장음표시 사용
631쪽
i34 Artis Medicae pars posterior.
sacchari quantitatem non determinamus. sed pharmacopaeo illam ut coctionem eoni mittentes. sa chari q. sat. praescribimus. Sit ergo exemplum si aliquando minus usitato aliquo syrupo de qui ps ratus non habeatur uti velimus. ι'
Syriapus Lamii simplex ad arenulas & calculos renum expurgandos.
Succi lamis depurati,vel decocti eiusdem in ii. sacellari L misee, coquantur ut artis est ad consistentiam persectae coctionis: cuius indicium erit si guttula in marmor effata haereat, aut dugitis accepta horum adductione,&diductione sita ducat. Compositi vatij magistrales strupi ι vel alterantes vel purgantes etiam a nobis frequentes praescribuntur ,i ad particularem quocumtam aegrorum usum. Exemplum esto alterantis. liu
Syrupus magistratis proasthmate.
V Radic. Cinarae aeuleatae seu vulgaris eardu elyngii de heleni, ana', ii. folioriani hyscipi piisssit,iussi laginis,& brameae rubrae ana m.i. earicarum par lv DAlnum antist, carui de anteos ana .ia. liqui ritiae rasae I s. Horum ehamomillae,& rorismatini ana p i. Coquantάt in aquὰ K siti ut artis est ad medietatis consumptionem. Colaturae clarificata: adde mello despumati M sace ii albissimiana I. x. misce fiat strupus persecthcoctus. Dequb capiat singulis diebus mine I i. citra liquoris stillati iij sulphuris guttis aliquot,dc decocto eapillorum veneris q. sar.
Sympus catharticus ad melancholiam hypochondriacam. .
Radic. gram de aspari ana I .ii. cortici radic. eappar. Se ramatisci ana L iu. foliorum bbi raginis, buglossi, fumariae, lupulorum, ceteracli, phyllitidis, eatendulae, eicholis 'violariae, somelii. betonicae,&melissae anam. i. senae orient. I vi. polyp querc. I. ii. turbith I.is. ni thymi Ixsoldanellae Sc corticum radie. ellebori nigri ana I.g. seminum foeniculi anisi,& pectuselmi an ,iii Ocymi violariae,& cusculae ana x. ii. poma redolentia num iiii norum borrag violatum, deberonicae ana p. ii. Coquantur in aqua q. sat. in colae. clarificat e 1.ii. dii lue saechari sibissis di.i. g.c quantur ut artis est,& fiat strupus persecte coctus atomatietatus 3.ii. consect. Alchermes,capiat Iiii. eum sero lactis semel aut bis in mense.
EMulsiones variis affectibus ad restigerandum, incrassandum,detergendum M soporem inducendum praescribi consueuerunt. Fiunt ex contusis seminibus quorum pulpa aqua aliqua iii latitia,aut decocto diluitur.&ad consistentiam inter ivlapium lc strupum inediam deducitur, asdito aliquando syrupo aliquo aut saccharo,alias etiam sine illis. Vt
Ad distillationem a capite inhibendam, somnum conciliandum,& pulmones leuissime detergendos. i
v . Nueleorum pini recentium ι.ε. seminum melonum & cucurbitarum mundatorum ana I. seminum papaueris Eclactucae ana 3.i. g. contundantur in mortario m rmoreo ut artis est , 5e cum decocti hordei, passularum, de lactucae I. iiii. dissoluantur tum addixa irrupi violati Li misce fiat emulso.
Ad gonorrhaeam & urinae ardorem.
' . Seminum frigidorum maiorum mundatorum I i. minum portis lacae 8c plantaginis ana 3. Lseminum papaueris &lactucaeana , i. contundantur ut artis est, tum cum decocto hordei liquiritiae& violarum I viii. d. ssoluantur:&additis sacchari rotati tabulati Jiiii fiat emulsio pro duabus dolibus,quarum unam manE,alteram vespeie tribus horis ante pastum sumat.
Potiones purgantes vel ex deeoctis vulgaribus,vel decocto eommunis medietnae, decocto sorum de fructuum,decocto pectorali, de electuatiis variis quae in pharmacopoliis parata habentur in praedictis decoctis dissolutis,cum vel sine aliquo strupo solutivo parantur. Vel palliculares infusiones aut decocta praescribuntur,in quibus vel serupum alique solutiuu, vel etiam pharmaca alia purgati a dissoluimus. Vel solitaria decocta purgatia praeseribimus. In quibus omnibus praescri' lben is primu cogit duest de scopo praesignato assequendo pro morbo ,natura,& viribus aegrotatis l
632쪽
De Materia S Formulis Medicam. IS S
assumentes medicamenta, te cadosi quae peecantem succum in singulis ut par est expurgent i inanemque eoncitationem humorum, α superpurgationem aequE vitantes. Tum gratiae quam max inEfieri potest consulendum,quanto m norem licebit potus copiam exhibentes, Ac minus ingrai medicamenta seligentes. In miscendis autem variis purgantibus aduertendum est,ea sic esuri ancesse, ut coniuncta ad sussicientem purgationem sint satis, de quod a conueniente Vmus dosi clefici alterius proportionata portione compleatur. Vt
Portio ad Bilem in delicatioribus purgandam.
v. Rhabarbati electi 3.ii. cinnamomi a. i. aut cinnamomi de pulueris dianiargariton ana p. s. infundantur in aqua endi uiae q. s. t expressione diuolue irrupi ros iii solutiui I. ii. misce fiat potio. piat horis quinque ante prandium.
