Libri duo de theriaca et mithridatio ... italico sermone scripti, in quibus velut in tabula quapiam, vera haec antidota componendi ratio, breviter ob oculos ponitur, omniaque simplicia (quorum in hisce antidotis conficiendis usus est) solertissime ex

발행: 1576년

분량: 549페이지

출처: archive.org

분류: 약학

181쪽

I. rememadmodum etiam sapores viribus Et cum Galenus dicat Cinamomum mutari in Cassiam intelligendo hoc de simili. tudine virgultorum, intelligit in alijs quo que similia inter sese esse. Quae coniectura quoq; confirmatur ex eo, quod videamus de folio iam dicto copiam afferri, quemadmodum etiam Cassiseri in Cinamomi folium esset, verisimile esset in tanta abundantia frondium simul etiam virgultorum, aliquid aduehi. Quicquid sit, haec nota certe nos incognitionem inamomi perducere poterit, spemque aliquam facere, vi illud aliquando inuestigemus Galenus etiam ait, unam quamq; inamomi plantam instar parui fruticis producere, ex una radice sex vel septem . plura paucioraquPvirgulta, inter quae maximum non excedat mensuram pedis Romani.

A P. XVIII

ON ero longior hac in parte, quoniam omni ferme spe priuati sumus, nosa liqua loc pobalsamo vero frui posse, cum

182쪽

Galerii quoq; temporib.rarissimurn sue in re modicii etiam illud quod arserabat, mul- tis modis erat adulteratum, idq; tanto artiticio, ut fraus a peritissimis vix depraehenderetur Quid igit hoc tempore et, quo malitia hominu multiplices se uiles tanto-Pere creverunt.Dolendum laq quod for tuna tam utile&raxu Medicamentu nobis

abstulerit. diligenter cogitandu quid es

lius locu adimplere post h. Di imus auteni supra rationes, quare oleum Hyperici illius loco substitui non debeat. Atq; hic illorum opinionem quoq; non recapicndu esse existimo, qui Asaria pro eo accipiunt, mrarietes quada autoritate Galens, libro de com p. Medic secundum loca, cap. 3 ubi Arcialgenes desci ibit Medicamenta sua contra nydropem in quorum compositione quadaait, interdum loco Asari assum opobalia-inum. Sed eo loco non tanquam iuccedaneum pro opobalsamo intelligitur. 9ed potius ut variaretur facultas composim nam ratione opobalsami minus calidum ma- is penetrans quam Asaro reddatur. Nec probatur ille modus substituendi, quando opobalsamum calidum in a. gradu, pro Asero calido in tertio usurpatur. taceo alias

diuersa lacultates quas ambo habent nam

183쪽

Asarum in potu exhibitum euidenter admodum corpus purgat, quod opobalsamum plane no facit. Nec mihi etiam videtur conueniens, succum aliquem pro radice substituere, recordantes eorum praeceptorum iis supra de substituendis Medicamentis tradidimus. Aliqui pro opobalsamo accipiunt oleum Caryophil lotu, quod si extractum fuerit ex propria substantia

ipsius fruct us,&non permacerationem ira oleo simplici paratu, no est rationi contrariti, cum illa pars expressa sit subtilior & magis penetrans atq; odorata, caryophil lubquoq; habeat caliduo siccii in fine secundi

gradus, quemadmodu opobalsamum. Sed multo melius, meo quide iudicio,succedaneum est oleti expressum Nuce unguenta

ria,vulgo Moscata dicta, nam ex Caryophillis oleum sine magna vi ignis per Alembi cum, nisi prius maceretur in vino destillato, elici nequit: cum insuper ignis multu de subtilioribus ipsius partibus auferat. Quod si liquorem ex ipsius planta exudari

tem habere possemus,optimia esset.Oleum vero Nucis Moscatae tantum extrahitur per vaporem vini, sine opera ignis, quare seruat proprietatem eam quae est in ipsa nuce,

eaque est quoque in a gradus fine calida sicca:

