장음표시 사용
51쪽
Vtile quandoque ponitur pro uali se in iure.c. I s. nu. I . Vtilitas an contractus sit iurisgentium, uel iuris ciuilis. cari i
Uxor non est assinis marito, sed principium & causa assinita
52쪽
IN TIT INSTIT. Dc Testamentis , enarnasi
D unamquanque rem introducendam quatuoreausa sum neeessaria a Nd -- Cai se Uscien seu introductiva testamenii quars P i nihiI in bonis habet, tectari non potes.. Materialis tectamenti causa qua sit .s Formasis testamenti ea a q- .c Finalis testamenti causa qua sit, ct ibi reprobantur quinqua
Naua assertur ratio. δ Testamentum quid .s Hamenti diuisio . Lao Testamevium nuneupatiu- ρου sit . δ ι .Nuneupatiuum testamentum licet a tabelsione inscripturam e mmsit, adhue tamen n-rvativum dicitur . 1 1 THZamentum in scriptis condiom quid sit . qaG, in eo re
quirantur. ira An tepnndi faciatas heminibus ex rigore iuris- ex grati
53쪽
mstandisaeuitas facile potest ex causa tolli.
I s Militare testamentum ex priuilegio dicitur . ac Facultas testandi contra iuris regulas concessa uidetur sc
ar Ruando non rei, oua rus Finis, sed initium inspici debeatia . Haereditas dieitur esse persena quadas imagina ea a tan . ad repraesentandam demuti personam. s Ex Aione concessum, non censetur ex grati priuilegio conia cessumao Circa idem quando juo specialia fossae concurrere.
a 1 Hareditas quomodo uoluntatem habere dicatur. aa mod lupe gentium admissum est, ex rigore utique iuris in Com non dicitura I Testamentum neque ex iuris rigere , neque ex gratia o priuia legio,sed ex iuris aquitate introductum dieitur. a tulbonnexio u continuatio. as Prius uniuersalia explicari debent, ruamsi gularia o pari
ac Personarum prius, quam iuris habenda est ratio. 27 In tractatibus sibordinandis non utique omnino eo adhibe hi illa in pectis,ut de per senis prius disseratur. ραδ Uvd HZρr timis esse caus debet esse primum in esse uenti .
lationisa' Continuatio, quam nostro titulo Portius afert. reprobatur. Est ibi etiam reprobatum Alia continuasio qua Ia is in ara. Ereti LTI MARvM uoluntattim tracta
Α-xus; quem nunc prae manibus habe- mus:quam late pateat ex secudo Pan A' lectat uni t , ino ficiti potest percipiri quam sit utilis neu incla iere puto: -na in eo de loco nostro patrimonio, , quod tot laboribus, tot a i umnis, dii
54쪽
ει tam late patens, tam utilis, tam frequens in duas di Di datur partes, in successionem ex testamento,& in successionem ab intestato. f. fi . sup .liti Et testam ei Pariae suc- .cestionis materia nobis hoc an no interpretanda sit prO- posita. nonia .ulla pro eius introductio de praefari operaepretium duxi. Solent enim Luiuscemodi praefationes, & nos , libentius ad lectionem propositae materiet perducere,& cue uenerimus, eius euidςntiorem .prae state intellectum, ut 'I ini. j. de orig. iur. Caius ait. t Sed cum ad unamquamque rem introducendam quatuor cause debeant concurrere, Efficiens, Materialis, Formalis,& Fnialis. Bald. in Rub. C. de rescind. uend. & habetur late per Brimum intractata de forma in prin. Pro introductione huius mate iiς uidendum eritam primis, quς sit causa efficiens, siue introductiva testamenti, secundo, quae sit eius causia materialis: tertio,quae formalis:quarto,quae finalis, quinto, quid sit testamentum, quotq; eius species: sexto, & ultimo utrum te- .hamenti facultas hominibus ex rigore iuris, an eX gratia.
