장음표시 사용
51쪽
juni his copiis proidndum secans hostium molimini non , patuit, neque ulli insul ui obnoxia fuit. Caeterum ubi sal onusta domum revertere vir, longe ab rerum facies fuit, imo foeda atque miserabilis. Contemptus hostium de sui
securitas tantam calamitatem peperit. Incesserat de avariti tabes animos mercatorum , qui forum praeoccupare tentabant. Ita dispersis a se invicem nostris navigiis, dum nihil consilio atque imperio ageretur, hostis, qui prope Clasdunum occurrerat, prudenter magno impetu, in mediam classem erupit, ne vires suas Nostri conjungerent. Tum advor sis navibus concurrere , implicare , perturbare undecunque Nostros, qui repentino metu perculsi se expedire nequibant. Et mox rapidos globos tormentis majoribus excutere, igneis in naves nostras aculari denique tantus horror nostrae classi immissus est, ut deditione singulae naves sibi consulerent. Ita sine ullo sere certamine victoria hostibus parta, tota classis Oetuaginta admodum namum occupata Plerosque itidem captos nonnulli reserunt, nisi quos cymbis fugientes vicinum littus exceperat alii, omnes fere ex navistis, Quae versus Clasdunum aufugerant, in tellure se recepisse, de simam a cum ignominia domum reversos,commemorant. Neque tantum opum, sed gloriae potissim unudeminutio tetigit gloriosa Batavorum pectora, qitibus in dustria militaris, victoriarum multitudo, maritimae militiae magna peritia , animus denique belli ingens semper abunde suerant . Haec clades prae caeteris Amstelodamenses Hortanos xxx horum naves captae graviter afflixit Plurimi mercatores ad incitas redaehi, subito ex divitibus pauperes infra omnem sortem Fortunae deprianebantur . . Non-
52쪽
Nonnullita insolita mutatione commoti vel in amentiam impellebantur, vel igneis furoris conceperunt. Porro Carolo dein circa Nanceium occupato , mari erant Alcyonia:
sed eodem mox ibidem extincto , asperrimum iterum bellum sub Maria, quae sola tum patri haeres relicta , Oceano incubuit. Namque Gallus, cupidine praedς, atq; superbi agitatus, solus in aquis dominabatur, exesusisque Hollandis Zelandisque passim grassabatur. Interea Batavi, quibus
supra fortunam lublimis animus, parabant omnia, quae ad justam classem expediendam necessaria , prorsusque nihil intactum relinquebant. Triginta quinque muniti uim a naves obviam hosti miserant,eaeque tantum terroris incussere Gallo, ut terga dare cogeretur. Anno cla cccc Lxxvl mense Augusto decem iterum Nostratium naves, quas oppidum jam tum potens Amstelodamum expediverat, ingentis molis orbitam caraquam vocant xmercibus exoticis divitem compellant, imperantque, ut velum dimitteret. Illa parvitatem nostrarum navium ludibrio exponere, imperium detrectare, monere ne irritando majorem vim in exiti uiuum converterent. Scrum diei erat, neque per noctis tenebras certamen conserere tutum videbatur, quia incerta maris pericula caligine augentur. Per totam itaque noctem insecuti, ubi dies appeteret, summo impetu navem adorti solo terror explosis aliquotiens tormentis, superarunt, atque in Zelandiam vexere. Captis de in olfhodecim Gallorum navibus, hostis incertus variusque formidine exagitabatur. Nostra classis, quae circa Die pam stationem fixerat, elicere
hostem sed frustra nitebatur. Ubi hoc parti Nostris processit; scaphis terra nacti, vicinos pagos depopulati luculentam
53쪽
praedam retuleriant. Ita inclinante autumno domum reversi
Gallos praedonesque alios, qii profunda avaritia maria turbabant, expulere, incredibili Batavorum gloria, desex socordia hostium infamia.
