장음표시 사용
32쪽
AD DIVUM ALPHONsVM ET UTRIUS Q.Va Siciliae regem in Appiani Alexandrini historia bellorum Cluilium e Graeco in Latinum
Arthorum regem, ut ab Anneo ae Libm.2. cepimus, sine munere salutare ne ePιst. 17.mo potest. Ego uero gloriosissime
Rex,cum tuam uirtut ,humani talem cosidero, tum caeteras na turpe doxes, quibus inter artatis no
strs principes,uel in primis illustris
es,lublime ingenium, summa chamritatem,summam continentia, nul
la ratione adduci possum,utnoptu ris apud te fidem meam existimesa,quam ullas opes.Quip- pecum te indigentibus 5c ueluti e naufragio emersis qua bignotis offerre uideam pias manus. Caeterum nec sine mu nere ad te ueni,nec vacuis ut aiunt manibus tua maiestate sum adoratum Nam cum priores Appiani libros,LiucuSyrium,Parthicum,&Μimridaticum Nicolao quinto summo Pontifici dum inhumanis ageret e graeco transtulissem. reliquos Ciuilium bellorum commcntarios, quae Senatus, populus Romanus inuicem gessit nondum aeditos, aut persectos a me,ad quem potius mitterem cli ad te inuictis r. princeps Hispaniae pariter.& Italiae nostrae decus ec qui nominus optimarum artiu studiis, iteris, larmis inclytus laus dees,ata memorandus. Accietes igitur nouum opus,necu, uirtu dignum regio animo regioin conspectu tuo.Sed quod cum
priscis illis uoluminibus ab his,qui historias scripsere poste A ritati
33쪽
ritati traditis, facile conferri queat. Quod si in contrarium nonnulli refragentur , ut aemulorum mos est , quem uelint ex Latinis in medium adducat,sive Crispum,si Caesarem, ili histo si Curtium,siue ali auulgata doctorum nomina,eoru quieta uaria. historias scriDserunt, nullos ex his,qui cum ciuilibus Appia lectuin tu ni libris conferri possint inuenient: si historiae pulchritudine udisum & uarietatem, si orationum copiam, si bellorum magnit dinem,& eorum quigesi ere gloriam,&famam non eloquetiae lenocinia metiri uelint. cuius tamen nec hi quidem om nino expertes sunt. Deinde cum Romanorum facinora omnia,ut magnifica,& praeclara celebrentur, quid magnificeatius,aut praeclarius ab illis actum asi eremus, qu in cum ex teris relictis inter se vertere manus Etquanquam illa nes . da,&horrenda sint,illustria tame habebunthir, si ducum excellentiam, militu praestantiam, praecipuam in perferendis rebus tolerantiam, Sprudentiam uelimus recensere, ut in
his quae Mutinae, quae Uenis', quae alias in locis gesta oc tras Appi*ni acta memorant. Adde quod doctis Ciceronis opera quo
Cieefons, udi uersantibus,aut alioru qui de Romanis scripsere nihil opera uer utilius,aut necessarium agis dicet quispia, Φ historiam persantibu partes cocisam,& a uariis authoribus hic inde disiecta,uixcitebus iit quodamodo intelligibile ordine suo inspicere.& quae in Phi lippicis,qus in familiaribus epistolis,&ad Atticu a Ciceroe perscributur intelligere .Ego medius fidius du haec lego,n5
audire Romanorugesta ut nactenus cosueuera,veru intelli gere,nec intelligere latum,sed interesse mihi uideor. Ita suo
ordie singula apposita re descripta sunt. Quod a graeco holeta accurate,diligeter fieri potuisse,utiq; admirarer,nisivspectu habere eccognitis,quod luce clarius intueri dat, ex Augusti commetariis, quos de uita suasdidit, ut Suetonius Ohium I refert,hos libr9S deiumptos,&exaratos extitisse. Sed haec uita Au, suo loco in Illyriorum bellis,quae ab eodem gesta sunt sexto gusti. huius operis aperte describentur. Nunc ciuilium bellorum Motus qui a Romanis prodiere, referemus.
