C. Cornelii Taciti Opera quae exstant. I. Lipsius quintùm recensuit. Seorsim excusi Commentarii meliores pleniorésque, cum curis secundis

발행: 1598년

분량: 655페이지

출처: archive.org

분류: 로마

291쪽

riti gremio. Cainlli lectio

firmata. Interior maxitus , quissensu.

Desperatus iocua. Callistus li- bertus.

caedes. Correctus duetoniu5.

283 AD LIB. x I. ANNALIUM

Discubitum inter conuiuas.J Et quidem forma nuptiali : quae volebat ut noua nupta in gremio mariti iaceret. Morem eum exprimit Iuvenalis: -- ingens Cana sed se gremio iacuit noua nupta mariti. qua si ecce id inter solemnia nuptiarum. Appuleius denup iis Psyches : Accumbebat ummum thorum maritu , P chen gremio suo complexus. Ideo recte in Catullo, . Adspice inim ut accubans

Vir tu in Tyrio in thoro Totin immineat tibi. Nec recte magnus ille censor, quem unum aemulor mi-roique, Adspice imus, emendauit. Imusne in illo geniali suo epulo maritus3 imo Summus, vel Appuleio teste. Intus accubare, ut intus canere. Interior autem maritus,

respectu sponsae, ad quam hic sermo. Siquid tamen mutandum , legerim , tus. qui mos Romanis in omni conuiuio iblemni. Dum induntria cubiculum principis.J Regem olim feci, qui emendasset hunc locum . itaque concursum a multis ad corona, di non unus mihi indicauit scribendum: Dum histrio cubiculo Principis occultatur, dedecm. verissime. intelligit enim Mnesterem illum Pantomimum, qui diu in deliciis Messalinae. Libri scripti non longe abeunt ab hac lectione, Dum instruo cubiculum Principis exultauero, δε- decus. Pol sis extrema item scribere, cubiculo Principis exsultat, vere dedecus. Diguitate forma, iuuenta. J Ita lego, non forma. Dignitas formae proprie de viris , uti notat vetus litterator Agraetius. illud, iuuenta, suspectum facit Vatic. qui refert, Timentis. Ex quo Palmerius diductim legebat,

vi mentis.

Gallistim iam mihi circa mortem Casaris narraim. C. Caesaris Caligulae: cuius necis conscius particepsque fuit hic libertus. narrante Iosepho lib. xl x. cap. I. Silicet autem Tacitum hoc narrasse in libris qui de Caligula. Appiana cadis molitur Narcillim. J Vide Sueton. cap. xxxv I i. in cuius verbis, Nec muliopoIi ex composito irrumpere Appim nuntiatim , cui pridie ad id temperis via esset, praceptum erat: qua plane reprasentaretur om

ni des, accersi statim. ας mori iussu eia, menda est. mo

. enim

292쪽

COMMENTA Rivs. 279

enim accersi iubetur, qui iam aderat Z Non fugit Torrentium , qui ex ibris legit, arcessi, pro accusari , ut interpretatur. Mihi, arceri, verum videatur: ut exclusum eum a Claudio intellegamus , nec admissum. Transcripserim Ctiam, arceri, acstatim mori. Historiam pGea Dione. Cassium prioris quoque regiaperitus. J Sub Cato, apud quem in gratia potentiaque fuit. Dio, ubi de Domitio Afro, lib. LI x. Et eleganter Seneca, epistola quadam: Stare ante limen Cacricti dominum suum vidi eum qui tui Callistus vile impegerat titulum , qui inter ridicula mancipia produxe- ο immano intrantibus exclussi. Sed fuit non minus magnus y '

