장음표시 사용
151쪽
ti Optimulgos habet nemine. Sed .ut Europam omit tam non minus infeliciter contra Sullanum Aegyptiit, a Turcis est pugnatum, qui mnitas, & pudendas chades
O-iisl enervata illa eunuchorti manu accepere, quos omnes
T. Lia tandem Selynus Arabum defectione quibus duplex do' s.lia. uri natiuum Obtulerat, sceleri scelus cumulando de mediosis sustulit, Memmi cui nunc Caim nomen esse aiunt,cum uniuersa Aegypto in potestatem redacta. Ego potius crediderim,quae olim fuit Babylon nuc Cairum appetitati,na ex Babylone Assyrion .m a Semiramide condi ta quam Baldacam nunc uocant, pireri P accolae a fini timis uexati in Aegyptum commigrarunt a quibus ex tructa est altera Babylon uis maXima, plures coplexa populos,nuper Sullanorurn regia hanc Cairum uerius dixerim. Quanti. uero illud est faciendum, quod cum Ab Asia icis A siatici semper adeo imbellas sint habiti.& effoeminati,
Turc in pene nullius uni,qui contra se arma mouisset,impernicii refuga tum sustinuerint,in Omni pugnandi genere a Romanis,1 ti . Macedonibus, a Graecis deniq; debellati quibus Ama rones, aliaeqa olim foeminae imperitarunt, saepe tamen Turcas a se fusos fugatos, castris etiam & impedimentis exuere, ut omnium gentium & nationia postremi dici debeant qui ne illis quidem sunt pares,quos non modo quaecunq; uirorum acies sed etiam mulieres bellis omni/ bus superarunt. Eat nunc aliquis, Christianolum anna, τη militi, uimirem, cum Tumium squamuliS. an
I terii; hatronibus, mollicie comparer, & si est impuden T lior praeferat exiguos & laternarii lamin:s agglutinatos, Ir arcus. ossiculis 3 cxa peratos calamos,ingentibusTobu
152쪽
istis ii Britarnois arcubus,& sagittis, heiates. stipemel
retulos cultros acutis Hispanoru gladiis, uri caesiin,uel punctim aptissime ferientibus, praeuitas & pathois ludicias accommodatas sudes, ferratis, S praelongis grandi busta Calla, tu hastis. E t ne singula singulis componam. quid est, quod aut inconsultius dici, aut maiore cu in cli nno audiri queat qua si quis Germanoru corporu ro bora, etia Romanis Mundi uititoribus saepe formidata,' cum lationu illoria: 'miore & inanitate componat: si iItalori scopius omm bellandi genere, di cu omnibus Pene'gentibus exercitatas imbellibus illis, & siminudixi praedonii tui mis inscitores existimetr Omitto tot claris taur chrissa limos belli Duces in nullo imperatoris officio ueteribus i nos res ori, illis concideres, qua quide in hoc coi picatur C. Cae . Grisse o, liaris cela ruas,atq; hidustrivii illa Pompei & disci a lia etia ina. Is quia L. Mam conlitin robur,es qui Filia pol ita nan grauitati xi let,apud quos elubis ille Tyra lnus ne lixae qarde, aut caloius lacu satis digne coiequatur. Quid aute magnu , aut difficile gentibus, quas nemo iuni imputae hello lacestiuit,&qui Olam uictoriis uniuersum pene terrarum OIbim Peragrarunt,tamJInconditam λbarbariem uel si istinae ues oppugnarer Quid mirum,si
militan artati a helitis qui nillia rersi pestisti fiducia tul ἡ
153쪽
confecti ut quod olim Scythae nobiles illi qui de pri
ma mundi Origine,cum omni uetustate certabant,aduer lsiis hoc ipsuin fugitiuorum genus fecisse dicuntun Scutica potius coercendi, O armis oppugnandi uideantur. Ex his puto perspicuum esse,si prospera,sive aduersa a G. V; intuemur , Omnem de Turcica potentia opinionem &hiohὸ quis is inal em esse,& temere susceptam. Quod si haec ratione Tinissem p. uolumus, non animi permrbationeianilii sensu perpensem his sis. dere, fatebimur nihil esse tam friuolum, nihil quod mi inus formidari oportet, que rumorem,qui de rebus Turci cis circunfertur,uixi ustum esse Christianum Principe. . t i ultimue Remp.quae & armis, & disciplina militari, de uiribus & rebus gestis,non longe sit Turcis anteferenda. Pisis io s. Sed de his hactenus. Niic qua uia ratione,ac ordine haec praesidio ma - tota expeditio sit suscipienda, & moderada paucis ex mendas. plicabo. Primu Omniti Pannoniae,&quae Pannoniis lproxima sunt, ualido praesidio muniantur . nam natura prius est sua defendere, se aliena ire oppugnatum, S a. . , nobis antea periculum arcendum,l ultro abis inferatur. Hungari uero, si quid eis offeretur opis, non pam pro desse positant ad iustrahedas Turcarum uires, si non Op prlinendas . attriti enim diuturnix cladibus non tantum habent exercitum, ut collatis 1imis sint ex camposito fi . h cum eis Pugnaruri, sed per ueutes, e repetinas incursio nes non mediocre illis detrimentum,uastationem* alti russu in Tur turi. Re Pannonica in tuto .collocata, & omnibus rite
carum pro 'paeatis,in Turcas duce Christo, & uexilli sero in eunditit eios spe tris, Nec aliquid ad uictoriam compendiosius esse potest, i
s μ' -- bellum iu hostile solum transferri, domῆιῖ hostem.
