장음표시 사용
101쪽
talium, maxime in medio extremorum est. Porri se Aerare flaret ales mirali parricularum temperantento sunt sicci licet copia excrementoriam humidi eli dicantur 'ecm quum particulae senilium cordiorum oee ui
imbecillitatem similiter nutriri noti VI 2,
tione dacuntur siiccae foris illis copia humidi eaeei hq menti redundat, superfluitat. His itam sicci, est so
e X, quibus scilicet puer est humidum ripsi, ninitruvi OUT '' 'lidis corporis partibus. Qubdigitur siccissima aetatum Senilem ciuilis sit, ex iam dictis constat. Qu*d autem , is a ri, tam ii cae
sam ex tactu ipso, ex liuore qui uidetur ii serii bur et frigidis morbis, quibus facit Torripiuntur, ac dei i etam
ex imbecillitate natur alium iactionum facit et amquis iudicauerit. Et quid quaeso aliud est senium Iuli
via ad interitum Si enim mors naturaliqca Irinio
At vero, de puerorum&florentium aetate .utra ian: TVnctione nalit calidior, maxima inter medicos diriladiatio est O *c qm qui dein nrnes pei peram naihi videntur facere usis iasibilium rerum cognitionem, laborioso cosenui rataocinio moliuntur Nam quum eorum quae actu culi Dcttim Munatiuiat, alius esse iudex quam tactus,nullus possit saribsit multos Uiros, tum senes, tum adolescentes fuit oti
ros,lum infantes tetigeri u , inuenientiae, Q. - sis, minus ne calidi silat. Ego quidem, quod actu calirum est, tactu iudico : sicuti inquod potestate calidunxiudicatur, id ratione conor inuesti i e Calidum testat e,ip
ua P quod in aetatibus cogito sedi e ipse mi et
Smaxime tactu diiudicelauis. Fiet autem optii, s
cit in alicuius infantis corpore sol na
nunc sit, post duos forti , vel trei inter distis arro
Nain si mutatio omnino ulla ad calid in , Arearum euonifatiti videbitur, nullae praeterea ne otiuin erit qui ui ad florentem aetatem excessus futurus siti, cole '
102쪽
urm iis Florentium calor actis.
sigere Quod si plureis puellos plui ibus conferre aetatenorentibus uens dimitas se omnia, natura, d educatione uis sinulibus coheres itavit reliqua Dinia,quar retina et cris occit,unt faria, una tantum at excepta. Siquidem in contrariis naturis cis iciscere differentiam aetat lam citra maximam nipos uram non licet. Quaret
te his iam instruct iam ceu recte iudicaturrini, a illaria experientiam remitto.Quippe si reliquis omnibus os extrinsecus adueniunt a te. tionibus circumcisis, cas suae ex sola aetate proueniunt citrerentias perpederis, nec puer iuuene, acuti nic iuueni, puero, biolute, debitur esse tibi calidior quum nimii uni eortim calores differant qualitate vacam,quae ex imparitate di flatus gignitur. Est enim puerorum calor magis hali-t Lotius,a j copiolus,rangeriri a Mandior. Florentium uer calor subacre u da in habet, atq; insuaue Quae differentia occursus in idicit phiris ut credatit, floreaitium corpus esse longe cali ius. Resiero secus se hisbet. Nam quem adniodum aer, aut etia lapis , aliquar do pari calore cum aqua esse potest, nullum eo faciei te discrimen,q lapis siccus sit, aqua humida sic nim riam caloris aequalitas in pueris,norentibUS J inueni t Dr,etiam si adier in humida, alter in substati siccam si sentetui fata ratione in pueris magis halitriolus,een illitis, reluauis in floretibus uero exiguus d aridus, nec similite suauis occursus caloris existit Si quidem pueror nn substantiae, utpote humidae, multum sol ascinti it forentium substat fae parum, Utpote siccae. Ita diactiter eoru sinas liciter videtur calidior sed alter mutatit ocine eius quod disii tu , alter acri mona a Quippeii siti caloris iusq; blandioris, phis habet puer, Cnorei caetate , a quo quidem acrimonia caloris uincitur .irgo calidi frigidi a corporis solus tactus est iudex ium vi tem&sicci,una cum tactu ipsa ratio. Si qDi dena
quod siccim est,uurun prorsus est non tamen si quid
103쪽
rum est,idem statim retiacum erit, nisi mediocriter existat calidum Nam e quod ad fore coci et mi est. Dim,simi, urum cernitur,ucuti glacies. Q iare nec si quid cui ue hementi calore sit mohe,idem statim est hunii lube
