장음표시 사용
131쪽
acuti Inmis carnis sitae stimulis agitato leX aeterna. p stulat, ut se comineat: quod tamen in omnium Cat-licorum sententia,non potest sine gnatia CT ce, luam x.m r. Dcii, non Omnibus donat ' Vnde Paulus, cum excla- mallet, uis me liberabit de corpore mortis huius p non di-Xit, Liberum meum arbitrium, sed Gratia Dei, per Iesen
Christum Dominum nostrum. Non est ergo injuitiis, qui uni facit gratiam, alteri justitiam : quam in utrumque sine injustitia exercere posset, ut tam saepe Pelagianis respondet Augustinus. Quis enim juste adversus eum conqueri posset, si neminem per gratiam suam ex massa.
illa damnationis eriperet,in quam commune totius na- . turae, in uno homine quasi conclusae, peccatum Omnes coniecit
Praecipit ergo jam Deus viribus nostris impossibilia,.sed valde tamen possibilia, si gratia ejus vires nostras
adjuvet. Haec cnim gratia est , quae in peccatis ignorantiae , OculOS caecorum aperit, quae in peccatis infirmitatis , imbecillitatem fulcit. Nec impotentiam nostram magis in uno genere peccatorum, quam ins Aug. altero Olim admiratus cst Augustinus. Nec mirandum est, lib. 3 ς, inquit, quod hsmo vel tenorando non habeat arbitrium tibe- 'ς rum voluntatis ad eligendum quid rerite faciat ccce pecca-ub..ib. ta ignorantia: l vel rellente carnati consuetudine ecce peccata infirmitatis j quae violentia mortalis successionis , quodammodo naturaliter inolevit, videas quid rectri faciendum
sit, se velit, necpost implere. Cur autem non miraris Doctor profundissime, quod hodie miramur tam impense Z uti es enim, inquit, te cati pinna just ima, ut amittit unusquisique quo bene uti
noluit, cum De ulti posset di semitate , si vel i. Id es autem, ut qui sciens recte non facit ut quivis homo in primo suo parente P amittat scire quid rectum H : ct qui rei ΚΘ
facere cumposset, noluit, amittat posse, cum velit. Vnde in homine,
132쪽
homine, qui in istam necessitatem ultro se conjecit, ait, quaedam etiam necessitate ficta improbari. Non quasi liberum arbitrium extinctum sit , sed quia sine gratia otiosum est ad bonum , ut ait S. Ansel-nus. Otiosum, inquam , vel sicut oculus in tenebris, qui videre non potest sine adjutorio luminis; vel sicut potentia progressiva in podagrico infirmo, qui videt
quo cundum sit, de ire non valet. Veruntamen, si homo in ista ignorantia & infirmi tate , sic ab initio conditus sitisset, quae nunc ignorantiae dc infirmitatis vocantur de sunt vero peccata, nulla fuissent, quia vitare ca homo sine alijs viribus non potuisset, nec carentia illa virium imputari ei poterat, quam per peccatiam non commeruisset. Non si non est idem ista pinna hominis . sed natura , ait intrepide dc sine fluctu Augustinus, nulti ista peccata sunt. Si enim non receditur ab ιrat. at eo modo,quo naturaliter factus es,ita ut melius esse non positi ea bb arb.
quae debet facit, cum hac furit. Si autem bonus Miso esset qualis conditus est i aliter esset. Nunc autem quia ita est, non est bonus , nec habet in potestate ut bouus sit: siis non videndo per ignorantiam 2 qualis e sed Abrassis videndo,
o non valendo esse i per infirmitatem j qualum debere esses e videt. Vnde ne peccata ignorantiae, de infirmitatis in Deutanqua Auctorem naturae male conditae, refundantur, Augustinus censet, ut cap. IV. enarravimus , Dei sapientiam dc bonitatem obstitisse, ne homo in istis,quibus iam nascitur, ignorantiae tenebris, & concupiicentiae infirmitate conderetur. Si enim brutis animantibus providit Deus scientiam de artem, qua se in vita animali regant, dc individui ac speciei siue bonum procurent, mala avertiant; sapientia ejus δc bonitas animali rationali scientiam legis na
133쪽
ixs ANATO MI A etiam in initio debuit infundere. Numquid enim ei cura itum est de bobus, & non de hominibusρ
Si ergo araneus v. g. ita esset conditus, ut nullae species phantasticae, quibus textrinae suae artificium concipit , et infusae essent, omnes male conditum ScAuctorem naturae in necessarijs defecisse faterentur; ita hominum naturam male a principio institutam confitendum est, si homo Princeps animalium, sine scientia , sine viribus, quibus se regat, de actiones suas ad Creatoris leges componat, cretatus cst. Unde sicuti
nemo aranco imputaret, si telam aut retia non texeret,
nemo hirundini, si nidum non construeret quorum operum ideas artem a Conditore non accepissent; ita nemo hominem non custoditae naturae legis iuste accusare posiet, si scientiam ejus , aut vires ad custodiendam in creatione Conditor non infudisset.
