisiem venenose haustu extinxit. Ab lutionem tamen ante ictum ab abbate quaerit. Pro hoc monacho, qui reipublicae sic providit, quolibet die quinque monachi specialiter orant,
185쪽
132 De Gesus Sco TORUM. LIB. IV.
Improbatur guam nostram Britannicam in Latinam interpretor. Multa monachis llic deliramenta contemplor: Regem auctoritate propria occidere huic monacho grande nefas erat: licet enim malis regibus vitam in mortem commutare reipublicae expediat, nullo tamen pacto viro auctoritate privata re signanter m nacho eos Occidere licet. Insuper Abbatis abselutio ante factum vulpina erat. Insuper ista missarum celehratio ex delirio procedit, ac si in hoc peccato monachus probe egisset. Verosimile est quod monachi casum abbas & religiosi appro- harunt, bc sic verae paenitentiae locum monacho ademerunt, x, si sic distessit, damnatus est. Sic Joannes Anglorum Rex, qui xi V. annos re quinque menses regnavit, a malo monacho extinctus est. Ludovicum Philippi filium apud Anglos manentem relinquam, ut res Scoticas interea gestas ad nnem narrationis perducam.
De Maleolmo Daet iis nepote Scotorum Rege, gestis ac caelibatu ejus.
DAVIDE Scotorum habenas optime moderante
mortuo, Malcoimus ejus nepos, xiii. annos natus, coronatus est. Hujus primo anno Sumerledus Emgadiae regulus ec ejus nepotes contra Regem insurrexerunt:
sed nepotes Henrici factores ficile mulcebant. Interea Henricus Anglus Imperatricis filius, Mescolmi Moti consanguineus, cum eo & suis occulte magnam familiaritatem conistraxit, ec Northumbriam, qtiam Scotorum Reges diu tenuerant, a juvene dc ejus rectoribus recepit: Combriam re Hundingtonem Scoto reliquit. Quocirca Scotiae primoresbie Malcolnius juvenis contra se incitavit: dixerunt enim
186쪽
De Gestis Sco TORUM. LIB. N. I 33
eum nimis Angla esse fimiliarem; dc ad eum non pertinere, rempublicam cui praeerat, sine virorum illustrium consensu, attenuare. Quapropter in quadam congregatione publica apud Perth, comes de Stratherne dc quinque alii comites
cum eo confoederati Regem capere intendebant, non intenistione nocendi, sed pro regni conservatione in juventute R gis. Sed Rex super hoc certior factus evasit. Per id te pus Galvidia contra Regem surrexit; quam ipse uno anno sic domuit, quod regulus ejus Angusius, filium suum obsi- Angusius fit dem Regi relinquens, re seculo renuncians, in monasterio Sanctae crucis apud Uinburgum canonicus effectus, sub r gula Augustini dies sim in pace complevit. Sed Moravi- enses continuis praedia re rapinis regni perturbatores invasit
magno cum exercitu, re ad unum omnes delevit; quorum locis alios pacificos viros immisit. Per id tempus Sumem Samerlediu.
Iedus Archadiae regulus de Hibernia dc aliis insillis grandem collegit exercitum, contra Regem dimicaturus, qui se cum
suis juxta Renfrow applicuit; qui a paucis viris Regis interemptus est. Interea viriles annos Rex attigerat, propterea prudentes ei suadebant mulierem ducere; quibus ipse non acquiescens, constanter asseruit se virginitatis votum emisisse : quod re tota vita servavit. Poterat sic contin- Mom, inhiagere quod de fatuorum virginum numero hoc votum servare ninritur, di
fuisset, utpote si ob ejus virginitatem servatam internicium ' veI grandem labem reipublica passa fuisset: sta quia fratres adultos habuit haeredes, votum emissum servare debuit; quia causa voti infringendi non occurrebat. Diem clausit extremum apud Jed aes post xii. annos sui regni: sta ad Dunismenlyng, regni serme meditullium, corpus sus d latum est, Ec illic honorifice sepultum: ubi a diebus multis
Scotorum Reges tumulantur usque ad praesentem diem. Ecce quid est de castis re devotis parentibus originem traxinisse. Proavus re proavia erant admodum devoti, re avus
Deo deditissimus, & Henricus sus pater speciem dc figuram avi prae se serebat.
