Theologicae institutiones cum recta naturali ratione ut plurimum consociatae opera et studio A. Palma Cherubini

2쪽

. INSTITUTIONUM THEOLOGICARUM.

LIBER SECUNDUS.

Demonstrata, et vindicata in superiori . libro , et Bra

. San pluribus verbis, quam instituti ratio postulabat, adversus infideles omnes, Veritate nostrae Sanctissimae Religionis Christianae , licet in genere, tempus nunc est, studiosissimi Iuvenes , ut animum, et Vires omnes eo vertatis ad refellendos salios Fratres, qui contra puram Christi doctrinam rebellantes vel inconsutilem Christi vestem, Ecclesiam scilicet, Scindere sunt conati, vel salsis doctrinis non pauca dogmata depravarunt. Necesse est nunc , ut jam ab initio Vos monui, pressiorem Dialecticae stylum , si non deserere , moderari tamen in hoc altero libro , quem pertractandum aggredimur, de

locis nempe Theologicis. Dixi si non deserere, quia

3쪽

- 4 Insiis. Theolog. Lib. II. de Loeis Theolog.

non pat v' usu , et nutilitate adhuc potAt esse Dialectica ad statuendum sontem , unde fas , ' Theologum sua argumenta depromere ad firmanda dogmata, et Haereses prostigandus. Id fortasse vobis displicet': sed recordamini , quod non amplius philosophiae, sed The logiae modo datis operam. Eja ergo , renovate vires, et quo animo iacepistis , eodem durate. a. Nomine Locorum Τheologicorum. intelligimus sontem , unde Τheologi 'sua argumenta desumunt ad stabiliendas , et vindicandas fidei veritates. Etenim cum Theologia sit scientia et quidem omnium nobilissima,

i et sublimissima, quia cominus contemplatur ipsum sontem luminis , et omnium Creatorem, Conservatorem, et suturum Glorificatorem: cumque , scholastica praesertim, nou simpliciter asserit, sed ex tutissimis principiis suas deducat veritates , inde sit , ut absolute indigiat argumentis , seu rationibus , quibus Suum expleat mu s. iSed agit. de Doctrina Revelata , .quae Supra humanam rationem sua dogmqta tradit , sectis . enim nou suisset nece A., Ergo praeter humanam strationφm laus qua rendiis est, unde Theologi Sua argumenta desumant. i

3. Sed quinam i eriti iste Fons 7 Res per se clarissime patet. Est ipsa. Divina, Revelatio : Est insallibilis Dei auctoritas , qui quoniam persectissimus est, et umnipondi, ac sallere nescius, nullum relinquit locum dubia adi de veritate illorum , quae revelare dignatus mi. Ergo uilicus sons est ipsa Divina MVelatim 'nna . Verum quia quae Deus. revelavit, alia Scripturae tradita suerunt, alia voce tantum . . parentibus in filios

sunt triviamissa, ut mox videbimus et ideo duplicem di-

4쪽

Pura. I. de Sacra Scriptura seimus Theoli leorum argumentorum Dialem vetuli duplicem nostrae Fidei r ulam Staram scilicet Script ram , et Divinam Apostolicam Traditionem. 5. Utique per se satis est duplex iste sons. Sed quia Saepe , imo quasi semper , sacrae &riptura legitimo, et

intillibili interprete indiget; sicuti et simili insallibili Iudice indiget doctrina tradita ; ideo tertius Theologicus

locus est Ecclesia , eui clarissime Christus ipse adpromisit insallibilitatem. Et merito quidem: nam ubi lex vel dubium exhibet sensum , vel in sciarum salsum d torquent novatores. spiritus, procul dubio interprete mPus est omni auctoritate , et infallibilitate praedito. Ergo' tertius Theologicus locus est Ecclesia. 6. Et quia Ecclesia vel considerari potast. in Conciliis Oecumenicis congregata , vel repra-ntata a Roma no Pontifice legitimo Petri , et Christi successore; inde sit, ut alii duo, habeantur Theologici Loci, Concilia scilicet Oecumenica, et Romanus Pontifex. . Sed et Concilia , et Pontifex maxime in determinanda doctrina voce Tradita , sive Traditione divina Α-postolica , et in secernenda a salsa , et ficta, utuntur doctrina sanctorum Patrum, ulter proinde sequitur locus, unde Theologi sua desumunt argumenta, nempe mu- ctorum Patrum auctoritaS.