Nunc vero de infudit, & homo sua culpa perdidit, ideoque quidquid jam mali, vcl per illius legis ignorantiam, vel per virium imbecillitatem designat, ei in culpam imputatur. Nec apud diligentem aestimatorem videtur hoc magis mirum , quam nos ctiam ignorantes, jmo cum nondum essemus, incurrisId aliena voluntate
Originale, quod veram se proprium peccati rationem Hlet: Q am enim vero similius , & humanae imaginationi probabilius est, nos jam propria voluntate, sponte ScliberE amplectendo aliquod malum , re vera peccare, cujus licet ignoremus formalem malitiam, non tamen malitiae proximum ignoramus fundamentum p Vnde Augustinus ex peccatis ignorantiae, tanquam notioribus probat nos etiam ignorantes & quadam ob ἱων DCC ate pec ato primi parentis infici potuisse. Cogi- . tare te existimo, inquit ad Iulianum , quid appeten μ' quid vitandum sit in ar/nda vita, quanto labore discatur. Mi autem nesciunt, issam boni appetendi malique vitandi
134쪽
HOMINI s C A P. XII. rari orantiam patiuntur , peccandi necessitatem. Necessi es enim ut peccet , qui nescienL quid facere debeat, quid non debeat
facere, facit. De quo genere malorum Deus rogatur , ubi dici- trir, Deliori juventutis se ignorantiae meae ne memineris.
Et ut sciremus esse proprie dicta peccata 2 od genuι delictorum, inquit, s non imputaret Deu ju ι , non rami dimitti posceret homo sitas.
Sed tamen causam imputationis talium peccatorum semper refert in peccatum originis, in cujus poenam magna illa luce, qua omnia legis naturae praecepta clarissime cognoscebantur, privati sumus , superstite Q-lum quadam velut scintim rationis , in qua ad imaginem Dei Idem facti sumuου. Quia enim commeriti sumus, ut lux illa' - primitiva in nobis extingueretur, secundum profundas CiViti& tremendas aeternae sapientiae leges,quodcunque malum in tenebris istis ignorantiar, etiam invincibilibus committimus, nobis imputatur ad culpam. Ac ne exi stimaremus Augustinum tantum loqui de ignorantia legis naturae vincibili, apertE saepissime utramque ignorantiam distinguit. Per hoc inexcusabitis, ait alibi , est idem
omnis peccator, vel reatu originis , vel additamento etiam propria voluntatis ; sive qui novit, sive qui ignoras sis qui ju-'' dicat, sive qui non judicat. uia se ima ignorantia in js qui intelligere noluerunt ccce ignorantia vincibilis I sine dubitatione peccatum es: in js autem qui non potuerunt i cnignorantia invincibilist poena ρcreati es. Ergo in utri uenon es jusa excusatio, sied justa rimnatio. Cum vero intelligeret, sibi obijci pose illud Apo- Rom. r. stoli, Deus His mani avit oci ursint inexcusabiles : ubia contrario sensu videtur sequi, Philosophos illos Gentilium fore excusabiles , si non fuerit ijs manifestatum,
pulchre & ingeniose dissolvit istum nodum. Ideo autem, Idem inquit, divina eloquia eos inexcussios dicunt, qui non uno Vp hrantes,se scientes peccant ut secundum judicium superbia sua. Q. 3 quo
135쪽
i 18 ANATOMIA quo multum considunt de viribus propria voluvias, se inexcusabiles videant: quia de ignorantia iam non habent excusationem,o nondum est iustitia, cui praesumebant suffcere voluntate. Unde ignoranter peccantes non sunt omnivo re vera excusabiles apud Deum,sed tantum proprio judicio. Superbia cnim ipsorum ijs suggerit, Si scivissemus hoc esse peccatum, vitassemus: qua excusatione jam carent, ubi manifestum est illis, peccatum esse, tamen non