a concessa sit. Et i ad primum leuertendo causa quidem efficiens, siue introductiva ipsius testam cti d: citur esse ius: Ius .n fuit, quod introduxit hanc testandi facultatem .sim omnes, sed cum ius triplex sit,naturale, Rentium,& ciuile, supra de iur. nai get &.ciui. Dubium est apud doct.quod natura suerit ius illud quod testin introdu*it,3c ius quide naturale non Dille omnes admittunt hac ratione: Nam testamenti in exeo intr'dumina esse dicitur, ut unusqui Dque post moi tem suam libere de rebus suis testari possit. . '3 j. de sacros .eccles. Lj. ff. de testam. Et hinc est i quod qui rhili 1l in bonis habet, testati n6 potest, authen. ingre si . C. 'de sacr.eccl. Sed tute naturali,de quo nos loquimur, om- nia eradi communia, nec meum nec tuum sui. nostri di- .
cunti dabatur. l. ex hoc iure,&ibi scribentes. Ede iust.& .iur. Ergo hoc naturali iure tςstamentum introductu dici nun pQtest, ex lxxo nihil quis habebat, super quo posset te stari. Adde aliam rationem sorsan magis concludentem: Na llud dicitur esse introductu iure naturali prim quo ut i nys loquimur j quod nobis com une est cu c teris animati- .
55쪽
bus. supra de Iur. nai.s prin. sed c teta animalia praeter haminem testamenti factionem non habent, cum mente ca .reant. ar , praeterea. infla quibus no est permissi. iae. testa. Ergo testamentum iure naturali introductum diei non potest. Et ideo maxima postea inter doctores exoritur alte catio an iure get tu, an uero iure ciuili introductu sit & recepta quidem, & comuni doctoru calculo approbata senestia uidetur esse, ut testamentum a iure gentiu origine duxerit. lus uero ciuile formam ei tribuerit, ita dicunt dω hie in l. ex hoe iure. T. de iust. sc iur. in rub. ex tr. de testa de alibi, pan uera sit infra suo loco in princ. huius tituli diacemus. Hodie enim indicis tantsi loco fungi uolo, uos ad 4 loca, ubi materiae pertractantur, remittes. Causa materia Ii testamenti est uoluntas testatoris de eo, quod uult post mortem suam fieri, ut innuit Bal. in l. I. T. de testam. Areta Polt Sc alii infra m. in princ. du tractant de quadrupli persectione testamenti: Ius enim hane suam creaturam testamen tu introducens eam ex uolutate testatoris Dbricauit.
Et hine est, quod testamen tu secundu Vlpia. nil aliud est . quam iusta uolutatis nostrae sentetiadaeo, quod quis post mortem suam fieri uelit. l. i. ff. de testa. Hinc etia dicebat ah as Insti. disponat as, ut sibi uidetur.& ius sit eius uolun ras .f disponat autem denupt. Hinc etiam saepe in I. dictu
imientes uolunt ne testatoris in ultimis uolutatibus domi 'nari: Sc ubi de uoluntate costat recedeta esse a proprietate uerborum l. cum quaestio in fin. C. de legat .l. no aliter in prin. T de leg 3. ratio est, quis ut di 19 uoluntas testatoris est materia te strinenti,& quae ultima regie iudieia .l. 3. f. coditio. F de adim. legat. l. in conditionibuF. f. conditionum uerbi .l pater se ueritia. T de condit & demostrat l. 3. C. dolib. praeter. cci sexcentis sinu libus. Et haec notabilis,quia deseruient uobis quoties aliquid ex testamento no desertirri bare uolueritis: Nam ita poteritis argumetari,quod ex uoluntate testator: s Dond nitur,ex testa meto deferri nodici tun cum uoluntas testatoris sit materia testamenti, de
tibi non est materia, materiata inesse no possit. ut infra de inut.stipui. in pri n. dc per Gammat. lib. i. dialect. legitis in loco
56쪽