riun quum medio: iter est callium,tum aestuarare du rerum ne an molle sir oportet. Si ensu molle sit humi et
dum est Sa durum,liccum. Quae quidem sillic se hab rpartium quae in uniano corpore durae sunt nulla est humida. Ned Caim tanta in eo eis frigiditas potest ut aliquid in pio cocreaeere in duritiem queat Potest tamen quo prius fuit fluxile, liqualido concrescet ut adeps raedui tam,ne sic quidem euaserit. omino id etitur inerum ueteribus est, humi is imam eis adipe Sexta poste in loco, cartu, utri genus. Eius putres sunt Q di
vetae Pi ima quidem, cla propri caro appellatur qua D talli et nuiquam in corpore per se sol uia inue' 'ilics, ted est perpetu musculi pars Dein cuiuini visce bem tum propria tubstantia est, cui ipsorum tota actio tri
hiutur Porro cerebri pulla rara , corpus, proximum auisa est, humiditatis ratione Propinqua habet naturam lai,,o .uum medulla. Non est tamen eiu idem penem cum ipso cerebro, ne etiam cum spinali medulla. Hac cerebrum calidius cu humidius, eo, mollius. Quiris ariteriore partes tanto humidiores sunt quailro molliores Omnia tamen haec cute humidior refrigritiora existunt: ac breuiter,omne exangue frigidius Exangula elaqu languine prgdito Proxima cuti est mollinin neruo insidio ae nurum natura Duriore autem, in humido dc sicco secun dum cutis naturam te habent. At calore ab eius iratura tantatin ablunt, quantula consentiens est exa vereor-Pus aianguine praedito ibege Lirilis auteni renum in eo notas caro , tanto cute est humidior, qualito est moritor,calidior uerb quanto magi, abundat sanguine i in cordis caro iis omnibu , tanto est siccior . quant osurior calidior autem non modo his,sed etiam oum
104쪽
Coidissio nibus absoIute corporis partibus. At iecoris, lienis, re calusior uni lium pulmonisq; caro, sinaplicis cuiuia naana Uraeci Veisi siqn3M circa cuius iis ceris uenas a terias, rener os ei caeci, cordi sint l. x carnis itatura no est,sed iunci coibi T, quales in musculis cernimus: quibus caro circumheret. rae, At, hae quidem carnes cute sunt calidiores ibi ae ue-d cutis, partim paulo magis , partim paulo minus, tum frigidae sunt, tu siccae partim similes omniano cu-Membrana riis substantiae. Porro omnes membranae cute sunt hic ciores: ligamenta , ipsa quanto cute duriora sunt, rari Tendone to etiam sicciora. Tendo ne quod longe duriore iunc
et agri cute chartilago uer post ligamentum est: ac deinces
Chonex in medium quoddam inter ea corpus,quod viueo si ee i '' riuo quidam anatomici appellant,ac si dixeris u- stamentum chartilagineum. Os uero omnium viscutis operit,duris imium est. At eorum quae cute extanr, Dau, siccissimus est pilus. Deinde cornu Mox ungues, unget Sanguis succo lae,calcaria,& rostra Succorum optimus , ac maxumummepunivi familiaris,est sanguis. Huius ueluti sedimentum inisT, Axx hiil f atra bili, Quae iccirco tum frigidior,tum crassior sat guine est,sicut flaua bilis loge calidior Frigidissimum dissimae&hii uerba humidissimum omnium quae in animali haben nidissimiloni inituita est. Itastrumentum autem quo id cognosci-Diuaed in si*xtor tactus . Ac particulae quidem , succi co T Au e foris, ad hunc modum se habent. Iam uerbirassitudoinumentu qua regracilitas habitus,corporum temperamenta sequuntitatiim disce non ea modo qua naturalia sunt, sed etiani si qua Pen mim consuetudine lunt cotracta . Multos siquidem ,
detur qui Iura graciles fuerant pingues redditos vidi con
traii qui pingues fuerant, graciles illis quid ex oti i redelicata uita,toto teperamento ad humidius mu- arilitas unctato: his uerb intilla tolerantia recuris, retenui ui stude coama; persiccatis. Caeteriam quibus cuncti latiores sunt uenae,
et vir is calidiores natura sunt. Quibus angustiore , contra, vinea, si imagis frigidi caloris na j opus cst,has dilatare. Qua-
105쪽