Deinde aperte alibi: Si qui, bonum puta rit esse, quod malum est, ct fecerit, hoc putando utique peccat. Et ea sento is peccata ignorantiae , quaris qui ue bene feri putat, quod male fi. Peccata vero vincibilis, seu culpabilis ignorantiae, non erant tam stupidi ut negarent Pelagiani. qmo diserte fatetur dux corum Pelagius , Hominem pervigilare dedere, ne ignoret: ideoque esse culpandam ignorantiam, quia id homo nescit negligentias.ἱ, quod a bibita diligentis fise debuisset. Hoc vero Augustia a non sufficit. Vnde doctrinam dilatans: Aciud est, inquit, nou cura prore,qur negligentiae peccata , etiam per sacrificia quae a- lexis videbantur expiari s aliud intelligere veste, nec posse , ct facere contralerem, non intelligendo quid fieri velit. Vnde admonemur ι Deo peteresipientiam. igitur vincibilis ignorantiae peccata, sunt potius negligentiae peccata: ignorantiae vero proprie dicuntur, quando illa est invincibilis;modo tame lex quς invincibiliter ignoraturisit talis cujus scientiam si nullum peccatum originale fuisseti habuissemus; id est lex naturae,
cujus adlluc unam sicini iliam non penitus extim n reti-
Haec autem propriae ignorantiae peccata perinde non intelligebant, sed aequaliter cum peccato originali reij- ciebant Pelagiani, plati sibilem humar se rationis um- bnam,
136쪽
NOMINIS CAP. XII. rrobram, & Arsitotelem secuti. Ait enim i iste, LN Mores h ;3, punire eos qui mala perfletrant, s tamen neque vi coaeti ea lib. e. egerisit, 'Me per ignorantiam , cujus ipse causam de trini. L h Vnde cum Pesagiani capere non pollent, quomodo .ignorantiae iugis naturae causam dedissemus peccando in primo parente, negabant etiam justissimum Legidatorem Deum peccata invincibilis ignorantiae juris naturae posse hominibus imputare.
Sed si ipsi & Aristoteles credidissent quod per Dei gratiam facimus j peccatum prinai parentis fuisse commune totius naturae, & perinde nosciit pam ac poenam
per illud incurriste , ac si nostrum esset persenale , profectb sertasse non Disient tam duri in rcijciendis peccatis illius ignorantiae , cujus licet causam propria ivoluntate non dederimus , dedimus tamen aliena, quae quodammodo etiam erat nostra , quia totius naturae. Vnde quoniam natura humana peccando deseruit jusitiam,ait , S. Anselmus , ad peccatum ista imputatur impoteratia , qμam e 1 .dei a peccando sibi fecit. Ne olum impotentia iustitiam habendi, concor. Ied etiam IMPOTENTIA ILLAM INTELLIGENDI. S - . Nam si cxcaecatio, quae non ex pecoro Originis pro xime venit ted ex novo peccatorum actualium gurgite, cui homo se sponte immersit, non excusat a pecCatis, quae per caecitatem illam committuntur ι nelcio , cur tantopere miremur, commissa per Caecitatem Originalem a Deo imputari. Si enim flagitiosissimus aliquis Heliogabalus, aut Sardanapalus, extincta omni luce divinae gratiae , in altissimis tenebris a Deo desertus peccat tamen licet se peccare per caecitatem nesciat cur Plato, Aristoteles, Zeno , Epicurus, Sc tot alij Phi-Iosophi scortatores non itidem peccent, etiamsi simpli--χcem Ornicationem , per caecitatem peccato originis contractam, peccatum este & Deo displicere ignorent
Nam si susticiat ad impunitatem & innocentiam, uetaliqua
137쪽
x3ο A N A Τ ΟMIX aliqua ratione quae ipsis videatur probabilis, contra Ie
