Occasio arrepta. Neglecta. Huius commoda: illius incommoda. Auctore R.P. Ioanne Dauid, Societatis Iesu sacerdote

31쪽

ARREPTA NECLECTA. pus Dei potest appellan secundum D. Hieronymum, qui sic C-

liabet ut ita dicam, unum tempus Dei est, Omnis aeternitaS. Scimus tamen his non ob flantibus, partem illam aeternitatis, extrinsece loquendo,post iudicium, non eiusdem fore

conditionis, cum in aeternitatis natura, qua ante PUD mcreationis, Deus solus in se omnia complens, sti . it. Quia,tametsi motus siderum caelestiumq corporu, et quem iam tempora discriminantur, cessabit: non erit quod, trahomines temporii in spatia dimetiantur erunt tamen illa,ci illi,in quorum gratiam tempora primum creata noscitntur quod ante omnem creationem non erat ulli modo. Ea propter, etiamsi ut dicit c Eloquent Princeps)infirma terrenaeque mentiS sit, in iret annos; intcgrtim

tamen erit beatas in caelo cessante interim post diem iudicii caeloriim motu temporisque duraensione aestimare quot annonina muria tumue patio in caelis ueniat, siue suille dici

possint, si spatium illud ,pristina adhuc annorum distinctione

mensuraretiir. Iuxta illam Quoque aestimationem accipi potest,quod Regius Propheta dicit: Miltianni ante oculos tuos, iami uam dies hesterna quae praeteri t. e contrario apud damnatos aduerso prorsus computu euenire cemim est. Vtns, toneniit quod si s ei, ni m. ri t. habet. litibus, Niss qui e, vi 'detur tempus breue: quia delectata prohibet eos comprehendere motum. Et econtra eis qui laborant. At nunc ad personarii in schematis explicationem transeamus.

Schematis r. Cap. .

Euare T. M P, s ita describatur, ut insich mate depingitur. AD ' natum tandem et ni nostri TEMPus veniamus. Non immerito omnibus )nsideratis, dicit, qui tempus in schemate repraesentat: Tempi

32쪽

Et tandem subdit Sed enim, e me velut omnia constant, O ma sic rorsum per me reuoluta labascent. Indicat, quod ante fusilis dictum est, Omnia scilicet cum initio temporis sumsisse principium,quaecumque creata sunt; S cum tempore omnia similiter terminanda Tametsi enim neque caeli, neque elementa sint in nihilum unquam redu- cenda scitur tamen quo sensu quamque ob causam dicantur non futura amplius : ob insignem scilicet mutationem, quae

in ea cum saeculi consummatione inducetur. Et propterea, quia tempus tunc non erit amplius, quis dubitet maximam temporis habendam rationem, Ut cuius usserata Opportunitate id consequi datum sit, quod est aeternum Iam vero,quare Tempus ita depingatur,ut in imagine ipsa se videre est, notam puto omnibus rationem suapropter hicis hi, obiter tantum illam attingemus Sphaeraenimia capite,in Sphaera tum caelestium corporum significat, quo tempora distingui Clepsydra supra declarauimus Clepsydra Vero, irrequietum temporis fluxum adumbrat viris alata talaria celaritatem Volare siquidem fingitur tempus: adeo ut praeteriti quidem S futuri spatia satis perceptibilia queant cogitari, praesentis vero tam exiguum, ut non quamdiu illud nomines, subsistere aestime palae tur Falx ei in manus datur, quae sit indicio, omnia successiti temporis quasi falce demeti, prosterni iuxta illud Cicero

Nilai est opere aut manufactum, quod aliquando non

' conficiate consumat vetustas. Restat nunc tantum, ut verbo explicemus, quare iuuenili aetate Topus fingi curauerimus, ctim Veteres senem virum soleant vice Temporis adornare. Dicam ut res est: Nos consilia

iis, a derauimuS,non quod dicit Poeta de tempore in uniuersum: Terum edax rerum,tui inuidiosa vetust isti sed praesentiam potius temporis Opportuni: cuius quasi du-

et corata sistatur OCCASIO de qua potissimum in praesenti

hi qu argumen Odisseritur. Tali siquidem vultu contemplandum adumbra praebemus, quale est tempus dum praesens est, recens,nouum

