장음표시 사용
131쪽
ioso vapore deleto, modo exercitationibus&plusci rebris via. lis laborat, 'calore adaucto, modo, ab ira, modo, adcu in m sione quavi externa, ianguine ilicalescente. Quo digi '' tu intemperies ipsa nonnunquam spirituosam dunta rear inuadat partem, nonnunquam etiam ipso humores, T iis omnibus huiuscemodi febribus, si diu perdurauerint, hectica superueniat febris, nemini obscurum existimo Ditemadmodum ergo ex deustione accedi
tur febris, ita nonnulli saepe ex frigore refrigerati ve p. heis.
hementer toto corpore sunt. Aliqui vero etiam perie uehemina.riit. Sed hi omnes etiam doleant, ne id quidem latet. Dolet etiam maximem circa unguium radices o qui xx rigore ingenti vehemcter perfrigerati, celeriter sese calfacere properarunt. Quam quidem inaequalem in Doloris eris. temperantiam, qui videat aperte quis esse caussam do hi, esse ina goris, non est, de caeteris dubitet nec si sima ut rigeant
febricitent aegrotantium aliqui, sentiatij humorem P μ' - - pituitosum, qii frigidus est, mistum amarae bili, quiest , iude se,
calida, moueri per sensibilia membra ut inlepialis se brembribus, in quibus simul ambas qualitates contrarias intra corpus aeger sentire videtur: quum nimirum casi
dum ipsum&frigidii per id genus febres,teiluissimis
portiunculis aspergantur,adeos misceantur inuicem ut ne minimam qui de unius sumere possis particulam in qua alterum, non siit comprehcsum. In ipsa tamen accessionis inuassione, nonnulli rerigent restitiunt, alvintus quidem, in ipsis visceribus, Diagnu iacenditani: in externis autem partibu; frigus maximum sentitit. Ac tale febres sunt, quae Graece typiriae vocantiir, atque ardentium febrium quoddam perniciosissimia genus. Quin etiam iis qui rigetit, nec tamen febriunt, inaequale temperamentum adest. Rarum tamen est id syna nil se, ploma licet tum mulieribus, tum viris quibusdam ac febit quih cidat , ubi aut deses vita, aut continua ciborum copia accidat.
Praecessit. Porrb antiqtus iacinoi ut videtur ita est a
132쪽
fectus, inua neci adeo ocios , nec in victus saturitate Vete es fuisse tunc viverent. Unde factum est, aeripserint veteres ternae ridere' naedici, rigori febreni necessarib superuenire tanaetsi pentini ero rigore ni viderii rus , quem nulla sequuta VipQx sit febris L imponitur autem ex hac intemperie Scarebit quae febrientium et: heptatus Appello ita rebre illam, Heptata febris cui ambo semper simili accidit . Nam in qua rigor qui qua dic. r praecedit febris sequitur, veluti in tertianis: quartanis, hanc epialam non voco . Ita ex duplici inaequali intemperi heptatus con ponitur , at ii etiam aliae rei Cr xe' i qmi in nristi bi es praeeci hecticas. Pariter: qui particular
Vicas.constare licti iti cum tam occlunt morbi,hi quo omnes cuni ex dus licitans temperamento inaequali consistunt ut cancer, erysipe ni in Clas carbunculus herpes,cedem a phagedaena, at gre- na: differunt tamen pro ipsa fluxionis diuerti a te. Si
ei es in quasi quidem qualis fluxio tuerit talem praeter naturam tu-
de Optima corporis constitutione. Liber unias Vandoquidem temperamentum ex calido frigido, humido,&sicco,definitu congruenti mensi iasu par sura sinitiarium membrorum existit sanitas: nostri aut Vmsem h*queia , orniitibus iis consti lictio, positione, magnitum dine figura, o partium numero constituitur cocede irdum iure est,corpus aliquod licet ex phirimis optimelcm petatis particulis compositum sit, secudum tamen ipsarum magnitudinem,aut numerum, aut figura auriniat uiam inter se connexum nonnihil posiste vitii con-
Notio c5is. 'ruehere. Porro,ut communi notione e ordiam ursa Saluberi inuini luberrimum corpus omnes uno ore laudant mecnoia ce quod rectuυ κτικά, ocrci vocant: hoc est optimo habitu praeditum: idq; ad unam, eandem rem respicientes. Quippeonianum ipsinis corporis pateticularum funistiones esse robusta aiunt, nec a morbi feris causis facile vinci posse. Caeterum quum ipsae particulae functio-
133쪽
