장음표시 사용
541쪽
in seeunda sol ult: partes per se patent. Dicitur in tex. qi
mutui datio in his rebus consistit quae pondere, numero, mensi ave constat: ut oleo, uino, frumento. Contra quod immmo mutuum non contrahitur, nisi proficiscatur pecunia. l. 2. g. item mutuum. F. si cer .pe. rndet Accur. quod pecunia i d. 3. item mutuum. accipitur large pro omni re, pondere, numero, moniurave constat, sicut in l. talis
scripturast. de leg. i.t ex hac gl. elicitur, quod pecunia dupliciter accipitur, tricte pro pecunia numerata, pro nummis. l. sed Iulianus mutui. Ead senatus c. maled. 8c hoc Drte ex eo quia, ut Plin. lib. I 8.ca 3.ait, nummi pecudum effigie signabant ui . large pro O mi re, quae pondere, numero, mensiurave constat. Addite, quod accipitur etiam largissime pio omni te, quae est in patrimoni ostro l. pecuniae nomine,& l. pecuniae appellatione iunci. l. seqv.fi. de Nerb. sig.Totum enim, ut inquit A ug in lib. de doct. Chrisiana. quod homines in terra habent, quorumque domini sunt, P ecunia dicitur quia antiqui quod habebant, in recoxibus habebeat c. totum. a. qu 3. sed dicet quis uestiuae. probabiliter quo, cognoscemus quo sensu accipi debeat so terminus isse. Respondeo de hoc Theoricam datam e GD a Bar. in d. l. talis straptura .quam duc . communiter ui,
dentur sequi, ut siqii idem in dispositionibus sim cis mere fauorabilibus largi ni me accipiatur: si in mere odiosis, stri Ele, si uero in dispositionibus simus ncq; odiolis, neque fauorabilibus laige, & hoc qualido sumus in dubio alio ans ex aliquo apparcatu uena admodum sit accipienda uox ista. ut puta ex praecedentibus , uel subsequentibus : tunc vel sin praecedentia , secundum subsequentia interpretatur, sit in d. l. talis scriptura. ait vari& transeunt doc. communiter : non rescio alitei quia non est locus suus. benexamen uerum est, quod sorte hodie si in aliqua di spolitio lme poneretur uox ista, nummos tamen significaret, ut per Bar. in d. l. talis scriptura. GLo in verisquandoque, nullam patitur diuisionem , solum mini uoluit contrarium remouere, quod Ui-ῆς batur Rrsere ςon xxa reat, nostrum nam dr in eo quodi i quan-
542쪽
quandoque in mutuo non eadem res, quae dantur, redduntur. sed aliae contra de l. ii. in prin. E. si cert. petatu ubi mutuum damus inquit paulus in risconsu. J recepturi D5 eandem specie qua ded mus alioquin aut commodatum erit. aut depositum, sed idem genus,& sic nunquam eadem spes redditur. Accur senties hoc ait, quod a principio quando
partes cotrahunt debent esse eius animi, ut nelint, quod aliud reddatur.& ita procedat tex. in d4.2. in prin. aliquari do tamen incidenter praeter propositum restitui tur caderires, quia sorte debitor ea no indiget. l. qui pecunia, T si cer. petat. quae quidem re uera non facit, non enim ibi contratium fuit mutuum, sed prom issio fuit celebrata de accipiedo mutuo. Circa hanc gl. ut facilius & tex. nostri mens &id, quod ait Accur s. intelligaturi duplex est si e cessaria is ge.ctio. Prima est circa intellectu texi nostri. A ltera, nunquidive tum sit id, quod Accurs ait, quod possit in mutuo restitui id, quod fuit datum. t Circa prima i spectione Accur Chic ut vidistis,iquem sequuti sunt docho. communitet hic,& in l. r. fl. eo. tenet, quod text. noster intelligatur, quod regulariter debeat. idem genus in mutuo restitui, non eades pecies, x quod ab initio huius debeant esse animi co trahentes, possit in eadem species restitui, ubi ea non indiget debitor. Hic intellectus ex duobus mihi dubitabilis,& non tenendus videtur. Primo quia non est expeditu id, quod p- supponit Accut C. quod in mutuo possit eadem species restitui, ut infra videbimus in seq. inspectione. Secudo,&vltimo, quia ille bonus est, x praeualet intellectus, qui verbis
plite raeco uenit. l. item veniunt f. apostanda T. de pet . hae. sed hie intellectus herbis tex. nostri non conuenit, ut probabo ergo teneri non debet minor probatur, quia Accur. Vult, Pregulariter non reddantur eaedem res: sed aliae, hoc autem, verba tex. non patiuntur, quia non ait& qnque nobis eae-