' nondum ad omnia ad quae quis illo uti volet,accommoda

tissimum,

33쪽

ARREPTA NECLECTA Otissimum. Quo sensu praeclare Plato locutus est, mr 'lam temporis expende livio qua opportunietatem coi

habet occasio, in in , el temporis vigor, ad id quod conducit tempus, quod bonum aliquod ii 3Peratin Mouit me quoque, ne dissilea , quod iuuenta, a xl l 'USIcones primum dedicatae uerunt aptior gratiorque illa Orma futura esset, quam senis, nescio cuius iuxta Ciceronem saturi annis Saturni qui, quod tempus tempore Unata consumeret, ipse ex se natos deuorare fingebatur. a 'turnus enim Graxe, orct, quasi 1cSFot, hoc est tempus, dicitur. Impulit me denique, ut tempus iuuenili specie occasionis occasione ei brinarem, quod Graeci teste Callistrato aliis dum OcCAsior EM, seu suo more temptas Opportunum pro Deo fingebat pulchrum iuuenem siue puerit in Ormabant, summis pedum digitis rotulae volubili in iis entem. Tempus itaque quasi virens, vernum, S vegetum, quale expressum cernitur, idoneam suae praesenti Oppominitatem commendat, quam prudens quisque debeat in se re-

iue suis obseruare iuxta illis sc l ptem Graeciae sapientibus, Io Uu TL, Oi ete- tempus. Ac si doceat, Noueris distinguere aestimare,& capta ire, rerum gerendarum tempestiuitatem, eamq: cordita, to.

Nihil, non suo tempore factum utile potes esse aut gratum. Hac de causa tam varis loquendi modi de tempore, vel potius de rebus cruae in tempore accidunt, apud auctores

intur: quae omnia ii quis animum aduerterit, ad ma- lem descripti iam temporis illustrationem adiuuabunt. Horum nonnulla, in studiosae inuentutis gratiam, hisce sul nectemus, ad quorum imitationem, plura ipsi per se poterunt ex ipsis sontibus lautare. Ita Lucurgus Recte eruditi temporis rationem habent tris res,

hoc est, Tempus impendunt utiliter, atque studiose obser

uant, quid per temporis opportunitatam agendum omitteri es, hi dumque sibi videatur. Thales Sapientissimum omnium est tempus. Quianem Thales. re usus de tempus docent, inueniunt, seruunt omnia. Vn

34쪽

io OCCASIO dei vulgo dici solet Tempus docebit. Et Psalmista eodempsisIm i s ectans: Di s diei eructa verbu: O nox nocti indica cientiam. mi ., h, Theophrastus Sumtus pretiosissimus tempus. Nam praea Diog. Ii i terquam Uod elapsum nullo pretio queat recuperari, etiam Regni caelestis copiam facit. Sic tempus fortissimum dicitur: quia tempore Omnia superantur: sicut de labore dici solet Labor improbus omnia vincit. Nihil(inquit Tullius est, quod longinquitas temporis efficere non possit.

Ciceroti. r. Item Mendac lupus, tempus. Quod successu tempo- .es ' mendacium evanescat quasi absumtum vertatur in nihilum. E contrariori Veritas temporis filia vocatur, teste G A u. mellio. Quod,licet aliquando lateat,progressu tamen remsOris in hicem instar suberis emergat. Quin, illud, i caream est Pluta .h. , Tempus omnia reuelat Eam ob rem dicit Plutarchus in Pro olim aperto capite Saturno consueuisse sacrificari quod veri-h tas, plerumque tecta, ignorata, cum tempore aperiaruris innotescat Saturnum porro TEMPUS apud antiquos representasse paulo ante ex voce Graeca monstrauimus. Tempus Maith. io itaque omniare aetat: UXta illud Domini, Nihil operiti quod non revetabitur occultum,quod non scisur.

