L. Annaei Senecae Opera omnia quae supersunt ex recensione F. Ern. Ruhkopf. Tomus primus sextus

11쪽

siensis in editionis repetitione sere nusquam, quantum ex hoc volumine compertum ha

beo , obsequutus sit; ossicii mei esse putavi id sacere, quod Vir summus ipse secisset; ne scilicet Senecae studiosi bonis frugibus

frustrarentur, vel certe minus commode seuerentur. Quoties ergo, candide Lector,

emendatum reperies in textu, quidquid Vir Cl. in notis emendandum iussit, id totum diligentia sactum est mea ; qua, ut mihi persuadeo, esseci, ut Senecae Epistolae pluribus in locis castigatiores apertioresque nunc tandem haberemus. Ceterum si quid

minus ex Sententia Cesserit, veniam te mihi daturum consido, enixeque rogo. Vale.

12쪽

AB L. ANNALI SENECAE

EPISTOLAS MORALES

Si in opistolis, quas nobis ex anti luitate graeca vel

gno honore dignue sint, iis certe quae Senecae tribuuntur praeciimum locum assignandum esse, neminem opinor qui neget inventui. Sive enim ad animi emendationem, quam inde nanciscaris, accurate legendo exsequens , spectaveris , sive ingenii expolitionem et culturam tractare malis, haud ulli veterum Epistolographorum Senecam vi Ptute secundum statues. Tanta est dignitas gravitas Iuct argumentortim, quae sibi exponenda sumpsit, cui litici coelo, cuilibet hominum generi accommodatorum, quippe quae Philosophum amiciunue semper, raro nut nunquam h minem romanum reserunt. Summa enim cura id agi videmus, ut animus legentis a iudiciorum vitiorumquennsi actibus retractus in rectum virtutis, at quantae virtutis' tramitem deducatur, ct veris, magnis utilissimisque sententiis et praeceptis instructus Deo di- suum se praestarc discat. Tanta vi et severitato deSEs. Toin. III a Diuitiaso by Cooste

13쪽

dignitate hominis eiusque origine divina, atque de studio sineque philosophiae recto lectorem admonet, ut hisce epistolis nihil sacile essicacius cogitari ad ani

mum emendandum posse considam. Quibus proindo curatius legendis nisi animo egregia suboriantur consilia vitae bene agendae, nisi recta, deterioribus calcatis et reiectis , probentur, et sola bona ideoquo honesta enixissime expetenda et actu exprimenda videantur, ei verendum fuerit, ut ullus Ductus ex aliorum librorum quamvis utilium lectione satis idoneus percipi queat. Atque si ingenii cultura in eo poni debet, ut facultates ingenii habeant, quo explicentur meditando, comparando , cogitando, inveniendo, prosecto nec has epistolas materia carere dixeris egregia , qua illae vires excolantur, formentur. Recte itaque nobis gratulamur, quod tam bene' cesserit Senecae consilium posteritati scribendi, haud semel ab eo declaratum, et quod nobis fortunae quodam ludo transmissum sit istud epistolarum volumen per Septemdecim, et quod excurrit, saecula magni

aestimatum.

Quod cum caeteris ex antiquitato nobis relictis epistolis comparatum, omnes, Si Ciceronem exceperis, epistolas facile superabit. Ciceronis enim epistolae, Praeter multa Praeclara, tot tantaque ad historiam istius temporis spectantia indicia et documenta continent, aliunde vel non petenda, vel iam per se satis gra ia, quippe rei, homine tantae auctoritatis tantiquo

4. Vide v. e. Fp. xx , 5. Epicuriis amico suo Potuit promittere, hoe Lbi promtuo, Liacui. Habeo πω mucros gratiam , possum mecum duratura

I. Nam non omnes Senecae Epistolas morales aetatem tulisse patet ex Atili Gellii Noct. Atile. XII, 2, ul,i laudat quaedam ex lit,. XXII. Epp. quae indeperdi is sunt. De divisione Epp. iii Iibros es. Fabricii Bibl. Lat. Vol. li, p. 407, uot. ed. Eri .

