장음표시 사용
551쪽
ut pecunia sub numero detur, sub numero possit mutuari Inon sub pondere. Et hinc debitam is recte animaduerti
stis supra in textu alibus, quod si mutuata sit massa argen ιrea sub pondere, non potest pecunia argentea et sub pon- dere reddi: quia consuetudo, ur esse, ut pecunia non sub podere, sed sub numero detur. Hinc etia insertur, quod si in aliqua ciuitate consuetudo st, ut oleum sub mensura deatur, non sub pondere ut ur esse in ciuitate nostra, mutuari debebit oleum sub mensura, non sub pondere, licet natura in pondere quoque consistat: quia consuetudo semper inspici debet l. de quibus. E. de ll. 8e ita ego puto debere intelligi requisitum istud. Cogita tamen, quia iure non prObatur. Tettio requiritur aptitudo, sit quidem res, quae mutatur, suae naturae aptetur. ut si in numero consistat, sub numero det tir: si in mensura, sub mensura : si in pondere, sub pondere. & hoc uidetur uelle text. noster hic, dum ait, qdnautuu consistit in his rebus, quae numero, pondere, mensarave constant, quas aut menti edo, aut numerando,aut a pendendo, di sic text. non solum vult, φ res consistat innumero, mensura, Vel pondere: sed unum erado , quae numero consistunt, dentur, quae consistunt in mensura, metie-
do:& quae in pondere, appendendo. Et ita deb se ni fallor declarari hoc requisitum : non ut Bellon facit: quia deel ratio sua comprehenditur sub primo requisito. Et hine insertur, quod cum regulae consistant in numero, no poterut sub pondere mutuari. quia non aptItur natu ae suae, ut hic Moder aiunt.Hinc et insertur, quod cum frumentum mensura consistat, non poterit mutuari sub nuin ero: quia natis rς suae non aptatur. Quarto, & vltimo secundum glos r quiritur actus ipse, hoc est quod res ipsa, si consistat in numero actu ipso numereret , si in pondere, ponderet ir, si rmensura, mensuretur.& hoc licet glo. non dicat, probae intex. nostro ibi quas res aut num ei ando aut metiendo, aut appendendo in hoc damus,&c.& si tex .requirit actum ni 2 merandi appende ii di & metiendi: hoc.n. significant geradia illa metiendo numerando, appendendo, ut post Bartol. tradant docto. in rubrica. C. de aedend. Et hinc inser-
552쪽
Aceur.hic. quod si ego dem tibi pecuniam in saceulo, uel
in crumena, ut tantundem rid das, ex quo iacin Diei cessit umerationa S actus, mutatum non contrahitur, sed G tra
Mus in nominatus do ut des. idem sequitur gl. in il l. 2. j.& ibi Bar. sub nu. I . uerg quarto requHitur. Bald. col. 2-uers quairo quisl actus. Alia subnu. I 3 R doet. coiter: Mrat:o est, quia pecunia ista hoc casu fungitur uice speciei& sundo aequiperatur, ut in L plane la j. . 1. E. de leg i sed
in his speciebus mutuum non consistit, ut in textata ostro ergo non consistit etiam in hac pecunia , ut supra data . Hoc tamen declaratur a Fab.& Ang. hic.& udoct. in d.l. 2. f. i. Vt proceda r quando pecunia datur, ut corpus, secus uero si detur,quia ante fuerit numerata, ut pone, petis a me decem mutuo, ego, dico accipias crumenam ista, ubi sunt ista dece,ex hoc enim actu assignationis crumenae Videtur mutuum cotrahi qui actus iste quodammodo fungitur uice numerationis, ita ur velle si . in i d e sp saliorum. si deposit. Qi into ultra gl. requiritur, ut is cui mu tuatur, domitans efficiatur rei mutuatae, ut probatur e prse in tex. nostro ibi quas ita damus, ut accipientium fiat: Probatur et in d. l. 2. f. appellata. Et hinc est, quod si mutua uerim tibi nummos alienos, mutuum no contrahitur d. 3 apsellata. hoc tamen casu reconciliatur ut doct. alui mutuum nonnullis casib. quos infra uidebimus. Sexto re quiritur , ut palles tempore mutui huius sint animi , ut Do ea de reS, quae mutuatur, reddatur, sed alia eiusdem ge-
Dexis, non diuersi, ut probatur in l. a in prin. Te. Et hinc est, quod si tibi dedero pecunia, ut tu eande pecunia, idest eande corpora restituas,nsierit mutuum, sed uel deposi-rtim, uel comodatu .d.l. 2. in prin. l.Lucius. U. depos. Hinc Et infertur. quod si ego dem tibi pecunia, ut frumentu reddas, uel de tibi oleum, ut uinum reddas, mutuum utiqueno cotrahitur, Scro est, quia idem genus debet reddi nocti Mersum d .l. ij in prin. Et ideo si tibi mutua ui pecunia, tatae lis frumentu reddere no potes me inuito, ut oes traduci ου ira d. l. ii. in s. i. Sed quid contra si mutuauerim frumen tum, tu uclis pecuniam reddere nunquid possis 3 in hac quaest.