184쪽

DE THERIACA, xsicca: eiusdem facultatis, ut vult Serapio , cum Caryophillis. Efficacius itaq; erit hoc oleum, cum non siit ita mutatum, magisque sit aromaticum N penetrans, plane qualitates opobalsami retineat. Venetiis nonnulli acceperunt oleum expres.sum ex seminibus pomi Citrii, alij oleum vetustiis autoritate Avicennae sed in hoc nihil prorsus est aromatici, in illo vero admodum parum sunt qui illius loco sumant Balsamum artificiale, quae tamen substitutio videtur mihi esse nimis affectata, accipiendo mistionem multorum simplicium loco unius, quae absq; dubio multas continent facultates alienas, quama ulla ratione cum opobalsam quadrant. Quare contentisimus oleo Nucis unguentariae quanta fieri potest diligentia ex ipsis nucibus expressis , quod non deprauatum sit cum alijs oleis nucibus contusis iera, quale est illud quod Neapoli passim admodum vili precio vendi solet. Eligendae vero sunt

nuces recentes, pingues, ponderosae, non adustae,quae non sint sine succo,d a vermibus exesae.

Xylobalsamum quoque requirit succedaneum, nam ne hoc quidem in Italiam importatur,4 sorsitan lignum Caryophillorum

185쪽

Iorum non male substituetur, quemadmodum etiam pro Carpobalsamo non perperam fructus Caryophiliorum accipietur. propter rationes superi u commCmoratas. Nam sicuti tota planta Caryophiliorum habet magnam similitudinem cum tota plauta Balsami, ita quoque fructus unius cum fructibus alterius, liquor cum liquore, lignum cum ligno, eandem seruant proportionem. Sed omnes periti rerum sina plicium in hoc concordes iunt, quod loc Xylobalsami Agalochum sumi debeat, id est, lignum Aloes vulgare, non tantum propter graduum in primis qualitatibus sit militudinem, sed etiam conformationem partium, cum utrumque lignum sit odoratum, ambo habeant partes terrestres, in facultatibus peculiaribus quoque conueniant.

Hic etiam aliquid disseramus de Campobalsamo quanquam ad hosce Trociscos non pertineat, ne tamen rursum in simplicibus Theriacae de eo nobis sermo sit faciendus, hic propter eandem materiam aliquid de eo dicetur. Perperam autem fit, quod veri Carpobalsami loco vulgare accipiatur, nam illud idem est quo tempora Diosc. ipsum adulterabatur atque affere-

186쪽

D E T, A, satur de quodam castello Petra dicto, tamenq; simile plane erat Hyperico, sapo rem referebat Piperis. Quare multo faci ius illius loco Cubebam substitui possunt, non quod illae sint verae Arabum Cubebae,&propterea Carpesium Graecorum, sed quia ex sapore odore eorum apparet, magnam inter haec esse similitudinem atque in hac sententia fuerunt Medici Bononienses, Patauinii aliarum celebrium cI uitatum. Sciendum tamen tres esse species Cubebarum, quae peritis simplicium notae sunt, quanquam in officinis una solummodo cognoscatur, e quibus melior illa erit, quae adhuc in siliquis continetur iam sapore odore alijs praestantior

habetur.

DE FOLIO, NARDO

Indicis Myrrha.