Ad pituitam mediocribus naturis euacuandam.
V. Senae orienti electae I. i. turbith gummo si I. s. garyophyllorum num. x. alitani si iii. etinetib. 9.i. coquantur ut artis est in decocto cichorei capillorum veneris, aut prunorum acido dulcium q. sae. misce fiat potio,capiat hora v. matutina.
Ad crassos succos pituitam scilicet dc melancholiam mixtim in robustioribus purgandam.
IV. Senae orient. electae I. l. epithrmi I. s. soliorum maluae de violarum ana m s. garyophyl.num xii. coquantur in aqua q. sae. ut artis est. Expressioni dii lue consectionis hamech,de de citio solutivi ana 3.iii. situpi rosari solutiui I .ii. misee sat totio. capiat ut supra.
Potio ad mixtos humores vacuandos cum non licet particularem aliquam decoctionem parare,aut non habetur parata vulgaris alia.
v. Electuarij diacartha mi 1. iii. confectionis hamech 3. ii. sympi rosati solutivi S. ii.decocti eom munis medicinae,aut aquae buglossi q. t. misce,eapiat statim.
POli solidi sunt, molles tamen: qui per more lios deuorantur. Hi verb rem ad purgandum, tum ad ioborandum dantur. Ad purgandum vel ex sola medulla eassiae cum aniso, aut alio adflatus quos illa excitat dissipados apto aut aliis pulveribus additis:vel ex quibusvis electuariis ni biblibus parantur. Bolis autem ad purgandum tum utimur cum vel medicamenta quae ad debitam purgationem assumi debent,in potu ingrata nimium sunt; seu quod crassiorem Sc longiorem potum faciant, ut eassia, Sciamarindi i ceu qudd nimium amara sint ut hierae et vel quod nauseabundi sunt aegri,de facilius liquida pharinaea vomunt. Exempla sunto.
v. Cassiae recbns extractae Ac pulpae tamarindorum ana ,.vi. seminis anisi puluerati .i. misee fiat bolus. capiat cum saccharo, vel cum pane azymo.aut 0rupo violato, aut capillorum veneris, duabus horis ante pastum.
Lenitivi I. s. diaphcentei 3. iii thabatbati pulueratii. misee fiat bolus. eapiat eum pane imo horis quinque ante pastum. Ad corroborandum vero conseruas, optatas confectiones, antidota aut similia usurpamus,quae ad mollem consistentiam deducta deuoranda damus.
Bolus cor & ventriculum a purgatione roborans.
Conseruae rosarum rubearum I . pulpae myrobalanorum faciliato conditariam x.iL cons ctionis Alchermes 3 i. misce, fiat bolus. capiat horis tribus ante prandium. Vclag. Mithridatij 4. . eonsectionis de hyacintho Θ.L carnis cytoniolum saccharo conditorum a. ita misee, fixi bolus. capiat ut supra.
PViueres tum ad roborandum .alterandumque tum ad purgandum usurpantur. Neque interi is solum sed etiam exterius illis utimur, ad ulcera ad capitis aspei siones, de smegmata . neque magna est industria in parandis pulveribus : sicca enim medicamenta in puluerem reduci iubentur, M 1 in
633쪽
i36 Artis Medicae pars posterior.
incompositione autem puluerum peruasticationes de quibus alias abundε sumuslocuti, ut in exteris omnibus procedendum est. a
Pulvis roborando ventriculo dicatus quem digestiuum vocare solent.
U. Coriandrorum praeparatorum,seminis anifi,dc foeniculi dulcis ana I.g.tunicae laterioris ventriculi gallinarum exsiccatae,5c Corticis citri ana 3 i.f. margaritarum praeparatλrum 3.i. Cinnamomis. s. panis albi in furno exsiccati I.ii. sacchari ad pondus omnium. Misce,fiat puluis. De quo capiateochlear unum per quadrantem ante pastum,vel statim a pastu.
puluis catharticus non ingratus.
v. Turbith electi, 3c hermodactylorum ana I. ii. cremoris tartari 3. i. dacrydii 1. x, garyophyllorum,de Σinalberis aua b.i. moschi gr. iii. saecliari l. s. misce,fiat puluis. Cuius dosis est a 3.ii. ad Θ.iiii.
