장음표시 사용
91쪽
VIImo. Et illiid expendem omin, male me alere ia
rem Astrologis praetent, mala enim prae η ita torsaera ante
temptu, Irea securos negligentes ad ust. Cic. l. 2. de divina. tione cap. s. quae vita Priamo, inquit, fuisset, si ab adolescearias set, quos eventus seuectutis Uset habitinis Θ Marcoηe clausepatas utio fui se tam cum maxima viliu , fertumque foret M. scire, fili. iste secto Publio mis, ex citque Histo, trans Eubra tem cum ignominia, sit dedecore esse perex am ρ an Cn. Pon pejam censes, tritus suis consedaritas, tribus triumphis, mox irum re is gloria, lataturaim fulse, si ei se is solitudite a m
priorum trucidatum iri , amillo exercitu: post mortem iero ea co
secutara, quae me lac mis non pes mas dicere ρ si id vero Cae sarem putamus Θ divinasset fore, ut in est se su , sum malane 'ex parte ipse cooptasset. is curia Pompua ante si in Pam ei
mulacrum, tot centurioialia suis ses et tilias, a viaili miis ei τιλι, partim etiam a se omnibus retas ornatu , trucidama ira iaceret, ut addis corpus non modo amicorum, sed ne servorem quid quisquam accedereri suo cruciatu animi vitam actum n Iulis 3 Cer-iὸ igitur ignoratio futuro vi malorum striciore est quam sciolia. vide & H ora t. l. i. Od. x I. & Geli. XI v. c. I. Altera pars argumenta superioris orationis refellat. Ad r. ergo respondeatur, ex vero ac specioso antecedente, elicere illos absq; ulla vi consecutionis falsum consequens. Non sunt quidem fidera tam maria, tam magna, tam varia usio modo otios cum luceant nolis ac nos meant. At hac octis generatas est, xesue
ex icta essectis utas singularis producitur. Hst qualenis accedis causa fetularis. Italis in cogunsia posse, qualisnam ejectus Is gularis utaris sit, nihil juvat generalem latam regno cree, ni ων fatu actio dispotio ue mutaris, ut te quae determinet Diluatque esse tui, ut talis potius quam talis sit. Vide Gassendi Epicurum P. 966. Dum explicamus, verba sunt ejusdemP. -
92쪽
crescar, im istic non oo his, id traluimia semiη/lin, quo um o num hic aliud ictu severim v, ver Gua qua irrigρntur, μ7- te qua causa selum generalis indisserensque utrique' ta circalatas effectus qui trita tur denίω vide νη se thilosophandum. Haec Galfendus. Ad secundum: Nautae, pastores, agricolae, tempestates praedicunt, tum cum causae singulares jam operari incipiunt,&tamen saepe hallucinantur, multa magis itaque hallucinabuntur qui diu ante causarum existentiam erictus praedi
Ad tertium Non negatur varia esse hominum studio, Varios eventus, sata varia, sed Deum ab astris ista suspendisse, id vero negatur, oriuntur enim ab aliis causis nempe a libe'. ra hominum electione, a causis aliis singularibus ac man stis, a divina dispositione speciali. Ad quartum: Sapientissimi doctissimique viri aliter sen serunt, Cicero lα. de divinatione&testibus& rationibus &experimentis, hanc impostulam refellit. Idem facit rivoli
nus apud Gellium l. xiv. cap. 3. Sextus Empiricus contra Grammaticos coro. eandem resert inter Rrtes quae nomiae tantum, non aurem re artes sint. Ptolpm:pum vero immerito sibi vendicant Astrologi , ut demonstrat Gassendus ba
Ad quintum : Barbaris gentibus, &curiosis Graecii soli Romani opponantur, qui M. Popillio Laenate &
be & Italia exire jusserunt, ut testatur Val. Max, l. I. cap. adem poste famam Imperatorum edictis, quae vide a pu Dionem Cassium l.q9. p. 417. in fine&l- so. p. 183, in sine Al. 7,p. fine. Suetonium in Vitellio se ... . .
93쪽
Ad sextum i Exempla partim esse sim, partim daemo
nis astu praedicta de impleta, partim fortuito evenisse. Vi. de Gerardum Vossium l. 2. dς idololatria c. 48. P. fratri Gassendi Epicurum, p. 966. hEpilogus vanitatem huius artis breviter amplificet, &ne unquam hujusmodi imposturae crςdulant aurem praeb ni auditores dehortetur.