nes seci initi in artiram prompte obeunt, sanitas stri sanitas i Vbi vero id cum quodam etiam robore praestant o do dicatur,nus habitu dicitur . Comiane autem viri fas est 'iaon
facii morbis succumbere . Quare bonus habitu ovi
nium illa caluberrima costitutiis egistic, quam uniuersi percupiunt cuiui accidens remensura est in obeundis functionibus strenuitas, at preon Latia . Qua rationem erit bomi habitu appellatur Meminiis au oportet, nostra corpora ex miscella quatuor elemetitorum, uo ciet
constare, varias i eis e partium temperaturas et ad haec uin miscella.ssingulis organicis membri unicam ine Teirticulam , Institimeteritu cu Loca actionis causa tribuitur: cuius gratia reliqua id grumii 'incomnia creata sun , quaerorum complent instrumentum . ara bus praemisiai, ecle prini corporis con stitu actic tribuitur. tio ea, ili qua similares partes propriam temperie, o si Constitutio vdent: necnon cuius ainst cumentariarum compoticio ex illis, secundum aptarum inagnitudinem, num ei iam, figuram, mutuum s inter e coniae gum, certa quadana&egaci mensura constructa fuerit. Quocirca id tale corpus optime suis fungetur actionibus ac Minde alliorum omnium irinistimuin erit, reminime prolabetur in morbos. Siqiem uniuersiis caulis inorbita cis talia extrinsecis, intrinsecis facile relii stabitur, onarii noab utris p extremis recedat,adeoq; optiniis succis abudet,ut tristitiam,iras,vigilias, cui as,i in bres, squalores,
&pestilentiam aliis omnibus ferat inulto facili US. Nam 'sti ei equae maxime vitiolis iuccis redundarit, facile ab litrita te ludatia cor scemodi caussis tentantur: utpote quae per se iam inor Pora, facile abis proximasint. anpniam autem sanitas extendi in f mox itis amplam latituatnem potest, non solum in hoc coma vitali est dmentario corpus illud absolutissimum,quod raro inue latituduia an nitur, t aquam Polycleti regulae exemplum est, lebes piom. et agere, sed eorun etiam memini ise, quibus cum quotidie vers ainur, quaeris ab eo breue aliqddenciunt non tamen adhuc insignem a linoduni lapsum sunt nacta.
134쪽
Durius imode rato corpus adiicrsus exter Das causasti in reddi molitus, Idaei sus
Naritas cerroris,quibus saluhrior hin:alubrior Desius corpus magis esse in
sit corpus, cxcedetibus nicis diocritatein cilia duni aliud esse deteriuS. Magnum cCrrus uiide sitiale.
Qtiod igitur exquisite bolia teniperie praeditu est, in dium iant locum obtinet inter molle ex durum, R-
ter hirtutum: glabrui . pariter nec amplis,nc mi sustis est venis nec pulsibus magnis alit paruis rece ac re a mediocritate videtur satis diser undecun F exacta in instrumentariis particulis mensura costat, id aici quam Polycleti est regula. At ea corpora quae iam cali di ora sunt,plus utar ut ion tamen atmodum multo, pariter etia quae rei gidiora humidiora ,sicciora iam dice resi partem unam no recte efformatam liabeat corpori tamen symmetro nonnui praestare vidctur. Quippe ubi id genus corpus moderato durius euale rit aduersus onmes externas causas, firmius ac tutius, redditur. Ubi vero molli ,aduersus internas Ald ea, dem ratione ubi dentius fixerit, externis magis resistit ubi vero rarius, ab internis minus frenditur Raritas si quidem corporis, quibus phis recrementi per diffla . tionem educitur,salubrior existit: quibus vero minus, in lalii brior . Nam ab omnibus externis causis facilius cor ptis rarum oblaeditur. Corpus autum quod exquisistissima constat mensura, nec rarum, nec desum dici potest, sed in medio prorsus consistit. Cui quidem viruexcedentium corporum praestat scd in aliquid. Quod enim densius est, Diagis ab exterioribus causis est tu tu: quod vero rarius, ab interioribus Vtris P autem quod cxacte resistat,plane non inuenies . Sed mediocriter id resistit, quod inter omius excessus est medium quod i omnium etiam corporum salii berrim tu esse censemus satiare id singulis excedentibus medium, secundum alieo id est deterius collectim vero, omnium optimum, maxinae eligendunt videtur. Qu'd autem corpuS sum, lii odium similaribus, tum instrumentariis parti, coli optime constituitim est,uel partita, vel magnum,
