Thobiae Nonii iurisc. Perusini Interpretationes in nonnullos Institutionum titulos primis annis in gymnasio Perusino explicatae. Cum indice totius operis

발행: 1586년

분량: 703페이지

출처: archive.org

분류: 상속법

581쪽

In litutionibus

disteti a pacto nudo, sicut species ab altera eiusdem generis specie quia pactum nudum celebratur nulla uerbo tu solemnitate interposita stipulatio uero uerboru solemnitate adhibita, ut dixi. Et pactum nudum actionem non parit. d. f. igitur nuda. stipulatio parit, ut infra in princi . Pollicitatioue differt a pacto . 8c stipulatione, quia illa conuentione in se habent. pollicitatio uero minime, cum sit offerentis solius promissum. l. pactum. T. de pollici.& ideo dicunt doc. i communitera quod tuc est pollicitatio , cum uel ablei ti fit promissio, uel ex causa onerosa. si ueto fiat praesenti ex causa lucrativa non est pollicitatio, sed pactum. ita dicebae

prin. ad fin .ss de pac. doc. in rub. . eod. de uerb.oblig. & excommunis opin. ut refert Deci . in rubr. C. de pac rubi idem ipse sequitur in addit. licet contrarium ante tenuerit. Mois uentur doc. quia tunc dicitur esse pollicitatio, cum adest solius offerentis promissum. d. l. pastum de pollic. sed quando promissio fit praesenti cx causa lucratiua , non adest solius. offerentis promissum. sed consensus etiam illius, cui promittitur: qui enim praesens est, x tacet consentire praesumitur quoad fui utilitatem. l.qui patitur. F. mand. l. si fideiussor. ubi Bald. C. eod titu. mandua te Barto. in l. quae dotis.s f. soluto nia trim. ergo promissio facta praesenti ex causa lucrativa non est pollieitatio, sed potius pactum,ex quo adest uti iusque cosensus promittetis scilicet,& eius,cui fit praemissio. Haec ratio lutetiam Deci . animadueitie in rub. C. de pae . in lectu.) etiam in absente uidetur militare, cum Mabsens quoad sui emolumentum consentire praesumatur La.&l. si creditorem ubi Barto. C. de pac. l. i.f. accedit. C. darei uxo. ach. quare si uera esset ratio ista, sequeretur, quod tunc tantum esset pollicitatio. quando fit ex ea uia onerosa, cum tam praesens , quam absens quoad sui emolumentum praesumatur consentire: ut dixi, sed consequens est falsum , quia omnes sere .ll. ritu. de pollic. vidciatur loqui in causa lacrativa. ergo falsum est etiam antecedens, quod promissio facta praesenti ex causa lucrativa non sit pollicitatio nec dicat Dec. in d .ru in addi. quod in praesente duae adsunt qua in litates.

582쪽

De merbor . obligat. 2 1 4

litates, quia tacet,& quia agitur de sua militate, at in absente solum una qualitas, quia de su A utilitate agitti r. qui arrideo is qualitas prae sentiae, dc taciturnitatis non inducit co- . sensum, sed sola utilitas apparet, quia si non aeatur de utilitate praeientis & tacentis, non piae sumitur consensus i sit iussam. 3. inuit is . Ede procia: & probatur et in absente iii quo licet desit qualitas illa pratentiae & taciturnitatis consensiti piae sumi ut si de illius agatur utilitate, ut supia dixi.& sic istu qualitas non excludit con Diarum . Praeterea j de nunc ostendam hanc Dec. considerotonem, quam omnes seqhaunt i r nullius esse momenti, qualitas ista piaesciuiae M taciturnitatis potiua excludi consensum , ouam includat na si promi isto ex causa lucrati ua proe senti si at, Ic is taceat utique ex quo potest eam acceptare , Sc non acceptat, ne consentit, nec negat, sed deliberare velle uidetur. l. qui ta Cet. E. te reg. tui. qui taedi, inquit ibi Paulus; non utique fatetur non tamen verum est eum negare, & sic uidetur uelle deliberare facit: c. is qui tacet. de reg iur. in vi. at si prOmissio ista fiat absenti, ex quo is eam acceptare non potest, leges eius vicem gerentes, cum eam cognoscant ad eius ualitatem vergete lingunt absentem promissione istam acce litare.& ei consentire.& sic , ut vides, maior est ratio in abente, quam in praeiente . quare ego in propolita materia Aret. declarationem in l. i. fide leg. I. quam tacito eo p