187쪽
De Guillatas Scotorum Rege, ellus
captisitate ac redemptione: de --
nasteriorum prodiga consimctione, aliis ejus tempore gestis
anno Domini I 63. super millesimum coronam accepit. Hic Henrico Anglo, pro terris quas in Anglia habuit, homagium fecit; ec suasione An i Scotis contradicentibus, in Galliam prosectus est: sed No thumbria est GilIelmo restituta. Anno Domini ri dis sidium inter Henricum Anglum Ec Guillelmum Scotum omtum est: Guillelmus. enim magnam cladem septentriona-Ιibus An s intulerat, re ad sim cum pace redierat; quod non approbo: cum enim sua receperit pro verbis, non debuit helhun inire. Et adhuc non satiatus, secundo Anis Ulam cum grandi exercitu intravit, re omnia exposuit praedaeae direptioni: sed dum exertitus pro praeda dispersis esset, incautus Rex cum paucis mansit, quem circumfusi Anglio iunt sine ulla ianguinis emisione, ec eum ad Henricum Regem seniorem ducunt Quia filium Rum Henricum glus in odium stacti Thomae ab epis γ Ehoracensi coronari stat, unus senior, alter junior vocatur: N Guillelmum Hemicus senior ad Normanniam misit in. arce de F lesio custodiendum. At David Huntingtonus in Anglia existens ad Scottam ivit, re in fiatria Guillelmi absentiω rexit. Verum anno sinuenti ad Henricum Anglum oratorea pro Ress suo liberando Moti mittunt, re cum Anglo Gn- veniunt, quod in eum bellum Scoti non moverent; dc in
188쪽
intra seciuitatem miratuor arces regni sortissimas dant, sciaticet Bervicum, Roxburgum, Arcem P Iarum, re Stry via, lingum: ec sc ad Scotos Guillelmus rediit. Quo anno
quidam Gilbertiis filius Fergini Gavidiensis reliquos Scotin Tota
hostiliter ii sit, re proprium fiatrem, suis maleficia comsentire nolentem, tam lingua quam utroque Inmine privavit. Contra carem copiosum militem Guillelmus contrahit: ad Dem alter, resistere non Potens, aceessit -plex veniam, implorans, re imploratam consecutus eae Dein anno 1ein Mona e tuages o Etto super millesimum centesimum monasterium
de Arbroth Guillelmus fundavit, eoenobium, inquam, in Arbrottapibus nulli in Scotia secundum, dc nescio utrum opulentiussit in tota Britannia: re monasterium de Londoris David Hundingtonus fundavit. Iste enim est David, de quo apud' ditio,hia ' Gallos liber satis Vulgaris loquitur, qui de trium Regum finis inseribitur, sellicet Frarmae, Angliae Ec Scotta, he. non differentem ab hoc in nostra lingua vernacula librum hahemus. Et Ada eomitissa Regis Guillelmi mater monast rium moniallum apud Hadintonam fundavit divi Bernardi
ordinis, puIchrum re opulentum. Mirum erat de hac Pr - .genie circa monacteriorum constructionem imper intenta,. tu sim 1 per tamen cum miorum proventuum diminutione. Uolafi
Seotorum Regum proventus potissimum in propriis tere e sistere Ment, re ita a principio instituerunt. Nam ne plebem tantis re vectigalibus oneraret, Regem non selumeonducit, sed necessarium est opes susticientet habere. Et eum milias nullatenus eis concedant, magnae imprudentim est proventus regios attenuare: ec tamen Reges illos, n Rrates de potissimum aulici ad aethera extollunt qui suis proventus regios distribuere selent. Hi caeco lsi particulari amore, utilitate eommuni neglacta, procedunt. Hic dicere ausim quod i m regni tres status fincire deberem, ut Regi nullas terras regias alicui fine trium statuum comensu liceat
imperpetuum Ge, M a fisco regio alienare; etsi prodigo
alienaverint terras, illas pinimus Rex cum fructibus recuperet -Huic legi Rex consentire debet. Hac via suae avaritiae quod terras non det nemo imputabit. Famulos pro LIa Pecunia.