PRooemium dilaudet apophthegma Agesilai, quod in Laa
conicis c. 18. recitat Plutarchus: In errogatis enim idequo quis maxime pacto iister homines praeclarum inverire nomen posset, respondit et optima dicat v pulcherrima aetat. Utrum que haec ut consequa nur maxime juvat historia. Hic proce mii locus ab Aristotele monstratur l.3. Rhet. c. Iss g. o. propositio: Cum multiplex sit historiarum utilitas, praecipua illa est, lxiod primo ad pietatem, secundo ad prudentiam, tertio ad eloquentiam nos informat, de quibus o
dine dicendum. Pars im hoc Enthymemate constet : hi A. a speculumor dioisa novidentiae, Ergo multum facit aΜ pietatem. Enthymema omne duobus praecipuE modis potest dilatari, primo si addatur intellecta major, eiusque probatio sye,
quod eodem recidit, enthymematis consequentia probetur. Secundo si minor syllogismi, quae enthymematis antecedens est, varie comprobetur. Prior modus quandoque o mitti potest, nunquam autem ille posterior, antecedentis enim probationi necessario & diutissime est insistendum. Historiam autem divinae providentiae speculum esse liquet
i limo si singulos spectemus mortales. ood si enim xepsis
94쪽
tastu siadem in terram cadit, est a. voluntatem patris maestis ' quasto minαι casuum humanorum Me incuriosita est μου endo 'secedat ergo insequique S serio ex ηdat quoties as imu lusis divino leuesicio Metatus sit a lapsu, ab igni, αδ aqua, a ferro, v Wηo, in diis Satanae sit hominum. aliisque periculis. Atque ut periculum hemelevasisse casui Drusis tris tur, ita per omnes vita 'os constant praestari tutum, αon pote Brisi a provida mente S majora profici ci. ., intuere & exempla aliorum ex . g. Josepsi patriarchae: Gnc cum fratres invidia stimulati ,perditum, he via ent ,zend tant Isimaelitis,at Deus hoc scelus, ad osephi gloriam, ad fratrum sit Iacsii salutem, ad agyptio rem, 'husque Phara is Innum di- Somnium quod Deis Iosepho immiserat iuvidiam isii fecit, somnium Pharaoni immifum Iosephum e carcere exemit. Cum .hil sterilis esset vis ciuistius iuvi ι,Rex ag ptiin Israelitis optimos regηi agros osequat. pariter & in aliis divina Providentia elucet, si singulorum historiam S: vitae actus pensitemus. secundo clarius eadem illa se exerit At iape torum per tot secula conservati e, maesto e M tentior in humana cum
mtia tumpotentia, quam ut tot casuum incerta, tot improtorummo
limisa, quilvi imperia sunt exposita praevidere S avertere posset, otiue haec manifestiora nat quoties Deo visum es tra Uerte Neria rigente ingentem. Exc tui enim is, ta rum at
FVem, aut Ais vritim, asst Caesarem, cui icta quoque quae extra ra-
tionem agit, sepe non ex toto taurum, sed si sopia votum μνα nde autem hoc st ri se se provida ejus cura, qu; temperat hoc uni
Wisum; opponunt Epicurei veterem querimoniam, Bostis male egie, malis lene, Respondetur querelam esse iniquam sit et m. nam. Primo enim nimis propere isti judicant, nec rerum exitus Vperiantat Venditur optiniud Io vivi, resηat pro patie n auo
95쪽
Alotimus, hic Diudicium tuum, dum quem eventam res PBIDura vel tili vel posteras appareat. Adi Psalmum xiv. sci. de
Claudianum initio l. i. in Russinum. Secundo, qui ita queruntur, Ionos pronuὴciaist qui ut plurimum sura mali, Tettio iidem boua saepe habeηt pro malas, mala pro Ionis. Malum non eII hono-tibus S opitus eum Iraudari, cui viam virtutis ista praecluderent. Nec Socrates mortesia miber est,)uippe qui paucorum annorum fedium sempiterea nominis gloriapensavit, S exemplum P storia Athenien in reliquit, quod a metum numinis stimulos adderet. Ha o& his similia plura de hocargumento scite scripsit Gerara. Vossius lib. de Philologia c. xiv. S. I . Secunga pars: Historia prudentiam confert, Ergo ma Men utilis. Dilatabitur hoc Enthymema primo additione majoris propositionis: prudentia in omni vita est summe tit lis. Probatur primo e definitione prudentiari nihil enim icta ect aliud, quam vivendi agendisvescientia, qua S praeseηtilus cous u. Niv futurum providet. Secundo a divisione, ui S tili S domatos reip recite consulere possis , prudentia praestat. Tertio contrario, impruὰentes ultrue impingant, Ssuam pariter ω palicum rem perdunt.. Idem Enthymema, porro dilatetur multiplici probat one antecedentis. Quod ergo Historia prudentiam conserat probatur primo inde, quoniam suggerit tot. negotia hominum,eorum rue co rha, causistraetextin es eventus, veluti in Iasu DpropoΜit, unde de futuris reluι , omnium optime capitur con si . vide l. i. Rhet. c. iv. y I7. & l. 2. Rhet. c. xx. g 22. Secunda probatio antecedentis, exempla eorum re
censeat, qui historiarum cognitione prudentiam sibi para,vς runt, ut Scipio Africanus posterior, apud Cic. t r. ad Quin xum Fratrem ep. I. C, 3. &l. 2. Tuscul- quaest. c. penuit L.
