장음표시 사용
231쪽
GLosin uersim mineti In tres partes diuiditur. In pri
ma adducit textu concord Ditem. In secunda per inodum quaestionis contra textum opponit. In tertia saluit.
Secunda ibi sed nunquid. Tertia ibi sed hic. In ead .gl. ibi non sine authentico &c. habetur, quod nocreditur exemplo, nisi ostendatur originale ut uult hie A ecurs & probatur in Hiribus ab eo adductis, & in auth. si . quis.C.de eden.quam materia prosequere : ut ibi per Dec. Cur.& alios doct. SUMMA RERUM CAPITA . a Nuneupatiuum testamentum Iure ciuili introductam est.
men quatuordecim casibus ibi relatis.s An in testamento nuncupatiuo testium rogitus requiratur, c Regula quod intectamento nuncupatiuo toti tum rogitus exigatur,quibus in casibus non procedit. γ An testes rogati in dubio pressumantur.
Ed haec qui de Sec. In duas partes diuiditur. in ptima narrat queadmodu hactenus detestamento in scriptis dictu est. In secunda loquitur de testameto nucupatiuo secuidaibi siquis aut. Iure ciuili firmissime testatur is: qui coram septem testibus uoluntatem suam nuneupauerir: hoc dicit sub compendio. 3.iste. Notest imprimis, quod hactenus semper dictum est detestamentis in scriptis conditis, ut hic expresse probatur. Et hinc si meministis dicebam, in licet in *.legatarias permittatur legatariis,& fidei commissariis esse testes in testamento in setiptis,non in sequitur necessario , quod ide sit in testameto nucupatiuo: ut ibi dixi.Docti tame hic dicut
232쪽
quod omnes qualitates requisitae supra in testibus reqvirutur in testibus hic adhibendis. ita dicit hoc Io. a Plat.& Ω-
x Not test secundo testamentum nuncupatiuum iure ciuili introductum esse, ut hic: ex quo inser ir, quod poterit istud testandi genus alio iure ciuili tolli arg., pen. supra de
x No t. test ratio, quod quemadmodum septem testes in testamento in scriptis reqniruntur, ita etiam requirantur in hoc testo nuncupativo, ut hic expresse probatur. Et sic ubdes, quod ista duo restandi genera conueniunt simul in numero testium. Addas quod conueniunt etiam in omni alia qualitate: quae in testibus requiritur, ut hic Io a Plat. dicit:& recentiores sequuntur . Qualitates autem quae in testib. requiruntur plures sin: :& quinque recenset. Ias . in l. hac consultissima in prin. C. eo. 3 Not.1 Quarto ibi coram eis &e. quod testes ad testamentum adhibiti, debent in praesentia testatoris esse, ut probatur etiam in I. si non speciali,& ini. si unus. C. eod. Et hinc est quod si inter testes, & testatore sit intermedius paries, ut cortinat ut isti dicunt)non valebit testin , quia opus est, ut testes testatorem uideant Bar. Bal.& alij in s. si non speciali. C. eo. hoc tamen intelligas totum in restamentis, secus verp in conti actibus, codicillis, uel donationibus causa mortis, ut per Rimi. ind. l. si non speciali. GLOs .in vers. leptem testibus &c.ὶ ero ut septem casus ponit, in quibus diuersimode in testamentis numerus testium exigitur, in septem quoque partes diuiditur, par res per se patent. Vt tamen Oia tecto ordine habeamus, li-4 cet gi .confuse procedat. Tu constituas regulam, qu6d tu testamento tam nuncupativo,quam etiam in scriptis condito septem testes requiruntur , ut probatur in tex. nostro hic,& iupra eod. in prin. in l. hac con sulti mina in plin. C. eo .cum alijs concor. Quς quidem regula ampliatur, ut pIocedat etiam si sussiciens testium numerus haberi non pos
Limitatur aute i raedicta regula in nonnullis eas bus, ec
233쪽
Primo ut procedat in testamento paganorum , secus uersest in testa mento militari in expeditione condito. quia in eo nullus debet necellario uocari testis, ut hic inquit Ac-cuis siue enim in vagina, uel clypeo literis sanguine suo rutilantibus miles uoluntatem tuam expresse iit, eo tempo