nit & sequitur Dec. in il .rub.C.de pacan Ic ctura , licet postea in addit. ab ea recedat. sequerer, ut si quidem pactu dicatur et Ie , ub adest expressus paciscentium consensus. dc ideo si promissio ex causa lucrativa fiat praesenti de tacenti,licet ille prassiens, dc tacens uideatur consentire, c: qui tacet.de reg. iur. in 6. iste tamen tacitus consensus non indulcit proprie pactum. probatur, quia verba in dubio debeae Proprie accipi. l. non aliter. in primm de i g. 3.3c praestitimin definitionibus, quibus substantiam rei definitae declaramus. iuxta n o. pergio. dc doct. in l. omni definitio. ff. de reg- iu sed in pacti definitione haec dictior consensus . ponitura pactu enim, ut Vlp. ait,est duoru pluriumve in idem placi

583쪽

p toprio, uero,& expresso consensu: non pro tacito, praesumpto, sc improprio. Consensus. n. dicitur esse proprie quotieIeunq; verbis sit expressis . ut per illuna tex. notant doct. in

l. 1. f. uoluntatem. ibi, consentiat an vero non contradicat. E l. mair. Praeterea quoties verbum uuum uel determinabile duo vel plura relpicit, debet ea pari formiter determi-Detre. Liam hoc itite. ff. de uti L.& pup.8c i, quatias. C.de Impii b sed verbum istud consentus, in pacti definitione posi-rum duo vel plures respicit . ergo quemadmodu ex parte v-: Dius debet e ste expressus consensus, ita etiam debet esse ex parte alterius, uel alio tu pactu igitur est quoties partes e presse in id e cons entiunt. Pollicitatio vero est solius o fleretis promissum l. pactu in .sside pollic.& hoc procedit siue stmissio illa facta sit absenti, siue praesenti, siue ex caussione rosa, siue ex causa lucratiua . & quod praesenti et causa lucrativa facta promissio, dicatur pollicitatio. probatur in l. ex pollicitatione. U.de pollici. ex pollicitatione. inquit ibi Modestinus, quam quis ob honorem a pug Rem p. secit ir. sum quidem insbsidum teneri diui Uerus,& Antoninus te scripterunt. illa enim dictio, apud, praesentiam significat, quali coram Repub. facta fuerit pollicitatio. l. de iure. ff. adri mni c. l. eum pro quo. E. de in ius uoc. Alb. in diction. Nec dicat aliquas quod uerbum, apud , non includat piae sentia. sei satis dicatur apud Rempub. ex quo Reipub. competit actici. l. id apud. E de verb. sign. quia haec tesponsio non potist conuenire, d. l.ex pollicitatione . non enim dici in ibi

quod Rei p. apud se pollicitationem habeat, uel quod pollicitatio est apud Rempub. sed quod quis fecit apud Rem p.

pollicitationem, quae locutio non recipit eam interpretationem, illa enim interpretatio proeedit in terminis dictat dapud. Vnum tamen est, quod uidetur penitus hanc opinionem destruere. nam si uera haec esset opin. sequeretur, quod quemadmodum quis ex pollicitatione non obligas ut regulariter, ita etiam non obligaretur ex tacito contensu: sed coniequens est falsum. l. qui patitur. E. manda. ergo etiam antecedens. Cogita, nisi dixei is, quod tunc non stati in nudo & simplici consensu, sed uati sit in contractum