OPlatae, etsi apud antiquiores ea dieantur medicamenta quae in electuar ij mollioris modum concinnata optum admittunt: iam coepit ea denominatio diffundi ad ea omnia medicamenta composita quae optatarum confistentiam retinent, & vel sunt electuaria mollia, vel praescriptae vul-gδ opiaeae. Electuaria mollia ut plurimum conficiuntur ex pulveribus,melle.aut strupo. In quibus miscendis obseruanda est ea proportio ut despumatum mel,aut serupus triplo excedant pulveres. Vt pro 3.iii. puluerum,mellis N ix. praestribantur. Vulgariores optatae paulo solidiores electuariis mollibus fiunt, ex pulveribus, conseruis,conditis,fructibus .atque smilibus; strupo aliquo, melle despumato.aut etiam saepa excepti si mellis,strupi,aut inpae duplum ad pulveres admiseentes. Vel si mollia alia medicamenta ut conseruae praescribantur quae ut ad debitam consistentiam deducantur,ram copioso strupo non indigent,tuncque huius quantitatem non limitamus: sed q. sat. assumi iubemus. Sub hac autem meditamentorum formula ,& alterantia, dc purgantia paramus, pro exemplo. i
i Optata ad lienis dc virginum obstructiones tollendas.
Limiturae calybis praeparatae s. iii. conseruae borraginis de capillorum veneris ana I i. eorticis eitri saccharo conditi,&carnis myrobalanorum saccharo conditarum ana I. e. strupi conseruationis radicum buglossi,aut corticis eitri q. sat misee,fiat optata. De qua cum pane azymo,aut strupogapillorum veneris capiat quantitatem paruae castaneae singulis aut alternis δiebus . pro aegrotantis viribus,mane licitis quatuor ante pastum: per aecliuia deinde per horam deambulando.
Opiata cerebrum cor'ventriculum roborans in suspicione syncopes.
Conseruae rosarum rubearum, betonteae de salutae ana 4 i. pulueris aromatici rosa ti,de laetitiaeana 3.i.ε. corallorum praeparatorum dc erystalli praeparati ana Θ.iiii. confectionis alnermes 3.i. pulueris lapidis beetoartici 3.f. strupi de pomis simplisis q. lat. misce,fiat optata. De qua capiat 1.iii. singulis diebus manὲ tantillum vini generosi superbibendo.
Optata purgans crassos viscidosque praesertim succos.
V. Sennae Orientalis electae l. s. turbith gummosi Ec rhabarbari electi ana 3.ii. gummi sagapeni ερ opoponaci sana 3.i.f. mastices 3.i. pulueris Dryophyllorum,cinnamomi Ac Zinziberis ana 3. i. strupillosati solutivi.q.sat pulueratis puluerandis,miscritat optata. Cuius dosis erit a 3. iii. ad vi.
De Eclegmate seu Linctu vulgo Lohoch.
LOhoeb,Linctus,de Eelegmata, ad solos pectoris morbos usurpantur,medimite sunt consistea tiae inter syrupos id optatas ut lambendo de lingendo senfim deglutiantur, quo eorum poti Oepars in laryngem,arteriam ve deerret Horum materia est passularum, tu iubarum, caricarum caro. aut eremor:radicum herbarum Ee seminum pectoralitim puluis, item liqui ritiae succus densatus. gummi,electuariorum pulueres usuales, resinae. linctus in pharmacopoliis parat saccharum vulgare candum Sc penidiatum,quae certo pondere designantur. Ad priora autem excipienda, dc tribuodameelegmati decentem formam,in usu sunt,butyrum,oleum amygdalatum dulciunt,& strupi bechici quae in determinate q. sat. praescribuntur,vt. -
634쪽
Lohocli ad pituitam in pulmonibus leuite incrassandam ic detergendam.
Medullae passularum, Ze dactylorum pinguium ana I. g pulueris electuarij dlayreos dra g. ii saechati candi l. f. strupide hyssopo q. sat. misce, fiat lolioch. de quo frequenter cum bacillo liqui titiae capiat lambendo. Vel ad sedandam tussim S: fluentem materiam tenuem incrassandam et .. Diaeodij I. 6. pulueris diatragacanthi frigidi drag ii. saccliari penidiati I. ε. syriapi violati q. sat. misce, fiat lolioch, de quo lambendo saepe utatur.
Condita inter optatas ει pulueres quasi intermedia, ad alteranda&roboranda viscera delic tioribus praeparantur. Haec autem ex conseruis.radicibus,& fructibus saccharo conditis, cardiacis confectionibus,antidotis,pulveribus eordialibus.eephalicis 6c stomachicis, liis auri, dc sa Charo crassiuisule pulueritatis paramus. Pro I. i. conservae dc fluctuum conditorum,drag. i. pulueris,& sacchari I. s. aut drag. vi. admiscentes. ut
Ad ventriculum roborandum Sc languentem facultatem vitalem excitanda.
Conseruae rosarum rubearum Scheroilicae ana I. i. corticum citri saccharo conditorum I. I. Carnis myrobalanorum saeeharo conditarum I. g. confectionis de hyacintho & adermes anadrag. i. folia auri num. iiii. iacchari crasse pulueritati I. ii. aut q. c fiat conditum auro coopertum.