no diuersiae redduturi sed dicit & qnque nobis no eae detio adduntur res sed aliae , & sic praesupponit quod regia. Iare eae te in redduntur,eum dictio. quadoque,denotet regu
543쪽
ter eadem res, non aliae redduntur. quandoqe tam an d. aliquando non eadem res, sed aliae:quod est contra. d. l. ii. in princ. T. eod.quare Alciat.in. d. l. ii. in princ. num. vi. inquitalirer legi in antiquis condicibus tex. istum: ut siquidem loco dictionis, quandoq: sit dictio, quoniam, & uc dicat, quomam non eade res redduntur, sed aliae eiusdem naturae,&qualitatis. qua lectione stante omnis penitus cessat difficultas . Verum, quia codices sere omnes habent dictionem, quandoq:, non est temere a recepta lectione recedendum,& ideo.dicas cum Flug. dc Deci . in . d. l. ii .in prin. quos . p
stea uidetur sequuti omnes Mode r. hie, & ibi t quod dictio.quandoq: in tex. nostro non significet aliquando. sed aliquo tempore, uel postea, sicut accipitur in .l.res in dotem. si de iure dotii. uerbis civilibus, tu ista glo .sLde uulga.& pupil. & sit sensus, res in mutuo ita damus . ut accipientium fiant: & quandoq;. i. aliquo tempore. uel postea nobis non eaedem reddatur , sed aliae eiusdem naturae, & qualitatis. Schie est uerus sni fallor intex. nostri intellectus : qui ex duobus comprobatur. primo. quia quoties uerbum aliquod plures habent signincationes , illa est accipienda, quaesu
biectae materiae magis couuenit. l. si uno. E. locati. Bart. in i .omnes populi. in iij. q. vj. quaest. princ. in uer. iuxta praemissa.Ed iustitia dc iur sed subiccta mutui materia exigit, ut uerbum istud significet aliquo tempore, no siquando, cum in mutuo aliud tegulariter saltem reddi debeat, non idem .d.l. ii. in prin .ergo istud uerbum plures habens significationes aliquo tempore significabit, non aliquando. Seclido.& ultimo quia quoties dubium aliquod circa exepla rueita inr, ad originate recurrimus. Bar. in .l sempronius piobo. st. de legatis. H.sed. l. i. g. r. st de action.& oblig. unde sumptum est pi incipium istud, ut omnes fatetur hic,& ibi expresset pro uar, quod uel bu istud significat postea,
aliquo tempore ι cum dicat, quas res ita damus, ut accipientium fiant,postea alias recepturi eiusdem, generi S,M qualitatis, ergo tex. noster secudum illam legem intelligi.& declarari debet.& hic mihi uidetur uerus tensus. at Circa alteram et uero mi pectionem nunquid eadem res. quae
544쪽
uae mutuata est possit restitui. ne cum doc. consuli proce
amus, tres casus considerandi sunt. Primus est, quando uterque contrahens consensit, ut eadem restituatur res .m hoc casia una omnium uoce est concludendum posse eanderem restitui. probatur in simili in uenditione , Ram ad hoc ut emptio contrahi possit, acQuiritur necessatio pietium ut infra de empi & uend. in prati c. nam quemadmodum si emero rem aliquam, & uoluero tradere corpus aliquod non est emptio, sed permutatio. l. j. st de contrah. em p. l.j. E. de re tu in permut. & tamen si post celebratam emptionem partes consentiunt, ut loco proprii non pecunia numerata, sed
pro ea corpora, pecora , inquit text. debetur, contractus non constituitur irritus. l.preterii. C. dc resciti. uen. Ita in proposito,licet si mutuum contra Lamus hoc animo, ut eadem species mutuata Ieddatur mutuum non subsistat. d. l. r. iuptinc. tamen si post etelebratum mutuum partes confrii-tiant, ut loco eiusdem generis reddatur eadem species, non debet mutuit irrita ri:& probatur in l. si pro mutua .st si cer tum peta.