Occasio arrepta. Neglecta. Huius commoda: illius incommoda. Auctore R.P. Ioanne Dauid, Societatis Iesu sacerdote

51쪽

ARREPTA , NEGLECTA. et mcum violentia perficiuntur, quam quae opportune fiunci Item: Don, n OCCASIO in cunctis rebus huma-Oeeas dirini cma III in uncis. Ponitque idem auctor ibidem bellicis re- varia exemphi bellica frustratae expeditionis, propter neglectum tempus S opporcumtatem. Ac recte quidem haec omnia quid namque virtus Nilica proderit,si vel occasio eam exercendi non detur vel desit prudentia, qua oblatam arripias Magna moles, sua se tandem mole consumit Occasio vero ficit, ut parua nonnumquam manu, non paruam victoriam consequaris. Ah ui,quid arma, copiae, Tiri, vires, quod fere caput est belli neruus, si rei no in idae desit occi liuili urnatur,tidaturq; vi

Non male propterea milii visus Comicus ille dicere perti Terent. omnium primum esse tempus hoc est,Occasionem tempo Ops trutarisque opportunitatina in re rite pet ula praecipuet atten-liuatis audendam Vnde S lyricus probeum ciantum valeret os R portunitas, sic scribit: orba era tentam non ibunt Caesaris aurem. - ii, , Idem mittens Augusto librum, monet eum qui laturus erat ut tempestiue adeat ut videlicet,

Non addit apte,non legit Anca,credo, Tempora. Consulto itaque Pittacus Mitylenaeus consimiliter vos, Pittatu.qui vultis apud Princilia in mittat, in Arte t.

tis pollere tempestiuitatem hanc ad successus petitionum, uam adipem leonis, i bassilisci, quam spon-

iu genus promissa magicae vanitatis. Huic de vespasiano ab historicis proditum, id temporis vespasseus facillimum indulgettulimum, quo in balneum tricli et ruumque Contra, te male obseruata huiusmodi opportunitate in simili

negotio Naso conqueritur,si uaquiens

52쪽

18 Oniumque transibat eaque momenta, atque occasionemnaesticos ad aliquid petendum magnopere captasse. Iuxta illud Poetae: ab id , o D viri mollis aditu tempora nora3. Phbe l. Vnde prudenter Phocylides: Occasioni obtempera, de noli spirare in ventos Merito,nam qui citra occasionis imperium, siue illa detur siue non velit tamen rem animo conceptam aggredi, is tam ludit operam,atque si ventos flatu suo conetur abigere, inuitis canibus Venari, invitave Minerua , ut est in prouerbio,itteris operam dare.Sed aliter nos docebunt exem .pla sequentia in quibus,toci,temporis rerumque opportunitatem seu occasionem cotemplabimur, prout horum in Pr:

o, , - . βο-nci ci a naui Acin primis quod loci opportunitatem

Io o pol concernat, audiamus.

tunitate. Uum Antigonus in arduis ac praeruptis locis planitiei in Ararag* minentibus exercitum haberet,Pyrrhus positis circa Napham castris, postridie per caduceatorem, vi in campum descendens, Martem experiretur, prouocauit Antigonu Ver respondit, suam militiam non magis armorum quam temporum esse: Pyrrho, si illum vitae taedium cepiss et fatis multas ad interitum vias patere Loci occassio suadebat supersedendum, interim temporis opportunitatem loci securitate captabat.

sci Astic Quocirca consulte Scipio Africanus: Non ess ecum hoste confligendum iis aut inuitaret Occam, aut Vrgeret necessi ras: quod uacogitantis sit, opportunitatem oblatam negligere S extremae ignauiae,tum non praestare fortem animum quum audacia spem praebet incolumitatis formidolositas

m iit aliud sit, quam certum exitium.Ast aliam a lococ: Occasionem aduertamus.

exi in Africa ingenti hosti in multitudine excepti,tamei

b iis, es bene circumuenirentur, applicuerunt se flumini, i Sin ea regionei HS

ita sanus, in bello ciuilis quum is cinctus obsi

deretur

53쪽

ARREPTA NECLECTA. yderetur ab hostibus continuit sese tempus expectans Oppor Plutareth. tunum iam enui loci opportunitate i iiebatur. Popedio autem Siloni dicenti Si na.ignus es Deci .uor, O Mari descende in conflictium dino tu, inquit, si magnus es imperator, coge me nolentem ad eminen venue. At emi iris nunc occasionem militari exemplo contemplcmUr.