34쪽
ALEXANDRINI HISTORIAE DE CI VILIBVs ROMANORUM BEL DIS LIBER PRIMUS,E GRAECO TRALATVS , P. GAN DIDO INTERPRETE-
Romanus mutuis sepenumero nes Sen contentionibus de legum Iatio ne,uel si quando debitorum ab principia rogationeS, agroruue partitio/nes fierent, uel in comitijs una adessent, dissidebat. Non tame
armatae manus opus erat curisse
bellum,ucrum dissidia ac turbationes duntaxat ex lege, mode rate quiete. inter eos agitabDtur. Quamobrem cum simili ex dissensione plebs se aliqua do in unum contulisset,non statim armis usa est, veru moim tem ascendens,qui ob hoc Sacer dicitur,nullo praelio concita magistratum a seipsa protulit,quem Tribunatum appeli z 2 i
auit, potissimum ut consulum conatibus obsisteret, quos renatus eligebat,neposectam illiin Repub. haberentpote, statem. Ob id uero hy ad inuicem dignitates maiore inter se contentione,ac furore subrogari cceptae, a Senatu populoq; Romano per partes creabantur,ita ut per auariciam, aclara . Stionem alter alterius innitereturpotestati. artius autem oriolanus in huiusinodidissensionibus praeterius eiectis Corio a urbe,ad 'olicos confiagit,&patriae subinde bellum intulit nys urbe
quem primu dicet quispiam inseditionibus ad arma fecisse ς ς 'μη . At aditum
35쪽
aditum cum profugus existeret. Gladius nempein concilio hactenus a nemine exertus,autciuili incolentione illata caedes, pinisquam Tiberius Gracchus plebis fautor , & leges inserens in seditione occisus est,&cum illo multi in Capito lio deprehensi,circa temptu interiere. Qui s ex rebus mi ni me se cohibentibus distidij diuisis inter eos aperte odijs,
gladiis accincti saepenumero inter lacra aut comitia, aut in toro, alicuius ex primoribus secuta nece, seu Tribuni per interualla,seu ducis,sive c6sulis,aut alterius ad lisc designati, tentiones impudentissimasnullo ordine paulatim aedi dere,quas legum,oc iudiciorum contemptus insecutus est. Invalescente itam in dies malo,insurrectiones manifestat in . Rempub. facta sunt, exercitus quoin magni ac potetes per innast.. uim in patriam inducti figitiuorumscilicet, ac damnatoriIdominus aut ad magistratum aliquem,exercitum ad inuicem certa regni,po' tiam. Et iam Dynas inplurimis,&seditionumprincipes,ini. oti, ac monarchici aderant. cum quidam sbi creditos a populo mas uilia exercitus dimittere negarent, qxudam sibi comissa sine pu qui magis blica utilitate exteris impenderent,:& quis prius urbem si u. α bivendicaret pariter inter secontenderent,uerbo in aduer viii pii, sentes gesturi bellum, re autem contra patriam pi narent. sunt. Nam urbem ut hostilem inuaserant, ac caedes continuae ne, fariaem cum obvius agitabantur,aliorum proscrip tiones fuis' nesae, fugae.& onera assidua occurrebat,plurimorum tor menta eκ odio indicta, nullum scelestu opus aberat, quoad
unus seditiosorum caput anno potissimum quinquagesimo a Gracchi Tribunatu, Cornelius Sylla malui malo mederi satagens se principem in plurimisprofessus est,quem Dictatorem nominant,ω n periculosistimis Reipub. casibus per sex menses creari solitum iam facere desierant. Verum Sylis laui quidem ac necessitate,licet uerbo ad Dictaturam perpetuam electus, cum demum potentia abunde fretus estet,primus ex omitibus.ut milli uidetur,inuetus est qui tyrannide deponeret,
36쪽