8. Quandoque, cum sermo erit de secto, Theologi uluntur quoque Historia; et quandoque. etiam Doctrina Theologorum Scholasticorum, canonis tarum , et praesertim naturali ratione, qua ex veris sontibus , ex Scriptura scilicet, Traditione, Ecclesia, Conciliis, et Decretis Summorum Ponliscum , veluti pro corollariis deducunt

5쪽

6 IasM. Theolag. Lia . n. is Lotas Theol. veritates ad Fidei dogmala proxime accedentes. Et inde factum est, ut usque ad decem a nonnullis Loci Theologici numerentur quibus tamen' non eadem vis , et robur tribuendum est. Quippe proprii sontes sunt Sacra Scriptura , et Divina Apostolica Traditio. Ecclesia sive ino,neiliis Oecumenicis, sive repraesentata a Romano PO tifice, media tuta praebet ad statuendos veros libros sacrae Scripturae , et ad secernendam Traditionem Divinam ab humana , nec non ad intillibile judicium serendum de Vera sententia utriusque Revelatae doctrinae. Doctrina Sanctorum Patrum inservit Ecclesiae ad recensita sua munera exequenda. Et idem quodammodo praestant semientiae Theologorum , Canoninarum , et Historia. Ac tandem ratio naturalis inservit, ut disimus, Theologo ad Futa conclusiones rite deducendas. Itaque sit

6쪽

PARS PRIMA.

s. Plura in hac priori parie a Theologis investigantur,

et vindicantur. Nos illorum Festigia Sectantes primo verba faciemus de genuitate librorum tam novi, quam Veteris Testamenti. Secundo de doctrina Revelata , quae in illis continetur. 3.' de Canone Scripturarum Sacrarum. 4. ' illarum integritate: 5.' de variis version, hus earumdem: 6. ' de intelligentia, et sensu earumdem: Et tandem de Sacrae scripturae Auctoribus. Sit ergo.

De genuitate librorum tam Novi, quam Veteris Testamenti. xo. Non desuerunt, et utinam desint modo, qui genuitatem denegarunt multis libris tam Novi , quam V teris Testamenti, et praesertim Pentateucho, quinque scilicet Moysis libris, qui sunt Genesis , Exodus , Leviticus, liber Numerorum , et Deuteron omium. Contra hos omnes nunc agimus. Et ut facilior nobis vri aperiatur , primo servio erit de libris Novi Foedetis. Sit

7쪽

s Insta. Theolog. Lib. II. de Locis Thes.

' , PROPOSITIO 1.

Libri Nori Foederis genuini sunt , non m yposui. ar. Prob. I. Nullimode dubitare fas est de illorum

genuitate librorum, qui semper, et continuata Frie aetatum ab omnibus constanter tales habiti sunt. Quippe nulla alia de causa Ciceroni, aliisque Auctoribus sua cuique opera certo tribuuntur, nisi quia ita semper o ni tempore constanter illis tributa sum e. Et merito Ffidem; secus enim prorsus actum esset de quacumque a

squa veritate. Sed res ita se habet respectu librorum Tovi Foederis. Ergo genuini ipsi dicendi sunt. Minor ex se patet. Etenim nedum Orthodoxi ab aetate usque A-Postolorum , si saerunt Ignatius, Policarpus discipuli Ioannis Apostoli, Papias, et itu omnes deinceps in omni Saeculo usque ad praesens sic pro certo crediderunt, et tradiderunt; sed idipsum nusquam inficiali sunt Haeretici, nec ipsi eliam Gentiles. Et quidem Haeretici varios docuerunt errores, at nunquam ausi sunt denegare genuit tem Libris Novi Testamenti, et aliis, quam Christi Apostolis, illos adjudicare, etsi maxime eorumdem auctoritate praemerentur. Ethnici, uti Celsus , Iulianus Apo- Stata , et alii vexarunt quidem nostros Sanctos libros; at nusquam dubitarunt, suisse ab illis conscriptos , quibus

tribuuntur.

II. Prob. II. Libri Novi Foederis magna ex parte sunt, Divi Pauli Epistolae, in quibus veluti summaeontinetur Doctrinae , et gestorum Iesu christi, et quibus saepius urgentur Haeretici. Ergo si ab aliquo rm-

8쪽

Pan. I. de Saraa Scriptura. spouore editi suissent Libri Novi Foederis maxime suissent Paulinae Epistolae. Sed quaero, fuerunt ne ab aliquo imposiore suppositae , Paulo adhuc vivente, an Vero post mortem ejusdem 3 Si illud, certo id latere non potuisset Apostolum propter intimam consuetudinem, quam habebat cum Ecclesiis quibus datae suerunt, et propterea reclamasset contra imposiorem; et item illius Discipuli non

cum tanta religioue servassent, et ad posteros transmisissent. Sed Apostolus non reclamavit, et discipuli ma-aimo honore , ut par erat, retinuerunt, et docuerunt.

