Libri duo de theriaca et mithridatio ... italico sermone scripti, in quibus velut in tabula quapiam, vera haec antidota componendi ratio, breviter ob oculos ponitur, omniaque simplicia (quorum in hisce antidotis conficiendis usus est) solertissime ex

발행: 1576년

분량: 549페이지

출처: archive.org

분류: 약학

291쪽

tre Est L DTuiusuis, semper eligebat quod duorum

annorum esset, tanquam melius interrecens vetus . taleque etiam nos accipere debemus Apud nos enim multa quoque genera bona metuis reperiuntur, gio pri misco mendatur Manfredonium, qui locus prope montem Garganum est situs . cuius

pars quae urbe in re picit tota plena est Thynao, Rosmaratro, Thymbra, Serpitio,imo per tria milliaria in planici nihil aliud nisi Thymus conspicitur, in tanta abundantia, quod pauperes fasces inde collectos in urbe vendunt, ad instruendum focum:&panis

in furiam, sine alio ligno cuius ibi alioqui

maxima est penuria, non excoquitur. Lau

datur etiam Tarentinum, quod ibi quoque Thymus copiosissime crescat. Et ita respectum horum generum nusquis ueiudicare poterit, de aliarum regionum melle, an laudabile sit nec ne de quo nunc videor satis multa dixisse,

AN THE,

292쪽

E THER CA

THERIACAE

massa cum Sacchar quoque post pr parara

necne.

Ap. XXXI.

V Ag si vi aliquando ex Imperato , an putaret heri cana cum Sacchar quoque, confici, propterea melio- -prem reddi posse, cum Andromachus eo tempore, quo nondum Saccharum fuerit repertum, Melle uti coactus fuerit, Mincertum sit, num ipse quoque eam cum saccharo in massam redegisset, si illud temporibus istis inuentum fuisset Neq; hoc ratione caret , nam inter alios usus quos Mel in Theriaca praestat non si 'ostremus, quod amaritudinem simplicium sua dulcedine contemperet, quare hoc mo. do illa adhuc multo suavior, ut proprie dicam, minus ingrata gustui esset futura, cum Saccharum sit dulcius Magis acceptum quam MeL quia pra tepillam dulce-

293쪽

LIBER I. ut

dinem non adest acrimonia illa neq; etiam lentor, quae duae qualitates efficiunt vinescio quid insuaue in palato occurrat. Sed his c rationibus ille respondens, existimabat

Andromacluim, tam eis uestempore ac

chari usus fuisset iam notus , nihilominus Mel potius quam hoc accepturum fuisse, idque propter plures causas: Quarum pri aest, quod me videatur esse nullio magis

idoneum ad conseruandas species in The riaca, quam est Saccharum, idque propter maiorem suam viscositatem, quod itanus resoluatur ipsum, quod etiam in causia est, quo minus pulveres quoque ita celeriter dissoluantur Altera est , quia mel est aequabilis consistentiae, nec modo liquescit,

modo indurescit, sicut Sacchar accidit

Quae quidem aequalitas magni est momenti ad conseruationem ipsius Antidoti: cum Saccharum longiore temporis pacto in se ipsum constringendi, magna ex parte facis durum reddatur vasi adhaereant eius frusta quasi sexangula, in quam formam redactum a pharmacopaeis vocatur conditum,&eiusmodis acto duorum annorum, vel paulo ulterius fieri solet quare ea quae cum ipso erant in unum corpus redacta, quoniam id quod ipsa conseruare de-R uerar,