' loco a eausa materiali. Et hare cirea causant materiale.Ca. uero formalis testamenti dicitaresse haeredis institutio ita dicit Bald in d.l.i. Teo. Aret. Port. εc si insti eod. aprin.& probatur apertissime,quia forma illa dicitur esse,q datee rei.& qua remota, uel uitiata,materia e secui luia. no sortitura. Iulianus Tad exhibendum. l. is qui quadra. in .quaedam.K ad.l. seleid. Sed haeredis institutio daeesse testamento,& sine ea uoluntas testatoris errectu tuumno sertitur.l.quod permanus.ffide ivr.codicu .l.ea quam. C. de fidele Ergo haeredis institutio dicitur esse causa Brism alis ipsus testamenti,& hine est,quod dicitur caput , dc fundamentum totius testamenti.*.ante haeredis infra deestat. Hinc etiam est,quod si institutas haeres haereditate noe adierit,uel quia noluerit, uel quia non potve it, dc sic Dru. ma irrita si, irrita quoque erunt legata. & cetera in te ita. meto relicta d. l.eam quam. C.de fidei c. I nemo at.de leuais tui. Hinc demum est,in si in testamento nullus inititutus fit haeres, inutile est testamentum,& nultu producit esse. ctum,tan qua serma sua careat. . 1.infra de fideic haer.In tutio .n haeredis absq; alio est illa, quae perficit testanterita l. i. neque legaturus. T. de haered. institu. ει ab ea uires accipiti. quod per manus .ff de ii .codicit. Et haec iniit, que ad efficiei item. materiale,& sormalem testamenti cari 6 iam prident. Τ De finali uero causa iniet se non couemue doct&plures adducutur. ut infra per Port. In prin Prima est,quod testametsi necessitate suadente introductam sit, nec creditores i ure crediti priuarentur.ita dicebat Calte Itonus ut res et tri sequitur Port. insta eo. in princ. Nam satestin diemit ipsi non esset introductum,defuncto debitis re credito res iure crediti priuarentur:cum ius crediri. 1.Paliquis mihi debeat,sti accidens. accidentia aut non transeunt det subiecto in subiect .sis ergo easus. st. de peculis a. ff. pro socio & sie ius istud crediti non trantit de periona detuncti ad per nam eius: 'a ui eius bona occupauit et quare ius avi maduertes hoc iniquu ee, introduxit testamcita in quo haeres scriptus unus iuris fictione habitus cu defuncto authen. de iure iuria morientipraestit in Princ. ii Α et beat
57쪽
beat onus 7stud:& creditori b. satis laciat: ut destinctiis ipse satisfecillet. Hςc causa siue ratio bona non est: nam si vera' esset, sequeretur ut recte animaduertit Ias j quod si quis: nullo condito testamento vitam obiret: iura creditorum extinguerentur: cum tunc testamentum non adsit: sed con
'sequens est falsum: cum haereditas laeens Lipersit: quae supinet personam defuncti: . creditori b. obnoxia est .l. mor' tuo. E. de fideius ergo falsa est etiam ratio praedicta . Et io, secunda affertur ratio: quod ex eo introductum fuerit te- stamentum: ne lites & rixae inter homines oriantur: ut idePort. in praedicto loco post Castellion. est: si enim testametum non esset introductum: simulatque aliquis mortuus esset. eius bona vacantia esscere: ur: cum mors omnia sol' uat.*. deinceps, auth. de nupt. & sic occupantibus concede' rentur iuxta 3. re igitu sit p. de rerum diuis. verum quia in hac bonorum occupatione possent facile homines a ' rixas venire, ideo ius ut hoc euitaret in introduxit testamE.' tum: per quod scit plus haeres dominia rerum defuncti ita ciscatur. Caeterum haec quoque ratio eodem,quo superi irlaborat morbo: si enim vela esset sequeretur: quod qua do quis nullo condito testamento decere it: eius bona vacati a
efficerentur:&Occupantibus eoiic derentur: cu testamen
tum non subsit: sed hoc est falsum, ut tor. tit. in f de haere' dit quae ab intesta ergo falsa est etiam ratio praedicta. Ter tia igitur ex Casti ilioneo, 3c Poth. a fiditur ratio: quod ex eo in Loductum fit testamentum: quia pium fuit: ut iam . iam moriturus, V m ultimo vitae spiritu constitutus post