BEL Lis LIBER PRIMUS. sdeponeret,diceret se eorum poenas subire uelle, proqui biis damnaretur. Privatus quos intuentibus cunctis per se vim ambularet,ec domum abs* iniuria rediret, tanta inspr SMIlaerais cietibus eum dignitatis reueretia,& metus inerat,autdepo, siti muneris stupor,aut inserendae poenae uerecudia, aut alta benignitatis ratio, luasi ad utilitatem publicam conduceret tyrannis. Nonmulto deinde cum dilIensiones in Syllam de fecissent,eorum uindictae quae aSylla erant perpetrata de nilo post illum emanarunt,donec C.Caesar principatum o cupauit magnam iam inde in Gallia adeptus gloriam.Senatuita iubete ut exercitum deponeret caussam in Pompeiureserens,quasi non a senatu,se Pompeio hoste oppugna retur,qui exercitum per Italiam deduceret, re ad regnii aspiraret,pacis conditiones protulit,utuel uter eorunx excis ἔζζζζζῖtus teneret ad reprimendas mutuae inimicitiae suspiciones, Cωρ,. uel quos Pompeius haberet mutuo deponeret, di pari m prolatae.
do sub legibus uter priuatus degeret. Quorum cum neu trum ess et assecutus, e Gallia deduxit, oc in Pompeiu unλ sis pain patriam inuectus,abeuntem persecutus in Thesssia de opatu ocimum illustri pugna superauit.Inde in Aegyptum post illii cupa progressus cum ab Aegypt is occisum intelligeret, Roma redii δε Aegypti rebus constitutis tam diu immoratus est,
donec reges ordinaret. Seditiosum admodum,cui ob gestarum rerum amplitudinem magni cognome aderat,sic aper te bello profligauit nemine sibi obsistere quoquo modo avis dent ut secundus post Syllam dicta torperpetuus fieresisti. disiones comprimeret.Hunc deinde Brutus,&Cassius .siisue zelo principatus ac potentiae, siue patriae charitate duci iin senatu interfecere popularem maxime,dominandiq; ex perientissimum.EX suo poplitus eum prae caetriis ccepit Populi a cupistere,e Anterse es eius undiq; coquiroe.Fumnetia mor erga
medio in foro ς didit, templo constituto iuxta pyram ueluti deo sacia exhibuit. Seditiones igitur denuo in maius ad .
37쪽
auelae ad summa peruenerui. Caedes quoΟ, & fugae , 5cda . natorum proscriptiones cum senatorum, tum equinim ex .. eorum multitudine crebro ab utrisq; mitae, seditiosis hostes se ad inuicem praebentibus&ob id inos negligentibus, siue. am icos,sive fratres, adeo natiuam charitatem contensio adsuersa deuicerat,ut Romanorum imperium ueluti posses ionem propria hi tres potissimum inter separtirentur uiri AnisAVgV - tonius,&Lepidus, ei cui Octauius prius nomen fuit ex Caeckt. i. saris stirpe, oc ab illo in testamento positus, eamq; ob rem stirpe di, Gesar appellatus. In hac igitur partitione rerum publicara, ctu Octa non multo post inter se conuerit,utsimilium mos est,Cssai viv* ' Lepidum ingenio,&experientia longe praecelles,cui Libya ex ibrie obuenerat, dignitate spoliauit. Postea Antonium circa Actium bello uicit,cui a Syria ad Ionium usq; sinum ademit principatum. Ad haec igitur praeterea tam ingentia & admiranda, quae omnes fere in stuporem uerterant,claila Puectus Aegyptii cepit, quar&diuturnitate, di potetia pols, Alexandra longe inclyta regio,ad ea quae nuccotinet,RO . . . mano imperio deesse uidebatur. Ob has res Augustus quanqua in opere adhuc esset uocitatus, & primus a Romanis eo nomine quo Caesar appeti atus, Cato etiam potentiorem Patrie sese exhibuit, gelitius uniuersis impio praefuit. nullius ori . deinceps electionis aut creationis,aut obsequii