96쪽
atatum . ap. Ciceronem in Lucullo, cap. a. Auzustra imperitor apud Suetonium e. 89 Hexander Severis apud Lampi dium p. 218. Alphosia Atragonia rex Livij ου Caesaris lectione se oblectavit S interrogatus, quosnam optimos ac delisimos con filiarios sili veηδcare, mortuos respondit. Panormitanus. Tertia probatio ; sapientissimi viri ita pronunciarunt, Polybius i. i. Nulla est mortesdis ad proficiendum via expedi,tior, rerum ante ad aram scientia. Ciceroni l. a. de orat. C. P istoria dicitur vita magistra. Diodorus Sic. l. i. c.I. Aliorum erratis ad rectam vitae institutionem pro eumpsis uti,ψad varios in vita eventus,no quod gerendum sit quarere , sed quod recte Eum es imitari scitum atque pulchrum est. Liv. praelat. hist riae suae: me iduas praecipue in cognitiore rem sal re ac frugiferum , Omnas te exempli documentia in inseri posita monumento intueri, inde tibi tu ue re . quod imitere capias, inde foedam inc tu , Dedum exitu, quod vites. Occupatio: Nisar propria emperientia. subjectio. At haec primo seram sapientia gignit. se cxudo martis periculis est Enoxia. Vide Diodotum Siculum
Tertia pars: Historia eloquentia quosve es ta strin, pr
moenim varia exempla suppeditat, quae magna sunt dicen di materia. Vide l. 1. Rhet. cap. v. g. i . & et .& Ir. Rhet. cap. io. M.&a . Secundo, orationes quae passim historiae inseruntur,r tiones, mores &assemis luppeditant, atque ut illa ςonsor- mari, cieri aut sedari debeant, commonstrant.
-Tertio gravi & polita dictione a praestantissimis autoribus historia est perscripta. Quarto, Historiarum lectione profecerunt &aliis par, ter in dicendo proficiendum esse censuerunt disertissimi quique, Demosthenes,lsocrates, Cicero. Quinctilianus.
97쪽
rpilogus attexi potest e duobus locis I Rhetie.ulti
Vidit istud confirmari & dilatari poterit, primo enthy
Ii. Sententiis: Polybius i.3 p.16 . edit. Graecolatinaria sol. Surpe res maxima a parvis principiis oriuntur,ulique autem pri s aggrestonitru S cogitatiouilis facilius medicinam Iacias. Cicero Philip. v. omne malum nascens facile opprimitur, inveteratum ut pleramque robustiis. ven. Paterc. I a. Z3,1 : mu ilico stor exempla undec erunt ed quambiet in tenuem recepta tramitem luti me ev g di fili viam faciunt. Et uti semetrem deerratum est ηpraeceps
Tacitus L q. Annal. cap. 32. v. . Nos fine usu fuerit A trospicere ida, primo ospectu leviar x queis magnam Vetera
Persius sat. Hu W63: e. - Nedelorum frustra cum iam cutis aegra tumelis Poscentes videas: venienti occurrite modo. Ovid. l. i. de remedio amoris . Vidi ego quod fuerat primo Ianalici minus Dilatum longae damna tulisse motae. vi III. Similitudinibus: e Seneca l. 3. de beneficiis c. 29: Ea non res principia sua magno grada Mansit ; Semina omnium rerum causa sunt, tamen minima partes siura eorum qua gignunt. p ce Rhenum, aspice Euphratem, omnes denique ita 'tos amnes.