' quam iam aliud velle, vel facere non potest: de rebus sali tem suis libete disponere pollit l. i. C. de sacros eccle. Haee quoq; radio non satisfacit primo, lilia si vera esset seque
retur. quod is tantum pol Iet cocelere testamentum: si est: 'in ultimo uitae s artu constitutus: cum tunc haec pietati ἡ ro ii geat:& tamen hoc est filsum et neminem latet & fa eit tex. in l. cncitariis C. eod. secundo & ultimo, quia haee: Iecessaria non est Ia: i Oenota enim erat necesse ex hoe lea' stamentum introducere: cum posset iste iam iam morit tra ius causa mortis donare, & alio modo post mortem sua in
58쪽
. de rebus siris Hisponere. Et ideo quarta assertur ratio Ptesta inentum introductu sit ut per illud possimus de his: bene mereri r qui de nobis bene meriti sunt: illos haeredes instituendo, uel eis legando, iux. l. nec adiecit. E. pro soci. l. . sed& si legi f. consuluit. Edepet. haered. uerum Sc haec ra- tio tuta non est: cum alio modo possit quis de his bene me reri: qui de se bene meriti sun ueis donando: uel inter ui- uos, uel causa mortis:& sc propter hoc non erat necesse testamentum introducere. Quinta igitur&ultima quae affectur ratio, e publica utilitas. Nam ut post Castellion. Porci ait ex quo quis potest post mortem suam de rebus acquisi- tis disponete, relinquendo eas cuilibet, magis industrius . ad acquirendum esticitur, quod publice interest. lux. nota. in l. i. U. solui. matrimo n. dc etiam in hac ratione uidetur residete Bello. hic in quinta quaest quam super hoc titulo. edidit. Cetterum & haec ratio non uidetur mihi omnino co ςludens, tum quia magis industrius fit quis ad acquiren.
. dum commodo proprio,quam alieno, a r. l. si praeses. C. de . seruit.& aqua. tum etiam quia propter hoc non erat ne- . cesse testamentum introducere, cum alio modo potueriti
quis de iebus suis post mortem disponere, ut donando cau sa mortis, uel aliter disponedo. & sic apparet, quod omnes 7 doet. rationes tutae non sunt.t Quare cogi taba si dici posi set quod testam et ii ex eo fue iit introductiim: quia qquum': filii, ut quis in eo patrimonio: quod tot crumnis nactus e . que uult uniuersialem successorem, & haeredem relinqua equi uicem personae defuncti sustineat,& cu delans o unus Midem censeatur l. i. C. sacrosan. eccles. sed hoc alio modo quam testamento fieri non poterat: cum si codicillos fece irit si causa mortis donauerit,uel alio modo disposuerit, nosit uniuersalis succesIor,& haeres is, qui codicillis honora-itus fuit, uel is, cui causa moltis suit donatum, sed is,qui ab intestato esset defuncto proximior, ut neminem latet,& sa
cit. l. haereditas. C. de pact. conuent.*. penult. infra de codi- -
citi. Ergo necessarium fuit testamentum introducere, per quod posset quis quem sibi uult hqredem, Sc uniuersalem succeiorem eligere, qui uicem eius Icpraesentaret, dc unus
59쪽
, & idem eum ipso haberetur iux. aix hen. te iureiur. ἡ 'io. xient praestit. in p in. Et ex hac ni fallori ratione testamentum fuit introductum Se 1 posteaquam hanc i uris erea ruram iii roduximus, conueniens est, ut de nomine ei imponendo cogi te mus: simul enim adque in reium natura pro di .ctus est partus,siolent homines de nomine ei imponedo cogitare Et ideo ius hanc suam creaturam testamentum appellauit ex eo, testatio uietis sit, ut inseo. in principis nihil enim aliud tactat testamentum , quam tellatur, e