indigiis. Pro ad omnia cedente deinde tempore cum ad summum reru perventilet selix. ad omnia felix,ac tremedus,genus ex se,echsredes,qui im-- perio praeessent dereliquit. in hunc igitur modum uariis ex dissensionibus Romanorum respub. ad concordiam tandemonarchiam peruenit. Haec omnia quemadmodum g sta sunt ex ordine descripsi,quae admiratione potisssimum di gna habentur. in unum colligens, ut contetionem uirorum .:. maximam,imperandi piditatem uehemetissimam, ocearientiam peneintolerabilem intelligere uolentibus offerre, lamas quota malorum infinitas explicarem,maxime cum
38쪽
: nELLIS UBER PRIMUS. - . γ . . incit Aegyptiam historiam res antecedetes, deinde in eam' sitientes necessarium sit ante scribere. Aegyptus quippe per dissensionem capta est Antonio Cleopatrae terente luxilia. Diuiduntur haec autem ob multitudinem in hunc fere modu Historsi scunq; supra Cornelium Syllam Sempronio Graccho diuisio. . deindequar ab his ad Caii Caesaris interitum: Reliqui Ciuialium bellorum libri quaecula' Triumuiri ad inuicem,& in
Romanos gessere,uup ad ultimum, & maximum corum facinus a Caelare gestum circa Actium contra Antoniu,simul , 5c Cleopatram continent,quod principiu Aegyptiae erit historiae.Romani Italiam per partes bello uendicantes telluaris portiones inter se diuiserant,in histy ues condiderant use Origo te,
hes,uel ubi conditae prius fuerant,ipsi colonos sorte deduxe eis agra orant,di has quide praesidiorum causa munierant.Agros ue riae. ro quos quisl bello adeptus esset earum habitatoribus cole dos dederat, uel pretio illis attribuerat,vel mercedis caussa contulerant.Si qua aute tellus ingruentibus bellis incultare mansisset,quo mul situdine impleretur,neutil per negligec tiam sordeicere passi,in hunc modum proclamari iusserat. Volentibus interim agros colere, annua uectigalia publice Tenuis, , esse pendenda, seminum partem decimam, arborum uero inculiae quintam eorum quos percepissent fructuum. Adhibitus etiapecoribus uectigalis exigendi modus maioru,minorum ar- . mentorum,quae uicissim illis pretio uenundabat, quo plus uirium,acroooris italo addereturgeneri aptissimo,ut eis tu-debatur, ad labores tolerandos,& propugnatores domestia . cos haberent. Quod contra illis obuenit. Nam diuiteS tellu olusium risindiuisae portionem sibi magna uendicantes,&a nemine malitia.. ob diuturnitatem auferri posse confisi, quaecun* ipsis fini
- lima,inquis permultae tenuiorum portiones inerat, partim, stiadendo,precio ad se asciscentes, partim per uim auferen , ates immensa camporum spacia obsederant, agricolis in his
cmptis,&pecoribus utate . Liberos etia ab agris ad militia transire
39쪽
transire prohibebant.huiusmodi possessionibus ingentes flatis utilitates ex magna seruorum industria asserentibus, quι ob militiae uacationem periculorum expertes in immesum P creuerant.Obhaec igitur potentes ditabatur maxime,&ser uorum multitudo undi prouinciam impleuerat.Italiuero inopia pariter di desidia torpebat,egestate, uectigalibus, ecmilitiae onere oppressi. Exhis pleri. uacatione otio adluxerant,omnitellure exclusi apotentibus cum illismis libero Populi in rum lOCO ad colendos agros uteretur. Haec popuIus grauiter dignatio. serre coepit cum ex propugnatoribus Italiae ninil utilitatis acciperet,nem aliqua illi sine periculo militia adesset ob seruorum mul titud