CAPUT XII. PAsta Regia , recentioribus appellata,quasi excellens consectio quaedam ; solida quaedam est
formula qua praesertim ad pectoris morbos & tabem utimur. Constat autem ex decorticatis amygdalis, pistaciis, nucleis pineis reeentibus,pulpa seminum frigidorum maiorum,seminis papaueris, gummi tragachans hi, arabico amylo, dactylorum carna, caponum, perdicum, aut similium contuso,& saccharoq. s. ut ad decentem consistentiam reducantur. Vt
Amygdalarum dulcium excorticatarum, nucleorum pini recentium,&pistaciorum ana I.ii. carnis perdicum assae r. iii. sacchari mucagine tragacanthi excepti q. . Contusis coutundendis Dee,fiant moreelli auri foliis cooperti in hypocausto seu stupha exsiccandi. Quibus dragamatum aut similium ciborum vice utatur.
CAPUT XIII. PIlulae, sunt solidae non omninδ tamen durae remediorum formulae, quibus ad purgandum frequentius aliquando etiam alterandum utimur,prout medicaminum ex quibus componunturalia est facultas. Materia multiplex est quae per se, vel liquoris alicuius mixtione in solidomollem eonsistentiam deduci potest, non terminantes liquoris praescripti quantitatem sed pharmacopaei industriae rem committentes q. s. assumi iubemus. His utimur cum aegri liquida pharmaca , aut solida nimiae molis respuunt.ant cum ventriculus nimio humore fluctuat,dc nauseabundus est. Item Cum vehementioribus medieamentis de gustiti ingratis cogimur uti. Devorantur enim integrae pituita, nec dentibus teruntur,ideoque in his componendis ea seligamus oportet quae parua sub mole efficaciter operantur. Contra ea fugiamus quae magna quantitate imbecilliter agunt. Ad unam autem pitularum dosim vel Θ. i. aliquando aut multo minori quantitate ut in narcoticis sumus contenti. Vel 9. iiii. attingimus vix 3. i. a. transcendentes,seu pilulas ad nostram mentem praescribamus,seu in pharmacopoliis.vulgδ paratas ustirpemus..t Pilutae eccpprblicae 6c ventriculum liuesidiorem exsiccantes. ij v. i Aloesseςotrinae I. g. rhabarbari electi A.ii.masticis fle murrhae ana 3. i. strupi rosarum soluti. vi q. . muc O mlularum masia,de qua ad iobricandam aluum capiat semihora ante Cinnam pi-Iulas ex semi drachma aut Θ. ii. concinnatas. Ad liberalius autem exsiccandum &roborandum ventriculum raptumdem capiae manε horis quinque aut sex ante pastum.. Pitulat quoscumque humores valenter euacuantes.
635쪽
anagr. iii. olei anisorum chymich extracti ad tormina pia cauenda guttas iii. misce, formentus p lulae Vii. viii. aut ix. quae deaurari aliquando iubentur, ut earum amaror dum deuorantur, minus sentiatur, 3c melle rotato .aut strupo aliquo intinctae, vel pane arymo, prunorum cochorom C rne, nueris uuarum cortice,aut caeparum mediano cortice inuolutae longh a pastu deuorantur, Ut bora secunda aut tertia post mediam noctem; hisque superdormire expedit vi facilius in actum red cantur. Ab incoepta autem vacuatione a somno abstinere edusque oportet donec vacuatio com pleta, aut sufficiens iudicetur.
soluto& ad duritiem iterum excocto,pro 3. i. autem puluerum, accari l. i. assumitur,tac sor in oc purgantia de alterantia praescribuntur remedia. ut
Tabellae ventriculum & iecur roborantes.
V. Pul .erκ di arrhodon&triasantali ana 3. i. sacchati in decocto eorticis citri soluti&ve artis est eocti L ii. misee,fiant rotulae. Animaduertendum autem est saecliarum suecis acidis ut limonum, granatorum 8c similibus non esse dissoluendum,non enim eonoresceret iterum, Ee multo minus si oleum seu acidus liquor sulphuris aut vitrioli saccharo admisceantur:purgantes autem tabellaevariae in pharmacopoliis habentur,quibus consimiles plurimae praescribi possunt.
Tabellat ad obstructiones virginum tollendas.
c. Lim turae ebalybis citra aliam praeparationem tenuissimh pulueratae 3. i. cinnamomi 9. i se chari in aqua cichorii liquati dc ut artis est cocti I. iii. misce,fiant tabellae ponderis 3. i. capi t duas manἡ horis quatuor ante prandium:& vel domi scalas saepius ascendat,vel in aere libero per horam deambulet.
CAPUT XU. I Rochisei sunt parui orbieuli compressi , solidi & dari, qui eonficiuntur vel ex succo in spissato,
aut extracto quopiam, vel ex patueribus liquore aliquo exceptis, ut eorum vis expirare prohibita , in longius tempus integra conseruetur. His autem tum ad remedia interna utimur itum 'dexterna eadem usurpamus. Attamen ea nunquam intus assumenda sub ea forma exhibemus : sed illa in puluerem redacta, aut aliquo liquore soluta propinamus, aut optatis , conditis , bolis M similibus immiscemus.
Trochisci ad ventriculum imbecillem roborandum. .
v. Sueeini, corallorum alborum prandi aratorum ana. bii. foliorum mentae siccorum 3ε s. intzrioris tunieae ventriculi gallinarum 3i. nucis moscatae & canellae ana. 3. g. pulueritata excipiantur suceo eapteolorum vitis, dc fiant trochisci. . . . , '
Ad menses prouocandos, partum accelerandum dc secundinas pellendas.
v. Borracis siti. dictamni cretici, seminum lauendulae, suceinisna. 3ii. seminum acetota Menuiuiae ana. p. croci M. cum succo arthemisiae depurato q. s. Armentur truchisci.