189쪽
1 36 De Gestis Sco TORUM. LIB. IV.
pecunia, ossiciis, re haeredibus mulieribus bE'rum matria monia in manibus habetin in copia habebit. Ter id tempus Motus Sy quidam Scotus Sylvester Rossensis Mahwillam, alias Donalis dias Bane, contra Regem rebellabat, re magnam regni par tem ei vicinam perturbavit. Contra quem Rex re David
frater ejus exercitum collegerunt: sed cum Rex in Inny ness moram taetret, quidam optimates levi armatura Regem Praecedentes tyrannum prope Moraviam invenerunt cum
paucis in mora quae dicitur Mahardy; quem cum quinquaginta complicibus trucidarunt, caput Bus ad Regem deis' rentes, quod ipse in publico spectaculo suspendi secit. PRAETEREA post mortem Henrici senioris quia quasi Riehardua nihil Henricus junior regnavit, Richardus in Anglorum Rinem assumptus est, qui arces Motorum Regi restituit quas in vadio pro Guillelmi captivitate habebat, pariter re obsides e . decem mille libras quibus patri erant obligati, Ecobligationes omnes, ad quas Uuillelmus captivus se obligavit, cassavit, re innihilum redegit: volens tamen quod Scotorum R es pro renis in Anglia possessis homagium mediate vel immediate facerent. Haec primo anno regni sui fecit Richardus. Eodem anno comitatum de Hundino ton Guillelmus Rex Davidi fratri possidendum dedit. Per id tempus, mortuo Gilberto filio Fergusti qui fratrem ex culavit, loco sus surrexit quidam in calvidia qui reliquos Scotos invasit: contra quem Rotholandus ex parte Regis thesidua. processit, re illum Vicit, re postea quendam alium ex eademGalvidia rebellem nomine Glecolne interemit: fratrem tamen ea in pugna Rotholandus amisit. Ob quam fidelitatem Rex Guillelmus Rotholando GaIvidiam re terram de Carrik eetarda. in possessionem Perpetuam dedit. Interea Anglus Eme gardam filiam comitis de Bellomonte consanguineam Scoto in uxorem tradidit ; Ec filiam comitis Cestriae David Hunis dingtonus Moti stater in nutrimonium accepit.
190쪽
De Guilimo Stato b Alexandro Glimselmi flio. U Guillelmi miraculo b de bello cum Ioanne Anglo, Npace cum eodem ac pacto, super praestando juramento Melitatis.
CV M Ricbardus Anglus, de quo superius meminimus, Riehardi Anca Judaea recuperanda rediit, Ec ob captivitatem glj & Ginllelis magna penuria premeretur, duo millia marcarum Richardo eidem Guillelmus Scotus dono dedit: quamobrem uterque alterum non minore amore prosecutus est quam David N Jonathas et nec unquam legimus pacem sync Tiorem inter Scotos Anglosque uias servatam. Nimirum superiorum sphaerarum motus uniformis in inferioribus mel diam tranquillam redditi Joanni etiam Regi Anglo Guillel mus fidelitatem, pro terris quas in Anglia habuit, jurat: silvo tamen honore dc libertate ad Scotorum regnum per tinente. Eodem anno Scotiae primores Alexandio Guilhelmi filio, trium annorum puello, fidem praestiterunt. Quo in tempore orchadum insularum comes Calenensis epist ore dum pum exoculavit, & lingua orbavit. Et dum comitem magis no milite Rex prosequeretur, hinc inde per sugam comes latibula adinvenit: nec mirum; extra oras Scoticas hae insulae sitae sunt. Verum tandem primorum intercedentium precibus Rex pulsatus, ec magna pecuniae summa R ipensa, ad Regis gratiam Pervenit. Hanc Poenam PIO tam Poenam remio atroci injuria insissicientem censeo: semper enim majori sim improbat. eulpae re inselitae severior mulcta adhiberi debet, quatinus pota is delinquendi cauterium adhibeatur. Insuper nostri M m annalea