& ita transeunt in hoc casu. Secundus est casus qua do creditor quidem uult restitui eandem rem, quam mutua uit, debitor tamen vult restituere rem aliam eiusdem generis, & qualitatis, non eandem , Dunquid possit cogi ad eandem restituendam . In hoc quoque casu docto. uidentur consentite debitorem cogi non posse ad eam rem restituendam . & ratio est . quia ille non est creditor eiusdem rei ex mutuo , sed creditor eiusdem generis. d. a. in princi p. quare agenda contra debitorem . non poterit petere eandem rem, quam dedit,sid idem genus. Tertius & ultimus casus est,& hic dubius. quando debiter uult restitu cre eandem rem, quam accep it inuito ereditore, nunquid cogatur illam recipere . in hoc casu duae sunt principales opiniones. Prima est frequentiori calculo recepta , quod possit eadem res reddi, & creditor eam recipere cogatur,& hanc sequuntur glos. hic & doct. communiter tacite cum ea transeuntes:& alii communiter in l. 2. in prine. s. eo. Mouent tir primo ex text. nostro, qui uidetur innuexe,quod quandoque eadem ira Ita dantur, uerum hic text.
545쪽
Oihil pro bat: ut supra late deduxi. Secundo mouetur Bain da. Σ. in prin. s. eo. licet hic sibi ascribat Tollent. l quia
quoties concessio aliqua fit ob alterius similitudine, multo magis fit ob illud, quia propter unuq uodat tale dc illud mavis auth. multo magis. C. de sacrosan. eccle. sed aliares ei utiem generis potest reddi, in mutuo, quia haeres inter se functionem recipiunt, & Pp omnimodam similitudinem uidetur esse illud, quod fuit mutua tu d. l. 1. g. I. ergo multo magis poterit reddi illa7eade .res. sed & huic rationi respq-
deas, i ratio quare in mutuo res in eodem genere sit resti. tuenda non est ea, quia res in eodem genere constitutae in.
ter se functionem recipiant, sed quid natura , & substantia mutui est, ut non eadem species reddatui, sed idem genus: ratio autem illa functionis est quare in his illi rebus, quae
pondire, numero, &mentura consistunt mutuum contra- natur. Cum enim mutuum esset admissum ius ciuile perspiciens illud esse cotra regula suas, quibus disponebatur , ut aliud pro alio inuito creditore solui non posset, introduxit ut mutuum in illis tantum consistere. di. Σ6. I. quare licet nulla maior functio sit eiusdem rei, quia in natura Contractus hoc nou patitur ut eade res resti ruatur, non potest
altera pars tili contra naturam contractus uenire.arg. l. cum anu. s.fi. E. de contrah. empl. not.Bal. in rubri c. q. xi. C. de coli trahen .emp. Tertio, quia in mutuo idem genus est reddendum. l. h. in prin. q. eo. sed de qualibet sua specie genus praeiudicae,&in qualibet sipecie inest l. i. ff. si cer. pe .dc tradunt dialectici, et go reddendo eandem rem, reddit et idem genus:eum illa in specie insit genus inu. Huic quoq; ratio
mi, i potissima est in hac materia, respondeas negando mMiorem generaliter uera esse. nam uerum est Ide genus reddendum est e, dempta in una specie. nempe ea re, quae mutuo datur, ut Paulus ait in d. l. 2. in prin. inquies mutuu damus recepturi non eadem speciem,qua dedimus, sed idem genus. ecce erg in lub illo genere species data non comprehenditur. Senus. n. non refertur ad specificatas species. . doli clausula .st. de uerborum obliga, A ltera est opinio: Pimmo cadem res mutuata inuito crediori restitui non
546쪽
verior est opinio. Pro qua adducitur in primis, quia taeth n φ yyyy PhyxR tex. in termanis nostris in I.euq'iu. ff. si cer. pet. sed si contrahentes expresse eo uenissent eadem res non redderetur, iam posset altero inuito reddi,quia lex in contractu apposita seruanda est l. 1. si eo Menerit. cum simi l. st. deposit. ergo idem et debet esse ni . exprimatur, cum semper tacite actum cεscatur ut eamdem res non reddatur. l. I LI. Ede act. Mobi. Secundo, id quoci non potest esse in obligatione, non potest etia esse an foliatione saltem altera parte contradicente. l. nisi eo lentiat. st. de accept. Bari in l.& si per iusiurandum. Licinn. e. sed eadem res non potest esse in obligatione, quia nomutuum, ted vel depositum. uel commodatum esset, uta It in X. ln d. l. h. in prin. Fe. ergo non potest etiam esse in solutionen si tu opposueris. L pretii. C. de rescin. uenae rei pondeo, φ ibi utriusque partis consensus concurrit. Tertio adducitur tex. in terminis d.l. 2. in prin. Teo. nec obst. si cum Accurs hie dixeris, quando partes contra.