584쪽

De merbor. obligat. s

chum nominatum, non ergo mirum si obligatio intercedat. Bene tamen versi est, quod ista pollicitatio tasta piaesenti eo casu, quo praesens praesula itur consentire, uel etiam a senti, pol dici pactum tacitum & improprinm . & hine est ex ea nascitur naturalis obligatio. & ita debent intelligi leges. quas de pollicitatione loquen tes doc. in pactis intelligunt. l. penul. C. de dot promici .fin. C ad velleianum. Constitutum demum est diuersum ab omnibus praecedentibus torminis, est enim conuentio qua quis debitum etiam alienum ciuiliter,uel naturaliter sine stipulatione se sollitu ,rum promittit.l I. f. debitum .st. de constitui. pecvn. f. de constitu. ubi Docto infra de action.& iste dicitur esse contractus nominatus ex quo elegans specialeque nomen habet. Barto. in i iuris entium f. sed cum nulla. Tde pactis. Docto.& praesertim recentiores in rubrica. E. de verborum

obligat. Et licet nonnulli dubitauerint de hoc ut docto, in f in persionam infra de action. Barto, in l. prima in princi p. T de constitia. pecvn. ex ea ratione, quia si uerum esset hoc sequeretur, quod fideiussio facta pacto nudo non intercedente stipulatione ualeret, cum ibi pacti geminatio ad. sit. tamen hoc falsum est l. blandi ius. C de fideius tamen

a prima opinione recedendnm non est: Nam contractus nominatus ille dicitur, qui in proprium & speciale nomen . transit, & actionem a se denominatam parit. l. iuri entium . in prin. T de paci, sed consti tutum est huiusmodi. . de constituta insta de actioni. ergo, &c. Nec obstat praedleta ratio, quia ex eo ex fideiussione facta pacto nudo non

oritur actio,quia deest id, quod est de substantia fidei uisio-.nis: non enim datur fideiussio sine stipulatione. l. s.f. satis acceptio. T. eodem.& si tu dixeris esto, quod non dicatur fideiussio ista, tamen deberet producere actionem de constixuta . Respondeo,quod cum is,qui per alio intercessit, uoluerit fi ieiussionem celebrare, non constitutum, & actus iste, ut fideiussio non ualeat, non potest actione de consti , tuta pecunia locus csse: cum hoc agere uoluerit. Explicitis

quae ad faciliorem huius tituli intellectum praemittendacsse censuimus,ad ipsius in terpretationem accedamus. sed

585쪽

Institutionibis

eum moris sit, ut qui titulum aliquem interpretaturi sunt, illum prius praecedentibus connectam , atque coniungat. t ij. f. de statu hominum. l. ij. 3 quartus. C. de veteri iure enucle.& diximus supra de obligationi b. in prin. in primo no. Titulus hic nosterita p. aecedentibus connectitur. atque coniungitur. obligationum, quae ex contractu proficiscuntur, quaedam re, quaedam uerbis, quaedam literis, quaedam consensu contrahuntnr. . si . supra de Obligacio. in supetiori titulo dictum est de Obligationibus, qua re cotrahuntur, nunc,ut rectum sequamur ordinem , est videndum de obligationibus, quae verbis contrahuntur. & ideo hie poni-rur tit. de verborum obligati. Sed antequam ad contextum descendam, circa hanc tituli inscriptionem i, currit difficultas. nunquid idem sit stipulatio. & uerborum obliga.tion.&glo . quidem in l.j. in prin. E. eodem. uidetur sentire idem elle. dum exponit stipulatio i. uerborum obligatio. &hoc etiam uidetur uelle Port. hic, dum in primis fere uel bis ait, uerborum obligationem stipulationem esse appellatam pio hac opinione est. l. cum mota. C. de transactio. ubi tex.quod supra stipulationem dixerat infra uerborum oblingationem appellat. Verum qiiicquid isti di herint, contrariuuerius est , ψ immo stipulatio x uerborum obligatio cisteran ut uoluit Barto. Alex. ac& a j communiter in l. i. in

prin & in l. v. f stipulatio. T eodem probatur ptimo , quia

ius & factum disteritur. l. consilio M.fi. E. de curat .sario. doc.

