장음표시 사용
211쪽
lebet, si reperiatur ad quasdam Theria' as Rapum' 'luestre furpatum fuisse,in al-era vero, sicuti in ista, aptas siue Bunias, iam prorsus eiusdem generis plantae sint 2 credibile est,Galenum semen Rapi ad sum Theriacam usurpasse cum nulla diffe-entiam inter Buniadem dc Gongylidemnstituat:&quonia admodum dii laculteriri potest, quae planta proprie isit Napus, ego uioq; asi ererem, accipi posse sine periculo lamen Rapi non tamen propter autoritatem tantummodo Galeni, sed quia& ipsum prodest contra venena lethalia. Atque eam ob causan saepius Antidotis de praecipue Theriacae admilcetur,ut Diosco rides docet,
Sed eundem quoq; iudicasse Napum esse Rapi speciem, inde manifestum est, quod
statim post Rapum de eo sermonem infe- ira Hoc semen debet esse sapore acri: nam supra diximus una cum Galeno,quod cum ipso adulterabatur Piper longum, propter saporem acrem illi conciliandum. Cuna vero nonnulli pro Napo accipiant,
quos vulgo vocamus aenos, Neapoli M a Rapum
212쪽
D HERO .a, Rapum Catalonense, quanquam nonnihil verisimile sit:tamen quia semen eius paruit, acre est aut propter nimiam culturam,aut quia verus Napus non est videtur melius eis: accipere semen Rapi satis noti, de quo nulla dubitatio vide altero incidit Sed quid velit Andromachus quod dicat Busiadem dulcem, non facile assequi pomam,cum aptusalios nullam dii serentiam saporis in Napo reperiani. Et quinque ista species, quas Plinius enumerat, potius differentia sunt Raporum , nam apparet eum illa omnia couertisse ex .libro Theo phrasti de Historia Plantarum, quae non de Napo,sed Rapoloquitur Interq; illas quin.
que species Uticum dulce ςst quod tamen de hoc, intelligi possit, indicat ipsius radix,quae breuis rotunda est, non ob longa, quemadmodum Cleon eum. Napo. autem longa radix attribuitur. Nisi dicamus Andromachum quoq; eiusdem cum
Galano fuisse opinionis, neque discrimen fecisse inter Napum Mapum in eaq; sententia quoque Plinium suu se, qui proptere a non curauerit apum vocare , quem Theophrastus Rapum nominauerit.Quod sortasse non a vero erit alienum , cum videamus alibi nusquam Bumadis mentio
213쪽
m facere Theophrastum , unde coniiciotest sub nomine Gongylidis compre-endisse &qiliath super Androm chus Wior in sua Theriaca quae in .nde exce-o Pipere longo, eadem est cum and o-
achi senioris accipit semen Nah sy eris,'ii, differentia qui leni inest Rip
iam luestre 'ortens reperitur,sed n6 n Napo, quemadmodum ex Dioscorideianifestum est Scordium si ex Creta vel Ponto haberi osset esset valde bonum attamen in aliis egionibus quoque illo non multo deteri
'ς i modo Higatur id , quod in mesi libus non palustribus ocis prouenit, iii legionibus iacioribus quemadmodii est puli solligatur autem duando oribu si rosertum, jam incipiat semen pi dii ere estque niuersia pii t an sui ter' adices 'ignosam partem quandam illis
Droximam : quoque magis Alsum redo- eat, eo melius est. Ptacque herba viil onota est. A SD opobal amo linamomo in Trociscis Heli chroissatis multa diximus. Agaricum, ut Galenus ulsi, experien-ltia doce non admittit sucum. Hoc num
laque obseruandum est, ut eliga sursi d
214쪽
ue rarae contextionis, tenerum , triabile palbum splendens,quale est quod mina vocatur. Densum ponderosum ligno-sum,rotundum durum nigrum,non o
lum laudabile non est,sed potius a Dioscoride inter venena in 6 libro recensetur. Quod medium est inter haec duo, quanto pluribus notis vel ad hoc ei illud accedit, tanto maiores habebit vires Dioscorides ait, quod in Galatia,Asa& Cilicia in Cedris cit,escinfir imum stabile.Vnde videtur illumi praehendere sitabile, quod tamen antea vi bonum elegimus Itaque lixae vox friabilis recte intelligi dcbet ut scilicet Agaricum sit tenerum, non tamen eo modo, ut quasi aliquod marcidum perseiosum aut leuiter manum admouendo in muIta rusta decedat Debet ergo hoc modo compactum esse in seipso ut digito, aut pistillo aut limaracile in puluerem reducatum maior i illius pars constat ex pul-Da,non neruis&venis, hoc enim durius&l
rauius: si super ne pauca ilis venae, qua: in medio illius apparent, non sint quoque saccidae vel friabiles, quia hanc ob causanitnuoq; Agaricus facile diuellitur:& ita Diodscorides Galenus intelligi debet l
215쪽
rIPE r. Atque ideo non sine ratione ex sententia Galeni superius diximus in praeparati o- ne Theriacae, Agaricum per se solum terendum esse, quoi venae tanquam nullius v-sus abiici possint. At tametsi illi qui Agari eum propterea tundunt cum vino illum irrorado, ne subtiliores eius partes evanescant, non sint improbandi, nihilo tamen minus hallucinari mihi videntur, quoapostea simul accipiant partes quoque lignosas inutiles, quae hacterendi ratione non abiiciuntur, sed ibi remanent ut bonae. Nec satis est dicere quod si accipiamus Agaricum foeminam , non adeste istas eianas nam etsi Galenus eligat foeminam, vult tamen in ea separari istas fibras Imo si non adessent Agaricum non esse probum, quemadmodum diximus eius probationis indicium esse. Ne vero deperdatur particulae subtilissimarinter terendum, cauere id possumus eo modo quem Crito docui, de quo antea locuti