C. Domitius quem Scipio maior Pro se Lucio fratri in o

bello aduerius Antiochum legatum dederat ubi contempla temporetis ei, i ercitus pnefectis hortantibus su D ut Tecta li tempti fuisset, adlloc, ut plura .h. tot millibus trucidatis, ac direptas uri pedimentas, in castra reueri sua curarent corpora Sed tu i loena pes ut facturum dixit. Ac Os crocli lla

ginta millia trucidavit. Vir strenuus non dubitauit de victoria, Darium modo temporis gerendae rei paret opportunum i subdam non absimile. Scipio minor, quum videret Ibi em.

hollas despondere animum aiebar, se, virilio veniret, mora temporis emisse: aikl bonum ducem, perinde ut medi-inim, non nisi in L . curatione ferrum adhibere. Nihilominus per occasionem adortus Numantilaos, terga illos dare compulit.

Occasione similitudinis e medicorum usu prolatae, nihil Mediei oberit hic versum unum atque alterum eo spectantem apponere: tu illud, quod Seneca in libro ad Albulam matrem

de Cosolatione: nihil esse in morbis magis periculosum, quam immaturam medicinam. Praecipit Plinius, cauendumne in remediis vitia fiant quod euenit nimia aut intem pestiua medicina. - laeue ut Cornelius Celsus scribit)m dicam irtune datus qui quando dari debeat, inter medicos non satis constat. Appostic itaque ca

iit tu data tempore prosunt

Et data non Ut tempore vina nocent. Vnde cum Hippocrates in Aphorismis tu Galenta docent, is his dolores oculorum vino meraco blui quod ita interpretantur A l.

54쪽

OCCASIO si tempestituiter detur. Cuius rei obseruationem probe calle bat Asclepiades, qui primus vino opitulari inuenit, dando scilicet et eoipor, id est in tempore. rtatis Astinum adhuc commeimoremus, in quo temporis ratio ivnqm niaxime habita consideratur. Post calamitatem illam, quam Ronaan apud Cannas acceperant F. Maximus creatus Imperator cum Claudio Marcello viro audaci semperque gestiente cum Annibale confligereri Fabius potius spectabat, futurum, Ut si pugna ab uneret, Annibalis exercitus ductu temporis deficeret. Id sentiens Annibal, dixit, se magis foramidare Fabium a pugna quiescentem, quam Marcellum pugnantem Nam quantum periculi Annibal, tantum lucti Fabius in mora positum aestimabat. iii Vertim nunc exemplis aliquot rerum aliarumque circum anuaruin occasionem, simul tamen semper cum tempore edes an Obuenientem,animaduertamus Publius Scipio in Hispania, iijsque aliis cum comperisset, Hasdrubalem Poenorum ducem ieiuno qAP - exercitu mane in aciem descendisse continuit in horam septimam suos, quibus praeceperat,vt quiescerent&Cibum ca-s,est tali perent. Cumque hostes, inedia stiti, mora sub armis,fatigati, Stratarp. repetere castra coepissent subito copias educti, commisso praelio vicit.