Schemat. I. Cap. S. Cur mi A VI O ita depinetatur , quare ips

T, Meus ceu dux, comes detur.

pidata caluoque pingatur occipite dictum, innotum fatis arripiendam scilicet, dum septima fronte octri alio ui sit neglectam praeterire permiseris,elabetur, nec ita a tergo v pDxe calua poterit apprehendi, ut maxime coneris 'U' dextra laevaque consertim gestare conspicitur, omni a videlicet delectibiluuia desi rabilium oue

pq Vcosionen obtineri posse verum hono

rem gloriam diuitias, victoriae palmam pacis oliviferae

35쪽

ARREPTA NECLECTA.bonum, eruditionem rerum omnium quasi comm lae . t fluentiam, gratiam Spiritus sancti, salutem veram in Christo Ies ita demum, tam opportune nobis in lia vita regnum caeleste propoli promerendum, atque ii propinetur, modo lubeat labris admouere S Occationcm V. DIU . ill Hl-NU Ita e excipere, eaque , nc uti.

I quai dux DCC Asio Nis constitui Jetur, eo quod non nisi temporis successu talis opportunitas, quam occasionem vocamus, obtingere cognoscatur, ut tempus mortalibus occasionem merito videatur adducere. Et vererit a dicere liceat, quod ter tempus Gratiae cEuangelii occasione ingratitudinis Iudaeorum, gentes Occasionem salutis mchiuio repererint: quodque occasione con Isractionis de cisionis ramorum olivae, raminaturalis olea Rem .stri in bonam oliuam sint inscrta. Nos quidem, qui e sciatilibus oriundi sumus, Iudaei veri tacta sumus, iccundum s i Ram. i. Vtuni nempe Christiani. Id autem non nisi tempore opportuno S spe latim ad hoc diuinitiis destinato, in opus deductum est squae in locis inius sumus tractaturi. Recte igitur, ut diccbamus, tempus velut dux Occasionis alicuius boni consignatur. Nam non omne tempus, si l in illam temporis qua occasio Oiscitur Opi mrtunit. . lae pestiuitatem,S c ccasioncm appellamus. His ita assentitat Mirandula Occasio, pars quaedam temporis op- pomini de signati censetur esse a Latinis auctoribus, a Graecis, etiam Medicis Maxime inter exponendum illud Hippocratis: OCCASi PRAECEPS. Hac de sen- iam stentia ita Galenus Est occasio praeceps quia materia circa litas, 'irar medicina nimirum contanti fluit Cor pu i in nostrum mutationibus obnoxium est: neque causis extrinsecis tantum, sed etiam ab intrinsecis faciliter alteratur. Qu ocirca reciet Aristoteles Tempora non lisunt tempus opportunum Deo enim sunt tempora , non

autem tempus opportunum eo quod nihil Deo utile. At nunc de salutari caelestis Gratiae adspiratione,citra uana ni hucetera prosint, paucis di eramus. et Schemta,

36쪽

Schemat. I. Cap. 6. R A i AE diuinaepraesidium T. Mam R

OMAE A IN NI coniunctum citati dei a T quoniam S tempus Voccasio, inquidquid isto inestantia. rum praetextu ad humanam utilitatem affertur in medium, non nisi a diuini Numinis benignitate nobis conferri censendum est merito Dei omnipotentis nutum atque fauorem superne haec omnia largientem, fouentem sua uebenedictione fecundantem , in imaginis huius delineatione putauimus exhibendum Nam, ut inquit Gregorius, Gratiae p. - dium adscribitur,omne quod prospere a nobi ventur i. is Vnde graxanter de se Apostolus Gratia Dei sum id quod sum es gratia eius in me vacua non fuit ed abundantius il omnibm laboraui non ego autem, sed gratia Dei mecum.

Quapropter nos omnes hortatur ut ratiam Dei non

immio Et quo apertius videa' niurii, Occdsionem temporis gratiae, ut es po unam illati per Prophetam Isaiam Tempore accepto exaudio te,

die salutis adiuui te. Ecce nunc terum acceptabile er e tru ut non claudicans quis erret, magis autem sanetur