GLandes seu suppositoria, ad aluum irritandam ano induntur, mini fiat digiti aut paulo maiora vel minore mole. Abstinere autem ab his oportet fi hamiorinoides vel alius quispiam aitectusani qui hisce irritetur, aegrum infestarit. Materia autem pro infantibus quidem sunt candela cere vel parietariae , au betae caudices oleo intincti, &sale aspersi, vel mel ad debitam eo, stetitiam coctum. Pro adultis vero melli sal gemmeum aliquando. aloem, agaticom trocli ista cum ἐπέμchiseos alhandat, felli egenus aliquod immiscemus, aut sapo e iam timur. vi I ii . . . .' F. Salis gemmei Bi. trochiscorum alta at gr. m. mellis ve artis est coctiq. s. misce, fiat glans supponatur duabus horis aut una hora ante pastum, vel statim prout Ns feret. lAlias ad ani affectus varios subeonsimili formulaea medicamenta disponimus, quae ad consuu lmiles morbos in aliis partibus sanandos Vtilia Censentur. l
636쪽
. CAPUT XVII. PΕssaria sunt formulae solidae digiti aut virilis ri embri magnitudine quae in muliebrem vulvam
immitti consueuerunt ad ml:dendum uteri& canalis muliebris affectibus. Materia amem tam est varia quam lunt differentes affectus. At tribus ut plurimum modis praescri hi consueuerunt.
Vel enim gossipium, lana, aut spongia in praedictam formam glomerata imbuitur oleis, M vnguentis, aut mutilaginibus, lentisque succis illinitur, vel ex panno raro lineo, aut sericeo sacculus sub praedicta forma conein natur, qui impletud puluere aliquo, emplastri massa, aut mixtura laccommodata, M in vulvam inditur. Vel tertio formulae solidae aliquando concinnantur ex apro. priatis pulveribus & gummi tragacanthi mucagine, quae ubi exsiccatae fuerint, eandem in patrem l itinmittuntur, aut ex solis radicibus rubiae maioris, altheae,& aliis mollibus, ruit coctione quantum lpar est emollitis parantur. Sed in quibusque obseruandum est ut pendulum apponatur duplicatum aut triplicatum filum lineum , sericeumuε, per quod pessarium quando libuerit ex praedicta sede lextrahere liceat.Quod praeterea oportet in pessariis postremi praesertim modi in longum transmitti Sit ergo pro exemplo.
Pessus ad continendum uterum , & uteri ceriaicem coaristandam.
Emplastri contra rupturam, unguenti comitissae olei lentiscini ana. Is . misce , fiat lini. imentum quo imbuatur Milliniatur spongiae frustrum filo circumligatum, & in pessi crassiorem formam deductum , quod in uteri ceruicem transim ita in longum filo immittatur
π . Radicis rubiae,&foliorcim polii montaniana. I . salutis, 3 ii. myrrhae, x galbani ana. 3i ler i 3 g. misce, fiat puluis quo sacculus rarus pollicis crassitie impleatur, & in vulvam mit atur , pendulo extra ptominente filo. .
Pessu, ad humidiorem uterum exsiccandum, & purgandum pro faciliori conceptu.
v. Ladani &benetoiniana. I ii. agarici 3 i. thuris, myrrhae, Ac sabinae ana. 33. pulueri saris pulueritandis misce , de cum mucagine gummi tragacanthi cum aqua notum atantiorum extracta q. sat formetur pessarium per medium filo crassiore transfixum. , Nastalia formulae sunt quae propessariis ori vulvae virginibus admouentur. Ea veris ex consimili materia qua constant, quae gossipio, lana, aut alio excipiuntur, Zc in puluilli aut plumaceoli veloquunturi modum ori vulvae admouentur, ne pudendi os nimium diducatur , ω virginitatis inruginarius character perdatur
CLysteres teu Clysmata ,& Enemata, sunt medicamenta quae per stringam seu clysterium peranum in intestina effunduntur. i Turnebus enim 'id quod iniicitur dici ait clysterem, clyst rium vero instrume hium quoi niicitur. clysteres et so liquida sunt sorma, &ex decoctis, aquis, saccis, oleis , aut liquatis pili edinibus , vnsuentis, aut emplastris parantur. In quibus ea dil-toluuntur quae L p. lati cientia liuiditatem hon impediunt. Quibus etsi ad intestinorum ma esimeque gra stam , partiumque circunstantium affectus praecipite utimur. praeterea ramen ad aliatum pastissimia ibi iamorbos utiles sunt, ideoque non unius sed fit ultiplicis rationis existunt Alii erua dietantev sum: a iij macvant . , 6kεrantes tum ad refrigerandum th febribus , dc veneris infamiliatiohibus tot ginis ad calefaciendum , attenuandum, M discutiendum in colico dinlatea fra ibos. de sacrandum&astringendum in lienteriis: Ad humectandum in sicciore aluo;
Ad laniendum praeterea, stupefaciendum, detergendum, cicatricem inducendam , bras vasorii moecludenda, atq- alia pro vari x intestinorunt, vesicae, uteri, 'renumque affect bos vaeuant S , vel lenientes sunt , aluina excrementa expurgantes: vel acriores, vehementer etiam a toto Corpo e purgantes Ad tuae omniaq ram multiplex re varia sit materia ex libris de febri ruis, εe morbis partriam distere con reniet. Quantitas elysterio in pro aetatibus, 3c corporum mole, oc pro affectuum natu equiat Mimmum enim pueris, plus adolescentibus. adultis plurimum exhibemus In quibus non solemus decocti hi si nec admixtorum I vi. aut viii. pro affectibus antem si alterartantum velimus , no Mantitate est opus, paulo maiore si vacuare. Sed vcntriculo, vesica
637쪽
14o Artis Medicat pars posterior.