A P. XIX. Folium malabathrum sit una atque eadem res pluribus posset disputari: Nam

si descriptionem Dioscoridis

inspiciamus, nullam esse dii ferentiam inver haec duo apparet. Ait enim

187쪽

LIBER I. sMalabathrum esse frondem quandam quae innatans aquae in paludibus India sne radice, quemadmodum Lens palustris vivat. Vnde cum tota planta nihil aliud sit quam frondes, videtur potuisse absolute appellari Folium, hac ratione Medici nunc hoc nunc illud nomen usurparunt, idq; eo magis, quod neque Dioscoride neq; Galenus peculiarem de Folio mentionem fecerint, quod patet ex descriptione Theriacae: nam in ea quam exponitGalenus in II cap. lib.I. de Antidot versibus hexametris,accipitur Folium, in alijs nonnullis Folia Malabathri, ct in ea quae secundum Andromachi iunioris sententiam describitur, absolute Mala

bathrum nominatur. At cum in Diosc. lib. II cap. de viperis, reperiam, ad concilian

dum odorem viperis dijcialiquid Folii vel Malabathri dubium me reddidit an sint res

diuersae cum praesertim Galenus libro . 8. de simplicibus Medicamentis, in duobus locis vocet Folia Malabathri. Saepius quoque videmus in compositis MedicamentiS veterum, assumistodes Malabathra. Vnde fatis certu esse videtur, alias etiam partes praeter frondes habere quemadmodum patet ex in ultis compositionib.Theriace,&Peculiariter ex illa,quae est Andromachi senioris.

188쪽

D E THERIHI, nioris, item Damocratis, Aetii, in qu rum unaquaque accipiuntur frondes Malabathri. Sed hic non est locus ut hanc dubitationem soluam' s,nam quicquid sit, hac

ratione nec Folium neque Malabathrum inuestigabimus quoniam nec unum nec plura simplicia afferuntur ad noS, quae indicare nobis verumFolium autMalabathrum ponent. Ac tametsi video esse quosdam excellentissimos viros nostro tempore, in ea Opinione, quod istae frondes,quae afferuntur instar plantaginis, sed cum tribus solumi nodo neruis, sapore 'odore aromatico,

sint verae Malabathri frondes, adducit no lauibus rationibus , qua confirmantur auto

ritate istius Garaiae, qui nuper librum de

Aromatibus Indiae coposuit, qui&ipse hoc

a euerat, seipsum vidissererentes ipsius plantas dicit nihilo minus ego huic opinioni assentiri nequeo, nam gustus necesse est ut sit verus huius rei iudex. Cumque Diosc. velit, Malabathrum esse odore&sapore simili NardiSpicae,& Galenus quoque dicat, simili mam facultatem cum ardo habere,7. 8 lib. te implic.Medicamentis, imo tanta sit eius cum ardo similitudo,

quod nonnulli citcuti Diosc. vult hanc so

189쪽

lam ob causiam existimauerunt hec polia es se explanta Nardi Indici. Sed si verum fateri volumus, cum no reperiatur in hisce Foliistra neruijs, ut ita dicam, quae vulgo sub nomine Folii Indici circumferuntur, neq sapor nec odor ardi, non video quo pacto mihi persuadere possim, has frondes esse veri Malabathri dicendas. Quod vero Garaias suam interponat fidem , volo quidem ipsius causa hoc non negare, sed tamen hac ratione, ut de mea

sententia non recedam. Nam cum depingat ille frondes Cassi eadem forma prorsus cum illis alabathri frondibus, dicam propterea eas qua huc afferuntur esseCasse ' quod confirmat sapor illarum, plane similis sapori Canamomi vulgaris, quemadmodum antea in inamomi expositione Indicauimus,&quod frondes Malabathri, suae debent saporem odorem Nardi re ferre remaneant adhuc in finibus natalis doli,' communiter ad nos non afferantur GarZiam vero, qui eas in Italia vel Hispania videns, postea in India frondes Maltabathri quoq; conspexerit, deceptu ista similitudine, existimasse, eas quae in Italiam, portantur,prouenire ex ista planta. De uua

tamen e cogitabo diligentius, si librum ipsum

190쪽

ipsum Garetiae,quem nondum viderelicuit. 'militi tu imperatus mihi mon- atio oeneraistarum frondium qW ' thdi uin nominantur quo vulgo Folium 'ς ς bibebatC

sita ista habe ant similimam

ieno adscriptus recte putat pro M

SEARCH

MENU NAVIGATION