ror, ni

apud Claudium. estq. illeipse cui Scribonius Largus medicus eius aeui opus suum inscribi t, & appejlat C. Iulium Callistum. γ m Mess allinam secretis minis depellerent amore Sili JVt ne Messallinam ipsam adirent minantesὶ an ut Claudium : eiusque minis auerterent eam ab amore t Ego haec obstu vieci sequentia, Perctitii Narculus o c. iuxta cum ignarissi- loca. mis intellego, & cima penitus introspicio, video disiciat nea esse, nec inter se vincia. Duas pectices quarum is corpori. J vatic. corporibus. Cis Irictium, cu Plautium j Emendavi praeeunte Vati- Pag. cano, qui habebat, CG Vesicis Plautio. Et verer Duo enim famosi in hac Messallina ct quasi primorum ord - num adulteri, Vectius Valens & Plautius Lateranus. De Vectius Vectio, mox noster, & Plinius de Medicis: Exorius inuae lan duit r. eii Vettius Valens adulterio Messallina Claudiν Casaris nobilitatus . Item, Scribonius Largus: Hoe medicamentum Apule Celsi fuit ,praceptoris Halentis nairri. De Plau- Ihm iv r. 'tio mox, α lib. xi i I. Secutaque lenitas in Plautium L teranu- , quem ob adulterium Messallina ordina remotum reddidit Smatui. At viri docti desperatam huius loci restitutionem censebant: cum vulgo esset , cis V.-ctium Plantium

Ne domum, seruitia,inceteros fortun p ratus reposce - rit.J Contamin tissimum Jocum Ferretus esse vult: qui kui mihi castus, purus. Inuidio a concessione libertus: Frua- gata lectio, tur sane, inquit, Silius domo tua , servis, veste, A gaza omni resia naui haec tralata ab adultera. ad silium, no-iame etiam Dione: Hildat saltem uxorem. t Rumpe

teranus.

293쪽

De ritu nu . dc iure connubior. Tabulis mi p-

tur.

Rumperetque tabulas nuptiales.J Ad legitimum matri- Tabulae nil monii amim Tabulae & signatores adhibiti. Tabulis dexi : - dos continebatur, & illa solemnis coniugii caussa, Li- bertim quaerendorum. Iuvenalis, Signata. tabula dictum, Feliciter. Appuleius , sellia in victa non in σι o tabula j nt consignata, quarto , υἰtims loco obiecere. Meminerunt non semel Iucis consulti: ci proprio huic rei libro Cl. v. 8 Brisscinius, cuius accuratae diligentiae doctrinaeque non a me, non ab aliis quidquam addo. Ut ergo cae tabul A matrimonio firmando mic caedem ruptae, disparando. Iuvenal. tabulas quoque ruperAt, ct iam Signabat, tota vix hac ego nocte redemi. De his tabulis locum accipio. qui in priscis Glossis: λεγου --πιν- τωπικος ἀυιπι Λαν Fιδίου ita ἄφ, ehoet Mis j ,ὶ. αυῖον, ψον taον ειν --πος ἁυτίω ἄνηκ ν τίω ἔπίnῶν,

libro uo Lusum Getam. J Id illi verum & gentile nomen, non Lucium, avi Luscium. Duo nutena hoc tempore Praetorii Praesecti, Lusius Geta & Rufus Crispinus. si bibi, at alibus J Libri scripti tacentibuι. 'Auulto Autumno simulacrum Vin emia per domum celebrabat 4 Adulto Autumno, id est mense Octobri. Itaque etiam in Horologio veteri Romae signatum co mense, vi NDEMIAE s A C R V M TIBERO. Et persuas in mihi non aliud esse soc Vindemiale festum, quam sacra Liberi quae C. Caesar primus Romae celebrauit. Ser-lia, quae ἡ uius ad eo versiis,Daphnis se Armenias. o c. Hos,inquit,iar instituit. apertὸ ad Caesarem pertinui quιm conirat primum sacro

Liberi

Lusius Geta

Adultus Ru

tumnus.