primit, & manifestat mentem testatoris de eo , quod postmo rem suam fieri vult. Et hine est, qu3d v lpianus ita ut Iud definiuiti estamentum est voluntatis nostrae iusta senten. ia de eo, quod otiis post mortem suanti fieri velit. l i. Seo quae definito an bona fit, 3c omnibus suis partib con-s stet infla eo. in prin. eum gl. dicemus Huius autem ita mneraliter defini i testo menti duo sunr genera s omissis illivantiquis generibus testandi qui hodie non sunt in usui Alterum quod dicitur testamentum nuncupatiuum . A ltera vero qui d dicitur t sta uenentum in sc iptis. penult. auth. ro de haeredi.& fale. t Testamentum nuneupati num a iure ei uili fuit iitroducium,& fit quoties testator coram sepia testibus ad hoc adhib3: is,& rogatis palam haeredem nun eupat, suamq; exponit uoluntatem de eo, quod uult post et I mortem suam fieri s.fin. intra eo. & licet postea haec tuo. luntas a tabellione in scripturam redigatur, adhuc tamen. dicitur testamentum sine scriptis conditum: cum haec scriptura non si de substalitia, sed metit adhibita ad Aciliorε. yrobationem iux I. contrahi. ur. E. de pignor 3c tradit glo. in l. hae consultissima. V per nuncupationem. C. eo. de noc utem test, menti genere habetur in l. haeredes palam : in princ.E. de testam en in l. bac con sulti ili ma. f. per nuncupationem C. eo.& in s.fio. insta eod. ubi late eius materiam tractabimus.' Alierum xero testandi genus, quod dicitur testin inscriptis. non a solo iure ciuili fuit introductum , sed in eo partem etiam habet praetorium ius, ut infra eo. in princia 'it in hoc testandi genere plutes requiruntur solemnit
60쪽
ies, ὀζ imprimis ex g tur, ut totum testamet' na, uel mua testa roris,uel alterius cuiuslibet scribatur. scriptura eminomnino exigitur aut beta. dc non obstruato Ceo :einae reel unitur ut coram septem testibus masculis, civibus Romanis,puberibus ad noc adhibitis,& rogatis hane Icriptaram uel ipsis testato is uel alterius cuiuslibet manu coascriptam testator offerat, dices hoc suum ei te ubi mum testamentum, sitamque ultima uoluntate:& m reliqua pat- te testament: testator se sub ribat, si litteras callet:si uero eas ignorat octauu in adhibeat teste qui tiro ei, se Lubscribat.l. hac cosv liissima in prin. C eo. Tertio postea eo Eitur, ut sep em illi testes unico contextu, & in eo testamento se subscribant, Si proprio, uel alieno anulo testam a. tum signent, ut infra eo.in princ. His peractis testamenta dicitur esse pei sectum:& conseruati debet utque ad mortem testatoris, testatore autem mortuo testa inentu istua debet coram iudice exhiberi,& tunc iudex citatis ci radIs, ec uocatis test bus, ut signa recognoscant iuxt. l.na ab initio. ff. quemadmodum testament.aperia. testamen tu mu publicabit,&apetiet,ut colligitur ex tot. titu. st. quema modum testament.aperia. Et ita fi 'testamentum illud iascriptis Verum hoc testandi genere propter nimias, quae
in eo exiguntur solemnitates , hodie non utimur, nil a men Nelimus, ut nemo sciat uoluntatem nostram iuvet
enim hoc testandi genere uti debemus dicta l.hac coni .
11 Vltimo pro complemento eorum,quae promumus tu Ira uidendum est,an facultas ista testatidi homini b. ex fore iuris ,an uero ex gratia & priuilegio sit concessa' μ μ ἐin hac quidem quaestione duae sunt priticipales opinion .
'Prima est,ut ex gratia quadam, & pituitigio concessa fit. hac sequuti sunt Pori post Castellion. quem alleg inser
eo. in prau. Abb. in rubrica extia de testa. Dec.Inrubi. C
qui testam facere possitiat in l.eu qui,nu . E.de iuris om-iudi. Abb. consi. 3. uidetur primo colum, penulti m. liby
primo. t ubi insere, quod facultas testandi facile poliet ex causa tollit cum stricto iure inspecto quis testari n i