nunt mutuum, debent esse huius propositi: sed postea po' test illud idem, quod fuit datum. reddi, quod vel ex eo ue innui, Φ participium illud, recepturi, non futurum tempus.& sic solutionis respicit, sed praesens. i. damus, & sievs Ooliga tionis, uel contractus,q uia respondeo, potest idem reddi utraque parte consentiente, sed altera cotra idicente non potest. non enim licet a lege conuentionis alreri parti discedere iuxta. d. l. i. si conuenerit. T deposit. Non obst. etiam si cum Alex & Dec. ibi dixeris, quod is. I. a. in prin. non negat posse reddi idem genus, sed solum voluit significare ea sum magis cotingentem: quia hoc est
contra illum tex. cum expresse dicat eandem rem nos recepturos non dare, immo subdit, quod si eandem rem te. Perimus: non mutuum, sed aut depositum, aut commodatum esset.& ideo ex hoc ego tex & ex aliis etiam ratio
nidus supra adductis ab hac opinione ab omnibus sere impugnata non recedo.
547쪽
GLoc in uer squalitatis. elicitur ex ea primo loco lin mutuo debet res eiusde qualitatis. i. bonitatis rea
di: ut pro uino nono nouum reddatur, pro uetere uetus. l.
eum quid si . si cert. petet Sed cum duplex sit rei bonitatis
intrinseca, Rextrinseca. Intrinseca quae est in re ipsa', ut in uino, vel ir eiusdem generis. eiusdem coloris, eiusdem temportet. Extrinseca est quae extra rem est, ut hodie tanti Veiaditur, ante pluris, uel minoris. nunquid quemadmodures debet redii in ea e bonitate intrui seca, ita et debeat reddi in eadem bonitate extrinseca. Exemplum, ut intelligas mutuasti inihi decem ea dos uini ueteris: qui tempore contractus uendebantur decem aureis.' modo reddo tibi decem cailus uini uete iis, ac sic in ea deb mea te intrinseca,qui tamen hodie tempore solutionis non venduntur nisi octo aureis, sic istud uinum non est in sua bonitate extrinseca, nunquid cogar tibi reddere ultra decem vini ueteris cados, illos et duos aureos ὶ & u ique dicendum est me ad istos duos aureos non leuem , nisi tempore quo tapetisti vinum & non solui decem aureis uenderentur illi decem cadi uini: ut probatui in l. uinum. T. si cer.pet. Et
hinc est quod si mutuasti mihi decem aureos, qui singuli
tempore initi mutui undecim denariis aestimabantur , Scego velim tibi reddere hodie decem aureos eiusdem monetaemui singuli tamen decem tantum denariis aestimantur, non cogor soluere stimationem illorum aureorum topore contractus. Bar. Bal.& alii ind. l. cum quid. Esieer pet. Hoc tamen procedit nisi moneta sit mutata, uel nisi debitor fuerit in mora. Secundo clicitur ex hac glo. quod in mutuo licet acta non sit, ut res eiusdem bonitatis reddatur, tamen eiusde 3 I bonitatis res reddi debet. l. cum quid E. si cer. pet. Doc. laborant in assignanda ratione. Alii. n. ut Iac dicunt, quia si secus diceremus esset usura:& usura est iure prohibita. Verum hoc nihil est, cum non sit prohibita iure ci ili, de quo agi mus ut in ii. E & C. de usur.alii aliter dicunt. ego, frustra laborari dico, cu Pomp. huius rei rationem asserat
in d.laeum quid. inquit enim ipse,quod ex eo, cu aliquid
548쪽