tero, aut renibus affectis, minor etiam solito praescribenda quantitas, ne illae partes maloti copia comprimantur. Tepida tandem iniici debent, de ea arte immitti vi flatus simul cum clystere no a impellantur. Aduertendum tamen quosdam a clysteribus ita abhorrere ut referente Trin cavellici unus ex nobili Sannitorum familia inter Venetos iniecto clystere interierit eum alii eiusdem familiae solerent admisso cir stere exolui. Quorum idiosyncrasiae minime obsistendum est, sed ely. steris vice aliud excogitandum est remedium. Clysteris autem exemplum esto.
Clyster leniens ic detergens leuiter in incipiente dysenteria.
Deeocti hordei & ninluarum, aut Iactis captini-L in quo ditatuo vitellos ovorum nurn. 1 . sacchari albi Ilii. misee, fiat clyster.
Clyster leniens & emolliens in tardiore aluo ob siccitatem excrementorum.
c. Radic. altheae, & Iiliorum ana. Iii. soliorum maluae, parietariae, & betae ana m. i. seminulini I s. foeniculi, Se ani fiana. bii. florum chamamillae& rosarum ana p. i. Coquantur in aqua q. s. In colaturae m. i. dissolue cassiae cum saecharo, Se lenitivi ana I i. mellis rotati j iii. olei totali de tui tum ana. ι i. misee, fiat clyster , iniiciatur hora&c.
CIyster acrior, de valide apoplecticos eousque quorum animalis facultas sopita est, excitans.
Foliorum maluae, mercurialis, betaeana m. i. foliorum sennae orientalis It . seminum faeni culi, petroselini & ameos anasii. florum chamomillae& meliloti ana. p. i. coquantur in aquaq.sat. in colaturae m. i. dissolue diaphoenici & hietae Pachi ana. Ii. mellis mercurialis Ilii. misce, fiat elyster , iniiciatur hora dec. Oleum hic non addimus, quod oleum sua unctuositate vim purgantium obtundat. Neque ut solent vulgares pragmatici oleum tam frequenter est admittendum : sed tum solum eum emollire aut lenire cogitamus, vel alias olea quae phincipi intentioni inter alteram dum satisfaciant assumenda.
I Niectiones,etsi in re idem significent eum enematibus, ea vox tamen speciatim tribuitur bis Iruquidis remediis quae per syringam in quemcumque ventrem vulnerat tim,sinuosa ulcera, aut Iatentes εc internas partes offectas, ad quas aliquando aditus per se aut ex morbo patet. immittuntur. Instrumentum autem ad id deseruiens pro variis morbis quibus inseruit diuersa nomina nanciscitur,liina , ιντεγχυ - , ω Urrtεκν τυ, id est, narium, aurium, & uteri clysterium nominatura, item & καθετηρ. sypho quo in veficam Medicamenta inijei mu1, a Galeno vocatur. Demumque -ου ει consimile instrumentum appetauit Paulus,' quod idem puri trahendo inseruiat, quo in empyo thorace frequenter utimur ad medicamenta inijcienda,eum ad eadem cum pure extrahenda. Iniectionum materia pro variis partibus variisque earumdem partium affectibus .varia est. Solent tamen omnes ex liquoribus, aut aqueis succis, ut stillatitiis aquis, aut deeqstis, vel ex oleosis solis,aut alio quopiam remedio admixto patari. Cauendum tamen est ne ea quantitate sic- ea liquidis admisceantur, ut ad fluendum per syphonis canalem inepta reddantur. Item . animaduertendum est nihil ingrati saporis in thoracem immittendum quoniam ex pulmonum suctu id in fauces cum aegrotantium magno horrore redundat. Ac tandem nihil viscidum alit sce lentum in vesicam immittendum esse,ne vel catialem obstruat,vel in vesicae fundo residens eό.ciescat. ut .
Iniectio ad detergendum pus quod in empyicorum thorace stagnati
V. . Hordei integri p. ii. foliorum agrimonii.& hympi ana m d earicas num. q. 1iquiritiae rata drag. ii. coquantur in aqua q.sat. in colaturae ih. i. dissolue mellis rosati I. iii. misce, fiat iniectio. . ''
Ιnteistio ad sedandum dolorem in canali virgae ab urinae ardore excitatum. t
638쪽
De Materia & Formulis Medicam.
