Oratio de affectibus in celeberrima Witebergensium academia scripta ..., autore Georgio Schomaker

31쪽

genuit assemionem, cerebro viris i Erifer ati nunciat, in eo mouet imagInariones debitis rebus, has auersatur vel desiderat haec mens o quam cognouit, re- quaest CP multum deliberata,cum volun-rale ea communicat, se cum ista consul at, an cordis affectionibus obsequi, an vero easdem cohibere conducat nec ne SNλκο I: assientiens incitat spiritus vi perlocomo-ituam cordis appetItiones, praeeunte tamen mente tanquam aeuce,perficiat refragans vero voluntas easdem dum κινκ2. κόρκαλοῖμE reprimit corris ne trioanes coercet Nonnunquam autem in e-riores in appetitiones adeo sunt vehementes es incitatae, vi detrusa potesate loco- motricis voluntate eam quasi captiuam,ad

quodvis iuxta proprios affectas perficienaeum,secum rapiant. Quod cumpi, vere exitise e potesate isti dicuntur qui HIurabata mente, cur regnum Iosius animi ina

iura tribuiu B est motantates se ab inaordinaris istis appetitionibus superari pas sent. . Hinc exsere solent caedes supra,

32쪽

quibus si iota concideret rerum natura non profecto mirum videretur. Hi motus animorum in homine primo ex cognitione objecurum bonorum et malorum sue reuera talia sntfue opinio-one tantum, nastuntur. Ita enim ordine naturae pulcherrimo sancisum est, vi tam eis non plena obiectorum cognitio ali qua tamen de istis, animi motus antecedat cogitatio,iuxta vetere sententiam: εκτῶοῖοὶ γιγνετα sαρ, Item oculi sunt in amore duces c. quem enim unquam earum rerum aes erio suare rectis, quas velnunquam vidit vel de quibus ni

hi unquam sue perfamam auriuit, ein menIecogitauit. Omnibu igiIur ani mi moribus aliqua antecedat obiectorum

cognitio necesse eis, qua primum motum cerebrum cogitanionibus suis,eo, quem supra posuimus, ordine feriat Cor quod sic ictam acpulsatum pris rarum, quibus rora ejus ea Inter exta caro, vel viii, ratione expandii sinus suos sanguine cum copiosa effusione stirituum quibus ceug tum amplectitur obiectum a centro recedente ad exteriora astita existunt aufe-

33쪽

ctustasii, qui suaviter assulun es demoL

cent animos hominum aut Iiam com

prsione sui,sanguine introrsum,ut opem ferat laborant cordi, tanquam ad arcem se centrum fugiente coarctat at, constringit sese, occlusis intra angustia sua pin-tibus ali hinc oriuntur asseclus isti in es se turbulenti humanae naturae pernicios imi quidems altius corri inhaeserint at in eo radices egerint otaim hominem oppresso scilicet corde af entia sanguinis, breui temporisflacio conjiciunt. Diuersa autem ratione titiciam ei insitiam uerant inopinatae se nimiae visae nos exntium ad me cenam ea. Cum enim monia stratum obiectum a potentia superiore in cerebro excellanter bonum simatum est, ais i coria ita innotesit cor vehementiore sui datitatione omnes sinius suos a amplectendum monseratum obiectum tanquam summum bonum effundit,quod cum ita destitutum ea stiritibus,qui totam Liam fouent alssesentant, hominem etiaam satim concidere atq interire necesseeu Euanquam veri hanc obiectirum cognitionem primam ais praecipuam causam

o esse

34쪽

esse assectuum ratio ipsa demonfret: a

men magnam etiam vim habere in motien

ae, eiectibus caro, rorum positus pluri

ma tesantur in vita exempla. Quis enim hominum tantae est entiae, ut insignes s erum conrunctiones se oppositiones plurimi m conferre in assciena , cum corporibus um ammis coxum, In quorumgenes reperiuntur, negare audeat' Credo equi dem numquemq; in principibus corporis suinpartibu in signes quotidie sientire mutationes, acpro diuersa a eris consitutione suersos In animo cier mosus,quorum causam aliam se usta, quam in enIias coelestes es diuersos cor se astrorum . Utv s, veri simile ess. Verum cum haec ad rologorum cholas magis, quam adhins Ethicas 4futationes penineant, omisisistis ne falcem an aliorum messem indicere vj eamur,adatias horum motuum causas progrecemur. Tertiam igitur a ectuum causam eruditi consiluunt temperamensum corporis cui Vcunc hominissue ασιμ. Videmus

enim homines pleruns corripi assectibusi is, qui temperamento se complexioni

35쪽

cera imum est,as clus qui ex cognitionemon strati alacuius obiecit in conis Iam extiterant, pro cuiusuis corporis consitatione P cras resecere at, augeri, fomento viaelicet ex humoribus motu corris conclarato. Humor enim Melanchoocus cuius natara magis es terre ris frigida nimia 1um sicca motu cordis agitatio, tripes in homine ciet affectas ac quonIam matena erus genta admodum est se viscoso,disicibus ex animis hominum conceptas erebris tosii paritur opiniones, deos tumhmus nod naturaeon quibus principatum obtinet Melancholia, tutius istos assectas, quossemel conceperunt retinent. Fibus vero fretusspurus es cum humore es a L; temperatemIxtus , ij domnis generutificia es voluptates magno impetu feruntur, nullas 'ri bus ac rurbulentis affectibus expositi sunt velsi aliquando rapida ilia ait inconsulta, quae etiam in bo num quemvis cadere pote, I afficiantur animi inchnatione, iam tuncsfacim stria quam radices agat oppecoxibus insidat, eam exuam asi deponunt. Illa aurem,qoibus

