장음표시 사용
2쪽
pi Curcensis ad Clementcna .VII. Pont. Max. de Civili re Bellica Fortitu dine liber . ex Mysteriis Poetae Vergilii nunc priinum depromptus. cui additus est alter continens Turrarum originem , mores, Imperium,alia*prce clara scitu. cognitu* di gnisi ina.
4쪽
H I E R O NYMI BALBI EPISCOPI CVRCENSIS
; VII. P O N T. M A X. DE FORTITUDINE LIBER . Vanquam isto quom nomine, uniuei sum
prope terarum orbem CLEMENS R VII. PONT. MAX. in tui ad mirationem conuertas, quod procul ab inani gloria. uentosiam ostentatione, lius coscientiae testimonio cotentus,non quid alii laudent, sed quid laude dignum
sit , intuearis, omnem Prudentiae , Iustitiae, Fortitu dinis, ac Temperantiae munus, non ad aures popula flres,sed ad dei cultum assidue referas , nihil tamen Pontifici summo, eidemq; innocentissimo, aut maius, aut antiquius esse debet, que rerum a se gestarum, ac suae uirtutis gloriam, in omnem memoriam disiundere . Nam sicut is est accusandus,qui totus eae fortuna pendet,quae
N instabilis est, & fallax, ita qui uera laudem optimis chrissimi ι actionibus debitam negligit, aut contam flnit, se hominem esse propemodum obliuiscitur . Quid enim magis est hominis , quam omni studiosequi, amplexarim uirtutem r Αt laudem nihil aliud esse dicimus, que eam significationem , qua uti tutis amplitudo magnitudom demonstratur ..Nec enim laus ex his rebus est quaereda, in quibus aeque boni a mali ex A II
5쪽
ι eellunt, sed ad gloriam sola uirtute contendendia, quae ita botorii est propria,ut nihil cum malis comune ha Ibeat,nec ulla uera, solidaue potest esse gloria praeter ea quae a uirtute proficiscitur di priscos iensisse Romanos,factae apud illos aedes indicabant,quas coitinctisti mas constituerunt urivitis & honoris. Ideo non latis prudens existimadus est is,qui bonis actionibus delectatus, 'ea patitur in obscuro delitescere,ut quasi abIccidens talentum,alios nolit quod invidorum propriu est a sui imitatores habere. Quod si in hac uitae imbecillitate ni hil bonii homini ducimus praeter id socia,quod cii coelesti bono similitudine habeat, qui humana inter uiuos gloria neglexerit qua post molle sit curaturus,non ur deo. Na si mens hominis quicquid agit,quicqu:d meditatur,debet ad diuinae mentis specle ,quam Idea Plato uocat eseire,omnem illud & uelle & cupere quod diuinarii rem repraesentet imagine,certe si gloria istam coeli aeterna concupiscinat quae est datini splendoris irradiatio,danda nimiru opera est ,ut ne hanc quide humanam contempsisse uideamur quae beneactae uitae est uel praemiti,uel testim tu. Magnum quippe uidetur uirtutis adipi cendae calcar uehementior gloriae cupiditas,
quae una caeteras omneis cupiditates extinguit,non .n.
