Christophori Schraderi Dispositiones Oratoriae Ad ductum Rhetoricae Aristotelis concinnatae

61쪽

nimenta sint e renuina Politica disci & doceri potest. vita

inter alios Lips. lib. . Polit. cap. r. Quam vero Carolo ista coidi fuerint liquet ex histocia, cujus Compendium vide in eitato Clarissimi Boecleti commentario. Secundo: eadem prudentia patuit E cura finium tuen dorum, quorum causa issosuit per congrua comtorum loca, verba sunt Egualiartii praesidia, ut coerceret incursumes. Haec origo Hamburgi & aliorum ad eundem fluvium, item ad Lippiam, ad Salam ad dritannicum, Hispanicum, Gallicu m, Germanicum Oceanum, & ad Italiae littus Castellorum. ALhibete laudatum CL Boecteri commentarium p. 8. &seqq. Tertio: Eandem prudentiam ostendit amicitia cum exterisregibus contracta, de qua Eginhartus p. 329. Auxit etiam gloriam regni sui Sc. Fructum hujus rei compendio recenset Baeclerus loc. citato pag. Io.Quarto: Leges vel maxime arguunt Caroli pruden

tiam, ut in quibus ipsa salus reip. consistit. De his idem Boe- fletus dicendi materiam abunde su bministrabit pag. io.

Quintd:Eodem pertinent laudatissima ejus judicia quorum recensio ex historia, amplificatio e Polit. & locis Rhetoricis petenda. Adhibete itaque Contingianam de iudiciis reipub. Germanicae disputationem & Boecteri commentarium toties jam citatum p .Ita &seqq. Lips. l. iI Polit. c. X.&xti Sexto: Eli&hoc Carolinae prudentiae signum haud

postremum quod.quanquam potestas ipsius vere regia erat, tamen crebros procerum instituit conventus, ut cum iis vel communicaret res actas vel deliberared de agendis, vel

solenniter ius diceret. Id saepius factum docebunt vos, quae e scriptoribus collegit Boeclerus pag. I . Quam vero Prin cipi salutare sit proceres adhibere in consilium e civili sti

a entia

62쪽

entia lite erit inculcandum. Inter alios vide Lips. I. 3. Politi

Quartum enthymema principale, seorsum prudentiam militarem Caroli extollat, hoc ordine :I Q ostendatur quamst principi necessaria prudentia militaris. Enthymemata suppeditabit Justus Lips lib. v. Polit. cap. a. Deinde recen seantur breviter ex Eginhario bella ab ipso gesta, nempe Aquitanicum, Langobardicum, Saxonicum, Hispanicum, Italicum, Beneventanum , Bajoaricum, Sclavonicum, Pannoni cum, Bohemicum atque Danicum. Porro demonstretur,quam in omnibus his bellis imple. verit quinque illas optimi ducis partes, a Lipso v. Polit. cap. II. enumeratas. Sunt illae: scientia, virtus, providentia, autoritas, selicitas, quas plerasque etiam Cicero in Maniliana oratione requirit in duce exercitus, & in Pompejo prae dicat, seorsim vero in saxonico bello commendetur, animi ejus magnitudo, qua Saxonum, tam diu tamque pertina citer reluctantium serociam & perfidiam tandem expugna luit, et β' prudentia in bello isto siniendo, dum videlicet per Galliam & Germaniam Saxonas a solo suo avulsos distribuit atque hac ratione tandem perdomuit. Tertio: Laudetur vel maxime , quod iisdem armis Saxonibus nostris& daemonum cultum excussit,& Christia, nae fidei salutarem veritatem eos docuit.

Post quatuor ista praecipua enthymemata quintovi ultimo loco virtutes ejusdem ceterae, breviter commemorentur, videlicet liberalitas in pauperes, magnificentia in publicum, mixta gravitati comitas, pietas in matrem, amor in so rorem item in fratrem imperii per biennium consortem, educatio α distiplina liberorum, victuosobrius, dia luxa alie

63쪽

tius, vestitus parabilis, de peregrinitatis expers HEpilogus, quatuor anteriora enthymemata strictim re petat, & quantum Germania atque inprimis Saxonia nostra, principi huic debeat in fine orationis paucis extollat. N