154쪽
adoriri,& in eum mali conuertere,quae ipsi tot annis patimur. Requiescant aliquando tandiu agitatae,ue inlChristianorum regiones, & trepidati fuga,direptio,ac caeterae belli clades, in barbariem illam inuicem regerantur. Imitemur in causa potiori Agathoclcm Siciliae re . . .gem, qui a Carthaginensibus duplici praelio fractus &Syracusis obsessus, nec ad ferenda obsidionem sati, inj '' structus bellum in Aphricam transtillat. Mira res prose sto, qui in sua urbe hosti impar erat, alienam bello est adortus, & cum domestica tueri non posset, peregrina incessit, ultro uictores persequi ausus,obse reso urbis suae obsidere. Quo facto carthaginensium opes eo bre ui recideriit,ut ab iis,qui uicti fiterant,ad excidium pre merentur. Splindidius Comelii Scipionis factum, qui cum Italia Punico bello ureretur,& Annibal tunc moi sine urbis Romae immineret exitio, ipse in Amricam
exercitum transportauit, belluml auertit, unde uene ιδ.rat,& Annibalem ab Italiae uastitate, ad sua defendenda in Libyam redire coactum maximo praelio uicit,domi tam Carthagine sibi gloriam ingentem, patriae imperiuamplissimum comparauit. Plus semper animi est infe i. renti periculu,qs propulsanti, &aliter foris aliter domi bella geruntur, plerunt latior est ad uictoliam uia in ho . . t
in proprio bolo. Quippe domi liae solae haben,
tur opes,quas pati ia subministrat, foris saepe eas colligis uires,quas tecum non attuleras. Nam ad subitam illam, quos aggrederis,consternationem,cum circunquat sint . . iomnia perterrita,& exantinata, cii deficiunt,atq; etiam subditi diutumi imperii odio externa auxilia circuspe
155쪽
ctant adeo ut hines suis etiam uitibus uincantus. Quod ut hoc genere belli proculdubio est fimirum,cum vi hastium mercitu maxima pari aut Christiani sint,aut Christiani nominis studiosi,in omnem occasionem paratissi . queant a se iugum depellere seruitutis. hi ubi spem, , recuperandae liberiatis oblatam senserint, pro nobis sta/bunt,& conuersis in tam facinorosos dominos telis, suas aerumnas nobiscum iuxta ulciscentur, alioquin T yran nus ille ob morum truculentiam suis inuisior est, i ho
stibus, & capitaliori odio illum prosequuntur, qui eius
Q ' ditioni subsunt,qua qui arma contra eum ferunt. Haec' hqs h eYpeditio tanta celeritate conficietur,ut simul au' dituri simus.& uestrum exercitum in Turcas adductum,
'ro &-nidere Thraciam.& Constatinopolim obsideri,& uictoria uos potitos . Adde quod ad dignitatem fiamamq; rei p. Christianae apud Omnes gentes propagan dam pertinet,non solum ad Delmatiam , Ccimaniatum defendenda ,sed ad inferenda etia ubi impius M phonae tes sedem fixit, anna uobis, & uires,& animia esse. Siti potius Constantinopolis cum uniuersa Thracia,Craecia, , ac Peloponneso uictoriae praernium,qua semiruta moe ' siorum ac Triballorum Castella. Haec belligeredi ratio,
& Christiana Rem p. propagabit, & socior nostros tueI
bitur,& aeternam nominis uestri gloriam proferet. Duae sit , hist/- sunt autem expeditis imae uiae aduersus Turcas, alteraritas in Tur- per inferiorem Pannoniam, altera per Italiam prior ter Os jst inno restribus copiis, posterior maritimo apparatui accomo Isim . i datior. Locus postulat, ut qui sit Panta oniae situs quiue
populi ab initio eam habueriit, & quid in his mutauerit
156쪽
uenitas dictister attingamlis. Ne Paeones a si aeris di in udis postea Romani Paullonios dixere licet sint qui .Peoniam diuersam faciant, eanas in Macedonia apud Axium fluuium locent. DUlex uero est Pannonia superior ab occasu limites habcns montem Cesi na,qui eam a Noricis diuidit, Iapidiae, & Casinthiae , Austripem .