14쪽

PRA I I ATIO XImomonti ad res sui temporis proscissa, ut iam eo nOmine non postponendau essent, nisi etiam cleguntia aliaeque sermonis dolos, quibus Cicero omnes suae nationis scriptores superat. primas ei partes iuro merito pie deferrent. Longo aliter iudicandum est de Plinii iun. epistolis. Quas ut dem sermonis nitoro et elegantia Senecae palmam praeripere, tamen res ipsae, quas tructant, tantum ubSUnt, ut eumdem praestantiam prae se serant, ut ne comparationem quidem permittant. cedit, quod Seiaccae morales epistolae unicum sui generis exemplar ex nntiquitate nobis transmissum

haberi debeant. Quid, quod haud sciam, an Seneca

Primus et unus in tota nntiquitate fuerit auctor talium epistolarum scribendarum 8 Nam etsi Platonem, Epicurum aliosque sciam epistolas Philosophicas composuisse , tamen non id egisse eos patet, ut idem consilium ac Seneca inirent. Quae Observatio si voluptatem haud exiguam legenti as Ierat, altera ex pat te non desunt quae eidem qinusue fiduciam nli Ira utito maiorem instillent, intelligenti, senem atque adeo hominem

summo loco constituturn, multoque rerum usu et

hominum peDitia instructum has epistolus composuisse, eo adeo Consilio, ut PosteriS Prodesse Possori t. Temporis itaque in quo sc Piptae sint desinitionem coetam si quis iude facile confici posse putaverit. haud scio an recto iudicaverit, quanquam et Lipsius in pono t. ad has Epistolas huic opinioni calculum suum udiecerit, omnes eas, assirmans , intra biennium Considibus Memmio Regulo et Virginio Ruso, item - lite I, canio et Licinio, a. V. C. Blsi et B 7, i. c. haud longe aute Senecae molete in , quae incidit iii

4. Seneni suisse, ipse ait Cl. Epi . II 1 l, si A MV, eis,

15쪽

temporis sinitio occurrit salsi luculenta, cui sidere, et qua ad dirimendam hanc litem uti licet. In ep. x i, 4, agit Seneca de incendio, quo Lugdunensis colonia exstincta erat: re Huic coloniae, addit, ab origine sua centesimus annus est. A Planco deducta in hanc Do-quentiam loci opportunitate convaluit. D Iam quum certum sit, Lugdunum in Gallia Celtica s. Lugdunensi, a Lepido et L. Planco conditum esse, ut Viennenses ab Allob Dogibus e sedibus pulsi haberent ubi habita-Γent, a. V. C. 7II , memorante Dion. Cass. XLVI, 5o; nullum dubitationi locum esse putem, quin hae epistolae sex septemve annis ante Senecae mortem scriptae sint. Lubens omitto caetera temporis indicia, quippe leviora , quam ut iis uti possis. Incidit igitur hoc litterarum commercium, Si tamen Verum commercium fuit, in id tempus, quo Nero malignitatem animi ostendere inciperet, et Seneca consuetudinis parum honestae cum Agrippina, quanquam salso, insimulatus, gratiam, qua apud Neronem floruerat. sensim Digescere intelligeret. Cf. Dio Cass.LLI, IO. Vnde suctum esse videtur, ut omni sero reipublicuo administratione identidem omissa, tum otio litterario et philosophico magis magisque se traderet, tum itineribus, quibus delectabatur, suciendis,uccedente quoque valetudine mala, ad Baianas the P-mas , Neapolin, Puteolos, ad villus suas Albunum, omentanum etc. secederet, animi relaxandi et corpus curandi causa. Quare plurimae Epistolae Baiis, Neu Poli, etc. scriptae Sunt. De Lucilio Mniore, ud quem epistolas has scripsit

16쪽

PRAEFATIO Xm Seneca, omnia vestigia historiae et politicae et litte- Pariae tam radicitus sublata et deleta sunt, ut nisi Senecae vaticinatio supra adducta exitum habuisset, ideoque eius libri de Providentia, hae epistolae, et naturales quaestiones Lucilio inscripti memoriam huius viri conservassent, prorsus nihil de eo sciremus : quan-

qua in magnus suerit in provincia Sicilia Ep. xLiai, u), Cuius procurator, quae fuit nobilitas equestris v. Taciti vit. Agricol. c. 4 ,-Dio Cass. LIII, IS . ox

more a Caesare electus erat. Locus classicus de origine et satis eius est Natur. Quaest. IV Prooem. Ex

quo aliisque epistolarum locis videmus, eum humili

loco natum, ut videtur, in Campania, studio litterarum bonarum et iurisperitia tantopere enituisse, tite pios Romanus factus esset EP. XLIV, I: Equos Romanus es, et ud hunc ordinem summa te produxit industria D , et mox pericula vitae aulicae felicitur eluctatus procurationem Siciliae acciperet. Mores eius modestos, animi Candorem, Constantiam ct humanitatem, tum ingenii dotes egregias, doctrinam ob sutilium poes eos saepissime laudat Seneca. Plii liaoplium eum fuisse El, icureiuri colligit Uerns- dors cum Lipsio ex Ep. xxIII, 7: POSSum enim Moc

tibi Epicuri tui reddere e cui iudicio equidem assontio Phactenus, ut eclecticae philosophiae deditum Epicuri, quom non sine iudicio legit v. Epp. I x, X, XII 1, i ); doctrinae multum tribuisse colligam ex EPP. IX, xxII, CVII, CXIV. Facile itaque explicare est, quod procuratione abdicata, in otium philosophicum a