re, quo in praelio uitae sorte dereliquerit, si in pulue te gladio inscript rit firmis lima debet eiIe haec uoluntas. l. milites. C. te mili. elta. Circa tamen hanc limitatione Ha duobus est animaduertendum. Primo, licet nullus debeat rogari testis ad illud testamentum conficiendum, tamen exigi Lur, quod laltem duo bos testibus probetur illud esse testamentum militis. ita dicunt hic Fab. Aiet. & alii Balto. Coin. Ias. Rimi.& ali J in d .l milites:& est tex. iv l. Lucius. ff. de mili. testa. Secundo & ultimo est a luem edum, quod haee limitatio procedit, quoties miles uel in ipsa ex seditione obiit, ue I postea statura . secus uelo si et Iet mortuuS postea ex interua llo: quia testam etiam, quod in i psa expeditione secit nulla sole .in late seruata , non ualet, si saltem duo testes ad hoc uocati,& adhibiti non fuerint: ita dicunt Ai ge. RO-m . Corne. Ri ni ita l. in d. l. milites per illum tex. in fine Hum dicit sub ipso tempore, quo Hi praelio u Ham derelinquuiit:& sic est opus: ut in praelio illo uitam derelin Quant
milites , ut testin ualeat. Verum ergo non putarem nunc
sensum habui sie uel ba illa, sed quod uoluerit Costant musottendere facti contingentiam, quod testim. quod iam iam moriturus miles secit dicatur persectum ede quo irato docuque faetum fuerit. Et ideo ego putarem , quod siue in ipso praelio uitam amiselit: siue postea incontinenti: liue utra
ex interuallo, semper ualeat testamen tu in illud, dummodo intra annum post initIionem moriatur, iuxta.*. post missionem anfra titu. i.&ita uidetur uelle Dec.in d .l. in il ites, nisi dicamus d.*. post missione in loqui in testamento con dito in castiis, non in testamento condi to in expc iitione.
Not inda tamen est opinio Anse.& aliorum: quia forte in praet ca posset usu uenirer de superioribus diebus usu ue nἰι cum enim superioribus diebus quidem miles tornien-
234쪽
losellico percii Sis fuerit, quendam suum commilitonem tuocauit, dicen S, uocate Fraucis cum,& ei aequum, & omnia mea bona dare:quia uolo ipsum haec habete, deinde is elapsis decem &octo diebus, moi tuus est, dubitabatur an eius uoluntas rata e IIet habe n. a Z Et ego quidem dicebam rata habendam eiIe, per d l. milites. in contrarium tamen facit praedicta decisio Angei & alior uin: quia ipse non obiit in ipso praelio, vel poma incontinenti, sed ex interuallo, c intercellit tempus, quo potait Igitime testari. Notate igitur
Secundo restringitur praedicta regula , ut non procedat quoties miles in tentorio,& in castris non in expeditione ipsa testar tui: tutic enim necessario debent ad esse saltem duo testes ad hoc adii: biti,& uocati . l. diuus .st. de mili. te C. ,& in hoc hic casus dimeri a praecedenti,quia ita praecedenticatu lusticit testamentum pio bali factum duobus sortuitis testibiis. iri hoc iuro casu debet probari duobus teilib. ad hoc adhibitis, ut ita d. l. diuus. Tertio limita lux praedicta regilla, ut non procedat in testamento condito coram principe. uel per preces principi oblatas, eciam trajs noni responderit, princeps: tunc enim nullus requiritur itecessario testis, ut uult hic Accur. & sequunturis .communiter:& est lex.& ibi etiam doct. notant. in l. Omnium. C. eo. Verum tamen est, quod si dubite tur, an fuerit factum coram principe, uel per preces obla
tas, debet duobus idoneis tectibus probari, ut dicunt doct. in d. l. o mirium:& uinetur probari in si illius legis,& noui Csime uult Soci. iun. consi. 1 38. lib. i. ubi hoc intelligit esse uerum in principe supremo: secus uero est in eo, qui recognoscit superiorem Quarto non procedit praedicta regula in testamento in ter liberos condito: tunc enim duo suffciunt testes, ut hic uult A ccur L& uidetur probari in I. hac consultistima. f.ex imperfecto. C. eo .in l. si . C. fami .erci.& utrobique doc. hoc
latissi ut e tradunt. Circa materi .m tamen. d. f.ex imperfecto uide omnino Boe . feci. I I s.