36쪽

quibus calidus se siccus corporis sim

natura Inbutus est, illi, inquam, propter sanguinem calidiorem,nec adeo clarum,ut in sanguineis, o spiritussisiores arden-rioresq.facibus commoti iram concipiunt. Sicquib. copiosa in corpore ablidat pituita, singuis propterea tenuis se aquosus, po-runs segnes reperiuntur, o pigritiae ac socor sese totos edunt, cpropter demdiam in ocio iuunt tamen in turpi ineraria capiunt voluptatem, ut Ciceronis verabis utar, quibus Rusium perfringit in orationepro Lege Agraria. tiano aditur etiam fe icientes affectuum causis consuetudo bona vel praua, cuIus erram Nemesius meminit in tibro sq, quem infra, *uc ω ανθIωπου cap. I. ubi tres causis, unde maia emaones anIm innasiuntur, recenset Pra nam videsecet institutionem, inscitiam es prauum corporis habitum. Cuius verba

ca insitu dignis ima,hst Uribere sebuit:

37쪽

limurioi quo ρῖα ri Pergit etiam dem Nemesius, remedia, quibaris hisce malo rum assectuum viiij praeuenire so fimus nobis praescribit. Dicit enim o κακορζω καλοὶ id es prauam consuetudinem bona tostendam esse quo si a consorii prano ad vicia cosentientis multitudinis ab lineamin, fieri facile potest rim αμασθίαμμαθηο ali ις ιι 1 ex animis nos siostendam esse: - κα f αμ vero corporea esse a hibenda remeaea, ut eam, quoad eri potess ad meriam emperationem αγο ση ό-τ84 9η ulavi σοις , ταγαKositas his etiam opus fuerat, transferam L Huic igitur consibo ianii viri non mo

do Philosophi, sedis Episcopi claris imi

obtemperantes bonis nos aiungamm,ne

praua corrupti consueturine, in turpis mavicia quae ex impotentia regendorum asse-ctuum exisere solent, prolabamur vel

si inscitia nobis obsiterit, quo minus anmmisera

38쪽

mi penurbationes cohibere postreiu Phi-Iosophia quae ut ait Cicero profecis anima med cina ess, nos curandos Ira amus, ac animo no res doctrina at scientia excolam da, ne si qhae bona sunto hone sis nati se inhones nobis Ideantur: contra vero mala pro ons amplectamuri Haec enim seruersitas iu cly in ratiocinanis animi hane κτους αμαθία. v inquit Nemesus P existere solet. j ex prauo corporis habII o j viij in nobis extite rit corporea adhibeam remeria ea, qoae nos doce Nemesis, ut victo sim quod est,

ad mediam transferam L Iemperationem.

Partes VIIa per tirbaIionum, ut G ceronis verbis via ex duobus opjnaris bonis duobus opinaris malas circa boanum enim appetibile, magum obominabile Iosanrmi motus versari sigradictam est nasci volunt: at ira qua Hor a Gc Vum summa esse genera, ex quibus αμ commixtione inter se coeumibus,relia quae

39쪽

quae, quotquot sunt eorum decies, onmes

oriuntur. Nam cum omnusterturbatio, mi Ciceros Tusc. quaestionum ocet, si anima motu vetrationis expers, vel rasionem a renam vel rationi non obedens, us moitu au boni aut mal opanione cIIe

Iur bifariam quatuorperturbationes aequaliter disributae sunt duae enim fm ex duobus bonas Spes videlicet, quam alio nomine Cicero libidinem vocat se laeta Ga, ut haec praesentibuου sta vero turis matatur bonis ex duobus aurem malis eri am uas nasci censent perturbationes emerum ex futuris insiciam sue, ut Cicero vocat,aegritudinem ex praesentibuM Vt enim obis ad id quod idetur bonum in Iecta se Uammata rapitur, o titIcIaas-

psa iam aliquid concupitum effertur at

gessi ita etiam venientia se mala videantur, meturmus propter praesentia aegritudine eicimur. Da enim natura omnes sumus animati, ut ea, quaecunq; bona

sese nobis offerunt utura adhuc prosequa

mur, praesentia vero amplectamur ea αυ quae mali videntur utura omni contemtione remis,ut ita dicam, velis fugiamus p sentia

40쪽

praesentibu qui morari iam nequeunt,

contristemur.

In Musis autem per orbationibus partes eiusdem generis plures subdici Coce r docet Libidini enim subiecta sunt

Ira, excandescentia,quae alias graece ui ροσις icitur, odium, inimicitia, discoria: Item de derium, φιλογλεία, auaritia,

ambirio Jeruicacia,liguratio eis qua sunt illa,quae no nomine tanquam generis socabulo sub se complectitur aegrotatio quam Cicero definiens dicii esse opinionem

vehementem, e re non expetenda, tanquam valde expetendast nhaerentem orpenitus insitam. Voluptat spartes esse sicit Cicero illa uosentiam, quae voluptaseu ex malo alterius sine emolumento suo, Delectationem es iactationem,quae eis voluptarisiens, ors esse en insolentius. erat autem secies subiecias recenset

sigratiam, terrorem, timorem, pauorem OL iem inhos italitatem, Mus ογ-ί , 91is ανθIco πίαμ se omnes fiasseries, quin

subse complectitur offensio, quam Cicero

dicit esse vehementem opinione de re non fugienda inhaerentem etsemius instam, tanquam