VB Maria vivis excessierat relicto impubere filio Phi
lippo autela Maximiliano reli ista fuit. Invisiis illo Flandris erat, vel quod gens inquieta novum imperium detrectaret , vel quod nimiis exactionibus attereretu .Quippe Princeps inconsultus, etsi non male indolis, subditorum opes graviter flagellabat, pessimis quoque adulationum magistris animum de aures addixerat, quibus nihil praeter avaritiam consulti erat, cquod reliquum erat, summa adipiscendi libidine ad se trahebant. Hinc discordia animos Flandrorum diviserat, qui semel rupto amicitiae foedere in injurias proni auctoritatem Principis impetebant. Consortes imperii in Flandria quatuor constitueres, gravi admodum dissidentiae an contemptus exemplo Dein comitiis Gandavi indictis tutela tantum illi pro temporo decreta, juramentoque fulta fuit. Abdicata postmodum, illi potestas, quod vocatus ad Comitia Flandriae, praesentiam dedignatus videretur, c ad Ultrajectinam obsidionem animum accinxisset suum. Hoc superbiae vorterant Patres, cum inviso semel imperio cuncta in pejorem partentia
54쪽
traherentuta Philippum itaque filium vix dum quinquennem Comitem renunciant, quatuor tutores, dum ejus aetas
infirma, imperio praeponunt. Hinc grave inter Flandros Hollandosque M. Brabantos bellum exarsit vastat regiones, turbatum mare, navigationes impedit , crebriadmodum velitationes, nulli bi quies Media quidem aestate anni CII CCCC xxxi composit turbae, post aliquot annos captivitate Maximiliani, qui Brugas, contenderat, recrudue runt Urbes inter se discordiis divis , vastoregiones igne .rapina, inprimis Flandria dc Brabantia, neque minus Hannonia. Nec immunis ab hoc igne in ipsis aquis Honlandia fuit '. lusiani enim , quibus se junxerant exules ex Hoexiorum partibus, rerum novarum avidi, Duce Francisco Brederodio, expedita classe Mos e flumen ingressi, Rote- rodamum oppidum Mosae flumini incumbens interceperant. Hinc arce quoque Woerdana occupata, agri ignibus de rapinis foedi i vel tributis obnoxii, municipia dc praetoria in cinerem acta, mare quoque infestum praedonibus, commercia impedita , ubique metu sin periculum incessebat. Quis recuperandis dum summam operam impendunt Αmstelod amenses, Maximilianus illorum insignia corona imperiali ornavit. Praecipue non vanus timor West nisi os agitabat, ne Texelia capta suis imminerent finibus, e tributa pendere cogerent. Imperatum, ut cives, rustici in armis essent , signis ignium c campanarum sonitu uterentur, sin hostis in propinquo , vel litori se exponere ut mature rospicerent Patres , ne quid detrimenti Res p. caperet. Initore quoque vigiliae, de sinus Australis bellicis navibus stratus gravis belli imaginem prae se ferebat Populus bello,
55쪽
commerciis impeditis, exactionibus misere atterebatuta. Nullum afflictis nisi in pace remedium, quorum Fortunas
bellum non tantum concusserat, sed pene everterat Anno demum CIDCCCC xxx Ix ingruente autumno, intercedente Rege Galliae, icta utrinque pacis foedera. Quae tanto gaudio excepta , ut etiam ipsi agri hactenus inculti, mare classibus turbatum laetari viderentur. Dun
enim praeter spem nihil reliqui erat, insperatus hujus belli
exitus omnium animos mirum in modum affecit . Sed post tam saevam tempestatem non diuturna mari quies&otium. Vbi foedis procellis intumuit mare, non statimauiescit, sed fluctibus suis adhuc attollitur: ita post tempcatem belli maritimi, infesta tamen pelago incubuit praedonum rabies. Quippe anno II cccc Cirilii sani pa cem detrectantes , praed assueti, justis bellicis navigiis fauces prςcipue se stringentis Oceani premebant,ita ut nullis navigiis nequidem frumentariis aditus pateret. Eo denique abiere sceleratiinsolentie, ut duce Joanne Nae id viceno maritimum pagum ycum nomine depraedat igni bus feralibus subjecerint , indignante veluti vicinum in cendium Oceano Marsdipam inde ingressi, nihil contra molientibus Batavis, per totam aestatem hinc mari Oceano, inde sinu Australi depraedationibus imminebant. Ita igna'. via&socordia nostra mare a praedonibus clausum nervos potenti et nostrisuccidebat. Ipsa quoque Texelia Miringa viciniinsulivictum Mannonam suppeditabant, incolaeque malarum artium insolentes facile hostibus credulas aures dederant, qui obtentui habebant, se non tanquam hostes, sed amicos venisse ut servili tributorum onere eos libe
56쪽
rarent. Vetus ac pridem insita gentibus nostris est libertatis cupido. Et sequuntur facilius, qui servile putant cogit duci volunt, non trahi. Ubi legitimus imperandi modus adest, faciles in omnia obsequii, ubi extrema imperantur, nihil non audent. Ad incitas redacti bello de nimiis ex actionibus, sumptibus pares non erant Texelia dc Wiringa jam diu contumax nova omnia optabant. Itaque facile credidere hostibus, ita comparata mortalium natura, lubentes admittant, quae tacite mente Vovent. Ita praedones etiam opitulantibus Nostris ostia maris suis occlusere navigiis, occupatis pluribus mercatoriis navibus, cymbis que, quae ad bale cum capturam se expediverant, caeteris metu inhibitis profundo se committere. Hinc caritas an- non , dc ultimum rerum humanarum supplicium fames graviter Hollandiam concussit, ita ut non naturalia de foeda alimenta in usum necessitas verteret. Et cii de tributis nihil remitteretur, primo obsequii impatientia, dein seditio in ancipiti Rem p. potuit, cum pleriq; nihil spei nisi insimulta tibus haberent. Idem circa Telandii predonum furor, quos tamen oppressos, circa Slusam x bellica navigia, minora XLii a IoanneEgmondano capta,Historici commemoranz.