Qui uto non procid i praedicta regula, quoties consue-
235쪽
indo vel statutum esset ut testamentum eoram paucior testibus conditum valeat ut pone quod hic sit lex municipalis, ut testamentum coram quatuor, uel quinque testibus conditum ualeat. utique statutum istud seruari debet. l. si
non speciali,&ibido e. C. eo.&in dubio siue ciuis illius loci alibi testetur coram quatuor, vel quinque testibus: siue alienigena eo in loco testetur, ubi statutum istud uiget, Mad i. stamentum solum quatuor, vel quinque adhibuerit testes, testamentum firmissimum erit : quia istud priuilegia in dubio & loeo.& personae tributum censetur, ut ibi nota
Bar. Unum tame animaduertas, quod si statutum caueret.
ut testin posset uno νel nullo teste probari, statutum istud
non valet, tanquam conditum contra ius gentium, quo in ore duorum uel trium stat omne uerbum , ut tradit Corno
col. 3. in d. l. fi . non speriali.& sequuntur ibi doct. secus veros statutum personam respiceret, ut quia diceret , quilibet Perusinus coram quinque testibus passit testam e tum con
Sexto non procedit praedicta regula in testame utor ustichillud n. si fuerit coram quinque testib. conditum ualet, ubi maior testium numerus haberi non potuit. l. si. C. eod. Sed hic oritur dubium, quid si ciuis turi coram quinq; testibus testin condiderit, nunquid ualeat ὶ Et Cyn. quidem Pet.& Nico. de Mataret . quos sequuti sunt Bal. Alb. Ω Sa-Iy. dicunt testamentum ualere, si maior testium numerus inueniri non potuit. Mouentur solum quia ubi eadem estro, ibi quoque eadem debet esse iuris dispositio. l .a Titio. q. de uenob. l. illud. ff. ad i. Aqui . sed ro illa quae uiget in rasticis, nempe penuria testiti uiget et in ciue ut constat, cur uri testetur:crgo eode quoque det vigere iuris dispositio Verum huic rationi facile respondetur: non enim solii ob penuriam testium hoc inductum fuit: sed etia ob rusticitatem, I simplicitatem testantium, ut infra probabo. Quare licet penuria testium uigeat etiam in ciue, ex quo non ui-gut alia ratio,non debet uigete eadem iuris dispositio ar. I si haeredi plures. ff. de cond. instit. Et ideo Iaco . ab Aren. iii qua iam disputatione Bar. Fulgos. Cor. Alex. Aret. Rimi. naid.