vel mediocre nec effari esse non debeat, hinc discas licet,i magni quidcni,ob humoris, vel materiae muta
135쪽
Vtudineni: paruula autem, ob siccitatena, aut ob materiae penuriamessicitur tale. Potest ita ue aliquod corpus pulcherrimum, d optinae temperat uni essici, quanta nictandrum agilitudinem sortitum id fuerit. Augnientum enim fit, quouisue ossa confirmentur confriaratur autem, in exagua magnitudine, ob materiae defectum, vel obiiccitate ita ut simpliciter ne magnitudo, hunii ditatis indicium sit, necti paruita siccitatis, nisi a magnum molle, aut paruum etiam sit durum. Quan obrena optimam constitutionem in his duobus merito
Collocabimus, tamderata. s. consimiliti particularu tem Ferie, necnon exactissima instrumentalium mensura
de optimo corporis habitu, Liber unus. Abitus nomede omni fixos vix solubili pronuciare consuevimus nihil adhuc ma
gis laudantes, vel improbates. At quia bonum habitum aut malum dixerimus,lam tunc qualem nam habitu dicamiis distinguimus. Quippe bonus simpliciter habitus, optimam
corporis constitutionem sequitur: eum vero qui non simpliciter bonus sit, in quacu corporis natura reperire licebit,aut simpli aut ad aliqd relatu Igitur quum ianitas latitudine habeat, intensione quidem ipsius medici bonu habitum vocant: lapsum vero nondum note proprio appellarunt,sed perinde ac genus ipsum, sanitaten nuncupauertit. Ita lonus habitus optima quedam sanitas est Carterinia habitus Athletaru , non est simpliciter bonus habitus,ac proinde periculosus existit, si ad summu peruenerit quemadmodu dixit Hippocrates. Na bonus simpliciter habitus ad summu bonitatis perueniens olum erit corporis affectuti tutissimus Porro ta bono simpli , ipse rum Athletarii habieui, bona Ium particularu temperies cois est: vi et fun
ctionu robur, id siccorum unitas. Intercst aut et in
unde nat tale. Magi imidinis nitu coliferre optima constit itione coris potis. Auginentu fit, qtrount omi
Opti tria cor poris constituisti in quibus con sistiti. Habitus Iec hiis dicatur. Habitus in
pliciter hon'. Habitus noti sivi tater ho
Sanitas latim dinein habet. Habitiis honus es inita. is intentio. Attiletarii habbitus per mio
Habitus sim pliciter honulli uel fi ad sum,
m perueniat, omnium in riuuin tuti si
Habitus in pliciterior,&n sinit hciter
136쪽
habitus inpliciter bono sanguinis comoderatio ac qtius solidarum partiti molis hal eatur in Athletico alitem horum ipsorum potissimumq carnosi generis , excellens sit copia ratione citius periculum neccssariosequetur fas in summo constiterit ne aut extinguatur resuffocetur calor innatus ob planitudinem illani exuberantem difflatione prohibita an aliquod ex praecipuis vasis rumpatur: quae in pulmone ei in iecore, in thorace sunt sita Si quidem sanguis is se trim ob naturalis caliditatis copiam, tu ob actionis perpetuitarern, nec non ob incrementiam assiduiam, quas efferuesccs, ipsorum vasortim tunicas ut musti m dolia,dili lampit, indidoratas, Haec igitur omnia, necta repentino omnium timctio uanua. num resolutiones sui paucis docuit Hippocrates ic-ces ario immoderata repletione sectata Vittar.
de animae naprum corpore temperamenti iniit ita consequutione Liber unus. Vini ad irodi innex cibo myotu necnon b. Potidianis exercitationibus, bona coryorico cilia musten periem, sic etiam ex hac ad virtutem animicomparanda, non nihil eniolumor attolerimus id quod cert in actionibus at is uni Persis asse stibus, qui secundumta, Iuctili, tres animae species, ob temperam ctoriam diuersitatem res maxime in puellis differunt liquid constat. Alii enim timidi sim sunt: alii audaces alii inexplebiles alii sobrii, alii verecundi alii denicia admodum impudentes. Ex ouo quiden in illis morum discrimine ratione con minit simpan chidere aliquis poterit non eadem omnibus animae na' ' - toram siue substantiam inesse. Nam si stibstantia animgrum crum ess et illi, per omnia similis easdem utiqa ctione agereti cistac in i ,ob causas similes,aEcerctiar assectibus.