BE hinc Gebdricum Frisicumque contra Batavos, non tantum terra, verum domari exaris. Inter Caro . Fra lum
57쪽
lum Geldrum de Philippum Burgundum contentiones eo eruperant, uti sanguinem uterque, quam Omnia mallet'. causa belli insita mortalibus habendi, dominandi cupido, Geldro avitum imperium vindicante Burgundo sua jure emptionis retinente. Primis decem undecimve annis placide tantum arma tentata, sed anno clara iv furor belli efferbuit, ita ut postquam semel itum esset in arma, ad internecina odia ventum sit. Ubique rapin agrorum, frago
res tormentorum, mare sanguine imbutum, vastatione saccadavera urbium cum horrore conspiciebantur. Maritimas velitationes despraelia recensere nostri propositi est. Igitur Geldri undique regionem nostram tentabant, atque homines terriassueti, etiam In ipsis quis proprio veluti nostro elemento, adoriri ausi sunt. Imperatum a Principe civitatibus maritimis, ut bellicis navibus sinum Australem insiderent,quo hostis praediappetensavaritia ardens passim vagabatur. Praefeetus itaque Petrus Leovardus summa ope nitebatur, ut mare praedonibus vacuum redderet, commeatum armorumque vectiaram impediret. Sed Geldrorum animus magis magisque in dies sero omnia magna volvebat. Quorum classis cum septingentis armatis militibus Harde rvico solvens, ausa in Hollandiam transmittere, oppidum Monachodamum per insidias occupare tentavit. Sed Waleriandis rerum gnaris animus sederat, virtutem suam experiri, hosti aquis obviam ire, patriam Jibertatem armis tegere dc defendere Acriter tum dimicatum, advorsa in pectore vulnera, acervi trucidatorum corporum, denique ipsa cadavera adhuc vindictam spirare videbantur. Eia nostris Fortunam acriter prensantibus vi-
58쪽
storia cessit, pluribus caesis, nonnullis captivis. Anno ejus faeculi sexto Princeps noster prosperam contra Geldros
susceperat expeditionem, Arenaco enim occupato cunctae
admoduUrbes ab uno latere Rheni victori patebant sed in medio successu ulterius progredi socrus intempestiva mors non permisit, namq; in Hispaniam profecturus pacem cum
Geldro iniit, sed non diuturnam. Fortuna enim saevire , miscere, ac turbare omnia coepit , sicut res humanae se habent ut prospera adversa sequantur,& nihil stabile firmumque inveniatur. Postquam enim Philippus regnum Castiliae adeptus esset, paucis post diebus non incerta veneni suspicione, Burgi in Granatensi ditione vitam cum morte commutavi . Hinc omnia in pejus labi, de dum tenera Caroli, qui postea quintus appellatus, aetas contemptui es.set, fluctuaretque sine Principe Resp. Geldri occasionem nacti , qui ex commodo suo pacem bellumque aestimabant, arma sumsere,& recuperatis cunctis admodum oppidis, qu superiori aestate amiserant , insuper e po4 uda captis, maria&terras infamibus rapinis vexabant, nullibi victoriae temperabant. Sicut autem rebus secundis in inlescere animus mortalium solet, atq; magna Fortuna licentiam sibi de audaciam usurpat anno sequenti ingenti molimine Amstelodamum superare tentarunt,ut ita ubique opes patriae lacerarent. In Tya flumine propugnaculum, quod rubrum vocabatur, palis compositum erat. Iamque eo occupato urbi imminebant'. Verum Amstelod amensum ea virtus fuit, ut extremi periculi unicum remedium crederent omnia pericula superare, ardenti animo in foedam
fugam hostem pellerent, propugnaculoque dejicerent. Depressit
59쪽