potest quic se humile,aut stadidit appetere qui se notit
In omnium ore,ac celebritate uersatum iri. At qui honestam gloriam minus adamarit,honeste quo* factorii uidetur cffe contemptor,Cb eanam rem nec dignus qui in magnis uiris habeatur. Recte igitur Isocrates,Nicoclem resem hortatur,ut cu ei corpus contigerit mortale,rui
6쪽
mus autem immortalis, ni studio, tarat nitatur ut animi memoria relinquat immortalem. Nec ullus est in
quo aliquis modo uel industriae uel disciplinae spledoteniteat,qui non quasi natura duce rapiatur ad gloriam, adeo ut etiam nobiliores artifices suis operibus quo memoria piluceret,inscribere sua nomina magni habuerint hinc illa elogia, Apelles pingebat, Praxiteles faciebat. At Phidias in e meo Mineruae simulacro quod eximia specie perfecerat,cum lege patria suum nomen prohi heretur inscribere, essi e luam in eius clypeo ita arte conclusit ut sine totius operis demolitione diuelli non posset. Fortissimi uiri in sacris certaminibus summo lis re, ac etia uitae periculo solam uoce praeconis & co ronae testim Inium petebant. Philosophi uero in iis ipfsis libris quos scribulit de contemnenda gloria, a nomina inscribunt ut etiam de ipso gloriae contemptu glo rientur. Haec est debita uirtuti merces haec est quae brecuissima uitae curricula aeternitatis memoria compensati
hanc solam exigebat maximus ille imperator inquiens . Mihi magna satis,sat uera,superiuzellandi merces sit gloria caetera uobis. Hanc Romani ardentissime dilexeruiapter hac uiuere uolebant Jpter hac moti no dubitarui haec potuit Curtium in illii terae hiatu imergere, Mutita ad sua membra exurenda inflainare, fratres Philenos ut uiui terra obrueretur impellere,Codii Rege,& tres Decios,ut se propa tria deuouctant,excitare,haec Fabios,Marcellos, Aphricanos, Caesares ad res magnas forti animo capessendas
incendere. Hinc Cicero in libus de Rep. tradit, prin ρ
7쪽
eipem ciuitatis alendum esse gloria, maiore sq; suos multa mira atq; praeclara gloriae cupiditate fecisse. est enim ut inquit Statiun . L LFax mentis honestae Gloria o E talius Poeta. Tu sola animum, mentem* perutis Gloria . Cuius optimus quis p tanto amore fiagra ut summi im peratores quo memoriam apud posteros propagarent. suis statuis ac imaginibus fora , temptio decorarint,lias
eκ ebore , marmore,metallo et coloribus effingentes.
Quae tamen uideri poterant ambitionis potius que pro bitatis insignia, et non tam uirtutis splendorem , t Ia ctantiae umbram representare . nam plero a reperire licet,qui omnes suas uigilias ac studia referant ad po pularis aurae uanitatem,studentes quod simulationis est Oroprium, magis uideri boni t esse. ut enim scribit jallustius gloriam, honorem , imperium boni et ignauiaeque sibi exoptant,sed illi uera uia nituntur hi quia bo nae artes desunt dolis atq; fallaciis contendunt. Hos blandientis plebeculae uoces dclectant, quas uel metus eκ torquet, uel nec initas cogit, uel suadet utilitas . Id quati tum in se turpitudinis habeat, uno hoc uersiculo Menander ostendit. Inanis gloriae raptatore nihil aerumnosus Te uero noctes ait dies Pontifex Maxime iis laudibus decantamus,quas nulla simulatio effingit, sed uberrimus animi effectus exprimit, teritas suggerit, pietas emiadit. Et quo minus gloriam appetis quod de Catone tradi
8쪽
tum est eo te ista magis sequitur, ut qui uirtutem tuari potius qs fortunam admiramur dignissimumo iudica/mus, quem nullae disertorum linguae ,nulla sapientum ingestia conticescant. Nec alioquin alia est nominis in aeremia propagandi ratio,i si illud non in aes,saxilue, sed in libris N egregiis literarum monumentis incida mus ,in quae nihil flammis, nihil uetustati nihil posteris
liceat,caetera Omnia aut tempus atterit,aut carpit poste ritas, aut obscurat oblivio. Cum autem uberrimum uir