98쪽
rar, quo nominotaris processu paraverint. Tosse ad m, nemorano surgoti nec lavii montes vestientur in. Et lib. r. de ira cap. 8. In primis finitus arcendus est I stu , qui cum istramis S portis se istulit, modum a mptivis x accipit. Curi. l. vi. Q.3. sar, Parvasaepe sciatim contemta magnum extatavis incendium. Chrysostomus homil. 1 ad populum Antiochenum, P. 247. Hoc exiguum neglectum V omue reliquam destruit. Saepe namque domos aedificantes homines, S uvius tegula excuse curam non gerentes, totam domnm perdiderunt. Et in vestimentis par va acta scissura, nec resarcita, magnam fecit diser tionem. Hoco in torrentibus multoti sevenit i etenim N Hi,si vel misimum ceperist regre fum, otum introducunt uentum. IV. Pertinet hic illa Asopi fabula e cane parturien te, apud Phaedrum numqroxix. quae incipit: Halent rest ira homisis liuaeritia mali osc. i i V. Exempla duo Caesar recenset apud Salustium in Catilina, cap. LI. Tertium addatur c Tacitol. I. Hist. cap. LXXX. g. I. Quartum e Livii l. iv. cap. a. ubi Cόnsulesdicunt: Certum habere majores quos si divinassent, concedendo omnia non mitiorem iηρ Hem, sed aberiorem alia ex aliis sequio postu lando, cum prima impetrasset, futuram di primo quamlibet dimicationem sulituros fulgentius, quam eas lues fili imponi pater tur. Quintum esto Manuelis Coninent Imp. qui , ut est apud Ni- . cetam II , a, vel exiguam fomitem, tit magnam incendii cauis, Iam sussectam ha lat S se orientia incommoderam semina lia tim exstirpabat, optimi agricola more, quis triti ad ac texeri S degenus fru lices locare solet.
99쪽
CONTRA s OMNI ET CIBI INTEM PERANTIAM.
Exordium laudet in C Iul.Caesare, quod semper&somno& cibo in vitam, non in voluptatem fuerit usus, ut est apud Veli. Paterc. l. r. φ i. Locus iste exordii exstat l. 3.
PARS PRIMA CONTRA SOMNUMi MMODICUM. HUie dissuadendo lassiciet multiplex enthymema Plato.
nis, l. 3. de legibus, p. 892. Somnis multin nec corporina nec animu reque relus gerendis natura conducit, e loco communissimo a. Rhet. c. 23. yr,&q9. Probationes sunt quia primo labefactat sanitatem dum nimium humectat, accumulat crudorum humorum copi. .am, enervat vires,spiritus& calorem nativum obruit ac suselacat &c. Secunda probatio: mentem & sensus hebetat atque o, tundit &c.
Tertiar opportuna negotiis tempora intercipit. Vere enim Plato loco jam allegato: Nemo dum Eormital cujus pre ibi est, o magis quam fi non viveret ζύς. in λTertia hare Enthymematis pars dilatetur inductione i paterfamilias quia servis excitatur rei domestica parum rarata πnocet exemplo. Magistratis totam noctem dormiens, negligit pullieum ram 2 hostili malisque civitas occasionem praebet. dolescera cui non arctiora suntsomni quam noctis tempora parum in diu sapientiaeproficiet. Haec enim arduasu ut S multarum vi Ltiarum. Pertinet huc Senecae epistola I 12. Post enthrmema hoc mediocriter dilatatum , asseran
100쪽
y3.tur exempla, Pythagorae ejusque auditorum, de quibus vi. de Laertium in vita Pythagorae p. 377. Euclidis ap. Gelibum l.v1. c.io. Demosthenis apud Ciceronem l Tusc. quaest. p. I9. Cui non t auditae Demosthenis virilia Sc. & apud Stobarum serm. 29. p. zz6. ex Aristotelis Chriis,Demosthe. nes interrogatus quo pacto sta oratoriae facultatem comparasset, respondit; Phu olei quam viri consumst. Iuliani Inruperatoris apud Ammianum i arcellinum l. I 6. Iumnus noctes ad Mesa divident tripartita , quietis, S piaticae res, S minsarum. Et deniqne Gerardi vossit, de quo spar Barlaus in epigrammate:
Ait acta dies aliis M, si cis Hi A solida studiis tempora nocte petit.
FRustra vero ab immodicosomno dehortamur nisi &causa ejus tollatur. Ausenius initio Ephemeridis: Tili causasomui , Multa quoa potas nimiaque podis
Huic intemperantiae dissuadendae passim occurrit materiae assatim. tantum digerenda ordine est, quod nunc quidem ista enthymematum serie fiat. Primum e thymema: Intemperantia ei Agravat cretur, rivique str vires 2 formam imminuit. ιL Enthymema, Ingenium, judicium,memoria animum
MI. Enthymema ι Alacritatem ictum qu ustis lutoritas exarilandis nee ebsaria est inter vertit. ιV. omnitus sapientum vocibus es damnata. V. V in summi mminis eictis nobilita. VL aureum miseriam parit.