viii euitae se

294쪽

aderi patris transtulisse Romam. Idco nummias percusius Caesari , in cuius parte C. vitius. R V p v S. N impressa ara cui persona histrionia imposita, item thyrsus, di tigris adiuncta, ad memoriam non dubie huius rei. .i Lampri- dius in Eligabalo : Cum ad Vindemiam vocasset amicos nobiles. Er ni cor essedisset ,srauissimumquemquepercon

rari coepit an esset promptu in Venerem: polleaquam senes vidi erub cere, contulit se ad iuuenes. a quibua cum audires at i congru ,gsΜdere coepit, oe dicere verὸ liberam

emendo, Liberi. in eo enim lusum, quasi ea libertas Vin- Lami idiusdemialis digna vere libero deo) vindemiam essa , quom c Ioeularia.i cel brarent. Ferunt multi a ipso primum repertum, et nexa re facta in Vindemiarum se io multa in dominos i cularia o audian ' 'ς ςhψ tibies dominis dicerentur. Capitolinus in M. Antonino: Vindemias priuato modo cum amicis agebat. Videturque ritus postea Imperi j iiiis , ut Princeps extra vi m .dies aliquoi lasciuiret di vaca et huic Vindemiali sesto. Paul- lus Diaconus lib. O i. de gestis Longobard, cap. vi ' Pro 'C 'e' bae dente it-oe Tiberio M vidam, v iuxta ritum Imperia- Curoualis i. tin, trigiata dies ad Vindemiam ocundaretur, Soria vocatum adst: Ius tinianAm.voluit .ad imperium sublimare. Idem .scii iuri, Magnam coronam dictum ume, su icor Vagna coro - . . ex Tςrtulliani his v bis: : Mis alias. Libe umprimi '' eorona plane laurea etiam vulam es scit rum dies inib. lums m sal agnam appellAe coronam. Alia ab .hoc se- Alia Liberasto, ne errςs .. Liberaliau:quae antiquae libera' ue rcip. Aincidet, ni in xv. Kal. Aprilci. Dequcis ariolidi x. oci

ipsa crina fluxo . thyrsum quatiens, iuxtaque Silim he-

4 μ vinctua , gerera cWhurnos. J Eodem habitu Anto nimio depi igit Velleiu8. qui Liberum se serebat : Cun G- . b unis tr. n oppesia io iussisset , cum redimis mi hedera , , - . .coronaequq vel tu aurra, ct thyrsium tenens,ιothurni que. ' succinctuue rurru velut Liber pater vect- esset Alexandria. Dc coxis urnis, etiam Virgil. --xudataque musio Cothnrni.

Tinge nouo mecum direptis crura cothurnis

295쪽

rhica sal- Athenaeus eiusmodi Bacchi insignia in Pyrrhica saltati ne recepta suisse ostendit lib. x m. θ' ημῆς - ρριπε

--- Lamilianos in hortos De quibus initio huius libri Τamen,& Luciliana praedia reperio. dc hic in manusis - constanter tortos Lucilianos. Lapis Romae: i

. Vehicula quo purgamenta hortorum eri uutur. J Silae.

P. Largo Catinis. J Fratre, opinor, C. Caecinae Largi. qui. Consul cum Claudio suit, anno urbis D ccxCv. Min consulatu interfectus. Quem intellegit Astonius, ii Asconius eor- Pro M . Scauro: Scauri domumpossidet nunc Longus Cari- na, qui eonsul fuit eum Clauiso. scribe, Largus. dc disce

hinc quae Asconjj certa aetas. . ,

cii . D edidem re tamine. J Id est , gestatoria sella. quae a rnulasti. Claudio deducta in vulgi usum vi docui. Sic libro xiv. GMiamina Baulos pervectam. Apparet tamen in uno g stamine plures sellas misse, ut hic vides in Narciss. , qui eodem gestamine sellam postit sumitque . Pa r. 236. In ve fibulo effigiem patris Silii consulto Senatus abolia imagines in tam demoni frat.J In atrio siue investibulo aedium , iiijasiliis, dari, gines maiori in vii hic sibi patris.,ed enim Silius Leo tus a Tiberio. tus olim inserioris Germaniae damnatus crimine maiestatis cum uxore Sosia Galla,vi lib. et v. narratum: ideoque de imagines abolitae, quas tamen filius estituerat. Crimina

monuit me IC. Claudius Chimetius. ', a

Custodem Silio ae MessMiva datum.J Quis dederit Si lio custodem Clauditisne, qui inlinium ignarus' Logi.

