장음표시 사용
71쪽
Potior frequentissime eum genitrua iungitur eriam pro frui,
renere, intredum uincere. Cic. ad Lem. r.F-puratum tibi sit posse issius regni poriri. Idem de Fin. t. Nullas etia consequi. rur uoluptates,quarum potiundi spe in mari multos labore magnosques ceperunt. Salust. κomanisignorum,o armorum potiti sunt Ide cari. euifatu seret urbis potiri. Auctor ad Her. . AGeniensium potiti sunt Spaniatae. Crebra occurrunt exempla maxime apud birioricos. Cum genitivo rerum elegantis
mε copula r significatque summam imperi, administrare.
Potior, vescor, fungor non recusant accusandi ca- επ. refcct. sum. Cic. Tus i. Ego doleam si ad decem millia
annorum gentem aliquam urbem nonram potiaturam putem. Pliv. lib. Io. cap. Aues uon- nulla uesicuntur ea,qus rapuere pedibus. Terent.
Adelph. Neque boni neque liberalis funditas ficium en uiri.
Hae tria uerba no raro accusativo adhaerent. Ter. Adelph. ille alter sine labore patria potitur commoda. Ibidem.Miseriam omnem capis,hic potitus gaudia.Plaut. A ar. Fortiter malum qui postur,idem post potitur bonum. Cis. Phil. . Vincamus odium,pacemque potiamur Legitur 9 pace. Plin. lib. s. cap. so.si caprinum iecur escantur O lib. 9. cap. so. Oua uesceniares.Et lib. I I. cap. 37. Qui absinthium uescuntur. Tacitus in uita Agricolae. eo ad extremum inopiae uenere,ut infirmissimos suorum mox sorte ductis uescerentur. Terent. Heaut. Attenta tute illorum in Aia sungere. Ibidem. Haec ego praecipio tibia G2. minis frugi, se remperantis functus o kium. cisus lib. 3. sua prema erga memoriam silν sui munera fungeretur. Idem lib. . . Ego me Patres conscripti mortalem esse,ct ominum Umia sun- gi,ct caetera meministe posteros uolo. Pluit interdum eundem sum habet. Valeri max. lib. I .cap. 6. Eι dem generis mom
72쪽
Ara alis tumuliu credita sunt, puerum infantem semesisem in foro Boaris triumphum proclamasse, in Piceno lapides pluisse . Iulius obsequens de prodigiis . In area Vulcani per biduum,in
area concordiae totidem diebussanguinem pluit. Item uter apud .priscos. Plaut Casin. Caetera,quae uolumus uti, Graeca mere
murme. eque illud Ciceronis 1.de Orat. quod quida citat, soaerari, corpus utimur ad belli adiumeta, cotra nos facis,cu ubiis sic legatur s aerari, copi s.ct ad belli adiumeta, ct adorrramen- ιra pacis utimur, uetigalibusseruiamus. Abuto apud Comicos saepe accusativum habet. Prologo Andriae, am in praugis scribundi Operam' abutitur.
Neutra saepe ablatiuum admittunt signisic tris partem. Cic. de Orat. α Equidem O in uobis D animaduertere soleo,sin me ipsio sepissimὸ experior,ut exalbesicam in principiis dicendi, O tota
mente, atque omnibus artubus contremistam .
Idem ad Quint. Fra. r. si tibi bellum aliquod ma-gηum, er periculosum administranti prorog ri inm imperium uiderem, tremerem animo .Hρc genere loquendi frequentiuῬ utuntur poeta , qui ablativum etiam in accusativum mutare consiMeuerunt. Horat. I. Epict. 6. Animoque, O-π' 'corpore torpet. Idem et . Sermo. Saty. . emis Grego pauore. Uirgi. 3. Georg. stare Ioco nesciti my. τι micat auribus, tremit artus.
73쪽
laesaris nomen ueni, toto corpore contremUest. Huc et ceduus illa: cadere,cocidere animo. Item pendere animis. Cit Tuff. I. Quod si expectando , O desiderando pendemus animis,cruciamur,angimur, cum uero singulari numero utimur , genitius Iocus est. Idem. I. deleg Ego animi pendere soleo , cumsemel quid orsus , si traducor alio. CAius ad Cicerinem lib. S. Ego quidem uehementer animi pendeo.Sic. Cic. Att. 8. I i. II.