236쪽
nal. Ias.&alij magis communiter tenent contrario, quod immo testamentum istud non ualear, & hanc etia opinionem sequuntur Bar. in l. conficiuntur. f. codicilli. E. de tu. codici. Comens in l. fi . ff. de milit. testa. Et haec est uera opinio. quae ex dhob us probatur optime primo ex l .conficiuntur. . i. si de tu .codicil . ubi expresse probatur quod si quis
eo in loco, ubi testareturin Cia potuerit hominum copiam habere, non potest testari, sed codicillari debet. Secundo Multimo: quia causa finalis alicuius dispositionis, & legis ex eius piooemio,& praefatione colligit m a. fi . ubi doctor. E. de haered. insiti. sed in praefatione. d. l. fi. C. eo, Imperator ad solam rusticitatem habuit respectiim, cum dicat & ab anti. quis legibus,&a diuersis retro principibus semper rustici rati consultum dcc. Ergo rusticitas,& simplicitas rusticora fuit ca finalis, una rame cum penuria tellium illius dii 'ostionis. sed haec rusticitas, seu rusticorum limplicitas ces satin cive:ergo debet etiam cessare dispositio ista argu . l. adigere. f. quamuis .ff. de tu .patr. Vnum tamen uelim circa hanc limitationem notes, quod siquis rusticus ruit coram quinque testibus testin condiderit, deinde citus euaserit, eius tamen testin ualidum est, quia exigitur, ut tempore resta meti rustieus sit Bal. in I. si quis hrdem sub nu. 2. G, dein sti.& subsit. que refert,& sequitur Ias. en d. l. fi. C. de test. Septimo nou procedit praxi leta regula in testo caeci: ibi enim cristavus, adhibetur testis , & aliae quoque solemnita tes exiguntur, ut habetur in l. hac consulti uim a. C.qui testa. fac.pos & hi casus ab Accur. recensentur. Octauo non procedit praediista regula ultra Accur. quando testamentum stillet cotiditum coram presbycero palochiano,&duobus testibus : quia tunc ualidum erit testinistud: ita dicit Specum tit.de instrum .in s. compendio senu . I 2. Imo.& A bb. in c. cum ei Ies extra eodem A lux .consi. 176. uiso processu colum .3. vet. non obstat lib., .& haec e sic communis opinio. ut post Corn. in quodam coni. per eum relato tradit Io. Uilech. in ca u. a. lib. 1. Et probatur apertis si me in p. c. cu e Ilus exi. eo. ubi oes notant. Circa hanc isi
limitationem in duobus est animaduertendum. Primo l
237쪽
hoe procedi i sol n m in terris ecclesiae veI ab ecclesia psntn- ipi seculati concessis ut sunt ciuitates regni, Ferraria,& Vrbanum : in aliis autem locis non esset locus huic limitationi Corn. conss. 26 I. de duo .col si . in prin. lib. . Bal. consit. 28 . Dominus lib. Ic probatur ratione, quia quoties inter ius canonicum,ti ciuile dimetentia constituitur,& animae periculum non versatur, tunc ius canonicum in solis
et Heliae locis seruari debet, in locis vero imperi j , uel alterius principis ius ciuile seruatur. Docto. ita l. priuilegia. C. de sacro Deccl. facit gl. in f hactenus infra de gradibus: sed
in casu nostro disterentia est interius canonicum,& ciuile, R in eo non vertitur animae praeiudicium , ut constat: ergo in terris ecclesiae ius canonicum. in terris imperii ius ciuile seruati debet. Et ita est tenendum, quamuis Io. Dile istus in cf. cautel et . contrarium teneat dicens utiq; loco rastricto iure seruandum et se ius canonicum, sed eius fundamentum subsistit, ut ex infra dicendis constabit. Secundo animaduertendum est,t opus est, ut is presbyter,cora quo aliquis testatur, fit parochialis: alias enim licet ei esset sacramentorum administratio commissia, non sufficeret, ut post Coria. ut tradit Ioan . Dilech. in d. cautel. 1. ubi etiam
dicit post eadem Corn. quod sussicit si fuerit factum testamentum coram sacerdote. cui generaliter animarum cura
sit commi Ta, licet parochialis non sit, ut per eum, &Soci. iun. consi. I 8. lib. 2.quae notanda sunt, qui contingunt ta
Nono non impedit praediis a regula, quoties testamen tum ellet conditum in terris ecclesiae coram quatuor testibus non praesente parochiano, quia duo testes supplent defectum parochiani: ira dixit Specul. in tit de instrum .edit. g. compendiose nume. Iz. quem sequuntur Anto de Butr.& Αbb. in d. c. cum esses extra eod.Dec. qui hanc dicit esse magis communem Opinionem in consi. 28smum e.T.& 8. Beli.qui idem asserit consi, I .n ume. 3. Ioan . Dilost. in d. eaul. 2. ubi& ipse hanc magis communem opinionem esse asserit, sequitur etiam Socin. iun. consi l. Iag. nume. 2.