Nune mihi incertum est, an Neapcili eum oriundum esse dicamus, ellio lex Ep. Liti ecilligitur. Ibi Seneca ad Lucilium seribit, a Parthenore ma usqι e Puteolos. Alibi autem D. Aiax, et rinq=eiorum rura m comFcclum memorat, quae repetit ΕP. Lxx , 3. Caelemina omnia quae de eo scire licet, iam a L. Vern orito Tom. IV, p. si rici. Poet. Min. Latinoruni eollecta stiri l.

17쪽

Stoicis pavitor ac Epicurcis practatum administrationi rei publicae, secede e voluerit, accedentibus incommodis et inimicitiis, tristitiaque et gravitate mentis, nil quam exhilarandum itinera e. c. per Siciliam fecit. Videns Epp. xXII, XXIV, XX HI, I ; XLIV. Ιimiorem eum Seneca filisse non solum totus epistolai um tenor docet, sed epistola quo pie xx I, 7 et Iunior es p quid refert p non dinumerantur anni. Quem lociun recte ad aetatem reseras cum Lipsio, qui tamen quum diceret, Iunior non fuisse Lucilii cognomen, non advertebat Nat. Qu. III, I : Si e ut apud te, Iunior carissime, inuenio, etc. et lib. Ivpraef. Ita est, mi Iunior, etc.

Non praeterire hoc loco licet fortunam eximiam, qua ornatus est hic Lucilius nostris demum temporibus a Viris duobus humanissimis et doctissimis, qui quum ex hisce epistolis rescivissent Lucilium nosti umpoetam in animo habuisse memorabilia Siciliae atque ideo Aetnam versibus suis celebrare, ambo collem tempore ut diversis locis, alter Io. Christ. inertis turre, Pros Helmstad. abhinc aliquot annis pie defunctus, alter Frid. Christ. Matthiae, Gottinga oriundus ibique Sodalitio philologico, cui Deus faveat, mecum ad semptus, atque intima amicitia ex isto tempore mihi iunctissimus, nunc Prosess. antiq. liti. in AEademia Moguntina, animi et ingenii virtutibus vir insignis, λ eximia doctrina et summo studio id egerunt, ut Lucilium Iuniorem poematis Aetna inscripti et

. CL Wernia ors. l. l. p. Addi mine potest Iuniorisus aliis a IV. ibi al. talis Iunior poeta, euius epigramma elegans nuper primus protulit EnniirsQilimnus Viseonti in libro doeior Letlera su due monimenti ne riuali h memoria d Antonia Augusta, p. 20, et vindicavit M. Pompeio iuniori, iam ex Anthologia Brunk. Anal. II, p. 305 noto. Quo iure, alii xiderint. Vide Gotting. gel. Anz. anni 4800. nu. 36, p. 360. 2. Vide Poetarum Minoriim Latin. Tom. IV init. I. Videas Gotting. gel. Atu. anni 785 , nu. 448 ,p. 1179.

18쪽

PRAEFATIO XV Cornelio Severo tribui soliti, auctorem esse demonstrarent.

Argumenta quibus uterque usus est ad poema illud Lucilio Iuniori vindicandum, ingeniose quidem inventa et eleganter exposita vidi, ut vi sua non destituantur ad persuadendum lectori: sed si curatius rem inspexeris, omnis illa assensio vereor ne animo elu-batur. Hoc tantum inde certo sequi mihi persuadeo, Cornelium Severum huius poematii auctorem esse non Potuisse: sed an Lucilius Iunior eius auctor sit, incertum manere, quamquam Lucilius, si tamen auctorem Certum anonymo praeseras, is fortasse sit, cui Hiqua verisimilitudine illud coniectando tribuero ΡOSsis. Enimvero ex argumentis Pane a Wernsdorlios ius exposita sunt, hoe nondum efficitur. Totus autem cardo argumentationis in Senecae ep.