553쪽
quaest. duae sunt principales opiniones: prima est,qudd potsis, Sc hanc sequuntur Iac ab are & Curi. iun. in ἰ 2. f. i.n. xi. Mouentur primo ex l. uinum issicer. per. ubi expresese dicitur, Quod pro uino mutuo dato aestimatio seluitur 'sed respondeas hvie, dc similibus legibus ex intentione
Bar. in d. l. 2.f.i. quod ex eo praestatur ibi aestimatio, quia debito fuit in mora, propter quam factum est, ut non reperiat ut uinum eiusdem bonitatis, ideo necess o deuenitur ad aestimationem, quo a non est specie nostra. Et si tu dixeris otique genus perire non potest. l. in ratione. la ii. f. ince ite .st ad leg. falc.l. incendium. C. si cere pet. ac sic Dreperitur uinum eiusdem bonitatis .Respondeo ex intentione scribentium in d. f. i. quod licet reperiatur uinum eiusdem bonitatis intrinsice; tamen non reperitur eiusdε' bonitatis extri n sice. quia minoris tunc tempori s uendi xuridc ideo aestimatio praestatur. Et si adhue instaueris, quod iste est in mora, cum ille possit aestimationem pi stare, hic non possit. Respondeo, quod immo deterioris est c5ditionis, quia in facultate credi tori s est in m uiuo post mora uel peteres umentu, uel uinum simpliciter, uel framentum,& uinum una cum aestimatione quanti plurimi ualuit a tye morae, ut declarant scribentes latissime in d. I. uuium .Secundo adducitur. l. si quis stipulatus fuerit decem in melle si de solui. ubi si fuero stipulatus a te decem in mesla noli potero te pcise couenire ad mel, sed poteria
soliture decem: ergo idem etiam in proposito, qn mutua tibi frumentum, non potero te praecise conuenire ad frummentum, sed puteris etiam aestimationem piaestare. sed Scbuic legi rndetur, quod illud uel ibi non elae in obligatione, sed sic tam modo in solutione ut ibi Bar. dicit quia stimputarii, Deiam decem, uel in melle, ut tu posses ista decein melle date. At in casu nostro flumentum est in obligatione,& solutione. t et .in prin. st e. ideo prcci se debitor poterit cogi ad frumentum. Tertio adducitur. l. si ita fideicissi, r. ff. ite si lei us . aiguendo a contrario tensu rationis ibi politae. S iurguntur iste tex. quia ibi sum ui in mutuo, de quia uia, l quimur, ut probatur ex uet , reddidi, ibi posi
554쪽
to.Ηuic quoq; legi respondeas.quod si mutuatum fuerie
frumentum potaccipi fideiussor in pecunia numeratam, quia in telligitur acceptus eo casu, quo principalis ad pecunia quoque tenetur, siquidem tune cu est in mora lux. d.l. uinu. uel potes rndere, quod textus ille probat hac opinione a contrario sensu, qui sumi non debet, ubi li. correctio. ex eo insurget Bal. in l. conuenticula. C. de epis&cl. quod est in casu nostro, cum ex eo corrigatur.l. 2. tu pri .