propinqua,murior, quae ab Oltu, iζptentrione Donu/ . . . b, hi pobio coniungitur. Sed Vetcres RQmani Pannoniam in .liri ter Illyrici prouincias numerarunt, hanc Tiberius bien . nio domuit, cum nullus ad eam diem ausus fuisset ad Danubium arma transferre, licet saepe insultantibus bar baris. Dcincti am .longo annorum decuisti Romanis Principibus sub Ilami, exterarum gentium diuerssie na/tiones in Ierunt, hoc tibi quasi d uersorium, & pon/tem deligentes, unde facilius Romam , & uniuersam realiam infestarent. Prima igitur fuit Gothorum irru ptio, qui pauloante quamiuabzm Occuparent, illac stet populabundi fecere . post hos Vandali; deinde A uarii, ultimo Longobardi, ex Scanda ita Oceani in/ ii sub profesti omnem eam regionem uexauere , Qui bus discedentibus Huni succeiscre e Sarmatia Euro ipaea egressi, ab his Hungati, quati H unci i appellati, de quibus Procopius sic ait. apud Moeotidem Cili me
- rn habitant antiquitussi ininati nunc)autem Nuni.
Sed quanqua Hungaria elle uideatur, quae Olim suit Homerian Pannonia, tamens nec Hungaria Pannoniae fines in sis, bdis. plet, nem illa tam bile olim patuit is hodie Hunga hostes, qκos ria. Etenim Schiui eam Delmatiae partem incolentes olim hdait et quam mons Actius a mari separat, item Illyrici, qui . Pin oviη-
157쪽
Bosnenses, licet de Bosea alii alia sentiant. Triballi qui i
Bulgari, qui Moesi,qui Seiuii,Daci,qui Valachissaridos, hqui Transiluani, Valeriae populi,qui Cmati, Amantini, Fqui olim Abates,magna ex parte Hungaticae ditioni pa trent,aut patrum memoria patucrunt. Pateti imperium t
gentis multo latius,qua terrae nomen,que a Leuca fiumi ne inferiorem Pannoniam complexa, ultra Danubium liSarmatiam attingit, eamq; regionem sibi uendicat,qua inis bis Cepidae,& Daci Olim tenuerunt. Huius prouinciae ciui/ t ..imme tates a priscis non referuntur, quod uicatim potius habis ii iis, bis tensistiamineis P ilaapalibus, sed gentes duntaxat,& con i f. uentus. Hodie uero limites habet Hungaria ad occasum iAustriam,& Boemiam,ad meridiem Illyrici parte,quae i Adriatico est pelago obuersa ad oriente solem Seruia, lnunc Sagoriam uocant,ad arctum, & Boream, lonia, lMoscouiamq;. Sed licet ab Hunis Hungaros emanasse i ifrequens sit opinio, non desunt tamen qui affirment ad ' i
Riphaeos montes Hungaros olim sedes habuisse, qui itis Missso Scythica lingua Montani nominentur. Alii tradunt eos ij- orisine eX insulis germanicis profectos,nunc id mare Baltheum sHMOs .ste uulgo uocant, adeo qui haec literis commendanint. & losisi es . inter se,& ab aliis diffident. Mirum quanta bonaru artiti obliuio per id tempus mortalium animis Obreplerat, i ut ne in Pontificibus quide caetetis a principibus quic qua eluceaeeret, quod ad bene,honestem uiuedum iuua tre posset stupor, & amentia quaeda morul coΠuptela
hominum animos inuaserat. Caetenim non tam uita tuc
male culta qua rerum gestarii memoria inculte, ac per V . plexe literarum monumentis est tradita, ut authoribus i
158쪽
: illius saeculi nihil minus curae filisse appareat, qua ut in his quae scriberentur sibimet ipsis constarent. Nos ad Hunos reuertamur, quae gens fuit ferox,hutnanit Quoris sitiens, in praelio aut uincere solita, aut in uestigio mori. Hi Mandulo de Suptero ducibus Pannonia irrunt pete Gothorum gentem bello adorti, qui circa Istrum agitabant, multis fatigatos praeliis uectigales fecere . Inde Burgundiones ut Pliniano uerbo utar magnis ui tibus inuaserunt; fuit illud bellum Hunis ab initio felix, tu Burgundii suis opibus diffsi ad diuina confugiunt remedia humanis potiora, & Christi fidem populariter complexi Hunis audacius confligunt. Fuit res Burgun idica multo superior, uiceruntq; egregie,qui uinci con sueuerant. Burgundios autem annumerant inter Vanda Ios Cei maniae populos a fiumine,quem accolunt sic di ctos, qui postea uniuersi una cum Vandalis in Galliam commignarunt l. Tacitus Burgundiorum nomen fictum existimat, quod Vandali a Druso & Tiberio uicti uicastis habitare coacti , id nomen a simili incolatu sortiti stat, quoniam burgos illi uicos appellat. Huni qui praestio superfuere. terram unde profecti sunt, amictae sibi fortunae conscii repetiit. Nec multo postea At yla Manduli filius arma Hunica longe, latem circuntulit sub Arcto,& Aquilone,erati nomen uiri omnibus gentibus formidolosum toto fere septentrione subacto. Qui adipropagandum imperium intentus cura Pannoniae fratri Budae runde oppido nomen delegauit,ipse cum copiis in Galliam profectust Aurelianum obsedit pluribust uictorus potitus, tandem apud capos Calatineses colytis
Abia res te I et quas expeditiones suo peperit.