LXXIx invertitur, unde videmus, Lucilium iam diu descriptionem Aetnae parasse. Sed enim cupidius iusto inde colligeremus, ergo consilium illud etiam consectum esse. Senecam autem ibi de maiore carmino loquutum esse, qualia sunt Virgilii Aeneis, Ovidii Metamorphoses, et Cornelii Severi epos nunc deperditum, Isellum Siculum Octaviani cum Sext. Pompeio, cum Uernsdorfio l. l. p. 26, puto) inscriptum, neu singulare poema de Aetna intellexisse, verba ex Ep. laud. docere videntur, in margine apposita. Iam vero ex hisce verbis colligero tantum licet, Senecam suasisse Lucilio, ut episod ii loco Aetnae descriptionem carmini de Sicilia s. Memorabili lius Siciliae inserat. Si enim de singulari carmine cogitasset noster, Certe

19쪽

dicere non potuit attingas, quippe quo verbo epi- sodia et similia designari solent. At enim totus p matii huius tenor et compositio quemque lectorem ab idio opinionis commento integrum docebit, non esse episodium, aut si agmentum ut Hesiodi scutum. Reliquis argumentis a m. docte expositis non immoror. Nulla enim causa est, cur Mon omnia ea, quae

adhaec asseruntur ad poema illud Lucilio vindicandum, in possam ullum quamvis seriorem cadere possint.

Paulo molestior esse videtur quaestio illa, quam ct Lipsium in praes ad has Epistolas attigisse video: Epistolas has ita scripsit et inscripsit, non quia Verae Sint, et assidue missae e non ego arbitror: sed placuit et ratio scribendi libera, in qua incipias, desinas quum lubet; inseras, varies, ut lubet; neque adstringeris ad ordinem aut materiem certam. Cui iudicio cur non subscribendum sit, nulla causa subesse videtur.

Quum de consilio quod in hac oditione sequendum ratus, et de subsidiis, quae mihi se obtulerunt, iam in Praes. ad. Vol. I pluribus egerim, breviter hoe Ioco addenda sunt, quibus in his epistolis recognoscendis adiutum me sensi. Ac primum hic laudanda mihi est egregia illa benignitas, qua Narcisius Viret meritis summis, cptibus de litteris bonis inclaruit, et animi Candore, quo nemini secundus est, vere II- lustris , me sibi plane ignotum amplexus ad maximas quas possim gratias devinxit. Misit autem mihi Vir eximius collationes codd. Norimbergensis et Ersordiensis diversi tamen ab illo, unde amicissimus Mat-

4. Quum in eo eram , ut haee prelo pararem , intelligebam e litteria ami-eissimi malthi te ad me datis, sibi nunc eamdem sententiam probari.

20쪽

PRAEFATIO XVII tiliae varietatem lectionis enotatam mihi misera0 una Cum editione vetere, quam ex auctione Bibliothecae Gotti. Cortii Prosessoris quondam Lips. emerat , et editionem Variorum, cui passim notulas quasdam haud Spernendas adscripserat, aliaque. Neapolitanae quoque editionis, quae primum locum inter edd. meretur,

nondum collatae, quam e bibliotheca V iri egregii

Vindobonam migrasse audio, excerptas Iectiones primae epistolae mihi mittendas curavit. Quibus omnibus me gratissimo animo usum esse publice profiteor. Quamvis illi codd. plerumque cum Gruterianis Conspirarent, nec in Iocis dubiis aut corruptis quidquam auxilii praeberent, quippe e codice recentiore, ut idetur, descripti; saepe tamen iudicium meum Pe-xerunt. Editio illa vetus est sine loco et anno, at e codico expressa. Praestitit illa interdum lectiones quibus reliquae vetia edd. Carent. Scribebam Bieleseidae,

mense Maio ineunte MD CC.

4. CL de ea Aela Emidi tomim a. 4725 , p. 429. Iaiidata ab Ernestio ad Fabrieli Bibl. Lat. Vol. II, p. 408 not. Ibi vocatur editio Epistolarum pervetus,

i non princeps, quae eo nomine HSS. anteferri possςt, quod integras πιρι--πὶς oppido elegantes habet, quae in nullis edd. occurraint, etc. Quasdam hic excerptas dabo: Prima. De mitigenda et siuerula fuga temporis, et quoa '-Perra H - , Grai V Murti metatime averest, Mu est. Tertia: De mo se eligendi et emtivssi amicum , ea quoes tiam vilium eM, Omni s Gedere , guiam muris, M αυel semper inquiritim rase, vel semirer quieuere.