ACΤIVI. JErbum activum,uel potius accusativum MN, e o . G. cuiuscunque id demum positionis sit, post se acia cusandi casum po Husat. Vt Deum cole. Imιδ ture diuos. Amplectere uirtutem. 2 oui an mi tui moderationem. decet ingenuum pue rum sicurrilis iocM. Heu quam inferam uitam. vivunt avari. Cic. ad Att. 9. ingras nisi cri- I. yyen horreo. Idem Att. Iq. Amariorem mes
me tria postrema,cisimilia tantisper acriua censentur, morecusandi casum sibi uendicant. 26hil fere iPtota constructι l, nis ratione dissicilius est, quam uerbi activi naturam cognoscere. Ego, ut nemum aperte, ct ingenue eonfitear, nondum ratio- nem inire potui,qua hanc praeceptionem ita tyronibus propoue- rem, facile ut intelligi ρο set. Nam illud tritum,ct peruulgasum praeceptum, Omne uerbumsignimans actionem popJe accusativum postulat, ne ii quidem,qui philosophi praeceptiuuns imbuti, facile intelligent, neq; mirum. Cur enim pugno , αἶmι- cosmio, noceο,malefacio, insidior aduersor, sexcenta arx, non habent accusandi calum , cum actionem signiscent ierio Direxi stimet nititorem ibi esse actionem ubi res serra
74쪽
flammis agitur, quam ubi lingua, ct calamo. Quid enim in se est, quamobrem lego, o scribo actionem significent, pugno , dimiso actionis sint expertis Quid' seruio, noceo , insidiον
otiosa erunt,canto, rideo a Ua V um quoniam supra ex Meterum grammaticorum sententia confirmauimus , haec etiam
actionem signiscar neq; idem ualere actionem significare, activum ese uerbum, nihil eΠ cur his diutius , immoremur . Nobis quod ad constructionem attinet illud erit uerbum asianum, uel potius accusativum sic enim uelim appellare omne id quod in accusativum transisθ quod post se accusativum ρομι-lat, cuiuscumq; positionis. Porro uerborum omnium positiones , siue terminarion; quinq; sunt, cum quinq; non amplius literis indicativo modo, ut placet Diomedi tantur. O. R. T. M. Dux amo,amor,pudet,possism,noui, Diomedes, Phocas, Donatuo Priscianus,eadem demum appellant activa, quae o litera finitara uasieri possunt littera apposira: quibusfacis, calefacis,
uolo, noui , adi, O reliqua omnia quantumuis accusandi casis gaudeant neutra sunt se cliteram assumendi negetur facultan bis tamen ut puerorum imbecillitati consulamus, distius neniam ueterer illi huius artis proceres , si omnia , quae a einatiuum admittunt,cuiuscunq; illa sint, terminationis activa appellauerimus. Horum quinq; sunt genera siue ordines. Priamum genus transitivi accusativum primae , secundae , O tertiae
personae, ut amo me, re, illum. Secundum in accusativum tertiae persenae rei mutae fertur, ut aro campum: colo agros. Tenium in accusativum significantem rem uerbi, ut uiuo uitam, euaere civisum,aut in accusativum mensurae, qua rem ipsam metimur , ut uiri duas aetates, curro stadium. Res uerbi interim ablatius
Ufertur . Caelius ad Cis.lib. 8. Si Parthi nihil uos calefaciunx, nos hie frigore frigescimus. cic. ad Quint. Frat. 3. Patiamuν illum ire nostris itineribus. Quartum genus multa deponentia amplectity, ct communia omnia cum actionem significant, nasequor bonos , amplector hospitem. Postremum genus amplectistir nonnulla uerba mutila ,siue desectina eum Odisunt, Mi,memini, pudet,ci catera eiusmodi. Item quae Reutro actitia licet appellare, cuius generis sunt anhelo,erubesco,crepo, cal
75쪽
Io,doleo,horreo, indignor, ingemo , spiro, inclamo, laetorimineo, maereο,οbmpesco ,roro,sono,sudo , stupeo, stomachor. Ciciant. r s. Hoc loco fortibus sane oculis Cassius, Martem spirare diceres. Idem Phi0. 2. Edormi crapulam istam , O exhala. Terent. Adelph. Ego illius sensum pulchre calleo. Seneca. Epist
66. Mn contremiscamus iniurias , non uulnera , non egeriae . Plin. lib. II. cap. I o. Periculum tantum eo die em si roraverit quantulumcunq; imbrem . Idem Preset. Quanto tu ore patrii laudes tonas.