E. e. dibario adducitur, quia quoties duo aequi pollent, norefert quid ex eis fiat. l. mulieri in prin .sfad Treb. l. si mater cum concord . ibi pergi. C.de inst.& subst. sub condit. Lact.late Euerard. in centuria in loco ad aequi pollentibus, sed res, eius aestimatio, & sic frumentum, & eius aestim tio aequi pollentia sunt in proposito quia aestimatio uieexei fungitur,ergo non refert utrum frumentum soluatur, an eius aestimatio. Huie roni potes dupliciter riadere, prisino,qubd tunc aestimatio uice rei sungitur, ubi res solui non potest, facit .l. si non sortem. S. libertus. vers interdu. H. de cond. sed nos loquimur qn potest solui frumentum, ideo non uidetur esse locus solutioni aestimationis. Secundo & ultimo possumus respondere, quod procederet in aliis contractibus. non in contractu mutui, in quo debet idem genus restitui,no diuersum. Cum igitur naee Iaco, opinio nulla nita turlage, uel ratione, cui responderi non
possit. Altera introducta fuit opinio, quod immo pro fi umento mutuato non possit inuito creditore pecunia uel xstimatio reddi:& hanc doct. communiter sequutat Dr ind. g. i. pro qua multa ibi adducunt. Sed unica sufficiat rorprobatur igitur: quia in mutuo debct non eadem res,quae datur, reddi,sed ide genus. l. a. in prin. f. si cert. pet. sed pecunia,& frumentum diuersi sunt generis, ut probatur intex. nostro:& Patet ad sentiumNum aliud sit merx, aliud Precium. l.i. Ede contrali empl. i. st. de rerum permutergo in mutuo no poterit unum pro altero reddi. & haec est Drgens ratio pro hac opinione.
GLos in uer,ponderelli et breuis sit in duas tam e partes uidctur posse diuidi. In prima opponit corra tex.
555쪽
in seeunda soluit: partes per se patent. Dicitur in tex. qi
mutui datio in his rebus consistit.quae pondere, numero, mensi ave constat: ut oleo, uino, frumento. Contra quod immino mutuum non contrahitur, nisi proficiscatur pecunia. l. 2. g. item mutuum. F. si cer. pe. rndet Accur. quod pecunia a d. 3. item mutuum. accipitur large pro omni re, is quae pondere, numero, mos furave constat, sicut in I. talis
1criptura st. de leg. i.t ex hac gl. elicitur, quod pecunia dupliciter accipitur, stricte pro pecunia numerata, pro numinis. l. sed Iulianus . . mutui. Ead senatusc. maced. 8c hoc Drte ex eo quia, ut Plin. lib. I 8.ca 3.ait, numna I pecudum effigie sipnabantiu . large pro omi re, quae pondere, numeaeo, men Hirave constat. Addite, quod accipitur etiam lar gissime pio omni te, quae est in patrimonio nostro l. pecuniae nomine,& l. pecuniae appcllatione iunci. l. seqv. H. de Merb. si g. Totum enim, ut inquit Aug. in lib. de doct. Christiana.quod homines in teria habent, quorumque domi,
ni sunt, pecunia dicitur quia antiqui quod habebant, in recoribus habebeat c. totum. 1. qu 3. sed dicet quis uestiure probabiliter quo, cognoscemus quo seia su accipi debeat Herminus isse. Respondeo de hoc Theoricam datam usi
se a Bar. ita d. l. talis scraptura .quam doc. communiter uim
dentur sequi, ut siquidem in dispositionibus simus mere fauorabilibus largissime accipiatur: si in mere odiosis, stri Ele, si uero in dispositionibus simus ncq; odiosis, neque fauorabilibus large, &hoc qualido sumus in dubio aliouns ex aliquo appareat quemadmodum sit accipienda uox ista. ut puta ex praecedentibus, uel subseque ruibus : tunc vel si a praecedentia , secundum subsequentia interpretatur, sit in d .l. talis scriptura. ait Bar.& transeunt doc. communiter : non refero alitei quia non est locus suus. benexam En uerum est, quod sorte hodie si in aliqua dispositione poneretur uox ista, nummos tamen significaret, ut peTBar. in d. l. talis scriptura . GLO. in vers. quandoque, nullam patitur diuisionem , solum enim uoluit contrarium remouere , quod ui-dcbaζur Wrgere compa te i, nostium nam dr in eo quod quan