gem naturae committant, plurima eorum & gravissima delicta excusatum imus, & caecitatem, quam S S. Patres ingentem & horrendam culpae originalis poenam appellant, in magnum beneficium jam deputare oportebit. Nam, ut eruditissimus S. Pauli interpres, Lumen naturale rationu ita peccaro fuit Anubilatum,ut multa quae ' a j. ' cata sunt, non putarentur esse peccata; multa quoque levia putarentur, quae gramissiunt. Additque , paucos persolam n tura legem, nec nisi imperfecte, cognovisse peccatum, tam qua ten ου Dei offensa, tam quatenus repuInat rectae rasioni. s Chrys Hinc Chrysostomus : Sapient ibus Gentitiumscortari ne-'' quemotiosum, neque malum videtur. Vnde nemo externorum Cora. Tegumlesorum hoc punivit, neque inde in judicium trax istas quispiam hac causa in judicium aliquem vocaret, riderent
Omnes igitur isti ignorantia invincibili legis naturae excusabiles erunt ι quia , ut minimum, rationes suo MLegumlatorum,sapientissimorum inter eos,judicio probabiles, cur id licitum sit, preteXent. S. Aug. Non eXcusat tamen Augustinus. Nam approbare fassia c. 7.A pro veris, ut homo erret invitus , inquit, ct resipente a GR torquente dolore carnalis vinculi I concupiscentiae 2 π pose a libidinosis operibus temperare, non est natura instituti hominis , sed poena damnati. Vnde pari passii & ratione peccata ignorantiae invincibilis juris naturae, & peccata concupiscentiae ambulant. Vtraque viribus nostris evitare cst impossibile, viribus gratiar illuminantis caecitatem , & refrenantis concupiscentiam, postibile; unde nec simpliciter dici debet impossibile.Na, ut pry-S. Tho. clarC S. Thomas , quando natura inferior potes aliquid dif- - ponere, ves quatiter myue operari, nos dicitur impo ibile - ρομ pliciter, quamυu non Persici, nisi divina operatione: sicut non dicimui esse impos ibiles ticiter,prolem in materno utero
138쪽
λI rationali animari. Similiter quamvis liberario a peccato fas operatione divins ι quia tamen ad hoc liberum arbitrium cooperatur, non dicitur esse imp Hile simpliciter. Et succiu- s Aui ctb ac nervose S. Augustinus: Potestne ergo ei causae lin- es . deducenti ad peccatum 2 quaecumque ista est , resisti 3 Potes
plane. Nam in hoc adiutorium postulamus dicentes, Me nos in- senis in tentarioncm. Euod adiutorium non posceremus, si re- s. Tho.
si nulla modo posse, crederemus. Et iterum S . Thomas: Siculi dicitur in 3. Et hic, Ea quae per ami os scimm , asilurii' velit. Ire per nos facimus. Et ideo liberum arbitrium potes habere
elestionem se consilium, non solum de istas ad qua su Fit propria potesa ,sed de i is ad quae indiget di Dino auxilio.
Nec, quia novo auxilio oculos aperiente, infirmitatem sanante opus cst , post peccatum orginale , ideo leges homini videnti re sano datas, Deus mutare debuit : veluti leges modum propagandi naturaliter speciem humanam, nutriendi conservandiq; individua non mutavit. Adamantinae & inflexibiles iunt naturae leges, c hominum mores sequuntur,sed sive recti ive pravi sint,illet eundem semper rigorem dc rectitudinem
servant. Vt, exempli causa, leX naturae est, ut creatura intellectualis amet suum Creatorem. Angeli lchomines recens conditi facillime hoc poterant: in peccatum iam delapsi, nisi Deus novas gratiar vires addat, non amplius possunt. Eadem tamen natum lex inflexa manet, & clamare perseverat, amandum esse Creatorem. Si viros desint, creatura sibi non Crcatori imputet, quia perdadit cas per peccatum. Reddit tamen quibus' ptata cam Deus, 'uibusdam negat, qui negare poterat Om-1co. nibus, ut Misericordiam ei cantemus se judicium. Ceterum , ut finiamus , S. Augustini sententiam deisnorantia invincibili juris naturae a culpa non excusante, praeter ceteros acriter & resolute defendit Greg.