s. o, Audiamus Mithridatis industriam,occasionis momen. librantem. Is siquidem cum instructis copijs aliquando in Bithyniam moturus, pro concione suos hortatus diacitur, ut forti alacrique animo nouum bellum secum capesserent, ad quod multus Romanorum superbia, auaritia compelleretur rupem certam secum ferrent, id bellum si ullum unquam aliud optatum exitum habiturum. No

bus inuictissimul: omnia ita instructa, parata vi,ne Roma

quidem incolumi par esset nobis hostis fututu, Sed et

55쪽

ARREPTA NEGLECTA. 3IIta, grauissimae circumstantia a scriptoribus notantur, quae Alexandro coasiones, ditioni in Asiam. Sic quidam nominatam: I in Asiam traiecerit, OCCAsio fuit, Pliilippi mors relinquentis bellicosos e citus,exhaustamque cladibus Graeciam taut omnes eius populi, aut gratia, aut metu, cum Alexandro sentirent. Itaque, non velocitas ad arma, vel ferocia pectoris imperterriti, necive etiam cunctatio vel mora, ad rem per se sola faciunt, ut Delli dona ive prata iiii, h. Dicteratur sed Dei

nutu data comitata' remi Indi Di occasio, quae

ad faciendum vel non faciendum invitent. Vertam ad exempla sacra Occasionis prudenter acceptae se vertat stilus.

Schemat et Cap. T.

Sacro exemplis declaratur OccasDuu utilitas.

NE quis nitet in Oi ulli do ill rc bustali iam habere existimet,alius quoq; gCncri, i. tuo Iamus. Nam,ut initio diximus, unumquemque, cuiuscumquest ordinis, haec curaco ut occasionem cordi habeat.

Iacob cum primis Pur. Is siquidem occasione habita, fratris sui Esau prouocarus ingluvie, ius prunogeniturae Semel (sibi alioqui a Deo consignatae acquisiuit occasione item stebecca,ipsi apud patrem morti vicinum, utilitas, bel item procurauit. Audierat siquidem Isaac dicen item Esau, ut venatione aliquid captum adferret, acciperet ii nouistimam benedictionem. Via stri, mater opportunitate in gratiam dilecti Sc a Deo I remi sit c cessit voto. Ioseph, lirare vi mitem ficiens, Occasione vendi-Glanes '. conis sui, lauit eximia medi)s Opportune tens, Plura

ceps Egypti factus est, A saluator mundi publico triumpho

onis

56쪽

o menti adeo non putauit neglige iam, ut etiam filios suos eam segnius obseruantes, grauiter nec sine expostulatione incre pant. Sic habet historia raucens autem Iacob, quod altamenta venderentur in Ae pio dixit hys suis ius ire negligitis WAudiui quod triticum emindetur in tori descenditeor emite nobis necessaria, ut possimus vivere, O non consumamur inopia Sic t famem uniuersalem non modo mortemque eua sit, sed hac occasione insilium Ioseph, quem a fera pessima deuoratum credebat, Viventem triumphantemque inuenit; S ipse cum tota sua familiath AEgyptum commigrans, tam lionorifice a rege est receptus, ut diceret ipse rex Iosepho . Terra L egipti in con sectu tuo est in optimo loco fac eos habitare , ct trade eis terram Gessen. Idque totum per occasionem bene captatam.

Moyses occassione opportunae adaquationis gregis Iethro sacerdotis Madian gener eius factus est. Erant ei siquidem septem filiae, quae venerant ad hauriendam aquam simpletis canalibis adaquare cupiebant greges patris sui. Superuenere patriores es eiecerunt eas surrexiti Moyses, es defensi spue sis, adaquauit oues earum. Et quemadmodum occasionem fugiendi ex Agypto arripuerat, eo quod Pharao illum quaerebat occidere ita bene merendi de filiabus Iethro occasionem non negligens, apud illum inuenit gratiam, quam apud regem amiserat.