mutuo damus etiam si non convenimus, ut aeque bonum reddatur, non licet debitori deteriorem rem reddere, quia in contrahendo, quod agi tur. i. quod natura contra et us exigi pro cauto habendum est, sed in mutuo agitur, i. mutui natura exigit, ut eiusdem generis,& boni alis res reddatur, ut in tex. nostro,& in l. I. g. r.deach.& ob. ergo etia si huius rei nulla sit in contrahendo facta mentio, pro cau-
, ' λ ιλῆ' 'Mςbet:& baec est vera ratio quam iurisconsi va fieri, quicquid alii postea excogitent. t Et hic insertur secudum Port. hic, quod si monasterium doctori alicui plaustrii uini singulis annis polliceatur. ut doctor ille in monasterii causis opem serat.& monasterio opituletur, si doctor postea ignarus legum,& imperitus appareat, quod poterit monasterium plaustrum illud uini non dare: licet. n. cauti non sit, ut detur si doctus sit, ex quo in hoc tacite agitur pro cauto haberi debet, ut hic ait Port.& sequuntur doct. in d. l.cum quid. Bar. Dec.& alij. Sed hie dubitat Bello. t quid si partes coue nerui, ni res
37deterior reddaturὶ mutuabam tibi unum uerus couehi veumum nouum quod est minus pretiosum, redderes dubitatur an istud sit mutuum 3Doch. in d. l. cum quid dicunt mutuum esse. t Mouentur, quia ex pactione contra natis 38ralia contractus inita contractus ipse no irritatur. l. pacta conuenta. ubi gl. ff. de contrah.cmpl. sed quod res in mutuo reddatur in eadem bonitate est de naturalibus mutui ut probabo. eigo per pactum conita haec naturalia inita mutuu non irritabitur. 1 Minor probatur, quia naturalia
contractus dicuntur esse ea, quae comitantur,& sequantur
3' contractum an esse productum, ut tradiit doc. in d. l. pactasse': lixa: tist in uenditione, quod uenditor teneatur de
Cuictione, icd P res in mutuo eiusdem bonitatis reddatur comitatur,& sequitur mutuum in esse productum , quia hoc non exigitur in contia hendo mutuo, ergo or esse de naturalibus mutui Secundo.&vltimo adducitur in simili. I. rogasti. f. si tibi. V. si cer. pe. ubi si decem credidisti, ut noanen acc. peres, non nisi in noue contrahitur obligationis
tu proposito . si tu credidisti ut deteriorem acciperentu
549쪽
erat, fle ego illi ero te tradam. quod si tradiderim erotem
tena pore,q uae sanus erat mente, quὁd non eo tempore nasceretur actio, sed ex pacto praecedenti. quod est absurdum cum insanus mente obligari non possit. Huic rationi potes respodere ut hic per Port. vel melius,quod illo casu nooritur actio ex pacto cum nullii intercesserit paehum, conuentio. n.cum insano m ne te facta nulla est ipso iure, cumeon se usu careat qui ad essentiam,& substantiam pacti requiritur. l. j fide pac. Cum .igitur Fulg. Castellioneiq; rones non subsistant ut uideris)non est a pl. nostra recedendum, quam oes alii approbant,dum constituitur disserentiam inter ista duo uesti meta. licet sua differentia no subs stet ut in animaduertit Iaso. in f quin immo nu. Q. I. iu rissen. ff. de pac. nam in contractibus quoque qui re celebrat ut, non statim nascitu ractio. probatur in pignore, napignus est contractus, qui re celebratur. 3.fin. infra eo. sed in in eo non nascitur actio statim facto pignoie, sed ubi satisfactum fuerit creditori. l. si iem. f. omnis.