ERthina, liquida sunt medieatrienta, quae vel ex solis succis decoctis, aut similibus vel ex eisdem admixtisque pulveribus aliquibus parata,inspirando in nares ad varios fines attrahuntur. H rum materiam docuimus. Talis est forma.
iam temperandum ardorem acrem in summo narium excitatum.. , prim ,- δὸς iv ec u emulcti q. siti naribus inspirando sisquenter attrahatur. . Foliorum portulaeae, de semper vivi minoris ana m. s. notum nymphaeae. dc violarum ana p. ii. hordei contosi p. I. coquantur in aqua q. sit. collatura utatur ut dictum est ant..
Errhinum ad cerebrum efficaciter a crassis re viscidis humoribus purgadum.
V. Succorum depuratorum maioranae te betae ana I. ii. vini albi I. s. agaricii l. dactydii a i .eu-
Asalia solida sunt pharmaca in nares in tentae aut penicilli modum immissa auae vel alterant partes quas attingunt, veluti in vioribus narium, ac haemorrhagia. Vel ad ce brum purga dum praescribuntur Atqua utraque sub dupliei forma usurpantur; vel enim pulueres gummi ali quo, vel cera pauca. cipiuntur a vel seri ceo aut lineo panno includuntur in noduli modum. Si e que praescribuntur.
Nasale in diuturnis frigidis affectibus ad cerebrum purgandum.
V. Pulveris maiora nae piperis.& galangaeanas. i. daetydii,euphorbii de ellebori albi alia 3. . terebinthinae, M cerae liquataeana q. sit. misce fiant na salia,quae filo nexa in nates indantur, vet. v. Pulveris nigellae Dryophyliorum,& pyretri an a 3. i. euphorbi j de elaterii ana 3.si. misce, panno raro sericeo in eludantur,& fiat nodulus in nares immittendus. Vel solus puluis in nares cum pennae calamo insuffletur,si apoplecticus sit excitandus.
Argarismata sunt remedia liquida quibus ore exceptis ad variὶ alterandas saucis illisque vicinas partes, vel purgandum cerebrum, spiritus reciprocato illisu utimur. Hotum materia tra- Qita eta,viusque explicatus. Sic autem praescribuntur.
Gargarisina ad reprimendam fluxionem in fauces,Vuulam,& laryngem
v. Hordei integri,Scientium anais. foliorum plantaginis, summitatum rubi, de turionum quercus ana m s. sumach & berberis ana I. ii coquantui in aqua q. sati in colaturae m. s. di lue omnelitis simplicis,aut etiam scillitiei ad maiorem eisicaciam I.ii .misce, fiat gargarisma,
Alticatoria,formulae sunt remediorum quae vel ad dolorem dentium, vel ad pituitam h capite educendam dentibus teruntur. Horum materia tradita. Praescribuntur autem vel in nouuio, vel in massa ex puluetibus,oera alba,aut mucilagine alicuius gummi exceptis masticanda. Sit e emplum utriusque rationis. '
M 'icatorium ad dentium vehementiorem dolorem sedandum.
v. seminis nigellae.& papaueris aeeto macerati de contusi ana 3 i. salis ammoniaci pulueratici i. gummimeaerae, aut mastiees S. iii. mellis rotati q- sati misce,fiant trochisci aut pitulae dentibus terendae, & diutius masticandae.
Masticatorium ad purgandam , capite pituitam.
v. Pyretri de piperis ana Θ. s. granorum paradisi dii. mastices 3. i. puluerata misce, Ac in panno li- ne. includantur, fiatque nodus per semihoram man prono capite mallicandus. Vel. 'ophyllorum de ringiberis ana 3. i. seminis staphisagriae i. s. ce albae q. sat. sat massa ν m illeatorio, ut supra Q o ri
639쪽
De generalibus quorumdam Medicamentorum nomenclaturis in remedi ' rum internorum quotidiano, Vsu Vutatis. CAPvT VLTIMUM. QVoniam in praescribendis internorum remediorum sermulis quibusdam utim
co P .unibus decoctis, aut generat oribus florum, seminum, vel radicum nomenclatuiri. Talia sigillatim quae,de qualia sint explicare conuenit.
Decoctio communis medicinae,a medico praescripta,sic a pharmacopaeo
V. Hordei mundati p. i. prunorum dulcium num. vi p italarum, nimiam anisi dc se eniculiana I ii. hyeme; aestate vero seminum3 ii. notum trium cordialium ana p i. stat decoctio in aquae t .ii. ad medietatis eonsumptuinem.
Hordei integri p. i. culearum & iuiubarum an a par. vi dactylos num. vi. pa dirum citatarum glycyrrhizae ana f. s. soliorum h3ssori mediocriter siccorum m. s. bulliant in aqua la. u. ad medietatis consumptionem.
v. Foliorum maluae parietariae, violarum mercurialis,&berae, aut aliquot horum ana me. minis foenicvli hyeme I.s. aestate seminum quatuor frigidotum maiorum I.1 vel ad xam emendandam etiam aestate anisi aut taniculi I. ii. addi possunt. Coquantur in aqua q. sati Hattis est ad usum. Polytrichum.