Ergo etc. Sed nec alterum dici potest: quomodo enim desancto Apostolo , persuasum sieri poterat tot nationibus , et quidem eruditis, et prudentibus , et maxime Romanis , datas sibi fuisse a Paulo' Epistolas , quas ,

illo vivente, nec acceperant, nec legerant, praesertim cum non pavea tu illis occurrant, quae honorifica ipsis non erant 7 concludendum igitur etc. Variae ObjectioneS.I3. Plura adduci solent contra nostram Thesim praesertim a Gentilibus e sed quia parvi momenti omnia ipsa habenda sunt , ideo simul asserimus , et breviter resol-Vimus. Itaque dicunt primo i qui a vobis auctores dicuntur Librorum Novi Foederis , prorsus rudes erant, et inalphabeti, erant enim pauperes piscatores. Quomodo ergo libros conscribere potuerunt 8 Alii ergo hauc excogitarunt imposluram. a.' Testimonia veterum non sufficiunt, ut certi esse

possimus , Libros Novi Foederis genuinos esse, quoniam salsu delecta suerunt. Elenisti hoc ipsum credebant, et dicebant de multis aliis libris, quos lamen postea omnes,

9쪽

10 Lassit. Theolog. Lib. II. de seris Thelog. et ipsa Ecclesia , suppositos declaravit; uti sunt Evangelium secundum duodecim Apostolos, aliae Epistolae disti Pauli, alia Apostolorum acta , et altera Apocalipsys. Ergo eadem impostura , aut saltem error timendus est quoad caeteros libros. τ

Biblicis contenta, quae revera in ipsis non reperiuntur, uti praesertim. Estota Probi nummiaiarii. Ergo saltem mutilati, aut corrupti dicendi sunt; et propterea nullius

auctoritatis.

rica est, ut narrans sit indifferens, et nulli parti favens. Sed quomodo indisserentes Auctores Librorum Novi Foederis , qui omnes discipuli fuerunt Christi Nazareni, et . adeo illi adhaerentes , ut vitam pro illo dare ausi sintpCausa ergo erat communis; et propterea Mellis , me daciis , et imposturis reserta existimanda est illorum narrario , cui eadem fides nobis praestanda est, quam h

bemus narranti suas actiones.

aliqui sucis mira et portentosa enarrant, dum alii coaetanei eadem sileant, maxime si id intersit historiae , quam scripserunt. Sed Historiographi Hebraeorum praesertim Philo , nihil omnino dicunt de factis tam miris, quae in libris Christianorum leguntur , licet ipsa maxime colligata erant cum historia , quam Scripserunt. Ergo salsa , et ficta sunt habenda. Tandem. Imperante Anastasio Evangelia emendata fuerunt. Cur quaeso Cexto vel quia genuina non existimabantur , vel quia jam essentialiter erant corrupta

quomodo igitur nunc illa genuina dicere poterimus '

10쪽

Pars II. de Sacra Serimura li

4. Respondetur ad omnia. Et quidem ad primum dicimus, quod nullus ex Apostolis erat inalphabetus ,

licet aliqui fuerint piscatores , quoniam omnes Iudaei summa cura studebant suis legibus , et Scripturis , quο- circa tam ignari, et imperiti esse non potuerunt Apo-εloli , praesertim ex quo quotidie audiebant coelestem 'Μagistrum Christum , cui nullus certe negabit maximum ingenium. Et quidem doctissimus erat in lege Iudaeorum Paulus, qui plures scripsit Epistolas ; Lucas erat Medicus , ac Philosophus et Mattilaeus sedebat ad telonium. Quomodo ergo omnes ill iterati 2 Cauturum duo

distinquenda sunt in Libris Biblicis , doctrina scilicet,

quae narratur, et stylus , quo narratur. Doctrina, quae

tu omnibus par est, non erat illorum, qui libros scripserunt , sed illis Divinitus revelata ; Slylus autem est Varius , simplex scilicet , medius, et eruditus, prout suerunt Scriptores. I S. Ad secundum dicimus, quod potius favet nostrae thcti , quam ossicit. Cur enim aliqui libri rejecti, et expulsi fuerunt, et alii non item p Quia procul dubio

inter genuinos ab imposioribus , aut saltem a nimis simplicibus , alii quoque intrusi fuerunt. Ergo Sicula exclu- sio istorum arguit non fuisse genuinos , ita contra arguit inclusio , et approbatio illorum.16. Ad tertium respon mus , quod Veteres , quia forsan tempus ipsis deerat, testimonia Scripturarum non ad verba , sed ad sensum proferebant; et quia memoriter ; inde factum est, ut aliqua varietas habeatur , Verum non sententiarum , sed verborum , et quandoque

etiam libium pro libro laudabaul. Quod autum perliuet