in l.j n pi in dum quaerunt nunquid possessio i uris sit, an sacti. isde acquiret. d. posscss. sed stipulatio est facti, cum iit cC-ceptio uerborum l. v. f. stipulatio. E eodem. uerborum autem obligatio est iuris supra de obligatio in prin. & prae sextim ii uicto f.lin. ergo uerborum obligat. & stipulatio differunt. Secundo quae diuersa habent nomina , diuersam quoque habent substantiam. l. si idem. C. de codicil . sed stipulatio,& ue iborum obligatio diuersa habent nomina, ut Urii' cuiq; patet, ergo diueriam quoq; habent substantiam. Tettio.& ultimo, quia impossibile est; quoad rerum natura na,Mapud leges quoque consequenter, quae naturam imitantiar, ut

aliquid se ipsirin pariat, scd stipulatio vel barum obliga P.

586쪽

De obligationilus. et sc

itu , test text. expiemis in M.*. quod meus serum

Ude stipui. sstruo. ergo impossibile est . quod stipulatio. Puerborum obligatio sit idem . non obstat dicta. l.cum motquin causa ibi ponitur. pro causato iuxta. l. hoc tui . . nou potest. ff. iu donat. ubi Castrens de ideo dicendum est stipulationem dii st xea uerborum obligatione, sicut causa di f. fert a suo caustato cum stipulatio fit cauta uerborum obligationis,& uerborum obligationem pareat dicto .3. quod me.

SUMMA RERV M CA PIT A. et Quot op requirantur ut stipulario recte contrahi possit. θ

3 Ex uerborum obligatione dua proficiscuntur actiones - Ωuando certum es deductum in contractum non es Iocum actioni denominata a contra .s Noua ratio quare ex mutuo non oriatur actio denominata a enis

tractu mutui.

c Vnde dicta sit stipulatis. Stipi, Desipis quid.

δ Stipulatio ex interrogatione praecedente,ct resonsione si non e m .s pom tur quinque deciaratia 1: Quando lex singit actum aliquem fuit omnia ea interuenisse.

quae Aa anus . litudinem exigun ur.

3r Certum quid sit a Si Ha definitionum uerbasium miserium habent. ιν An stipulatio facti sit Onν.r ors Definition vi et continere necessario omnia substantialia re 1ς An ox stipMatione deria is reni condictio oriri dicatur.

I Noua circa Boc opinio. 1δ Genui licet de morio defribatu on tamen inuenitur, is ad actum pruriticum inducitur. rs Triticaria actio, cum quibus astionibus concurrere dicatura et An certi conicitio e triticaria actiosit eadem.

587쪽

Inctitutionitus

x x Incerti condictio, ansit proprium actionis nomen. a L Incerti condictio an concurrat cum alis actionibus.1 3 Inteilectus.l promisisti Τ. de petscriptis verbis.1- Noua circa foc opinio .as An pro dote certa detur certi condictio ex Hipulatu. ac Duorum specialium conctimus , quando iuersa respiciunt,ad

mittitur.

17 Incertititilo contractum uitiat, hoc ampliatur duobus modi is

limitatum septem: VErbis principium istud usque ad . f in hac. Inter tres

partes diuiditur In prima docet quomodo uerbis Obl1gatio contrahitur. In secunda quae inde actiones oriantur In tertia & ultima ponitur etymologia stipulationis Secunda ibi , ex qua . Terria ibi, qu* hoc nomine , Compendium est: ut hic per Aret.& alios. casus figuratio non est necessaria, cum terminos declarando procedat hie Impera

tor .

i Not. in primis ' quod ad conita hendam uerborum obligationem requiritur, ut interrogatio praecedat, & mox sequatur responsio, ut hic expresse text. ait. UrIum ut tu om- . nia intelligas, dicas t quod plura requiruntur ad cora trahendam stipulationem , Primo requiritur pia entia eorum, qui uolunt stipulationem contrahere, quorum alter. qui interrogat. dicitur stipulator. qui uero respondet, Promis r. aliqum , si absentes isti fuerint, stipulatio non con-xrahitur , f. item uerborum obligatio infra dς inut. stipi I. Secundo I equiritur contrahentium consensiis. nullus est enim contractus nulla obligatio, quae non habeat in se Cori uentionem siue re, siue uerbis fiat: nam & stipulatio, quae uerbis fit. nisi habeat consensum, nulla est. l. I. M. adeo . st de

pactis, & hinc est i quod si ego hominem stipulatus sum, rede hoc censero , tu de alio , nihil actum est: nam stipulatio ex utriusque pariis consensu perficitur: ux Venuleius ait in . continus. g. i. E. eo s. Tertio tequiruntur uerba ex Parte utri 9 silue contrahentis. stipulatio enim no potest concipi