294쪽

D E THERI a C l, buerat , periit, omnes suas vires quoque. amittunt. Nam obseruatum est, quotidie adhuc obseruatur, omnes Antidotos quae cum Saccharo parantur, non esse ultra duos annos cilicaces quanquam accharum si parum coquatur, diutius liquidum seruari polsit, ita tamen situm quendam contrahit, unde malum odorem acquirit. Atq; ideo neq; nimium nec parum coctu Saccharum, nobis usui esse potest,&vtrurnq; species corrumpit nam illud conditur, ut dici solet , propterea ea exiccat, hoc vero mucorem contrahit Mearum qualitates labefactat. Praeterea hoc ex Arabib. ratet, quibus Mellis Sacchari natura Probe cognita fuit, qui plura Electuaria&Antidota cum esse quam Saccharo com Posuerunt, inprimis quae diutius durare

debebant conti a Syriapo omne cum Saccharo parabant, quoniam eorum usus tantum erat annuus quemadmodu etiam quorundam Eleictuariorum suauium, quae pro Pterea etiam singulis annis renovari oportebat. Et sic gratificantes potius palato, surParunt Saccha um,modoper se Limpliciter coctum, modo assumentes ad aliquem Syriapum,sicuti Rofatu aut Violatu, qualitate

istius quoq; succi tamen permanente inte-srar

295쪽

RE gra vel interdit Saccharii ex aliquo codito, ut sunt species Myrobalanoru Contra vero relicto Saccharo potius Me usurpabat,propter duas potissimia causas una erat, quando upiebant compositu diu durare altear, cum non solum ad massam ipsam Melle clivolebant, ut facilius puluere reciperet, sed etiam ob eius dulcem nonnihil etiam acrem qualitatem, propter quas multo validiusquam Saccharum abstergit. Itaq; nec Theriaca, neq; Antidotus alia celebris cumi Saccharo, sed Melle potius selecto, de quo antea diximus, estpraeparanda.

DE NOTIS PER FG

CAP. XXXII.

UT 'AM WAra theriacam omni diligentia paratam habuerimus, insuper videndum est,ex quibus notis ipsius per ' fectionem posisimus colligere: quarum quidem multae sunt inter ueillas praecipua, ut illis exhibeatur, qui vel Per o vcnenum sumserunt, aut a venenato

aliquo

296쪽

aliquo exterius sunt laesi de quo supra quoque locuti sumus: Nam eiusmodi hommes auxilio Theriacae siquidem fuerit legitima, nunquam moriuntur , sed ea vim veneni semper retundit idque ab imperatoribus&Regibus crebro in condemnati adulti iniim supplicium , experient a verum esse depraehensum fuit. Nobis vero in gallis gallinaceis qui a serpetibus venenati, prius sint demorsi periculum facere licet. At

teram notam satis quoque certam tradit

Galenus a. cap. de Theriaca ad Pisonem: Quando imirum Medicamentum pur gans propinetur alicui qui prius Theriacam adum sit, idq; plane nihil euacuat, indicare eam esse praestantissimam: coiitra, si Medicamentum aliquid eduxerit, Theriacam esse malam Madulteratam. Cum perfecta plane rumpat, Mauserat vim purgantem a Medicamento. Quanquam in eodem libro cap. prius Medicamentum . deinde Theriacam propter eundem experiendi modum exhibeat. Vnde collegimus utramque rationem non esse improbandam quamuis Aetius huius postremi modi tantum faciat mentionem: atque alium insuper adiungat, offerens scilicet pondere duorum scrupulorum pii

dissiluti

297쪽

I. 13a dis luti in aqua, Cani, aut Gallinar,vel O lumbae, statim pollea addens Theria cana magnitudine Nucis Pontica dissolutam , in aliquo liquores quod si laudabilis fuerit, nihil inde incommodi animalibus

sequetur.