Her quinque t Capillus veneris.
que aperitiuatas Bru&Ll Foeniculi. Petroselini.
s Rosarum. Flores tres violatum.
cord les. l. Borraginis aut buglossi.
Cucurbitae, longae scilicet. . semina sti- Cucumeris. gida maiora i Cittuli, seu anguriae, aut cucuri bitae rotundae in vice anguriae
gida minora. s Aceiosae. LPortulacae. Anisi. . semina cali J Foeniculi. da maiora. l Crmini.
xCarui. A meos. . semina cali-i Amomi. da minora. Apij. Dauci.
Endiuiae.. Aquae eor. J Cichorei. diales. Buglossi,vel Borraginis. Scabiosae.
LMartiatum. Album. Vnguenta . Rosaceum. frigida. t Citrinum kPopuleum s. Fragmenta pretiosa.
640쪽
De Materia & Formulis Medicam. Ι43
X τε RMOR'M remediorum quibus in ordinati a praxi uti consuevimus sormulae, etsi
miram varietatem nanciscantur,nec dekniri eerto queant, tamen quae usitatiores sunt de quae frequentius in oeeurrentium aegrorum auxilium praescribuntur,sunt olea, Iinimenta, nguent cerat emplastra,sparadrappa,extaplasmata, acculi,cueuphae sontalia, col
lyria,trochisci .poma odorata fotus,epithemata,balnea, semicupia. vaporaria, stuphae, sinapismata, dropaces, vesicanti ερ eaustiea:de quibus sigillatim agamus necessum est.
O Lea vel simplieita sunt vel eomposita. simplicium quaedam sponte λ terra effluunt,ut petr
leum ; quaedam per expressionem fiunt expressis his quae oleagineum succum continent: sic lex maturis oliuis oleum simpliciter dictum exprimitur ι ex immatutis vero omphacinum. At quod ex aliis fructibus aut seminibus ex ptimitur,cum addito nominatur, ut oleum amygdalarum, lnueum,& fimidium. Quaedam per resolutionem elixando extrahuntur, ut oleum de baccis lauri ;alia etiam elixata exprimendo ut oleum e baceis lentisci alia assatione,& expressione interuenien te, t oleum ouorum,& frumenti,alia demum arte chymica eliciuntur: vel per ascensum, ex cera, gummi, sinis,aliisque rebus pinguibus: necnon ex odoratis hei bis ante quodammodo putrefactis, atque ex semiuibus variis M aromatibus,aqueo quopiam liquore admixto sublimando extrahun- me. Per descensum alia,vel ignis vi ex resinosis & pinguibus lignis, vel per congelationem in loco do,& tartaro calcinato, myrrha plumbi magalmate cum hydrargyro be similibus Quae postremaliquores potius aquei sunt,qi iam olea,vti oleum sulphuris quod ea concrescente aeeensi sulphuris vapore,a vase vitreo in latioris eampanae modum emtatio excepto, fit. Compositorum quaedam fiunt per infusionem seu maeerationem in OIeo. Maeerantur autem quaecumque libuerit quae tenuioris substantiae facile suam vim oleo communieant ut flores quicumque dc herbae substantiae tenuioris. Huius rationis sunt oleum violatum,rosatum, chamaemel linum, ethinum,de hyperico,&similia. Quia vero quae in oleo macerantur aqueum aliquem liquorem ex se effundunt: si e palata olea antequam reseruanda post maceratorum eXpressionem seponuntur, vel soli exponuntur,vel balneo maris committuntur aut lento igni puro imponuntur laqueus ille humor immixtus absumatur. Alia ex his quorum substantia paulo erassior est, e ctione in oleo eum liquore aliquo conuenienti parantur. ut irinum,mastichinum, & his paria. His alia magis sunt eomposita quae ex plurium permixtione confieiuntur, vel ex pluribus mixtim ex. trahuntur. Qualia sunt plurima quae in antidotariis leguntur, de artificialia balsama chymica. In praescribendis autem oleis sie procedimus ut simplicia dc usualia suo nomine tant im esse ramus,quantitatem assumendam ex vulgaribus libris aut unciis designantes, stillatiliolum autem draehmis,scrupulis,aur guttis, de in quem usum assumi velimus indicantes veluti si ad dolorem aliquem ten fiuum in externo quopiam membro sedandum olcis utamur,sic praescribemus.
v. olei liliorum,de chamaemillae ana I.s. olei totismarini a. i. misce, liniatur tepide pars do-Ien Si verδ composita quaedam ad particulares praescribere velimus, ex quibus & quo modo ea componi oporteat designamus, simulque utendi modum praest tibimus. Vt ad dolorem ventriculi a natibus sedandum. v. olei de absenthio ι .vi. seminum anisorum cymini scaeniculi,*meos.& dauci coutu serum ana
3.i.ε. Dryophyllorum 3.i. vini albi aromatici t.iii. coquantur ad consumptionem vini:tu m cole uoleum,quod pro ven 'riculi regione linienda reseruetur.
Vel stillatilium ad liniendam spinam in patalysi,aut ad mitigandum rigorem in febribus.