lib. 2. Mouetur isti ea potissi iam ratione: iuia dictum duorum
238쪽
rum testium potet tius est, dc validius dicto un ius, uant-aecunque si authoritatis. c. cum a nobisext. de testibus, sed ubi parochianus cum duobus aliis est testis in testam ι nro, valet testamento d. c cum est e S: ergo multo magis , debet
valere, ubi loco parochiani duo alii testes sunt. Verti hi Derationi potest lesponderi, quod hoc solum adhibetur fid sparochiano ibi propter autor; tutem suam: sed etiam quia piae sumitur scire, & notam habere uoluntatem test itoris: ex quo semel citem in anno ipsum confitentem audi edebet: q uae rario cessat utique in istis duobus testib. Et ideo ego putarem , quod stricto iure non traleat testamentum illudi Je debeat omnitio seruari sorma d. e. cum ess es, cum coitecto ita sit:& i a etiam tenuerunt plures doc . relati p rDec. in d. conii 18 s. nu. 6. In iudicando tam en,& contule 'do non esset discedendum a piareenti opinione, pice erram eum ex ea testamentum subit ineatur. ria cuius tauo te semper est iudicalidum. c.fina. de re iudi c. l. siue pars. E. dein ossi c. testa.
Decimo non procedit praedicta regula in testamento, ad
pias causas: quia tunc coram duobus uel tribus testib. conditum valear, est tex.explessus in c. relatum ext. de testam. Bar. in lepet. l. I. num. 8 1 .C.de sacros eccle. Dec. cum con
cord per eum in cons. Is y. col. r. Et hinc est quod quidam dabant caut . ut quoties in testamento non est ad Libitus solennis testium numerus, tunc dicatur quod haetes iustituitur intuitu pietatis , ut amore Dei: tunc enim secundum istinetiam si diues sit haeres, ualebit testamentum . Verum hoc reprobat Bar .in rep d. l. I. nu. 3s. C. desecro Lecrle. de Io. Dilec. ita d. cauti 1. lib. 2.quia non licet homini fingerer& eum qui pauper non est, pauperem facere l. si s rite. n. de cast. pecul. Advertas tamen quod si iste haeres institutus, quamuis diues sit, indigeat alicuius rei, notabilis ita mentiunc substinebitur testamentum intuitu pietatis, ut inquit Bar. in d. l. I. nu. 31. authoritate diui Thomae de Aquino: de sequitur etiam Io. Dilec. in d. cautelah. Decimoprimo, non procedit pia dicta regula quotiescitque testamentum esset couditum coram iud ce in ipsius actiss
239쪽
actis:quia tune enim si nullus fuerit adhibitus testis, ualebit perinde a tque si conditum esset coram principe. Ita dicunt Ricar. Malum. Bar. Cast. Fulg. mmi.&alij in l.omnium. C.eo. per illa textum ibi:scut ergo,&c. Contrarium in volunt ibi Alb & Are. Ergo aut tenerem P ualeat testamentum, si saltem duo b. testib. probetur conditum suisse: quia hi id latur mihi in terminis hoc ibi probari. Cogita. Decimo secundo non procedit praedicta regula in eo testamento. quod condidit constitutus in carcere Tiranni: si enim plures testes habere non potuit, sufficit quinq; adhib tas sui iIe: ita post Nicol. de Matta. dicit Bal. in l. fi C. eo.& Saly. ibi arg. illius legis: quemadmodum enim rustico conceditur ruri coram quinque testib. testari, si alios habere non potuit, ita etiam est dicendum concedi huic carcera to, cum plures habere non posset. Verum illi legi facile respondetur, o non ex sola penuriae testium rc ne hoc ibi conceditur, sed etiam ratione simplicitatis rusticanae, ut ex prooemio illius legis colligitur:& supra diximus. Quare cum hic non adsit simplicitas illa rusticana : non potest testin coram quinque testib. condi .arg. l. 2. E. de condi. instit. Et ideo ego contrarium tenerem, quod non ualeat testamentum illud arg. l.confici untur.f. codicilli. E. de tu .co- dicit.& etiam tenuerunt Fulg. Cast.& Rimi. in d .l.fi. Decimo tertio non procedit praedi sta regula in testame-to eius, qui causa deuotionis peregrinatur: nam si aduersa ualitudine correctus coram duobus testibus testatus sue. rit, cum plures habere non potuerit, ualidum erit eius testamentum , ita notanter dixit Ange. in s. quod autem in
auth .de non alienan. aut permu .reb. eccles. immo dicebat idem Ang. in authen. Omnes peregrini. C. comm .de succe.