re merito in idem recidunt venaru quidem angustia, an qu bus xim habitu pingui crassitori habitus autem tracilis hi diores Cum laxitate uenarimi. Quhas qui simul inquis cras V Jay esus Ilvit, ac venas latas habet, is consuetudinis alicuius '
occasione, non natura, pingui est redditus Sicut bdi
uerio, qui angustas habet venas, gracilis est, ne hunc cilitate avita quidem talem esse natura, est necesse. Quinetia quum i eg n. tame urget, ex laxitate Mangustia venarum, non ex caeter corporis habitu spectandam est e mediocrita- tela monet Diuus Hippocrates . Quippe qui angustas
possident venas,' exigui sunt sanguinis, nee longam
meit, X citra novam cibo abstinent. Etenim qui coiit dyingue est in sanguine, leue id in corpibus Ilidiori 'hus aluaritima quoddam calido fit in frigidioribus vero si eruatia . Vbi igitur id a venis transimi ilium, inci neiu
rerat in particulas frigidas,in ipsis quidem concrescit
an calidioribus vero natura partibus , cuiusnodi inti arnosae, calore absentitur, digeritur nisi forti frigiditati temperamenti vita indulgentior accedens ipsis carnosis particulis allinat aliquid pinguitudinis At, que hac ratione foeminae uiris pingitiores sunt ni mini na cur mirum sint eis frigidiores, plurim ij domi uersentur A qua habitus natura sinat temperati,mediocri exercitio tutur hos necessiim est eus ircos esse hoc est nie iri, diocri habitudine corporis Dujbus uer abundat hv-imidia, calor a mediocritate summa non onob abest
temperati aeterum otiosio desides vivunt quum vi Cosuetudo uec licet cosmetudo sit, veluti acquisititia natura deo, qβq uixi etenina, ex habitus frigiditate gignitur. Corpule ita v -
sanguinis copia Mediocritas, teperatae naturae est
ta. Et corpulenti quidem,omnino plus adipis habent mediocri habitudine praediti. Nec tam pro carnis sem
per portione, adeps similii auget sed alios habere plus
106쪽
turani esse,omnium aliarum canonem.
Sanitatis stabcum habere inferiatitudine Intemperies saxiitatis morhi, quibus no tu deprehen .
carnis, alios pilis adipis videas aliis ambo pari modo sunt aucta: qui videlicet in illis supra teperatam naturam,hunioris est, illum refrigoris. IIbus aut plus est adipis,in his frigidi plus est, iliumidi aeque ut quibus caro est plenior,his humoris plus iusto est, non tamen frigoris. Porr ubi nullum adhuc morbosum sympto-ma crassato corpori incidit, ipsa abundantia humoris,
intra sanitatis est fines.Quum autem mediam tempe eratamq; naturam,reliquarum veluti canonem semper
statuamus , quae verberi huius utracti sunt parte, iudicemus intemperatas,manifestum uti est, in sanitatis statuo latitudine,ct maioris minoris is inueniri rationem. Est enim alia sanitatis, alia morbi intemperies. Morbi quidem,ea quae a media temperies longissime abest. Sanitatis,quae paulum Definire autem modum, nec mensura,nec pondere licet. caeterum intemperiei quae intra sanitatem consistit, suffciens nota est,i nulla functio animalis manifeste adhuc sit oblaesa Dii antum igitur interuallum est, inter id quod perfectissime suam obit functionem, reid quod actionem aliqua habet manifeste vitiatam, tanta est profect o sanitatis, intemperiet,quae intra sanitatem consistit, latitudo. Ab hac proxima est intemperies morbosa: quum scilicet aia vitio intemperiei iam grotat. Rursus, quemadmodum naturali calore optimam seruante temperiem,humidum, quod intra sanitatis terminos est, auctum,non adipem modo in homine, sed etiam corpulentiam gignit: adipem quidem parcius adiicit liberalius autem carnem adauget: sic etiam,si humidum de siccum mediocritatem ad unguen inter se se ruent, calor aut sit in homine minor necesse est huius corpus adipe icarnis copia magis abundet. At ver si calor
augeatur,seruet is mediocritatem altera contrarietas,
innatis erit ei animal adipis,lcarnis. Sicut e diuerso,si quando praepolleat siccii altera contrarietate mediti in modum
107쪽