tutis alimentum uel cui graeci tradunt diuinum bonum sit honor,is ea potissimumiuirtute quam fortitudinem appellamus ,comparatur.haec enim & apud homines plus admirationis affert, & in se plus huius excellen tiaeo habere uidetur, nec ulli uirtuti plura monumenta,
trophaea,alcus, carmina, tempti, crificia ueteres dedi carunt. Huius praeter caeteros .constat Romanos fuisse
mirifice studiolos, ut qui iudicarint hominis excellen tiam in ea uirtute maxime esse posita. Albitrorq; olim hoc nomen quod est Vimis, solam fortitudinem signis ficasse ex uiro enim uirtus est appellita,uiri autem maxime propria est fortitudo, deinde usu factuin ut omnes recti animi affectus uirtutes uocaretur. Nec temere apud Maronem reperies uirtutem accipi nisi pro fortitudine, ut illud . Disce puer uirtutem ex me,uerum B laborem. N alibi . Mute noua uirtute puer sic itur ad Astra . Ato abis plaetiis in locis. Tentabo autem ex Maronis uersibus omne vim, ration in fortitudinis depromere
9쪽
ut cuil fiat perlpicuum quantum reconditae, & absita sie Philosophiae in eo poeta Ilitescat ,simul Aristote lis inuitatus exemplo,qui hac ipsa de re agens quosdam
Homeri uersus in testimonium affert, & tanti eum poe tam fecit, ut & Alexandro illius carmen accuratissime fuerit interpretatus, & sex libros homericanim ambis guitatum conscripselit. Ego certe non minus de Maro ne sentio.* sapientissimi Graeci de Homero, cuius poesim Anaxagoras Clammenius, & Baslius cognomento magnus laudem uirtutis continere assumant. At Plato in eo libro ,qui est de summo bono inscriptus, & Plutar chus in eius uita, sentiunt omnes artes siue diuinae ,siue humanae illae sint,in unum Homeri poema uelut in proprium receptaculum confluxisse. At noster hic Mantua
λ nus,nihil pene a Philosophis late fuseq; disseritur quod poeticis angustiis non coarctet,qui omnia scientiarum lineamenta,& simulam, & qua graeci symetriam nominant, dissimulantar, di quasi aliud agens complectitur. Audiamus ital Marone acutissitne de fortitudine philosophantem , quae uirtus olim tanto fuit in pretio, Vt
in quibus maior uideretur,eos Heroas uocarent,& ut mideos uenerarentur, adeo ut in campis Ebysiis plinati locum obtineant. Magnanimi Hemes nati melioribus annis. Vbi eadcin fortitudinis opera ut omnium pulcherrima
Quae gratia currum Atinomini fuit uiuis,quae cura nitentes Pascere equos, eadem 1equitur tellure repostos.
10쪽
Agam autem de hae uirtute,non ut Peripatetici, qui ea nescio intra quas angustias concludentes, & tanq3 curgi legibus subscribentes solim bellicam fortitudine uidentur cognoscere, sed ut late se diffindat, & ad uniuersas humanas actiones porrigatur. Nam licet omncs
uirtutes sint inter se nexae &iugatae, nec ditatui,s a /rari ue queant,& ut Lucretii uersus in hunc sensuin de nectam, Communibus inter se radicibus haerent, Nec sine pernicie diuelli posse uidentur . Adeo ut qui unam fatetur se non habere,necesse sit se flteri se nulla habere, in primis tamen Fortitudo reliquis
ivrtutibus ita cohaeret ut ea sublata nulli uirtuti locus relinquatur. Virtutem.n. semper libera esse uolumus,sem 1 per inui tim,ut inconcussis uitibus aduersus omnia ui fltia decertet, quae nisi ita sit, nonam uirtutis amittit .
Hoc autem sola praestat fortitudo quae quicquid cade re in hominem potest infra se habe casus B omnes contemnit humanos.haec est ad labores infracta, alacris ad pericula, alienior a uoluptate, & in primis ab avaritiae sordibus omnim temeritate immunis. Unde fit ut ei ni hil desit,nihil supersit, nos p reddat semper intrepidosatiu magno,erectoq; animo,& si fas est dicere, ipsis pe ne numinibus pares, nam ut inquit Menander praesi dium maximum est Virtus mortalibus. Et quia Pythagoras,Platot summae sapientiae duxerunt,nomina re fhus imponere, Fortitudinem a ferendo,perinde ut Fortunam nominamuhalia tamen ait alia causa,haec,quod