inem,directionem autem nullam intueretur. ' cum nec facile aut iustum uideretur talibus uiris per tantum temporis possessam tam insenti spatio adimere tellurem arboribus,domibus,caeteri' apparatibus propriis munitam Leae πιι, Tandem populi Tribunis decernentibus edictum est. Ne hunitia. mine ultra quingenta telluris iugera habere posse, neq; maiorum armentorum ultra centum,minorum quingenta d taxat capita obtinere.Et in his liberoru addidere numerum quem possiderent,quibus haec custodire & reserre iniuncta fruerat. Haec igiturex lege stamentes,iusiuranda quom legi Praestitere,poenae summa adhibuere,sperates eos quis inessent agros paulatim ad inopes cessuros esse. Sed nec horulegi sue,aut iurisiurandi cura ulla habebatur.Na qui prae cara, teris haec obseruare.& custodire debuerant, agros ciaculum cum domesticis eorum partiebatur, multi etiam uectigalia
spernebat,donec Tiberius Gracchus uir illustris, re eloquio Potes, famae potissimu cupiditate ductus, di propterea sum N,. Gia mo inhonore habitus a caeteris Tribunis plebis, orationem Glii orati grauissima de Italis uiris habuit,ueluti bellicosissimis&ne to dς ix cessitudine coniunctis populo Ro. quod uaucis quibusdaopulentis absumerentur,&ad inopiam pusulanimitatem truderemur, ne* harum rerum direction ullam sperare possent.
40쪽
posset.Deinde seruorum detestatus multitudinem, qui nee militiae utiles,nec heris fidi esse consueuissent,quae nuper in Sicilia a seruis in dominos gesta esset edisserit, ipsis agria sisun. cultura dietim succrescentibus,qualec, in Romanos gessiL hellum insent bellum,n6facile quidem autbreue, eterum per uarias Rhoma. Pericillorum mutationes inlongum tempus agitatum res
rebat. Quibus explicatis legem denuo protulit. Nemini licere ultra quingenta telluris iugera habere. Filiis autem eoru D PSqad ueterem testem dimidium horum attribuit. Ad reliquos G aeta,
uero diuidendos agros tres uiros pretestantes elegit, qui per iterata. singulos immutati annos eos pauperibus impeaerent. Hsclex praecipi diuitibus ingrata fuit, nequeuntibus illam ut prius euitare ob eos qui tellurem erant diuisuri, nec quiccbultra id quod sortedatum erat, uel pretio indipisci potenti hus. Quippe haec animaduertes Gracchus huiusmodi uenis ditionem in primis cohibuerat. Diuites igitur per partes in Querelae
unum congregati inter sequerebantur,si tenuioribus uete. divixus ra eorum opera.arbores,domos,ac pretinm,pletiscp etiam
uicinitatem ess ni praebituri, ec siquid cum tellure uicissim consumptum esset, paterna monumenta cum ipsa tellure, diuisiones quom a patribus acceptas illis traderet. Alii mu lierum dotes in his consumptas,ocagros filijs ex sorte datos sibi eripi deflebant. Foeneratores uero debita, realia huius modi protulerant. Erat ital confusio quaedam, o fletus aequerela. Tenuiores autem ex aduersis lamenta proserebant ex opulentia in maxima cecidisse miseriam,ex hac in desperationeperuenisse, cum ad alendos filios impotentes essent quotidie per exercitus,& expeditiones maximas deduci ut tellurem possiderent.Palam ita* lamentabatur, si eo quod commune illis esset fraudaretur. Diuitibus praeterea ad Op subba probrium obi iebant, qui liberorum loco, acciuium milia infidelitae tum ,seruos praeeligerent gentem infidam, ec continue Hrentem, α ea causa militiam detrectatem. Haec&huiuia