modum seruante, Sc gracilius, duritis corpus euadet. Ex quibus liquet, non olunt ratione naonstratu in esse simplices in animalium corporibus intemperies ha- qtur, sed etiam, q singularum manifestae sint nota idi, in uniuersis habitu uni corporis differentiis. Porro Hirsutaee lusca id ucca temperies, leti tuta est, vertim ea in sum V ii dario Mediocriter autem, quae calida quidem est sed in
altera contrarietate mediocritatem tib et Similitero
quae sicca quidem est, sed in calido refrigido mediam
temperiem obtinet, modice si hirta Nuda pilis sunt fragida omnia teperamenta siue ea mosae leti des thia humiditate,siue etia immodic et Caeterum adsum Glabra expre
i iam glabra est fra id temperae .humida Miris. e. et
nac, quae frigida est, sed in altera oppositione temoera n-Ca. Adlauc minus,quae frigida est,&sicea. S quiden sic
itas cutis,in iis qui niolli sunt cute, maxinteo milium si n
idonea est, ad pilorum generationem sic quo siccior a se pilorum ridiori ieri eo magis pilos gignere pIt. Hanc enim hin , hic eam malidam cutim , velim terrae statui assimiles quae abeunte sit vere,vel inelite aestate. Etenim per o innem cutim digeritur sena per a calido aliquid, quod secum etiam nonnihil tertii hutnoris euehit. In quibu*vitur humida est cuti e mollis, qualis modo concrea cens caseus,in iis, eorum quae exciderunt, uiae, per clitem dilatatae non manent: nempe partibus eius quae Draus dissidebant, rursu inter se coeuntibus. At in quihus dura est, nec absimilis caseo concreto , perforatur
quidem, eorum, quae exeunt, tras fluxu. Q luim autemuniri rursus per liccitatem nequeat, seruat innuitatos meatus, qui etiam perpetuo transfluentium ictu in-
dies magis is fistulantur . Per eos igitur tali tui minime impeditus est transitus. Sin autem fuliginosus terreusq; vapor sit, id quod permeat, subinde contingit, ut in angustis spiramentis impactiis , nec facile Pisoni, irurius intro redeat, nec te possit vacuari, sed impet ratio, Tonaus L P
108쪽
latur ab alio secundo vapore, at pille rursus ab alio resic consequenter sumibi, multi uapores fuliginosi inuirili iugii e cena coniplicati, reconiuncti, in unum corpus degenenexaxio rent quale est fuligo ea, quae foris cernitur. Ficaueen Pili 'mitq*' t ij iiiini caloris vapore, Acrenaciir' iiiiii ii i ila stant fuliginem permutatur Flauii vero,
Pili albi gene quum vapor minus torretur. Nam quod tunc est imparatio, piissi ii Iauae bilis excrementum existit. At albus pio lus ex pituita nascitur Rufus,sicuti coloris albi, flauaq;
et o est medius, sic generatio ejui ex pituito bilios suae
Pili crispi qui cis, naedia quadam natura prouenit Crispi pili fur uel si 'x' propter siccitatem teinpermanenti,quae in orquet illos Aethiop* om ea toti Aethiopes oria ne sunt crispi uel prop(crnei iniqui ' euh itationis, tigrectam uiam ubi molliri nos potest vel denicis obduriorem cutis narum n, quae ipsam, Rhulationent, etiam Sesalens sit, prohibet recta ferri regione cogit , ut ad latus se inflectat,ac sibi obliquuna transitu paret. Est quando ambobus coeuntibus, exhalationis quae meatum tinxit, imbecise litate, locuti siccitate,pilorum radicibus obliquitas ipsa contingit. Quales autem in radice finguntur,tales rationabile est, oilos perpet tibiare. At priae quidem pilorum ei generario. Sequens est, ut cauti as omniti uptemperamentis in pilorum pro aetate regione, coeporis natura, differentiis conti lagunt, dicamus. Ergo Pilemni uarie Aegyptii, Arabes, Indi, qui J calidam, siccam regio-tite feci idum ne incolunt,nigro , exigui incrementi, iccos, cra pos, uarias ei trumn raoiles pilo, habent contra, qui humidam frigi-xqe '' lainhil regio item habitant, Illyrii,Germani, Sermi Vae, Moninis Scythica plaga, modice,auctiles, graciles, rectos fos obtinent. Qui vero inter hos, cper tunI colunt tractum, hi pilos plurimi incrementi robustis imos,& modice nigros,mediocriter a crassos tum nec
Droriti crispos,necoinnino rectos, emittunt. In Staintibus ad cuden modum infantium quidem pili, Ger-
109쪽