139쪽
Arim. i. Cum dicitur, inquit, quod secundum omnes Donores, M. . . t i 'r homini quae ex ignorantia simpliciter invincibili committuntur , Dico quod istud es inti silendum de ignorantia quae non est peccatum nee pinna peccati, cujus illi χt, vel
fuerit reus. Nim ignorantia quae provenit ex peccato, nequa-. g am excusit, saltem a toto. Et explicat in peccato commisto per invincibilem legis natur se ignorantiam, quae est peccati originalis poena. Nam si non peccassemus iuA . V o, nusius , inquit, hunc ignorantiam habuisset, se id
Quod etiam sentire videtur S. Thomas. Considerans is, q*m cst, ait, quyd tunc ignorantia culpam excusat, quandosic Rom.i. H edis es causet culpam, quod non causatur a culpa. Sicut lac:.I. ruis adh1bita diligentia debiis, dum credit percutere ho- cm, pereul in parrem. Si vero ignorantia causetur ex culpa, si potest sub equentem cκlpam excusare. Vnde si quis rerebrietatem homrcidium comm ttit, non excusatur a culpa, quia peccavit se inebriando. G.Esti h intcr recentiores vero Scholasticos idem quoqueu, i.d. sustinet G. Est ius, additque innocentium, Adrianum, .F.i . & C etaniam consentire. Sed nonne, ut peccatum sit voluntarium, oportet
in eo per intellectum apprehendisse malitiam pCajetanus & Estius docent, sussicere, ut intellectus Proponat voluntati rem per se malam, jure naturae pr hibitam,& voluntas eam libere amplectaturo Sic enim radicem proximam malitiae por se amplectitur,etsi malitiam sellim per accidens. Quod nihil videtur referre, quia ad actum malum non est necesse , ut malitia ipsa objecti secundum se terminet voluntatis amorCm. Cale . Haec Pecrata ignorantiae legis naturae sunt - is q. Bintaria in seipsis, per se es directe, ait Caietanus , non solum materialiter, sita formaliter , secundum conversionem ad obiectum qua ris secundum contrarietarem ad virtu
140쪽
HOMINI s CAP. XII. 73 tem, infractὶ ct per accidens sint voluntaria.Gentiles namque
nescientes simplicem fornicationem esse peccatum , voluntariὸ consientiekint in tam cognitimis mulieris non suae uxoris, unde sumitur fornicationi,stecies s quamvis forte aliqui eorum si scivissent ese peccatum, non fecissent. Et hoc modo Paulis consensit in moram Stephani constremis Iesum Nazarenωm, unis D t peccatum speciem ν quo νῶν non nisi per accidens consenserit in contrarietatem isti a tui intrinsecam , quam
s cognoviso Messe , non consensisset tui : ct smile es dis
Aijs Et prosectb, si ad malitiam actus voIuntatis requiaratur , ut intellemis semper voluntati Qrmalem malitiam aliquam objectivam repraesentet , sanc plurimi gravissimi peccatores, & praesertini illi quos Deus& propria malitia excaecavit, diutissime , nec tantum per horas Jc dies, sed menses & annos. per omnia flagitia sine se ali peccato, quod ijs Deus imputare pos sit, se volvent; quia voluptatibus sitis dc earum cogitatione ebrij, ne semct quide ad malitia ulla intellectu reflectunt. Alij vero , etsi aliqua ibterdum malitice suspicio intercurrat, levem tamen, dc pqne ludicram existimant. Vnde si pro mensura aestimationis malitisseruam inctellectus repraesentat voluntati se ponderana sit peccatorum gravitas, levissima & fere nulla erunt, quae tamen gravissima a prudentibus aestiman
Videtur ergo, quod sicut ad peccata conrra legem naturae committenda , quae non tantum in sua causa, sed etiam in se sit ni vera de formalia peccata, non sCmper & continuo requiritur advertentia ad formalem peccati malitiam s ita quoque possit formali peccatona legem naturae peccari per ignorantiam malitiarinvincibilem, & caecitatem , quam Deus nobis inflixit