296쪽

COMMv NT A PI vs. 6 is a1n Vasi in auam dat. aliena deinde manu adpictum, ae Silis. Lego igitur: Cunio em Musasti ἀa- of sum. vel etiam: cu isde-A Silio Messallina datum. Alte- bus adpositi. rum quidem verum est, ut hic Titius siue a Claudio adpositus uxori custos, siue a Silio, ut amicae. Vtrumque enim solens Romanis. De maritis, Tibullus, Ipse malui cui, quo posset ludere pacto Cui Zodes. De amatoribus,

Propertius, Quos igitur tibicus odes, qua lumina ponam ZNitellus ille custosi cui id monstrum commissum, quod

non Argus cum Mercurio custodisset. Vertranius inexplicabilem locum renset, nisi custodem pro exactore interpretemur, scilicet qui mortis poenas exigat. Verum in

rumque somnium.

Indicium Osferentem inoctium Valentem ct consessum. Bene consessum. Nam Indicium, ait in Eunucho Dona' ε'.6 tabulis tus, proprie est eius qui una peccauerit. Asconius ad illud tas. Ciceronis: Quapropter se indicium tibi postulaι' dari ait: Index ea , qui facinoris, cuim ipsa est conscim, latrab ι indicat, impunitaleproposita. Quae tamen impunitas circumscripta est: quia , ut idem notat, Certa seunt in quibus impunitas indici datur, ut tu caussἀ proditionis, materii ris , o siquid huiusmodi. ι m TrogumJ Vatic. Saufetium. Scribo i Sau- faustius o frium, & induxit librarios illud I longiusculum ut L scri g

berent. Horum omnium mentio Senecae in Menippaea de Claudii morte. ubi tamen disiunctim scribe M. Heluiu , Trogus. Qui hic etiam Tr is, malE sortasse in Seneca,

Sex. Trasim

Decim rusque Calpurnianus. J scripti libri, Drarius. Puto. Decrius. quod nomen dc infra inuenies. 'R minisceretur vocis , quas obnoxium iussis Messallina Lehim Meta dedisset. J Commentum feminae lepidum. Minium istum deperibat Mesi ilina. solicitat . Ille tergiversarii metuere Imperatorem. Quid ergo si maritus ipse iubeat inquit. Et cum marito egit, quasi oper. Mnesteris aliqua in re illi usus. Ille vocatum mimum male accipit, iubet in omnibus uxori obediat pareatque. Paruit. & id iussiim valere sibi nunc vult ad veniam obtinendam Ic vitam. Dio i m. Ob patrui egregium meritum J A. Plautij, su icot,diit Pag. a 37 Britanniam Claudio subegit. l: . t 3

297쪽

a AD IIy. Σ'. ANNALivuTanquam in illo coetu passus mulis bria. simile illorum inue tum in suetonii Domitiano cap. x. Iuis qu- -- citius expertes culpa ostenderan , impudicos probatier et Dii deaeque ii os . non ςorpore non animo viros. Adeo turpior omni morte haec suga mortis. insidente matre Lepida Quae nam haec Lepida 3 Ego vero rei' peri menae censeo iamosae seminae Mei Callinam dico stirpem & matrem. Suetonius scribit: PoII has Va- seriam Messaliinam Ba ba n Messalia consobrini sui liam in matrimonium accepit. Vbi dissirnulant interpretes, quomodo hic Valerius Claudio consobrinus. Dicam ego. Ex L. Domitio dc maiore Antopia natus en Cn. Domitius pater Neronis principis, & item Lepida amita eiusdem, . Lib. xiii. de qua ' infra. Ηας Lepida, est illa ipsa quae nupta Vale rio Messallae, re quae hic Messallinac disti mater. . At Claudius natus ex Druso re minore Antonia , uti clarum. temnia istud: DOMi Trus. ANTONi A, ACUO in A,

Quae mater Messallinae. Claud. cap.