588쪽

De verbor. obligat. 2s'

nisi utroquam loquente. ut Vlp. attrii l. i. yrin.:F eo. 8c Isine est, quod mutus stipulationem contrahere non potest g. mutum infra dein ut . stipulat. Hinc etiam est quod si quis interrogauerit promittis i & alter nutu significauerit quod promitti non contrahit ur stipulatio l. i. , si quis .ita.

B.e .Quarto,quod. verba ista ab utroque contrahente intelligantur ut in s.f. prox.& hoc uoluit vi p. ind.l. I.T. e dum ait stipulationem non concepi nisi utroque loquente . Verum euim loquor , ut et ibi honorandus praeceptor meus

Guil.Pom admonetὶ sui natura significat uel boriam prolationem una cum intelligentia. .i 3 pen .ssile actio. & obl.& hinc est, quod furiosus & infans, licet fari possit, stipulaationem tamen contrahere nequeunt d. l. I.f.fi. ff. eo. Quinto requiritur ordo uerborum, siquidem ut praecedat tiate rogatio,mox nullo actu extraneo interposito, congrua, subsequatur responsio. l.obligamur,f. uerbis. ff. de ρet. & obi Sita debet ire tςll igi rex. noster, dum interroga tionis&re in sponsionis memini, ut in glo, declarabimus , & hinc est, in ego stichum pone, a te stipulatus sum, tu post interroga tionem aliud agere carperis, licet eadem die responderis, nihil proderit d. l cominutis. in h. prine. secus est est. si te in

terrogauero,& tu post interrogationem discessς rasi& modo dico uiae ruallo interposito, reuersus rnderis, quia hoc in-zet uallum medii temporis modicum non uitiat obligationem id. l. Is I. seo. Sexto, requiritur O res dc ducatur in stipula tionem , qt a in rerum natura sit, & cuius comm eiciuubaberi possit, ut infra de inut. sei p. in prin.& in ἔ.i.& hinc est φ si aliquis stipuletur hominem mortuum. uel bypo

ken taurum, quae in Ierum natura non sunt, in itilia est sti-opulatio dicto prin. infra. dc imit. stipu. Hinc et si stipuletur rem sacram, religio stans hominem liberum. alia quorum commerciti non habemus:non ualsi stipui stio. I intersti lantem M. sacram .ss. eo. Septimo requirit tu causa finalis. 'v siquidem stipulemur quod nostra interest.& hips est,q,

alteri stipulati non posmum iis, inuentae sunt enim stipula-aiones ,:xit quod nostra interest, stipulemur. * alteri infra do in ut stipit. inter stipulantem. f. alteri .F.eo. Octat se

589쪽

Ιumtutionibus

requiritur, quod animus contrahentium fuerit velle eon. trahere stipulationem . & hine est quod licet praecedat in . terrogatio,& subsequatur congrua responsio. si tamen contrahentes nolebant stipulationem contrahere. sed pactum

utique actus iste non dieetur stipulatio, sed pactum l. iuiis entiu 3.quod sere.ss de pactis. Actus enim agentium noebet operari ultra eorum inpentIonem, I, non omnis. ff.si

certum petatur,

Seeundo not. est ibi ex qua, iuncta glosseIIa interlineari. quod obligatio est mater actionis. Verum quia de hoe satis superque dixi surra in rubrica de obligatio. ideo non

a insisto.