159쪽
si is cum hostibus concurrens singulari clade assicitur. iQu i tanto accepto incommodo in Pannonia reuersus i Θ. frati cria Bud m assectati regni fulse him de medio su/st ulit. Ipse Thraciam, Moeriam Illyricum foede popuIi thitus iam Byrantio incumbebat,esi praelio uno a Theos idosii ducibus superatus alio cogitatus luos collertit.eiusl l l enim fuit A tyla ingenii,ut nunqua minus quiesceret,qua l
cum uictus erat. E xercitum ital lumma ope reparat,re
i dintegratisq; uiribus a ualidis auctus copiis in Italiam ii subito belli impetum transtulit, atq; itinere per Illyri A u litis A ricum Bito, Aquil iam triennio obsedit quae urbs est in i
Abia expis ' maritima Camorti ora latina colonia,barbaris Italiae ini,' gnata, et A cumbentibus opposita. Sed eam At3la ui expugnatam ei scopi s ira a solo diruit cuius copiae Italiam fere tota caede,inc Ilia priae tota Sol deuastarunt.Gens immanis,& iluculenta, quippe ta viae nec ab esu quidem carnis humanae creditu bilis, nuis, unde Androphagi appellati. Haec tam abhorren bdi ritus opinio tanta formidine ab initio omne sexum,ac aetatem corripuit, ut non l:bertas, sed uita etiam pro ηdeplorata haberetur. Loinget maior rerror popularium. animos percussit, qua fuerit iu omnibus Galliaeis bellis. duippe cum Gallis de libertate pugnatum .est cu Hunis V 4e uiti futura erat dimicatiocilli citu feroces,tamen erat pietatis minimc expertes,lii non pietatis sol ',sed omnis etiam humani iuris contemptores habebatur.Dcus afuit A t ρης pri' suo. & tantarum calamitatum mi sertus, zizmen
160쪽
gauerat, restituta . Rogatus deinde a domesticis, quid
causae fuerit, quod clarissimam tam facile uuius preci /bus uictoriam condonasset, respondisse sertur, opor tuisse sic fieri, quando medio sermone duo sibi uisi essent dextra, lauat uiri augustiore habitu pro Pon Htifice it ire, qui stritium sibi ferrum intenderent, nisi illius dicto obtemperaret . APyla ita picum uictore
exercim in Pannoniam reuersus, cum Idilconis nuptiis, De Au quam matrimonio duxerat, largius se uino, & Omnifa te, et eiustoriam crapula ingurgitasset,profluuio sanguinis dormiens 'ritrio. extinctus est. Hunorum opes cum Alybi non quidem extinctae sunt, sed tamen collapsae,& admodum immi illiti nutae, siquidem duobus eius filiis de principatu certanti GΑdalerius uictoria,& regno potitus est,Chabias alter frater,praelio uictus Constatinopolim aufugit. Pars eius iexercitus inter Iazyges, ubi nunc Transiluania,sedes loca . runt,Zetet se nominantes, latine Siculi dictitur, ubi usi in hunc diem perseuerat luis utentes legibus. Sic Atylae postetitas uariis agitata casibus inter fortunae fiatus, &reflatus tricenis fere annis Pannoniam obtinuit.Interea Graius imp. Carolus imperator qui a rerum gestarum magnitudine βςυκι set Hucognomen magni sibi peperit Bois in deditionem rece um misit piis. qui relicta Italia Noricorum regionem incolebant i . - i. hos Bauaros aetas nostra uocatὶ bellum in Sclauos Istri accolas transtulit. gens aestate una perdomita est, mox Hunos terestri, nauali P praelio, maiori conatu est ag
gressus, & ne illati praelii causa ignoraretur, toto triduo supplicari,Christias io p ritu sacra fieri iussit,aperto campo. Huni ancipiti terrore perculsi insulam occupant ad