pressit eos haec calamitas, atque per aliquod tempus quietem peperit Verum anno ejus saeculi duodecimo animus inquietus de sui impotens sedari nequibat, sed ad maturandam novam expeditionem contra Amstelodamenses eos incendit . Sed, hic Fortuna civium praevaluit, quanquam hostes, qui ultra mille ac centeni eis confluxeran , ingens illis damnum inflixerint, cunctis navio iis, quae ex tra palorum septa anchoris consistebant, incendio consumptis Passim cum navigiis ferali igne commercia crepabant, atque ipsis vellit aquis flamma incubuit'. Quod infortunium non solum Batavos, sed dc Anglos, Gallosque de Van datos, quorum ibi naves frequentes in anchoris fixae erant, concussit. Non minor tempestas in sinu australi surrexire,
cui rapinis fatigabatur, pro lubidine victorum vicini agri foedabantur, municipia in cinerem redigebantur Gratum tale Geldris bellum erat, quod facile tolerabatur, dum domi rebus accisis, in externa regione ex praeda divitias opes cumularent. Biennio post pactae induciae, sed instabiles , in gravius bellum anno decimo sexto ejusdem saeculi
eruperunt'. Cum enim Princeps Carolus, cujus vernans aetas vix decimum de sextum annum attigerat in Hollan
diam cum imperio accesssset, otii impatientes Geldri cum Alberto Saxone in Frisia bellum cepere Magnis promissis imperium pollicentes nonnulli ex Frisiis, qui Saxonis per
tatu novas res quaerebant, Geldrum incitaverant. Ita Frisia
discordiis civilibus fessa suis armis peregrinum dominum
accersivit. Iamque adeo Geldrus plerisque urbibus occupatis ad incitas Saxonem adegerat, qui, cum eXtrema omnia experiri animus non esset, omne suum jus certis conditionibus
60쪽
nibus Carolo Principi cessit. Hinc ortum Geldro-Frisi curibellum, quod sola calamitate nobi l . Primum de quidem prosperum cum Frisiis praelium, qui suis navigiis, quae tamquam propugnacula eminebant, mare clauserant, adeo ita nec Flevi fluenta nec Testalia summo nostroru detrimento paterent Florentius Ististein ius,primus BuriComes,belli' cis navibus auctus, armato milite circiter trium millium stipatus, magna virtute hostilem classem prope moroe Frisiae oppidum adoritur, vincit, plurimos occidit, caeteros captivos Enchusam mittit, qui diutino carceris paedore adc illuvie pressi, dein ut praedones Praetori traditi passim in.
felici ligno suspensi sunt . Sequens annus, qui eratidiacimus septimus ejus saeculi, Holla fidiae clade memorabili est. Cum enim Carolus Geldriae Dux copias in sentes mistitum conscripsisset ad septem vel octo an illi fuisse vario traditum Sc prope Cunderam ferocissimus praedonum dux Petrus Longus suu junxisset militem, CCCC Chronicon Fri
sae nondum luci datum fuisse testatues viii calendas Quinistit eis classis CL navigiorum vento secundo prima luce Cum toto excercitu aquis se dedit, S: in litora Borealis Hollandior multo adhuc die vecta terrorem ingentem vicinis urbibus
snjecit: ubique cives trepidare, afflictare se, sibi suisque vi ribus dissidere, nihil pensi neque consulti habere, magnitu dine classis sua pericula metiri. Atque adeo ea Enc busema praetervecta subito impetu in Meden blicum oppidum con,
versa nequicquam urbana cohorte repugnante totum in
cendio delevit mi ne domus quidem reliqua esset . Ferro plerique eives perempti, &jusisque sexus. neque aetasi bellis immunis mire t Sola arx adversus hostium furore mira ignium