556쪽
quandoque tu mutuo non eadem res, quae dantur, redduntur. sed aliae contra de l. ii .in prin. F. si cert. petatu ubi mutuum damus inquit Paulus iurisconsu. recepturi n5 eandem specie qua ded mus alioquin aut commodatum erit. aut depositum, s. d idem genus,& sic ii unquam eadem spes redditur. Accur fisenties hoc ait, quod a principio quando partes cotrahunt debent esse eius animi, ut nelint, quod aliud reddatur.& ita procedat tex. in d. L 2. in ptin. aliquando tamen incidenter praeter propositum restitui turea denires, quia sorte debitor ea no indiget. l. qui pecunia, ff. si ceripetat. quae quidem re uera non facit, non enim ibi contratium fuit mutuum, sed promissio fuit celebrata de accipiedo mutuo. Circa ii anc gl. ut facilius & tex. nostri meus Rid, quod ait Accur fintelligaturi duplex est 'necessaria is pectio .Prima est circa intellectu texi nostri. Altera, nunquid, erum sit id, quod Accurs ait, quod possit in mutuo restitui id, quod fuit datum. t Circa prima ispectione Accur hic ut vidistis,)quem sequuti sunt docto. conam uniter hic,& in L 2. s. eo. tenet, quod text. noster intelligatur, quod regulariter debeat. idem genus in mutuo restitui, non eadespecies, L quod ab initio huius debeant esse animi co trahentes, possit triu eadem species restitui, ubi ea non indiget debitor. Hic intellectus ex duobus mihi dubitabilis,& non. tenendus Videtur. Primo quia non est expeditu id, quodp- supponit Accut C. quod in mutuo possit eadem species restitui, ut insta videbimus in seq. inspectione. Secudo,& vlti mo, quia ille bonus est,ia praeualet intellectus, qui verbis Ii tera: couenit.l. item veniunt M. apostanda T. de pet . hae. sed
hic intellectus uerbis tex. nostri non conuenit, ut probabo ergo teneri non debet minor probatur, quia Accur. vult, Pregulariter non reddantur eaedem res: sed aliae, hoc autem. verba tex. non patiuntur, quia non ait& qnque nobis eaederes no diuersis reddutur: sed dicit & qnque nobis no eaedem redduntur res sed aliae , & sic praesupponit quod regu. Iare eaedem redduntur, eum dictio. qua doque,denotet regu
557쪽
ter eadem res, non aliae redduntur. quandoq e tam an d. aliquando non eadem res, sed aliae. quod est contra.d. l. ii.in princ g. eod.quare Alciat.in. d. l. ii. in princ. num. Vi. inquitali rer legi in antiquis condicibus tex. istum: ut siquidem loco dictionis, quandoq: sit dictio, quoniam, & sic dicat, quoniam non eadε res redduntur, sed aliae eiusdem naturae,&qualitatis. qua lectione stante omnis penitus cessat dissicultas. Verum, quia codices sere omnes habent dictionem, quandoq:, non est temere a recepta lectione recedendum, de ideo .dicas cum Flug. x Deci . in . d. l. ii .in prin. quos . postea uidetur sequuti omnes Moder. hie, & ibila quod dictio. quandoq: in tex. nostro non significet aliquando. sed aliquo tempore, uel postea, sicut accipitur in . l. res in dotem. si de iure dota. uerbis civilibus, i ueta glo .sLde uulga.& papil.