& ibi glossi .de pign actio. Et ideo dicas quod disserunt, primo i ut hic Pori ait quod in pacto,quod te vestitur, agitur. ut res illa, vel alia eiusdem generis,& qualitatis reddatur, ut patet in mutuo,& in ceteris contractibus, qui re contrahuntur, at in pacto quod rei interuentu vestitur, sectis est, quia non igitur de illa re reddenda, uel smili, sed de diuersa, ut patet in contractu permutationis &ita tiadunt Castie. Iacec alij in d. g qn immo. Cy. Bal.& Saly. in l. legem. C. de paea Secundo quia vestimentu te e naturale,& inseparabile, sed vestimentum rei interuentu accidentale, ita post Petr. depella peti.& dicit Iasind. 3 quin immo nu. 22. GLO. in uer. mutui, non patitur commoda diuisionem, solum enim ostendit quatuor, quae in contrahendo a 6 mutuo sunt necessaria.t Primo igitur sim glos. requiritur
natura iei, ut scilicet hoc sit inuenta, ut mensuretur, ut numeretur, ut ponderetur. ponit exemplum in pecunia quae inuenta est, ut numeretur. l. t .st de contrahen .em p.& licet Barto. in l. 1. f. i. ffeodem hoc reprobet, definditur
tamen glos ascribentibus hic, & ibi licet pecunia natura fuerit
550쪽
suerit initenta, ut succurratur ex ea difficultatibus pm ut tionum, ut in d. l. r. Vlpia. ait. hoc tamen fit media numeratione, ut acie animaduertunt in d l. L 3. i. Teod. Hoc rei ui
situm nece statium non est ieeundum bellom hic, quia i ut hie ait glos: in mutuo ex igitur e tiam consuetudo : quare
licet natura ies aliqua inuenta si, ut numeretur, tame consuetudo est in stoiciendo arg. l. te quibus .fi de li. Ego tameα όllud necessarium esse existimo. si tamen recte declaretur. Dicto igitur, quod requiritur primo in mutuo natura rei
hoc est quod res, quae mutuatur, consistat natura in pondere numero,& mensura, vi probatur in texi nostro, & iuda. 1 F. i.& hinc est, quod licet terraeonsuetudine meis retur, ut quotidie videmus fieri, dc probatur in tit. sigrnes. falsimod. di x. quia tis natura terra non eoncstit in mensisia, utiq; mutuum in ea contrahi non poterit, ut hie Fab. ir.Hinc etiam infertur, quod eum liori natura non eoiast stant in pondes e. numero, vel mensura, in eis mutuu conmtrahi non poterit. par. quem ceteris sequuntur in d l. x M. l. sub num .i .& posset etiam inferri ad alias res , qu, licet pondeiari mensurari,& numerari possit, quia tamen pon
dere numero, uel mensura non con sistunt, in eis mutuum eontrahi non poterit ex tex. nostro d f. i. Secun io requi-xit ut consue iugo. & licet doc. uarie interpletentur Accur, lite. 8c iii d. l. L .f.j. ut modo significet, quod consuetuao aptetur naturae rei, ut res quae ponderedas consuetudine co sistat, in pondere, numero. 8c mensura,& sie functionem recipiat in genere suo. modo ut sisnificet, quod mutuu con elabitur in rebus mutuari solitis quia tu secundum priorem intelligen tiam requisitum istud sub primo eontinet,
A secundum alteram lintelligentiam est falsum, & merito a doc. reprobatur, quia no n irquiritur, quod ies soleat mutuari, sed quod pondere, numero uel irensura consistant, Ut in textu nostro. ideo ego una cum qu ibusdam Mod. hic alio modo interpretaret, ut si quidem si res , quae mutuae, natura consistat in pondere, uel in numero, ut pecunia: uel ira pondere , uel mensu a , ut oleum , tunc tonsuetudo lotianspiciac, ubi mutuu contrahitur. ut siquide eo suetudo sit, ut