Praeterea obseruari debet, an eius con sistentia sita qualis, non in grum mos separata, vel dura aut liquida nimis Secundo, odor non it rancidus, aut alternisfcctoris particeps neque magis odor unius simplicis appareat quam aliorum omnium : Sed potius de omnibus odoribus eorum quae ad illam peruenerunt quidem tertius it resultet, ut vel inamomi, vel Castorei aut alterius simplicis Medicamenti, ne mini imum vestigium odorando reliquum sit Tertio, sapor sit nonnihil amarus, non tamen multum nec vinum sapiat, quod fera solet, quando me non fuerit bonum quei ad n odum etiam nimia amaritudo ex nimis vetusto, praeter modum cocto melle contrahitur praeterea non siit acida: cuius rei causa est panis, in Trocilcis viperinis si non bene fermentatus, vel exiccatus, vel in nimia copia assumtus fuerit quod etiam a vino corrupto foeculento, neque durabili accidere solet: nam si inueteratumi ama-

298쪽

DE THERIACA,&amarum factum est, Theriacam quoque nimis amaram reddit.

riaca duret.

CAP. XXXIII. N exigua quaestio est de a

late Theriacae . Nam olim quoque antiqui Scriptores in suis Antidotis quatuor quasi partes statum considerarunt: pueritiam, vigorem, senectam,& decrepitam aetatem δε quanquam de posterioribus duabus quasi certi simus, nam Galenus in libro de Theriaca ad Pisonem cap. 14 videtur quod ad similitudinem aetatum in homine, senectutem eius collocet in annum 6o in sequentes decrepitam nihilominus determino sua pueritiae aut fantiae non ita constat. Quod tamen maioris momenti est, nam ut ex Galeno colligitur, definitur tempus illud, in quo ipsa acquisiuit perfectam concoctionem .sermentationem,anti quod ad usum transse

ii non debet. Hoc est eodem loco Galanus

299쪽

duodecimum via de intelligitur, postillum annorum numerum , recte tum demum usurpari Theriacam posse. Additia men interdum quinto aut septimo anno quoq; sui fuisse,idq; nimirum, quando necessitas rearebat,Medicam etiam hoc quanado esset potens admodum & validia: Quen admodum accidere solet in eiusmodi casibus, qui praesentem morte minatur, ut sunt morsiis animalium venenatorum, aut hausa venena At de aetate Theriaca loquens Aetius dicit, spacio duodecim me sitim concoqui eam iniri additq;, eos qui voluerunt ut adhuc validiore&potentiore Anti. doto, post primu quoq; sepe mensem usurpasser prasertim in illis quia venenatis bestiis demorsi, aut aliquo Medicamento venenato fuerant infecti & causam subiungit, quia probabile sit, in periculosioribus malis, Antidotis illis, quae in suo maximo

consistunt vigore, potissimum subueniri. Ex quibus verbis Aet ij, primum apparet, magnam inter ipsum Galenum esse diversitatem, nam ubi Gai duodecim annos. hic totide menses tantum odo ponit. Vnde quasi certo aftirmari potest, in alterutro autore textum esse deprauatu, nam Aetius in princi-

300쪽

I HERI A C A, principio huius expositionis inquit, selo qui ex sententia Gale, ni nec verisimile est eum ex alio loco, qui ad nos non peruenit, haec desumsisse, cum contrarietas nimis sitan agna. Quid igitur erit dicendum Maecsane quaestio non exigui est momenti, non solum propter Medicos, ut suo tempore v- tantur Theriaca, sed pharmacopaeo quo que quorum gratia potissimum haec scripsimus, ne scilicet eam vendant,antequam certi sint, quod nihil inde corpori humano detrimenti inferatur. Ac apparet quidem primum Galeni verba esse deprauata, cum idem affirmet in lib. de usu Theriacae ad Pamphilianum , ubi vocat Theriacam recentem , si modo annum tricesimum non attigerit, infra quem terminum dicit esse se utilem ad venena tam interius assumta, quam ex morsibus vel ictibus animalium

Venenatorum exterius inflicta. Sed ex altera parte communis usus contrarium monstrato nemo enim ultra

annum elapsum ab eius usu abstinere solet nonnulli etiam post dimidium annum vendunt, Essetque nimis molestum, si aliquis pacto duodecim annorum Antidotum hanc priusquam eam usurpare auderet intactam retinere cogeretur cum ali

quis

SEARCH

MENU NAVIGATION