inanis: Florenti uni state, Aethiopibus: Epheborti attripuerorum,iis qui temperatum locum incolunt in robore crassitudine, magnitudine, colore i ad portio-atem se habent. In corporum quod natriris, ad etatum regionum portionem similiter te habere pili videntur. At pueri admodum parui, nudi prorsus sunt pilis infani nec meatus adhuc ullus illis incute sit, nec excre somnientum fuliginosum Incipientes autem pubescere
paruo imbecilles exigunt. Qui ver iam florent luvalentaores, inultos, magnos, nigros habet: requentes araeatus iam illis sint facti, et excrementis fuliginosiis,praeficcitate calore, abundentaeaeterum pili qui in capite illis, o superciliis habentur, etiam pueri, nobis annascuntur. Si quidem generatio itu est noli Pii qm Cp
ra conditis,aaon temperamentum necessario sequenti neratio etsi ius Verum hi quod, i quidem stat, id nature arti acceptum ferunt. auci nigri, rufi ue, aut alio itiovistinc colore,id aetatis tempera merito omnino debent Sub- Migri enim fere sunt, quonia. quod in meatibus est impactum, nondum totum est nigrum quippe quum ui-
narditas minita sit, transitus facilis, deusti imbecilla boni vero incrementi: modice crassi sunt rapter xxcrementorum, quibus aluntur, copiam. Siquidem ora pars corporis,in quasi untdicca est. Tota nari A cal ita ossea est. Cutis ver quae illi est circundata, lato reliqua torius corporis cute est siccior, quanto dui or Alcendunt tanam tum ab iis,quae circa cerebruituat tum vero ex toto corpore, fuliginosi excrementi iri a parua vis. Quifir, ut quale aetate floreia libri totu corpus,eiu modi iam inhalatibus sit capitis curis tot' rationabilius non ulli procedente tempore cabi redduli mi, tur, quibus scilicet a primo ortu cutis durior erat inuicem in ea cute, quae fuerit siccata impensitus, iiihil naici potest. Irad etiam interna manuum, inferna pe-
110쪽
vola manusinu glabra. Planta pedis eur glabra. Catu qui fiant. Caluities urin syncipite
divincian eum simpliciis eo de corpore uiuuerso n5 esse,ex unicari
Hirti elut bus, tibidulos. edidi& sicci semperamenti
dum semper sunt pilorum expertia, T siccissimus, lensissimus et is tendo sit,qui sub cute habetur. Quibus autem ad summam ariditatem cutis capitis non peruenit imbecilli is omnino albi l pili fiunt quos vulgincanos appellant. Imbecilli quide congruentis alimenti penuria: albi vero, proptereata alimentum quo aluntur vehiti marcor pituitae est, quae spatio computruit.
Vbi enim meatus etiamnum manet, excrementum Cro exiguum est, lentum languideq; a calo te propellitur nouissimiliter putredini asticitur. Iam calii fiunt homines,quum senescut a syncipite magis: canescunt magis a temporibus: quoniam regio illa est omnium aliarii siccissima Haeret enim cutis illic ossi nudo. Tenipora vero humidiora sunt, ein his musculi magni sub ipsa cute habeantur. Omnis nanq; musculus carnosus est. At caro,ta osse tu cute humidior Verum enimuero, quandoquidem humanum corpus, nonnullis qui dem quabili per totu temperamento esse potest, nonnullis autem, necue iis paucis,inaequaliter esse affectum, quum eorum aliae particulae temperatae,aliae intempse rat esse possint,certe ex unica particula corpori S ,siunpliciter de toto semper coiectandum no est Nod enim ii qui docere mores ex ingenio corporis profitentur, de omnibus pronunciant simpliciter Verum si quis ampens hirto est pectore ,huc audacem iudicant Sin critaribus hirtis,salacem. Quare hominum temperamenta conoderantibus, singulae partes per se examinandae sunt.Nec si cui thorax,hirsutus est, huic totum corpus calidius siccius et ex necessitate putandum sed plurimum in corde caloris esse: eo a audacem illum, cui talis fuerit,existere. Posse ver aliquando etiam huius ipsius rei occasione accidere, quo minus totum ius corpus similiter calidum siccum ij sit,*. plurimum caloris sursum spirauerit, id in ambientem abierit. Nam si tota corporis teperies squalis sit,erit his statim tho-