PROcemium, laudes Caroli M. jucundum ακ uet suisse lateatur,suave enim acciditIe tam varios viis actus,&nunc studiis, nunc reip. nunc bello intentum Rhgem recolere. Ce terum ut vitiis nemo sine nascitur, ita Sc labes hujus Princi pis haut exiles sui se, est in aperto. :Quae cum ab Oratore antetiori silentio tectie sint, nunc, citra tamen tanti Im Perato .ris contumeliam, ac cum venia auditorum, breviter osten dentur, Praecipuae sunt, Im' injustitia in bellis, 24' clude. litas, 3 iψ nimius amor peregrinorum, ψ ψ impudiciu ORdiatur a morata oratione,quae neutiquam vituperati. di libidine . sed amicae veritatis studio se adduci, asseveret, ut, post prolixas adeo Caroli laudes, pariter & labes ejus aliquas, historicis minime dissimulatas,breviter recenseat. Primo itaque st rictim repetantur partes laudationis superioris,dcveritas illarum, denuo confirmetur, inde pergatur ad capita vituperationum ipsa via. l. 3. Rhet. c. xv. g. I 6. Primi ergo enthymematis medius terminus esto Caroli iniustitia in suscipiendis bellis. Haec autem dc proban da & amplisipanda erit. De Langobardico bello, latetur ipse Eginhartus in cipiendi ejus con tam , adeo aisplicuissep AmoriIus Francorum, ut se R egem deserturos, domumque rediturosti ra voce sue mareat. Ne e vero Longobardi, Carolo nocue

sed Papa Romani ne Ius adrictis, inlisa hac arma sum se

64쪽

νM. Saxonici belli frivolam causam Eginhartus memorat, terminos videlicet utriusque gentis in plano contiguos, in quibus caedes, rapinae, di incendia a finitimis miscerentur. Neque solos Saxones perfidae vicinitatis autores suisse, vel

e Graecorum in Francos proverbio apparet: Trauum amicum habeas non Extat apud Eginti artum, p. 337.

Amplificetur inde, quod bellum ne ex justis quidem causis temere sitius cipiendum, In quam rem enthymemata Hugo Grotius suppeditabit lib. ii. de jure pacis & belli cap.

xxiv.

Secundi enthymematis medium terminum praebeat Caroli crudelitas. Praemittatur autem majoris dissimulatae probatio. Major dissimulata est: Crudelis princeps es iliau rus. Probatio hujus afferatur e loco communi imo contra. Horum: Clementi a enim prima dos est principum. Haec probatio dilatari poterit, e Lips. l. r. Polit. capp. tr. &IS. Mox enthymematis antecedens exemplis Carolinae crudelitatis demonstretur. Primo enim Saxones S Oo uno di ad Verdam oppidum decollati sunt. Annales Francorum Monachi Benedicti ni anno Christi, 7ῖα. p. 9 i& Pilboeani p. 246. item Regionis ad annum 78 a. Augeatur inde, is de uir egeo, a rege VVidet irri r ducti,fupisces, o venia impe rara bene si ae prios futuri.

Secundo Thuringi, qui in Carolum constraveran/, crimeis

ridio exibo, carci are, piastra ione bonorum, conrnasdem, atro-

65쪽

Damorem atque enisum peregrinorum, de quo Eginti artus p. Dilatetur demonstratione hujus theseoS, cives peregri κώ . principe anteferen σι ese, nec regni opes in muros. 6se ρυ-ondendab. Quarti enthymematis medius terminus esio, Caroli impudicitia, quae partim e nuptiis quinquie epetitis, partim vero & omnium maxime ex octo concubinarum agmine demonstrari, a turpitudine autem hujus viiij, ct commendatione pudicitiae, dilatari poterit. Eandem labem arguit, quod filiae suae immae furtivum cum Eginharto amolem imdulsit. Epilogus breviter repetat, has Caroli labes earumque magnitudinem ostendat. Virtutes tamen eius majores esse, atque harum intuitu condonandum. si quid humani ad mi. serit, nec socius magnum merito imperatorem & Christiani nominis strenuum propugnatorem habendum esse.

REM, e l. a. Samuelio cap. I3.

Exordium a proprio munere pro com ij, quod lib. III.