conseramus, quae diximus in pauca. Verba 0 finita quae a ' dita Llitera fiunt passina, ut laudo, uitupero: item quae ad
res multas pertinent, ut sero, cois, planto, rigo, pastino, occo , puto , ablaqMeo , vindemio, maero : praeterea quibus res uerbi , seu mensura rei additur,ut γλο uitam,aetatem, curro cursum , stadium . Postremo communia omnia cum actionem signiscant accusativum exigunt. Deponentia cum latissime pateant, nam . quaedam interrogandi, alia dandi , alia aceusandi, alia den', auferendi casu gaudens, hac ratione , quae accusarisum petun deprehendes. Verbum deponens, aut transitivum. aut intra sitiuum ea . De intransitivis satis dictum est. Transitiua,quae genitivum, dativum, ablativum perunt, paulo ante commem ratasunt. 'Superest igitur, ut caetera accusandi casum postant.
QMd idem de dis,quae s litera siniuntur dictum' ; nam si transiima Iunt neq; ιnrerrogandi , dandi , au serendi , casum μι- furit , activa sunt. Quae causa me impulis, ut prius de uerbis neutris , quam activis agerem. Mutila , quae aecusativo gaudent pauca sunt, memini, Odi, noui, cedo pro da,esse pro edere, pani et, piget, si det, miseret, miserescit, taedet, eutra actiua legendis provatis scriptoribus obseruabis./Deponentia lite- s rarum ordine colliget, cui otios esse licebit. Abominor.adipiscor, adorior, admiror, admetior,aemulor, aggrediox, alloquor, architector,assequor , alpemor , auguror, auspicor, aucupor ,
C auersor. Calumnior, comitor, comment , commereor, comminiscor, consolor, conseqMor, contemplor, cohortor, consiteor, conD Pisor, conqueror, confectori contestor, contueo conor. Demer
76쪽
.or, demoror, demolior,demetior, demiror,deprecor, popula
depeculor, detestor, dignor, dissiteor , dilargior, dissartior 'Emetior, ementior, effaris , vel essare , eloquor , exeoror , exe quo'exhortor, exordior. Fateor, faris, uel fare, fabulor, fa bricor, foeneror, frustror, furor . Nortor'helluor. Iaculor, imi-τοr, imprecor, impertior, insicior , insequor, insector, intueor. Lamentor, loquor, lucror, ludificor. Machinor, meritor, men-rior, pro imitor, maercor,mereor, metior , minor, minito misee-Vor, moderor, molior, moror, muneror, mutuor. Adanciscor , nundinor, nutricor . Obluiscor, obtestor, omkinor, opinor, operior, Ordior . Tatior. pacificor, percontor,persequor , pigneror, polliceor, populor, precor, prαdor, praemeditor, praesiolo ro fiteor, prosequor . Queror. Et orirecordor, reor, remor. Sci
restimor, tueor, tutor . Venero r, uereor,ulcifror. Cic. Att.9. Hic quidem mera scelera loquuntur Cael. i. Best Gall. 2 'nminorem laudem exere tres , quam ipse Imperator meritus esse Bidebatur . Merari bene, uel male de aliquo , est ei commoda-r uel incommodare. Cic. ad Lentulum Epist. Fam i. Erat insenitum bene de me meritos nominare . Idem pro Mil. Mn enim
inimici mei te mihi eritiens Ad amisissimi non male aliquando de me meriti ed optime. Decer, dedecet, iuuat , delectat, modo nominatiuum habenς aperte. Cic. in Brut. Decet hoc illum nescio quomodo. Plin. lib. 9.Ad Salinianum. Duabit hoc te. laut Captia. eqs unquam quidquam me iuuat, quod edo domi Cis. r. Fam. - statuae his reipublicae non delectat. Modo infinitum , aut uerbum cum suo casu loco nominatiui habent. Idem T . . oratoret' ue ro irasci minime decet, simulare non dedecet. Plin. Epist. I 3 Iuuat me,quod uigent studia. Cic. ad Quin. Frat. 2. Teas hi lari esse animo ualde me iuuat. Qtiint lib.4. cap. 2. Tum principue in Epi i. secretis, O familiaribus delectabit ; ne hoc qui dem neglectum reliquiise. Verbum oportet cum his, quae modo commemorauimus quidam conuingunt, quasi uero accusati sump,si se postulet , cum uerbum sit absolutum, atq; intransivum. Quod modo nominatiuum aperte habet. Terens. Heaut. Hae
77쪽
facta ab illo oportebant ore. Cis. pro Cor. Ea enim aliquid , quod non oporteat etiamsi liceat. Μοdo membrum orationis is eo nominatiui. Idem. Irritari Antonium non eportuit.