Quare haud dubii tieri tantum inter se animorum essentia differunt, quantum propriis actionibus at d.
timarentile conteniperi proham conferre ad uia tute amet
137쪽
fectibus discrepat sau pd quiden qu uni sic habeat se
quod different. Porro singulorum uelut effectrix quaedana causa est, quae ad aliquid referri intelJigitur: cui s nonacia per c est indarum. In quadam autem se ipsa ad genitum relatione, geniti faculta consistit. Q iocirca tot facultatibus substatiam, quo etiam actionibus, esse praeditam dicimus. Siquidem quia loe eveni pli gratia vires habet purga di, os ventriculi rodorandi,cruenta vulnera hi tinandi, plena vicera solidandi, humidas palpebras exiccandi, tot facultates quot etiam opera, profitemur ipsam sortiri In uniuersum autem animae species sunt trcs: Rationalis cilicet irascibilis, appetitoria QMarum quidem illa primas quam etiam intellectricem vocamus veritati, scibiatiae, aisciplinarum, aeqs, v si immatim dicam, honestorum omnium deibderatri est, secundu de syderii cominu ne tignificatum. At Irascibilis, quam etiam animosum appellant, libertatis, victoriae potentiae imperii floriae, honoris i flagrat libidine Tertia uerbilla os a Platone per excellentiam appetitoria appellata est venera esculentorum, potulentorum i uoluptatibus perfrui de lyderat. Haec honestu expetere nequaquam potest: sicuti nec rationalis uenerea, nec escas nec potum' cum quibus etiam imperium, gloriam, dipnitatesq haud iniuria aspernabitur Paret ter quoi irasciabilis animae pars, qua 1 rationali&appeti trice exoptaratur, non appetet Iam ver appetitoriam anima par em in iecore irascibilem in corde: rationalem in cerebro collocari, alibi a nobi est demonstratum Ex ouidus quidem rationalem esse immortalem Plat si iret suasisse uidetur. Bgo uerbi sit immortalis necne Id illi obnciam non habeo. Hoc autem mihi cum illo conLenit, species animae, qua in cordeo iecinore habitati in aut cum animali interire. Alier quia uniuersa cor
Eigeli cauis Substantia se tot facili tibiis, luot actronibus praediis
pora ex duobus constent principiis, in teria enape,
Rata Mialis anima in ena appetat.
rum flagret tabidine Appellicrinanima quae naexpetat. Appetitoria ala in iecore. Irascibilis an ina in corde. Rationalis animari cerebro Rationale aluumani esse ini,
Anima irasci, bilem cappetitoriam interire citantinali. Corpora uni uersia constare ex materia de temperie.
138쪽
Temperie eis cessario ee speciem, seu for,
Animi substantiam qilodam modo esse te, perie quatuor
Animi substantiam propriae Hus uires se
i. Intine qui cisaiae non quali
he specie coris roris esse cais
inde L etharnum induci a refigeerantibus. CLuta stulti viam me cit. vinum moero
temperie quatuor qualitatum primarum, qu illi inest, respecies necessario diceda est: anima autem pia, una corporis dicitur esse species ab Aristotele, no de ea specie quae instrumentariis haeret corporibus, sed potius de itero similarium&naturalium membrorum pri iacipio dicatur,quandoquide ab istis primo actiones proueniunt: coete subpatia animae, calidi, frigidi, hiant di, ksicci . quodammodo temperamentum erit. Quod autem animae substantiam, propriae eius vires sequatiar, ostensum fuerit,si eius etiam actiones ita se habere de clarauerimus. Quamobrem,si ratiocinadi facultas anamae pars existat, interibit, licia, quum reipsa cerebra sit quaedam temperies Alcli in hunc modum uaniuna animae specierum vires ipsam temperaturam sequentur: huius i naturae animo substantia fuerit. Ita ue pessius animae intellectricis non quelibet corporis species est capax cuius tamen dogmatis nullam firmam rationem adferre valeo, quum animae substatia, qualisiana sit me prorsus latear, si in incorpet ipsam iamimere, satis. In corporibus quippe temperamenta inter longissime distantia, numero h permulta esse coii icor. In corporeae vero substat