Urgente quoque famis necessitate sinailem cumpr dictis patriarchis occasionem arripiens Noenri, cum Ruth nuru sua, Bethlehem est reuersa audierat enim quod respexisset Dominus populum suum, Meditote, escas Oblatam,

Deo occasionem amplectens, communi Bethlehemiticarum matronarum acclamatione, dicentium Hire mica Noemi, gratanter excepta est mnurus eius Ruth, opportunae

quoque occasionis usa suili agro, uxor magni illius Boo , Dauida abavia facta est, atque m rectam genealogia nostri Saluatoris seriem regesta. Vt vere de ipsius felici fecundatate dicerem mulieres, socru eius Noemi congratulantes

dictus Dominus, qui 3on passim, vi desceret jucce rfamiliae

57쪽

ARREPTA NECLECTA. 33ae a Dominus, qui non E U , et deficere succes fa

miliae tuae,cet vocantur nomen eius in Urael. Et haheas qui consoletur intraram tuam, Senatria sentctutem De nuru enim

tua natus es qui te diliget, es multo tibi melior est, utans septem haberes Itos. Quae omnia non obscure gnitiam illanari benedictionem subnidicant, qtiodanunte praeconio variculantur,quam per Christum filium Dauidis accepimus. Illustriusque idipsum praesagire sunt visi viri iudices, dum ipsam Ruth BOOZ ut pro Hai uxorem traderent, dicentcsta Faciat Domnus hanc museracem quae ingreditur domum tuam, scut Rache es Liam, quae aedificauerunt domum serae vi et si exemplum virtutis in Ephrata es habeat celebre nomen in Bethlehem. Tanti referebat iusta occasionis pretia bene aestimasse. Quam celebre nacta sit nomen in Bethlehem S Ecclesia Dei haec sancta familia, ex radice Iesse luccrescens,nemini non manifestum est, nisi,cui sorte nomen ignitum est proprium. At quin phirima sequentium c in cuia risione de

Occasione diligenter captanda j ii Lili i ta produ

cere, hic pluribus fibrendis supersedebimus. Verumtamen, quis non videat, neque iter, neque aedilica tronem, neque Marin, nec mellem neque bellum, neque conitissum, Iac bociationem, neque adeo opus vllum, ullumve virtutis alicuius exercitium recte institui, nisi da

ta a Deo acceptaque bona id re r uir ire adeo

58쪽

Schemat et Cap.

ITANTA, diuinitus vim atque energiam habet oppo A tunitas, ut recte dicat Menander occasionem nactus Min d pauper, potest naultum. Exemplo unico quod plurium memoriam, scio, inter legendum refricabit id ex sacra Scri- Eccles, plura declaremus. uita parua linquit Ecclesiastes s pauci

in ea viri venit contra eam rex magnus, vastavit eam, em: . 'emunitiones per girum, es perfectam ob idio. n. Dii h i. sic sic si in ea vir pauper es mens, iuberauit orbem p aestantia per sapientiam suam occasione scilicet per necessitatem oblata, tendi sapientia, quae alioqui latebat ut inutilis. Ne que proposito nostro quidquam obstat, quod ibidem se- Iran itur ces nullas deinceps recordatus est hominis i ius pauc

eris' quia inter negligentes occasionem,malique eius cessimatores illi censendi sunt quos aeque in hoc genere detestamur, atque studiosos opportunitatis sectatores commen damus Tametsi id non raro accidat, ut in summa quoque rerum, splendidi nonnumquam buccinatores plus gratiae laridis consequi videantur, cum nihil rei conferant qu1m qui sapientia sua, in re veritate magna praestent, attamen pauperes lint&humili sorte contenti Neglecto illi pauperculo patriae sua liberatori, ceterisque similibus, quorum ta-

gypsa ex enia calamitate prudentia, laic ud ubi Iob quadrati Lampis contemta apud c itationes di