Genitivus praeter Accusativum.
Verba accusandi, absoluendi, damnandi , poti
mum accusio , accersio, arguo , alligo, astringo ,' coarguo, δε ero, incuso, insimulo, postulo, foluo, iamno, condemno, conuinco, prater a cusativum, genitivum admittunt, poenam , crimen ue certlim, aut incertum significet. Cic. dic pro Caio Rab. VAn non intelligis primum quos homines, ct quales uiros mortuos seummisceleris ε . arguo e Autor ad Herennium lib. 2. Catua Caecilius iudex absoluit iniuriarum eum, qui Lucium poetam in scena nominatim laserat. Idem lib. 4. Maiores nostri si quam unius peccati mulierem damnabant, simplici iudicio multorum maleficiorum conuictam putabant . Cic. pro Cato I ab. Civem Ronianum capitis condemnari cogit. V ''Teren. Eun. Hic furti se alligat. Plautus Pennia nomo surti se a Biringit. . . mera rori J-bz fis e a 3 ais a. e doti
J NabisfortasseYur haec potissimum uerbasubiseerim: ne si
uerborum turbam conge flem , ansam rudibus praeberem orrandi, nec enim corripio, vepre laendo, uitupeτο , eulpo , cuias', pHnio, plecto , multo, purgo, excuso cum Veniti mmuntur . Quis enim reprehendo te auaritiae , culpo te pertinac- ,
multo te exilii unquam dixit φ ago te iniuriarum doni, non tu
78쪽
rs apud idoneos auctores inueniri Sed ago tecum iniuriarum , furti: est nam q; uerbum neutrum cum ad crimen refertur. Cis pro Cluen Deinde aliquando cum feruo Habiti furti egit. At etor ad Heren. lib. i . Cum eo Actius epit nniuriarum. Ibiderm Noysiit dicere secum furti agi non peculatus oportere. Praeterea illa , quae circumseruntur. Sugillas parsimoniae , infamas in scitiae , traducis luxuriae Seneca lib. 1 o. Epistolari,in Epist Cum coeperat uoluptates nostras traducereulaudare tiarum I ta os ambitionis , calumniaris malem, , lan bene latine dicantur Miderint, qui eis utuntur, certe ego nondum apud probatos legi: Veq, apud Quint. Declamat. 8. est infamas parricidi', neq; itidem apud eundem 6. Declamat. Hi, In utroque parricidi' pec- eas. Quare interim dum ueterum testimonidis haec non confirmantur , dicam potius culpare , reprehendere ,sugillare , infamare, taxare, calumniari alicuius parsimoniam, inscitiam, est ea tera. Quint. 8. Declamat. Nunquid, o pueritiam miseri i
uenis in amas ' Ulpian . Si famosa actis non sit, uel pudorem
non sugillet. Praeterea malim cum Cicerone dicere, Arrogantiam alicuius increpare, improbitatem nota , quam aliquem
arrogantiae increpare, notare improbitatis , quod loquendi genis durissimum est , atq; rarissimum . Suet. In Call. Modo auaritiaesingulos increpans , quod non puderet eos locupletiores esse, quam se. Gell. lib. . cap. I et .n eques RImanus equum habere gracilentum , aut parum nitidum uisus erat, impolitiae notabatur. L ibentius etiam cum Cicerone pro Mil. dicam, Inuidiose potentiam alicuius Giminari , quam aliquem potentiae criminari. Postremo illud, teneo te mendaciti quod Plauti te stimonio confrmant, quam recte , is uiderint: Plauti locus in Truc. ita habet, Manifestam mendaci, mala te teneo. -nd ei, a nomine manifesta regitur. Sic Salu L In Iugurth. Iugurthamanifestus tanti sceleris. Teneri uoce passiva furti,damn commodari , depositi cribro dicunt iuris periti, qua de re pavis post. Quibusdam persuasissimum est uerba accusan di,absiluendi, damnandiq; ablativum e praepositisne poscere , si nomen criminis sit incertum, cuiusmodi est peccatum , maleficium, scelus, facinus, ct caetera, cum haec genis mρ esserantur a quemad-
79쪽
modum, quae certum crimen significant. Cic. Tuf. 3. Peceatissetasimulant, quod dolere intermiIerint. Auctor ad Herennium lib. 4. Maiores n0hrisi quam unius peccati mulierem damn
hant,o caetera. Cis. Verar. I. conuictus malim . Auctor ad Hevenn. lib. 4. Multorum maleficiorum conuιnctam putabant.