216쪽
Thure, Dictamnoahapontico, Stoechade, Marrubio, Petro. selmo, Calamentho, Terebinthina, s in-
De Myrrha, Costo,Croco Casia, Nardo Indi se Iunco dorato, abundesatis tractauimussupra in Tracs ed chrois se Ipssin nigrum,quod ab Actuario vocatur Pipe commune, debet esse ponderosum, crasia situs, cortice subtili, non nimis a crispum, plenum, noli si labila nigerrimum, .selectum ab illis stranulis marcidis aeuibus, quae in illo reperiu-tur,quae apud veteres Brasmi nominabantur, ut Dioscorides tradit. Nostro tempore inuenitur quasi perfectum,sine omni ruga, facile comparari potest. Nitor
217쪽
LIBER I. 3Nitor Thuris ab Andromacho accipit, quam dictionem perpendens Galenus, ta-dem concludit potius esse Epithetu aut B- prictatem aliquam, quam speciem Medicamenti. Nam in duabus descriptionibus The iaca Andromachi patris riiij, nulludiscrimen apparet, nisi quod et drachmae Piperis longi in 6. drachmas Piperis nigri sint mutatae Min Theriaca Andromachi iii, nioris rhus accipitur nulla facta mentione debitore Sed quia Andromachus seni o versib. describebat suam, voluit addere ad Thus, Nitorem quod nihil aliud significat quam Thus purum, syncerum, sine omni immunditia . notas nimirum perfecti Thuris .Quae figura a Graecis vocatur εν διὰ δυο cum una aliqua re per duo exprimitur qua utitur quoque Petrarchain illo
Vnde ruebant in maximum periculum virio arma. Id est,armati viri.
Sic hoc loco Nitor Thuris idem est, ac si dixisset Thus nitidum . quod ita clarum est, ut non sit necesse pluribus de eo disputare. Adulteratur Thus cum Resina Pini Gummi. Quod tamen facile dignoscitur, quia Gummi admotum igni non praebet flammam,&Resina statim in fumum dissi. 11 3 Patur.
218쪽
DE THERIACA, patur. Depramenditur praeterea fraus ipso odore diuersum aliquid redolente a Thure legitimo, prestantissimum est na
sculum, quod natura rotundis granis con
cretum est:Tale est integrum, album, vii
frangitur quasi pingues idque ex Arabia
affertur. Qiuod vero ex India venit, rubestit. aliquid lividi coloris habet, atque
arte quadam ita in rotunda grana formatum est cognoscitur autem ex colore quia inueterascens planErubescit. Dictamnum ex Creta ante paucos an nos ceptum est copiose cum omnibus illis notis, quas Dioscorides illi attribuit apportati detecto errore isto pharmacopeorum, qui eius loco sumebant Dictamnum album vulgo dictum,quo utimur intra corpus ad vermes necandos. Afferuntur autem ex vera plantatam stodes quam folia. Nec nos moueat quod Dioscorides scribat, Dictamnum nec florem neq; semen producere. quia locus ille mendosus est, ut nos probauimus a. lib.nostrae Methodi cap.
cum Theophrasto diximus legenduesse Dictamnum quoad flores semina in medicina non usurpari. Quod nos admonet de hac planta esse sumendas frondes: sic phacinacopaei facere solent. In Rhu
219쪽
ex terra erutum fuerit,excoquunt ad extrahendum succum, quo facto succum quasi ex Rhapontico sitne adiecta aqua per se ex tractum kradicem ita coctam antea tan quam adhuc crudam, bonam vendunttvnde opus est magno iudicio,quo natiuam a cocta discernere queamus. Quod facile potest ab illo fieri, qui semel tantum crudam diligenter contemplatus fuerit cocta enim per totam substantiam magis rara, nec ita densas compacta est, in gustu non praebet tam validam astrictionem qu lem habet cruda Praeterea breui tempore solet foraminibus exedi Idem de
Rhabarbaro Mesues dicit unde nonnulli existimarunt haponticum Graecorum 4 Rhabarbarum Arabum esse unam eandemque plantam.Sed hic locus non est
ut hanc controuersiam discutiamus. Satis est scire, Rhaponticum legitimum ceptum esse afferri cum illis notis omnibus quae Dioscorides illi assignat, dit Ferrea Rhabarbaro sitato. An vero haec it se rentia inde tantum oriatur, quod distent
ratione soli,&alioqui sint eiusde generis,
220쪽
DE THERIACA, aut qu5d sane specie sint differentes, nunc tanquam nimis longam disputationem o--ittamus. Neque opus est hic de succedaneo loqui, quandoquidem veru sine multo labore,qui modo velit,Venetiis inuesti are poterimu .Quod si eius loco Rhabaria
arum etiam substitueretur, parum, meo quidem iudicio,aberraremus.Nam tamet.
si magis aluum soluatquam Rhaponticum, non tamen in tanta copia hic accipitur. ut hanc suam facultatem exerere possit, quemadmodum in Agarico quoque accissit He alias, secudum Paulum Auscennam, magnam inter se similitudinem ha
Optimum est non cariosum, quod in ter mandendum sit mucilaginosum, leuiter astringens colore pallido, aut prope accedat ad colorem Croci Crudum Rha- ponticum affertur radicibus oblongis,non adeo crassis ut Rhabarbarum, sed colorem ferme similem obtinent. Vulgus pharmacopaeorum pro Rhapontici radice accipi tint Centaurium maius Dioscoridis. quod idem fit apud nonnullos, qui nimis perti-riaciter Barbarorum sententia inhaement Neapoli,sed eo niagis repraehendendi sint, quo minus perhorum Medicorum hac in Parte