ir, quae ipsa per se subsistere queat,necla corporis qualitas aut species sit, nullum discrimen interuento . Noui tamen illud exacte, sangui ni missione recicutae potu corpus frigescere: sicuti revehementi febri plus u par sit calfieri Cur autem refrageratum nimis, aut calore aestuans corpus, penitus ab anima relinquatur, longa indagatione fatigatus nondum reperi: quemadmodum nec cur flaua bile in cerebro copiosiore collecta , desipimus atra verO,melancholia vexamur necti cur pituita,' omnino refrigerantia lethargi caussae esse soleant unde memoriae, Mintelligentiae iacturam facimus . Nec non cur stultitiam cicuta propinata cociliet omnem autem Cerorem 2 in uetateni discutiat epotum vinii, a sue etian cenopia
139쪽
tenopia radix Porro vinum si largitis sumatur, malo est. Sua vero quis ipsum scit libat, cocoquet dipererriorem uixta' audaciorem esiiciet: int ruenicte, meri teniperatura, quam producet ex mediis humori-DUS. Corporis ita temperamenta, non modo animae actiones variant, sed etiam ipsam a corpore inter tu se fungere possunt: ut extreme frigida, calida Demedi eamenta statim perimere assumentem cernamus otio ita genere continentur referarum venena Qtiis pede r)orsosao aspide illic exanimari cernimu perinde trigerante. Sed nec minus ab humido sicco m
nim permutantur: ut in alsiimen' nu dicamentis,atd de in quotidiano victu percipi ni : quod etiam demonstratur a Platone in Ti-ximo, ubi humiditatem dementiae ariditaten intelli- sentisanaraim causam esse ar bitratur C in silu
et hi uni qua a citatem producet: admista ve-,i m Ui stet togaeitati detrahet, quan
ta eius portio siccitati permista fuerit. Quare animantiaomiara, sumina intelligentia destituta tu sint quan
in humoris,tantum& amentiae sortiti fur Spars animae capax rationis,una cum corporis ei oeramento mutatur, cert mortalem specie anim ibi
solum gerere morem corpori, sed corpori
temperiem cessendum est Teii pei se
scibilis anima existit: iecinoris autem appetitoria Et
gn anima ipsa substantia quaedam aes h.
tu tum materia, tum species, tum ex utrovi como Osi
rum: arrimam ea esse substantia quae species titu tricii animam planetasPuerate no potens spiritum auri Tremus. I.
Temperamenta corpori anitiare, illai ex plodere pos Aspidis Nel' .nt in retataera ducit humidi, Intelligentiam. Amentiae tae tu esse animantibus institum, quantitur u
Animae nrortalem specie es. se temperietae
Suhslatia quae tripliciter Ita
Aminace spe ciem .quae tens Peratur QT
140쪽
em esse animam, quemadmodum renaturam,' Piript enim de contendunt:sed humidiorem frigi horrum qi
in opinio animalem contra aridiorem re calidiorem. Qim uepi iti caldii riuidem spiritum materiam propriam esse animae cons si preritam I autem specie temperamentum fueri ill
riem . ex eiens Nemenim aerem solum,aut ignem anmaam ire Phammmm c dicere possumus quaenec summe frigidium anni alis corpus nec summh calidum effici unqua appareat,
heri si uiri alterutro excellentius occupata deprem
Aerem essena . poribuet suapte natura frigidum elemqn him ac temperatum redditur. Qui igitur animam corpo i esse speciem .hoc est,formam existimant,u, non sicca tempnpisse actorem fieri dicere contra Platonicos poterulin Ussim' ob id tamen a rei e siccitatena aduersari mentis
entia de aio clitum,sit animus sapientissim ii Ad in dy exa,qix tor Ouippe sudera pellucida iuxta di sca, ummaeita in 'iii Alidet esse praedita cernimus quam si quis tibimum metetur georum e cllcnxineas ignorare videbitur Quum auten alibi senile aetatent stolabi adsiccitatem dixerimus, cur ei ad extremam, a senectam viventis desipiant, si
et IesponIbimus, id non ob sicci
senes desipere interrogq r milibus animae actioni frigiditatis, o frigiditatem accidere. quae omni rum bus ossicit Ex hoc igitur ingens mihi iam oboritur iure
ruri si, o tam e substantiam esse corporea rc