quod huiusmodi peregrini l1bere,& Indistincte posIunt coram duobus testibus testamentum condere, tanquam milites,& huc sequitur Castrens. in I. nutritoribus numero 4.
C. comm .de succes Alexan .in l. fina. num. 6. C.de testa. Scibi las. nume. i.& non videtur etiam reprobare Aret. in Iohaeredes palam in princ. sub nume. s.ff. eo: pro qua limatatione inducitur primo d. auth. omnes peregrini ibi libera
240쪽
ordinadi,&c. quasi det eis facultatem quomodo uelint testari: quare coram duobus testibns potuerunt testari que admodum milites: quibus ex libera facultas concessa fuit I. diuus. m. de milit. testamento. Secundo mouetur AnSquia si milites in castris, uel in expeditione degentes possunt testam et lim coram duobus testibus codere. l. diuus. E de milit test. l. tollites. C.e titu. poterut & isti peregrini cedere, cum p P animam peregri-DCntur,& multo magis cum anima cunistis sit praeserenda Iebus. I. placet. C. de Cicros. eccles. Hoc ego uerum iudicarem ut dicebat Ang. in ii.Lqu5d aut quando plures habe-xi non potuerunt, ut minus recedatur a iure communi. Secundo & ultimo si in ipsa peregrinatione diu suum obiit ille ita dicit Castr. in d. l. nutritoribus:& Ias. ind. l. si nu. ix. pro quo adducit textum in l. milites infin. C. de milit test. intelligendo, ut ibi intelligunt Ang. Roman. Corn. Rimma id.& alii communiter. . Decimoquarto & ultimo non procedit praedicta regula an testamento tempore pestis condi to: quia si quinque testes tunc temporis affuerint, ualidum erit testametu, si plures haberi non poterunt ita dicit hic Are.& hanc opin . sequuntur Nicol de mali. Bald. Saly.& Iasin l. fin. C. de test Comens .in l. coficiuntur.*.codicilli T. de iur eo dicit Flor de . s. petr. in l. milites. C de milit. test. Alex. in l. scrimarios C. de initi t. test. Port. infra tit. I f. i. nndr. Sicul. in ca .cu ees ex tr. de test. Ripa in tract.de peste in a. q. t. q. pri. n. j. Dec. contendens hanc esse magis communem opinionem in Giil. cclxxxv. col. I nil. 2. & 3. Sicul. consit. lxxxvii prope est lio . .& haec hodie est magis communis opinio, ut testatur Ioa.dile t. in a. caul. lib. 2. α magis uera secundum Soc. Iun. cosi l. cxxix. nu. xiii. lib. I. pro qua plura adductit doct. quibus pol facile re sponderi. Et ideo multi contrarium te- Dueiunt, ut Fulgo C Castres Aret Rimina id.& Ale. in l. finC eo. Rom. in a tuli. similiter in clxxiiii. speciali.C. ad falci. Ang. in i colicititur. .j T. de iur. codicit. Comes in . nia. C. de milit. test. Sicul. in rub. ex tr. de testam . vers. 39. de
an consitit viii. col. vii. cum seq. lib. . Ale. qui hac dicit ess