squirini cum omnibi , s sancti Ioniam suo ne

movidebit Deum: contemplantes ne tit, Assir

37쪽

ARREPTA NECI FCT. . Is tempore noui mo De qua sint ex uisti xt at frutarisunt Prophetae, qui de futura in ecli gratia pio heta crant. crutantes, in quodetis quale initu caret in et diri m Chri-- si praenuncians eas qua in Chii sunt passones esse eriὰres gloriasti quibus reuelatum esu quia non bimetiras, et obri au- bant ea, uae nunc nunc ata sunt et Ohu, per eos qui runt ob ,hiritu sancio misso de caelo,in quem de sideront angeli pro sicere. Propter quo succincti lumbos mentis et Cyrae Jerat in eam quae ossertur vobis gratiam. Hucuset Apistoltis. Ita pergit nos omnes an inaare, ut gratita Dei strenue utentes sancti limus; S toto colatus nostri tempore pie

conuersemur.

Ad bene tendini occasione, alijs lite

Ophi 'tena sempiterne Terra, qui cum in aetemitate tua ineffabili, nussus in illus ons que mim An bono-norum, in tesolo solas, thesauro diuulitatis ruereris, e complere omnia; singulari tuae bonitatis ins infit te n-pora et niuersa creata in him reris usum condidisti, madisque adhuc admiranda misit it a in fine saeculorum TEMPus 'ecia gratiae, inco apsaestirpis nostrae reparationem consignasti nobis, ita ratis tuae tamque opportuni temporis salutarisque occasionis munera venerari, ut cum e filio tuis in beata illa aeternae lori felicitate, audere mereamur Peri iussum vominumn yrum. Amen.

39쪽

OCCASIO ARREPTA NEGLECTA.

Schemati a. X plicat Ioissus a Fugem mosa Angrius, scat et pro diabolus.

Schemat et Cap. I.

nientui cum . Augustino dicemus, Nihil proprie absoluteque loquendo esse ni,

Q optunc cum Apostoli sententio, quam musmodi acumento consis iot: habes quod non accepisti au i. ., t accepi D, qui elor et Tempus cum reliquis a Deo acci privus: nobis ipsis ab mus, tamquam maxime proprium. Nunc vero,quia Angelia

iducuntis Angelum S quidem cum pri-dium inmis tutelarem ut qua nobis temptas, lirem dui inami; Q gratiam. litan adducat. Videin urae in Ummcnus ex pressum , Angeloriam adminiculo tempus acceptabile rerumque recta gerendarum hoc est OCCA-sioNEM in Odam, di linae praesidium siti irata Dco, ut supremo omnium datore ae moderatore, sic disponente.

40쪽

i OCCASIO es et r. Ita Angelus Agar ancillae Sarae fonte aquae peropportunum ostendit, quod suam, infiti sui Ismahelis sitim restingueret, languentemque prae ariditate animulam refocillaret. Cui si ' f/si antea quoque tempestiuum se exhibuerat consolatorem,cum indignabunda ab hera sua profugisset: viam modumque ei suggerens, quo in gratiam Dominae suae humiliata rediret, quae superba recesserat. Grum si ' Sic quoque caelestes illi nunc , Lot filio fratris Abraham in extremo discrimine constituto, uxorique eius, filiabus, modum methodumque ostenderunt accommodam, quasi tempus occasionem, liuinamque opem ob oculos statuentes, quo se praesenti periculo eriperent, atque in tuto collocarent Quod dum non arripuerunt eius duo generi, sed spernentes oblatam caelitus occasionem, quasi per ludum S iocum talia interriculamenta sibi proponi existimarent cum imp s Sodomitis male mulctati fiuit.

In in in YTox LQx, dum iam apprehessae occasionis prae

scripta ne lexit, respiciens retro, in statuam salis conuersa,alijs exemplo statuta est maioris obseruantiae, prudentiae Solent enim, ut ait Gregorius, oues petram salis lambendo re dimetiores,magisque ab insidiante illis corruptione immunes ita&nos, si hanc petram lambuerimus altiori sensu casum hunc expendendo.

Schemat et Cap. 2., i spraeterea exemplis, tangelorum circa occasionem declaratur officium. modo&Angelus Balaam a recto liberranti, tempti V 'Vin,' Vide numen ad resipiscendum opportunii Tra. 22. adhibuire: cuius rei gratia, his se ricto sidio res

crudeliter, quod plus ipso saperet, caedebat Dei nutu articulata