Cic. ad Terent. lib. I .'Adiuuat etiam Piso, quod ab urbe discedis, Osceleris condemnas generum Iuum' Idem pro Cato Abib Caium Marium , quem uere patrem paxria' , parentem sinquam, nostrae libertatis,atq; huiusce reipublicae pinumus di cree,sceleris,atq; parricidὸ nefarii, mortuum condemnabimus lGe est in libris correctis non criminis nefari,, quad etiam nobiscum facit. Idem: non intelligis quales uiros mortuos sum miseeleris arguas Sic est in emendatis : Laurentius legit criminis, quod non minus ad rem facit. Plin. lib. I 3. cap. 3. cuius sceleris nos coarguimus illum primum cici pro Caeso . Nee taliter, quin tanti facinoris reus arguatur. Salust. Catil. Quid aut acerbum,anr nimisgraue est in hominer tanti facinoris conuictos Cic. Ver. 3. In quo uideo Ioronis iudicio non te absolutum e se improbitatis,sed illos damnatos esse cadis Ipsum etiam uocabulum criminis aliquando genitruo Ufertur. Marcellus lib.
6. PandecI. vo criminis postulato interim prohibet recte pecuniam a debitoribus solui. Iustinus lib. 9. Apud quos cum p sentissimi quique rei eius ipsius criminis postularetur,ctc. Quin
m ira siris, non uideo cur non dicatur bene latine.Hanc accusere potes velfuracuel sacrilegi',uel utriusque malem, , aut criminis, aut sceleris. Item accusasti ne eum unius peccathan multurm maleficiorum, eumdemnatus ne es furti, an sacrileti, , an alterius tantum Credo te utriusque sceleris, facinoris condemnatum iri, uel Iubaudita substantisto, credo re utrii se accusatum ira.
Genitiuus criminis maxime cum bis uerbis accuso , ... arguo,d fero, postulo, pesso, absoluo, damno, i
80쪽
rondemno, in ablativum cum praepositione De , mutari poteri . Cic. Att. ' on committam post bae ut me accusare de Epiriolarum negligentia possis. Liui. 6. Beli. Pun. Bloctius de Proditione Dasium appellabat.
Verba haec eleganter ablatiuum admittunt cum praepositione. Cic. pro lasci Ame . Iam, quos nemo propter i nobilitatem nominat Oexcenti sunt, qui inter sicarios de uenefici saeeugabantur e Idem χ. de Inuent. Λἰegari oportebat de uita eius O moribus quaeri Sed de eo criminea quo de arguatur . Idem
pro Sext. Lo c. Nomina filiorum de parricidis delata sunt. Idem Att. a. Sextius ab indice Gneio Nerio Pupinis de ambitu erit postulatus. Idem ad QEFrat. Quo die haec cripsi, crasus erat de praeuaricatione a tribunis aerariis absolutus. Idem Uere. a. Quod in Marco πιλλο, qui de maiestate damnatus est , hoe . planum factum est, eos pecuniam ab rem iudicandam accepi a. Idem Phil. a. Cuius etiam familiares de ui condemnatisunt.
Hoc tamen nomen, Crimen, ablativo sine praepositione efertur . Cic. Curioni., Si iniquus es in me iudex, condemnabo eodem ego te crimine . Dici mus etiam capite aliquem damnare, punire, plectere. Auctor ad Herenn. Eum uos iurati capiate damnastis, Suet. lib.q. tap. I . Ausi eLI lites capite punire. Marcellus Pande T. q8. Capite Plecti debent, uel in infulam deportari.