Propterea

59쪽

ARREPTA NECLECTA.Propterea Quoque Sapiens, postquam cum admiratione Mindignatione uixisset, tam contrarias Asmeritum sipietitiam pauperis tuisse contemtam' addidit Guelior est mi, tia quam arma bellica. Hinc paulo ante memoratus Menander, digitasse plures te' 'η adhuc de Occasione, nobis accommodas valde, profert scia tenta . Multos inquit OCCASIO viros non existentes, iacit. Et ad sacra historia de Barac testitum reddit qui, quoad rum

se tam erat formidolosus ad suscipiendam populi sui ab hoste

vindicandi prouinciam, ut responderet Deborae prophetistae, id muneris ipsi Dei iussu deferenti Si veneris mecum, vadam: nolueris venire mecum, non pergam. Quid obsecro viri in hoc plusquam femineo responso et icet Dixitque ei Debora Debortivi,

viriliter vere, ut sorte iam versa oportebat Ibo quidem tecum sed in hac vice victoria, reputabitur tibi, quia in manu mus Aeris tradetur Sisara . Virta lone factus est jam fortem serim Iat ar pcrsequendo fugandoque declaravit. Ita S Philisthaei, com propter Arcae sancta in Ili .icli ic castra aduecta praesentiam , plusquama niuiri essent sterum

ccasione necessitatis qua premebantur, vita sunt facti, victo tantriamque reportarunt me scilicet taliter populi sui peccata puniente. Sic habet historiari Cognouerunt Phili hym, Tuod

sca Domini denisset in castra Tirari eruntque, dicentes 1 nitiem in castra. Et ingemuerunt,d centes . Vae nobis,uon enim

fur tanta exultatio heri nudi nol nos seu si de manu eorum Dblimni um qui percusserunt Aegi tam omni plaga in deserto. Hisce commu In sperii exim lamento prolatis , animo quasi plane prae metu conster arato, repente, captata veluti occasione ex ipsius mali praesen- tin eos perurgentes assii rgunt in viros, seseque mutuo animantes, ita loquuntur: Confortamini estote viri, Philis' m Meseruiatis Hebras, scut seruierunt nobis confortamini helete. Pugnauerunt ergo Philisthem, oe

casu es Israel, iugi et ni Tu que in tabernaculum suum: facta e magna nimis ceciderunt de Irael

60쪽

Celerrime occasio permutat res. ProlatUm iam nUnc exem- Mutatio itum id clarum facit, nam per occasionem,utrCbiq; res planei cx im ob in contrarium permutatae fuerunt. Quis similiter istud non

oti . consideret, in admiranda illaucrum permutatione, quando tota Iudaeorum gens, crudelis Amani superbia addicta supplicio, re in melius conuersa, Iudaei de suis hossibus sumsere vindictam tot publico regis mandato internecioni traditis, quot vellent, ex ij qui ipsis moliebantur exitium. Aman in propriam actus est crucem, quam Mardochaeo pararat:&, vertente calculum occasone Mardochaeus pura tam indutus, aureaque corona redimitus, Princeps palatu est:

Si quis forte manubrium nosse velit, quo veluti circumdu- i. xOxana rerum currentium rotam sic inuertit occasio,par tem historiae ipsius obtutu solo consignemus Esther totam Amani machinationem, ipso accumbente, paucis sedesticacibus verbis, in mensa Regi detexit. Rex vero scelestam facinus obstupescens, in hortum abist meditabundus:reuersus :tandem ad locum conuiuis,reperit Aman super lectulum cor

ruisse, in quo iacebat Esther, rogabat siquidem illam miser

pro anima sua Rex vero rem aliter interpretatus, ait Etiam Reginam vult opprimere,mepraesente in domo meai Hac occasione, res omnes quam celerrimo motu sunt in contrarium prorsus commutatae indeque omnis iam dicta vicissitudo est consecuta. paruum est, in tempore datum Mocet id nos quotidiani ex perientia Sic legimus variorum Regnorum princinibus non numquam rapam aphanum,caseolum,rusticanti in prandiolum,&umilia nemta In manu nascentia empori oblatam igno fuisse in pretio. vita,

cx P Arxaxerta obequitanti, haustam ambabus maianibus e proxuno Cyro flumine aquam obtulit. Sic, ut

malum punicum eidem in vanno raesentavit Et uia i n