Rhet. c. aer v. i. Is designatur, petitum, coram Regese co-- paruisse memorer hac ae causa , Q in xysanguinis Iris pinnam a capite O liberis Regis ac toro regις averrar. Averruncari aurem pesse una ea rotio- ,s Irarricida podua toro crimini delira a te, arari Addatur morata oratio: Periculo, quod se, actorem, monear, starem regis ac regni se an merre. Sequatur rei gestarnarratio , perspicua & verisimilis. Eidemque intexantur, cum quae actoris optimos mores arguant, tum e secundo

Ri tor. u. & iv. capp. quae itam ac odium judicis adversus

66쪽

19 reum excitare possint. Omnia enim ista in narratione Rhetor

requirit lib. m. cap. NI v. g. 8. 9. & 26.

Propositio, fratricidam jurium hospitalitatis, & maje-slatis regiae, ac pacis publicae violatorem ad supplicium esse

trahendum, se ostensurum promittat. Fides quinque enthymematibus constet. Primum enthymema : Absalom es homicida, ergo capitali supplicio aficiendin. Dilatetur hoc enthymema 1 Q majoris omissae proba- tione: Homicidam morte puniri poscit primo naturalis ae sutias. Iustum enim est ut qui mortem intulit mortem capiat. Idem a Q lex Dei decernit quam & 3 i. optimi quique principes religiosE observarunt, & l . in liberis quoque

suis sunt exsecuti. Idem enthymema dilatetur et . probatione antecedentis . ubi primo per hypotypos ii describatur, Amnonis in ipso convivio truculenta, ct cum omnium stupore atrociter patrata caedes, non manu quidem , sed autoritate atque jus su Absalomi, cui L ministris non poterat non obsecundari. Absalom itaque caedis autor est,& tanquam parricida puniu

Prolepsis: Os Regis si in es A tabis. Hujus solutio secundum enthymema principale constituat , huiusmodi: Regis filium occidit, ipsum fratrem suum : Omnium maxi e itaque supplicio dignus. Diducatur demonstratione, 'quam grave sit i Q laedere regem , et . parentem, 3 Q in pro prium sanguinem , in fratrem, Caini exemplo, saevire, quod a lege homicidis lata , memo omnium & ne Regis quidem filius sit exemtus. Tertium enthymema : Violabis Ab istim jus h iiij. Amper cussores immisi uiri ad epulum iuriora. Dilatetur pri in commendatione juris hospitalis, quod ab ipsa natura, & bu-

67쪽

jus autore Deo nobis insitum est. Secundo idem ab opibmis quibusque est observatum. Vt a Lotho Ge nes. xiv. v di seqq. a sene Gibeano , Judic. cap. xl x. a Rahab Hieti. cliuntina Josuae cap. a. 3 , ne piratis quidem aut latronibus neglectum. Quarto, bu D ro eu qui hostiem laediti Quinto, noceresvpoci, hostrique, ea celin, Oviorix uolinque Deis est. Quartum enthymema : Regia majesin graviso laesa ect, dum silvi Regis tam atrociter reacidatur. Hic in thesi Reges sanctos esse, quippe Dei vicarios, nec minus familiam illorum inviolabilem esse demonstretur. Quintum enthymema : Pax publica est violata. Dil tetur e loco communissimo consequentium. Caedes es visi Mia passim irrumper, nec hosses ab ho ire deinceps rarus erra. tauio nec ipse Ab Homus ab are toruus in quemvis altam iturio ab --bit. in reo ad Appliciam 1racto cessabir utramqae. Epilogus itaque iudices ab iram adversus Absalom umeoncitet e lib. a. Rhet. cap. a. & ut debito supplicio hunc parricidam plectant, atque R egum autoritatem sartam tectam conservent, exhortetur. XXV.

Uxordium excuset susceptam hane Absalomi apologiam,

C, adhibita morata oratione hujusmodi : Non esse se ex eorum

numero, quibω omnia Principum honesta alae inhonesia laudare.

acerbiorem tuam in Regis sidium orationem diluere. Ad primum itaque enthymema orationis anterioris respondeatur: Occi ιν ,sed . . Incestus enim mor em meretur,

68쪽

fla ac pudicae, dum aegrotanii , suis secura, Uficis . mini ar, rurpi tibidine incensus , renuenti, ct sani rius inur serae Δυου agi debere memori, vitium per vim obtutu , ct ira violaram domo comrumeliose expalis. Aut piscem ario injuriam sorori ιEaram ulcisci flars pietatis censeri debe . Si euim eadem ause privato occisi prFinquus ulcisci poterar, cur non oceo dulcis ima sorori laurum sceluν germano rei vindicare. Tertio Ilias hujusmovi nos caro exemplo. Vide Genes. .