Tertio notiesti quod ex uerborum obligatione duae oriuetur actiones . Certi condictio, si eertum fuerit deductu, in contractu,& actio ex stipulatu si incertum fuerit in contractum deductum .quod autem dicatur certum, quod in Deum declarauimus supra titulo proximo in prin. sic no- . tabitis ex isto rex.t ultra Din. quod quoties eerpum qui ' deὀucitur in contractum. tune ad illud persequendu no datur actio denominata ab eo con xrastu. sed certi condictio, ita uidetis expresse hic probari, eum dicax text. quod quo ities certa est stipulatio. M sic certu quid suis in stipulatio ne deductum,non competit actio ex stipulatu,& ue denominata ab eo contrastu, in quem deductum est certum illud, sed eetti eondictio, hine ego dicebam supra ri. prox, in prin. si meministi si quod licer Docto. laborent in inuenienda rationς qu rς ex mutui contractu tam frequenti &priuilegiato non oriatur actio 3b eo denominatatquemadi modiun ab aliis nomin iis eontractib.oritur. 3Vexa tameratio ab pis non cognita est, quia quoties in contractum aliquem certum deducitur,tunς ad illud prosequendu non oritur actio denominata ab co ntractu, sed perti ςondi- ctio, ut hic prὀbatur, sed in ntractu mutui semper certuest in obligatione, ur oes ρdmittunt, quia debex xςddi rem eiusdem generis,& qu lirapis dicto prin. supra xi. a. ergo ex contractu mutui non pol oriri actio ab eo denomin ta , sed semper oritur serti cond.ctio. 3c hinc eti m coost x

590쪽

De eterior. obligat. 2 3

quod illa certi eo nis ictio non est aetio diuersa ab ea certi condictione . quae competit in omni causa, & ex obligatio. ne, in qua cerrum pex tus.l. certi ce dictio in priv. E. si cerupedi sed est specie, limus certi condictionis: ut in dicto prin. declara ui latisn me

: . Q' rio not. est i ouod stipulatio a stipulo denominata' est. Est enim hie contractus omnium firmissimum,& solidissimus, Cyn .in l. si ex precio. C. si cerrum per Doc .inru-br. ff.e. de hipib. bl. ut qui in contractibus in nominatis ne poeniten vae locus sit, , nictat, utq; condictio Ob eausam ad

repetendum cesser.l. cu presib.S. C.de ierum pes mutatio ne. Bald. in l. quamuis . C. de tyan istionibus omnes nudas conuentiones uestiat. t siue apodacta. C.d pact. l. ex placito. C.de rerum permi ratione. ficiliusque cael ptis nouatiorinem faciat. Bar. in I. singularia. in sexto speciali, st si certupetatur. Merito igitur Iustiniatur; hic stipulationem disctam a stipulo ait, quod apud veteres fit mum appellabatur, forte a stipite descendens. Bene tamen vςrum est φ Alciat. lib. Parerg. primo ca. 3 '. tex. h unc corrupte legi putat.quid enim, inquit ipse, commune habet stipes, siue truncus cum contractu; propterra mauulta stipo legi. Stipo enim Graecae idem significat quod Latine adstringo.eto autem, si corruptias est textus hic noster. loco dictionis itipite, nonvin

o. sed stipe ligendum reor,ut dicat forte a sti pe descendes.

Erat,ia, stips, siue stipis, uxxunque enim dicitur, apud neteres pecunia, quam vel in aerari um reponebant, uel diis orserebant, ac mendi sis ad sustentationem infelicis uitae. Hinc qui pecuniam dat uel pxomittit stipulari, uel restipulari dicςb4tur. ut Varro. lib. i. prope finem ait, quod verbum ad omnes postea xogationes , quae solemniter fiunt, trans lamna est , ut Sepon nus ait, Ccgitare tamen , quia hoc nihil reseri, cum enim sciamus quid res ipsa sit, frustra ste nomine quaerimus, ut alias Ciceron. dicebat

GLoc prima. nullam patitur diuisionem, tum enim de

elaxat textum nostrum in illis uerbis,interrogatione, D responsione . nam inquit Λccurs ex inteIrogatione praeis ΚΚ 1 ceden R

SEARCH

MENU NAVIGATION