Vides ergo Claudiu dc Lelmam Domitiam sid enim duplex illi nonae suisse alibi oire do) vere con brinos. AN. hac ratione forte maritu ipsum Lepidae, Suetonius dixerit Claudii consobrinum.Tamen tutius putarim legi, ν ii Mosalia se consebrinai filiam. Sentctia quidem non alia est : & haec Lepida Neronis amita, Messallinae mater. . Marte decus querendum J Placet, morti, ut in Veneto. . actu Tribuui transfigitur. J Malim, transigitur. . Leuissimum Dirigi, elu, Haec cum lineis possimus,corrupta, hiulca. nec iuuant aut discrepant libri , nisi quod, i ii titiis inutiis, no Flagitiis, uti substituisse fatetur. REGnanus. Ego ab eiusmodi ulceribus sanadis, sani hominis : nseo abstinere manum. Nam sine librorum ope, irrita abii: rit uri Hygia ipsa. . ...

298쪽

Lo Ut i A M Paullinam M. Lolrii consularis filiam. J Pag. 230. Non prisci illius Lollii, qui moderator C. Caesarieatus, ne erres : sed filii eius. qui tamen quando consul cub Aueuito 'suerit, ignoro. Tempora suadent, & clarissime Plinius lib. I x. cap. x xxv. qui hanc Lolliam Paullinam ne prem illius Lollii appellat. Et familia Clauάιε, qu apo Ieres coniunt rati J Expediri sententia potest : tamen mavelim scribi, se familia ta tostio. Audia. quin potieros coniungeret. ut quasi hortantis ea sint liberti. Iuvenemque o alia clarum , insigni triumphalium kl Pag. 1 o.

Ita diserie Vatic. vereque. Transmarina forma sermonis Alia clarus. est. νεανίσκοντα τ'ανα crebrumque .apud Latinos, Homo cetera bonus, ct simi lia : in Agellio , Honio pleraque non indiligens. Vitellius nomine Censoris seruiles fassatim obtegens. J Dubitaui ne prisco verbo scrib. 1seruiles p Latias. Apud V VR 'Lucretium scriptum: . . . Sisbdula eum ridet placidi pellacia j nti. ,i ude conuenientior huic sententiae vi ta ea vox. Non enim tam scaudes erant, quam adulationes humiles & demisi ead pel iendam parandamque gratiam Agrippinae, ut addit noster. atroque non inceΠum , sed iis Iroditum amorem.' Ideo&s

Vatic. fratrumque. quod probo. In reliqua scriptura pen- uia deo animi. Vulgatam si ferimus ententiam esse volo, Trachium in crimen esse non amorem i ncestum inter si a ori i. o trem roremque. sed tantum incustoditum. id est, an O- Ahiiqi,'. rem parum cautum circumspeliumque, di qui sine cri- P. xiv.

mine, rapi tamen in crimen potuerit. Simillimum illud sit iis . ,uPlinii Elib. vi. epistolar.Tinlatissum Iulium Bassum, vi in Iroditum nimis se incautum,ita minime malum. Siquid verium soro- mutandum, legerem, iam Aoduism sermonem. E Seneca

299쪽

saanus ex ut perdidit

sorore.

Pi Enctio ad historiam.

296 AD LIB. XII. ANNALI vucerte clarum non aliud vere obiectum huic Silano , quam verba aduersus sororem nuptialia , & parum cauta. Ait

in Ludo de morte Claudij Qui, quantum quidem in ipso

fuit, iamnatum incesti L. ilanum generum suum occiau. Ors propter quid i Soror m suam festiuissimam omnium

puellarum, quam omnes Venerem voc rent maluit Iunonem vocare. ita enim restitui cum locum nuper. Sed fortasse& quasi sororius Ligur notatus Silanus fuit. cuius sententiae puto illa senecae, ibidem : Luia Roma, inquit, mures molab lingunt, hic nobis curua corrigit. Nam Lingere quid sit in obscenis, non ignotum i & ambigua allusio in molarum voce, qua etiam in utero dictum aliquid muliebri. Pactum inter Claudium se Agrippinam matri nonium. Iam fama , iam amore illicito. J Distinguunt tibii mei matrimonium, iam fama. Et recte. quoniam anie istos consule, matrimonium pactum. Supra enim scriptum: quώ po 'quam matrimon3 sui certa fuit. Statim etiam e Tarnes. Kripseris, deducta in onium patrui fairis filia. Ruin o incestum, aesisterneretur. J Sententiam loci ςenseo: Fruebantur quidem matrimonii bonis Claudius S grippina , at non securi. quia S incestum subesse videbatur . nondum firmatis eiusmodi nuptiis , di periculum ne populus sperneret profani principis imperium. Cimum ct consen*i.J Delenda copula. vel, quod verius, addenda v'xscriptori clapsa, ciuium O S. consensui. idcii,Senatus. Ita respondebit Claudii oratio Vitellianae Summae qua reip. agi. J Scribo , summamque ram-- publicam.