&sit sensus, res in mutuo ita damus, ut accipientium fiant: & quandoq;. i. aliquo tempore. uel postea nobis non eaedem reddatur , sed aliae eiusdem naturae, Zc qualitatis. κhie est uerus f ni fallor in tex. nostri intellectus: qui ex duobus comprobatur. primo, quia quoties uerbum aliquod plures habent fgnificationes , illa est accipienda, quae in biectae materiae magis couuenit. l. si uno. E. locati. Bart. in i .omnes populi. in iij. q. vj. quaest. princ. in uer . iuxta praemissa.ssa iustitia & iur sed subiccta mutui materia exigit, ut uerbum istud significet aliquo tempore, no siquando, cum in mutuo aliud tegulariter saltem reddi debeat, non idem. d. l. ii .in prin .ergo istud uerbum plures habens significationes aliquo tempore significabit, non aliquando. Secsido,& ultimo quia quoties dubium aliquod circa exeplar isainr, ad originate recurrimus. Bar. in . I sem pronius piobo.st. de legatis.ii. sed. l. i. g. r. fide action.& oblag. unde sumptum est pi incipium istud, ut omnes fatetur hic,
S ibi expresset probar, quod uerbii istud significat postea,
aliquo tempore ι cum dicat, quas res ita damus, ut accipientium fiant,postea alias recepturi eiusdem, generi S,Scqualitatis, ergo tex. noster secudum illam legem intelligi.& declarari debet.& hic mihi uidetur uerus sensus. 33 Circa alteram et uero inspectionem nunquid eadem resisquα
558쪽
uae mutuata est possit restitui. ne cum doc. confuse proceamus, tres casus considerandi sunt. Primus est, quando uterque contrahens consensit, ut eadem restituatur res, &hoc casia una omnium uoce est concludendum posse eanderem restitui. probatur in simili in uenditione, Ram ad hoc ut emptio contrahi possit, acQuiritur necessatio pietium ut infra de empi Sc uend. in princ. nam quemadmodum si emero rem aliquam, & uoluero tradere corpus aliquod non est emptio, sed permutatio.l. j. st de contrah. em p. l. j. E. de rei uiri permut. & tamen si post celebratam emptionem partes consen tiunt, ut loco proprii non pecunia numerata. sed
pro ea corpora, pecora , inquit text. debetur, contractus non constituatur irritus. l. praerii. C. dc resciti. uen .ita In propositodicet, si mutuum contrahamus hoc animo, ut eadem species mutuata Ieddatur. mutuum non subsistat. d. l. 1. in
princ. tamen si post etelebratum mutuum partes consentiant, ut loco eiusdem generis reddatur eadem species, non debet mutuu irritari: dc probatur in l. si pro mutua. st si certum peta. sc ita transeunt in hoc casu. Secundus est calus quado creditor quidem uult restitui eandem rem,quam mutua uit, debitor tamen vult restituere rem aliam eiusdem generis, & qualitatis, non eandem , Dunquid possit cogi ad
eandem restituendam . In hoc quoque casu docto. uidentur consentire debitorem cogi non posse ad eam rem restituendam . & ratio est . quia ille non est ereditor eiusdem rei ex mutuo , sed creditor eiusdem generis. d. l. 2. in princi p. quare agenda contra debitorem , non poterat petere eandem rem, quam dedit,sid idem genus. Tertius& ultimus calus est,& hic dubius. quando debiter uult restitu cre eandem rem, quam accep it inuito ereditore, nunquid cogatur illam recipere . in hoc casu duae sunt principales orioiones. Prima est frequentiori calculo recepta , quod posIit eadem res reddi, & creditor eam recipere cogatur,& hanc sequuntur glos. hic & doch. communiter tacite cum ea transe lintes:& alii communiter in l. 2. in prine. f. eo. Mouentur ptimo ex text. nostro, qui uidetur innue1e,quod quandoque eadem Ies r dantur, uerum hic text.