j sarem salomno laesi , sed as Amnone prius laseam asseruit om alvi es. Euam vero Regia Majestatu reverem suom, fuga or exilis sua est usam . Ad quin um i Pacem publicam Amnon prior violaveran qua enim virgo rura eris sue a Regis quidem sua imporu frirer abstiner ui insororem ram eo injurius, quia xen in civem Abi ocere existimer Z No co μαν enim exempla ubi ear -

69쪽

tore Constantinopolitano , haec reserer cum venaraeis se imperator in cervum incidi/ in ra/ά magnitudine es a Malium corouo gestaurem, quem persequendo assecurus cum fracta gladiσ percussurus esset, be sua se defendi , ct ramo uno cornuum, zonae imperatoris infixo , iEum sublimem fera, coroibus 66 μα-

kr erepsus. Cui mercedem , alutis suae praeclara, reddidi, ias , castris 'ancationem e seciosa causa quaesita, quod ensem contra 'Impera orem strinxisser , neque reputavi pro Imperatore poritu rinxisse, ac remuneratisse magnis ae praemiis esse de um. Haeci Zonara S. Exordium. ex re dicente , & adversario, & auditorepletatur, ib. 3. I liuet. cap. xiv. f. eto. Ex re : Morriferam pia gam a corpore Imperatoris divivitus nuper prohibitam esse. omnes merito gaudemus: Ex dicente & ad riserio vero des ac, religio, quo Imperatori sum devotus, compellis, ut coorra remera rium istam non nam baltei quam Augu= lateris, quin imo is satis violatorem ogar hodie aer arissem instituere. Ex auditore: Vos judices eam sirim , quam nunquam non probastis , et iam in bacta dua causa subrit)s meritoque Lmonstrabilis.

Narratio rem gestam eZonara verbis antea citatis, sed ornatius & luculentius, & ut cum mores dicentis appareant,tWm affectus audientis commoveatur, judicibus exponet: i rar cum comitibus 9 sit otio suo in proximam Omam In per in Wr, ut qVotidianas ct longe gravi mo imper' curar, se ruis Miratiose paulum Asureret, atque ad ardua regni co tua ala

PROPOSITIO. 'm baec itaque haἰut diximus, gesta esse, nemo ignoret,

dςmo dubitet, Vos quam prande crimen temerarius ii

70쪽

le gladiator admi erit expendite quaeso, 6 meritum supplici uni illi decet nite.

P Rimum enth mema: Regis majesas iam Usancta ura e sum corpus ellus nasio cosu giariam frugere licear. Probet ur: imst e lege naturae ipsa lib. i. Rhet, cap. g. 3. &cap. XLII. g. 3.&cap. XI v. g. 17. haec enim dictar, perenum harin messe Re-grm, Mec gladio feriandam. Secundo: sententiis sapientum, quibus Rex vivaimaque Dei, alter Deus, &similibus elogiis ornatur. Tertio etiam vultu laedi pietatem vetus verbum est, multo magis id fiet manu, omnium maxime vero sic a inten rata adversus cum qui parentibus superior & Deo in terris proximus est. Secundum enthymema : Non in Regem ranium, sed se

in rotam Remp. peccavis, lib. I. Rhet. cap. X; ii. g. o. Dila: eiur1 Q probatione antςcedentis. Totum enim cρrpus laedi , qui ca- sat violar, totam navim Iericulo ex xit, qui 'avarchum impe-

m. Secundo: Respub. sacies sub Balilio Imperatore bieviter describatur ex historia : Eemp. an ecuseris ρνώvia ferditam Basilius recreavis, optimis qu/όmque mandavit MVs rus . Hurxm Me jω integerrimὸ ici carptum eis. Iudicia nomnunquam exercuit ipse. Sararenos O Manichaeos soci beί guorc. Hunc adeo florenum reipub. minae stato temerarius ia se glodius petivir es conc u orc. . Tertium a vecordiae est, periculum minus periculo maximo de glire. Io fe nario nunquam non ovi P Crcarca, ita Lase or hic accidit. Hon corebar equidem periculo im petus cervi A Imperatorem, seu pericutam Aericula Ma cre alio depectere maximum est periculum. Nec advertit lor caecus furor

ι ua sustitis , qui cam desiuam petere debuisse , ipsam latui