Vidua iungιreturprincipi. J vidua Agrippina,mortuo. PxρSentis 2- sub initia imperii Claudiani, Crispo Passieno, cui post

Domitium nupserat. Plinius lib. xv I . Arbρrem mori eximam state nos Ira adamavit Passienim Crispin bis es ut, orator, Agrippin matrimonio se Nerone priuigno claru/. . Sueton. Nooner Verum Claudio imperium Ade to , non

soli in paternas opes recuperauit, sid 9 Crispi Pos ni vi- .iricisui hareditate ditatis e t. Tamen idem ille Passie- . nus antea in ritus Domitiete sororis 2Enobarbi. Quod ex Quinctiliano colligas lib. vi cap. H. Apud Senecam dς hoc eodem lib. I i tr. Naturat. Quaest. initio : Crisφι

300쪽

e . . c. o MMEN T A R I v s. . 297 Passeum , quo ego nilnoui acutius in omnibus rebus,maxi

raudis vitiis, s pe dicebAt: Adulationi opus esse non clou

Her. ostium, sed aperire, in quirim sic quemadmodum amis olet. qua si impulit, grata ea: grati r , si es regit

Iterum scribe , sil ope ire. id est, leuiter obducere, Oppo nere ostium: ne pereat dicto sua Venus. .

'De Crispo Passieno lubet paullo amplius adtexeri:

illustri cum primis viro & oratore. & maxime ea quae scholiastes vetus Iuvenalis curiose rettulit ad versum Satyrae 1 1 1 a. - venit o Crispi iucunda senectus. Crispus, inquit, municeps Visellio is, tirociniosuo, in Senatu φ k sisse rari

ita coepit: ' Patres conscripti, is tu Co r. rapter quo simul oratione malim orationem, ut duplex caussa laudis Isis fuerit, oc Libertas & Eloquentia) ρὶ κssime a Tiberisonlaudatus, plurima sponte caussa s apud C. V. Mikpr. 'cta . qua re in Basilica Iulia eim statua posita ιII. Consul tm Centuuiro . duosgessit. Uxores habuit duas, primam Domitiam,deiuri Agrippinam , iliam amitam, hanc m trem Neronis Casa - ris. Possedit bis milia Iesierita scribo , bis mi ies ses rium: quia homo praedives, & Suetonius ait Neronem iliaered itate eius ditatum.) Omnium Principum gratiam adpetiuit,s pracipue Casaris excidit nota praenominis C. id est, Caip. nam hunc intellegit quem iter facientem in secutu est pedibus. Hic nullo acidi me a Nerone interr - rara a Nerone i imo vero a Cato, in quem scelus hoc ince- Ambi uasti competiit. nisi mauis, Hie illo audiente, a Nerone in- em 4- Q. ter mente ,t Caio praesente, a quopiam Neronς, qWi . adularetur foedo Principi &simul huic insidiaretur, sit rogatus.) Haberetna ,secuti e , cum sorore germano co

fuetudinem Z Nondum, inquit. quamlumuis decenter caute. ue aut ueganrem eum argueret , aut a sentientemsbimet mendacio Ahonesiar t. corrigo, ne aut negando Alia iterum, eum arg. aut ad eruiendo semet deh. Periit per si audem Agrippina, quam heredem reliquerat, o funere publico letatus ea. Scita 'narratiuncula .quam tamen ego ad Passienum hunc traho , auctore eius valde inuito. Nam ille scholiastae

dormiit, an stertuit' refert ad Crispum, qui sub Domi itiano. Atqui Vibius ille nomine suit: nec quadrant ii vcum re aut aevo, quae hia dicta. Miramτεωρία Scholiastae, t 3 alias

SEARCH

MENU NAVIGATION