559쪽
cithil pro bat: ut supra late deduxi. Secundo mouetur Bain da. Σ. in prin. E. eo. licet hic sibi ascribat Tollent.ὶ quia
quoties concessio aliqua fit ob alterius similitudine, multo magis fit ob illud, quia propter unu quodcti tale& illud
magis, auth. multo magi S. C. de sacrosan. eccle. sed aliares
. eiusdem generis potest reddi, in mutuo, quia haeres inter se functionem recipiunt, & pp omnimodam similitudinem uidetur esse illud, quod fuit mutua tu d. l. 2. g. i. ergo multo magis poterit reddi illa ea de res. sed & huic ratio ili resp'deas, i ratio quare in mutuo res in eodem genere sit restituenda non est ea, quia res in eodem genere constitutae in.eter se functionem recipiant, sed quid natura , & substantia mutui est, ut non eadem species reddatur, sed idem genus: ratio autem illa functionis est quare in his tin rebus, quae
pondire, numero, &mentura consistunt mutuum contrahatur. Cum enim mutuum esset admissu tu ius ciuile perspiciens illud esse cotra regula suas, quibus disponebatur, ut aliud pro alio inuito creditore solui non posset, introduxit ut mutuum in illis tantum consistere. di. x M. quare licet nulla maior functio sit eiusdem rei, quia in natura contractus hoc nou patitur ut eade res resti ruatur, non potest altera pars tm contra naturam contractuS uenire.arg. l. cu- manu. 3. fi. E. de contrah.empl. nota al. in rubric.q. xi. C. de coli trahen .emp. Tertio, quia in mutuo idem genus est reddendum. l. 2. in prin. q. eo. sed de qualibet sua specie genus praeiudicat de in qualibet sipecie inest l. i. ff. si cer. pe. 6c tradunt dialectici ergo reddendo eandem rem, reddit et idem genus: eum illa in specie insit genus sinu. Huic quoq; rati otii, i potissima est in hac materia, Iesipondeas negando nisiorem generaliter uera esse. nam uerum est id e genus reddendum est e, dempta in una specie. nempe ea re, quae mutuo datur, ut Paulus ait in d. l. 2. in prin. inquies mutuu damus recepturi non eadem speciem,qua dedimus, sed idem geΠus. ecce ergc .l sub illo genere 1 pecies data non comprehenditur. genus. n. non resertur ad specificatas species, . i. doli clausula .ss. de uerborum obliga, Altera est opinio: Pimmo eadem res mutuata inuito crediori restitui non
560쪽
eadem res non redderetur, iam pomi altero inuito reddi,quia lex in contractu apposita seruanda est l. r. f. si couenerit. cuna simi l. st. deposit. ergo idem et debet esse ni. 'e primatur, cum semper tacite actum cestatur ut ea dei es non reddatur. l. I act. Mobi. Secundo, id
an solutione saltem altera parte contradicente.l.nisi eo lentiat. s de accept. Bari in l.& si per iusiurandum. 3.i.mn .e. led eadem res non potest esse in obligatione quia nomutuum, sed vel depositum. uel commodatum esset, uta It rex. ln d. l. 2. in prin. Fe.ergo non potest etiam esse in Diutione,& si tu opposueris. l. pretii. C. de rescin. uenae rei pondeo, φ ibi utriusque partis consensus concurrit. ἰTertio adducitur tex. in terminis d.l. r. in ptin. Teo. nec Obst. si cum Accurs hic' dixeris,q, quando partes contrahunt mutuum, debent esse huius propositi: sed postea po test illud idem, quod fuit datum.reddi, quod vel ex eo ux 'innui, O participium illud, recepturi, non suturum tempus,&sic solutionis respicit, sed prasias. i. damus, &se
s Iigationis, uel contractus,quia respondeo, et, potest adem reddi utraque parte consentiente, sed altera cotra- idicente non potest. non enim licet a lege conuentiόnis alreri parti discedere iuxta. d. l. i. si conuenerit. ff. deposita'
Non obst.etiam si cum Alex& Dec. ibi dixeris, quod is. I pri n. non negat posse reddi idem genus, Ged solum voluit significare ea sum magis cotingentem: quia hoc est
contra illum tex. cum expresse dicat eandem rem nos recepturos non dare, immo subdit, quod si eandem rem receperimus: non mutuum, sed aut depositum, aut commoda tum esset.& ideo ex hoc ego tex &ex aliis etiam rationiblis supra adductis ab hac opinione ab omnibus fere impugnata non recedo.