C. Cornelii Taciti Opera quae exstant. I. Lipsius quintùm recensuit. Seorsim excusi Commentarii meliores pleniorésque, cum curis secundis

발행: 1598년

분량: 655페이지

출처: archive.org

분류: 로마

41쪽

33 AD 1 ra. I. ANNALIUM

signatione non datum :sed militi veteranque, culturam signatam. Querela autem consimilis apud Sallustianum Lepidum : Egregias luat merceda , cum relegati in paturis AEc siluas, contumeliam atquι inuidiam suam, pra-mia penιs alios intellegent.. Illudit enim atque imminuit

Sullanas agrorum diuisiones, quod pleraque palustyaadsignata militibus aut inculta. Dιnis in diem assibiti animam oe corpus agimari.JGordius, ut multis visum, hic nodus: nec ego tamen Alexanderi soluam enim, non scindam. Originem 5c progressu in stipendii Romani docui nuper in Electis, di vere Aureus in mensem suit, id est, deni in diem asses, ut hiemilites fatentur. Quomodo ergo iide; a milites, statim denarium petunt, quasi ad stipendium augendum Z V singulos denarios inrerant. &, Vt denarim diurnum pripendium foret. Nonne enim, inquiunt, denarius idem quod deni assesὶ Et AEmilius Ferretus quidem post multum aestum haesit in hoc vado. Locos eos pugnantes sic conciliat, quasi milites petant, inquit, duplicari stipendium : id est, alios denos ames, praeter illos datos. Vix optimus non didicit ' conciliaturas. Quod Suetonii dicit voluisse eos aequari stipendio Praetorianis, ij autem binos denarios capiebant: o de Germanico milite dixit, non de Pannonio, ut censet ipse, & post eum vir doctus. Dio de hac seditione nimii clare, τι, - Γύμπα , a' ἐκκωδευι ιο συιτα ιο - φαχμία- ἡμερησιαν e. ν,τά τι 13λα αν οσαυζῶ md ro ἶπιδρ λαμ:ανων

En, petebant, ait, ημερησίαν. non ergo duas, Ut

volunt illi. Sed quid alludo Z res sic se habet. Aliud illo

aeuo Denarius, aliud deni asses. per bella videlicet ciuilia Ic sentimus etiam nund creuerat auri pretium & argenti. Itaque Denarius xvi. primo assibus, & pro ratione, sestertius item assibusquattuor, quod ex Maeciano & Vitruvio disco) tandem aestimari xu. ccetiti in eoque stetit Augusti & sequentium aliquot principum aeuo. Quin yiae Uecta argumentot Claro quidem, e loco Suetonii,vi' nos eum emendauimus orchestrae non dubio consensu , in Domitia cap. VI I. Ex quo clarum, Aureum Romani militis stipem

Turpi noti reconciliatu

42쪽

nariis. Abi nunc ad mensularios, sic reduc denos in Emta denaris diem asses litavi mensis dies habeat triginta) ad dena' Ab Erimen rios x x v. reperies Denarium ipsiuri planissime valuisse struo. duodecim alles. Quid ergo miraris, ii milites pro denis assibus denarium petant: ut quinque scilicet denarios in mensem faciant lucri Z Αt acriter in hanc sententiam pu---xiri. gnat Plinius. qui ait in militari stipendio semper dena- cap. m. num pro decem assibus datum Pupiret, ego cum tam tranquillum reddam, quam alcedo olim mare. Nam Plinius quidem plane a me est. Ea, inquit, severitas disci- plinae militaris fuit, ut quamquam denarii pretio cepius aucto, miles tamen nihil inde commodi senserit; sed proinde illi in stipendium denarius processerit, quasi si esset

tantum assium denum. Ea Plinii mens: aut si alia, de prisca rep. sensit, non de hac Augustaea. Simile prorsus ante annos paucos vidimus in urbe, urbium ocello. Hispani militis in petulanti illa seditione praecipuum postulatum suit, ut Aureos in solutum acciperet prisca aestimatione, no hac grandi quae obtinebat. Nec impetrauit se-citq. lucri in auri pretio fiscus: quod olim in argenti resp. Romana. Porro quod ad modum hunc stipendi j attinet: scire licet eumdem propemodum fuisse Graecis. Daricum Gra inicinia enim in menses acopiebant, id est, x x. drachmas: in expeditionς Cyri, sesquidaricum extorserunt, tantumnon ' per seditionem. Xenophon, lib. r. λάνας-oων Κυρου. .RJe ἄνιχνῶτα ἡμιολιορ παm ἰωήν ὐ πήορον εφερον, arei λοῦ--δι id mur . Et similis de Darico menstruo locus, vo . lib. Melior ergo con- ditio militis Romani. Hine vestem, arma, tentoria redimi. J Vides ergo, aucto iti Iulio vel ab Augusto stipendio, abrogatam illam Grac- rublico. chi legem, qua militi e publico vestem dari iussit, sine ulla stipendij detractione. Quod fugerat me admonere in Elestis, cap. De stipendio. Ambigas tamen an secuti principes iterum non reduxerint Gracchi hac parte legem. Lampridius cevtς in Alaxandro : Donauit , inquit, sederem or braccas, ct calciamanta inter vestimenta militarim dc post in persena Principis : Ωui acceptam a prouincialibm ' omam, qui vestem, qui stipendia vobis Attribuit.

43쪽

me sim pecuniarium in idio . Praemi eius definita ab

O AD Uη r. ANNALIUM Zacationes munerum redimi. J Scripsi ea de re ad libros

Historiarum. i

Ne υltra sub bexissis tenerentur ιd iis lem in Osiris p miumpecunias lueretur. J Quale istud pecuniarium praemiumῖ suetonius id quoque ab Augusto esse ostendit, sed obscuritis cap. x Lix. Quidquid ubique militum eqset. ad certam Aipendiorum pramiorumque formulam Urinxit: de initis, s s gradu cuiusque temporibuου militia, commodis missionum : na aut aetate aut inopia post missio fici tib solicis r d rei ηομ έ possent. Nam comm da mi C. Ti. summa.. sonum , hanc pecuniam accepit. Sed clarissin e Dio,

lib. xv. sirinina etiam praemi j expressa: γαλ ασῶς 3 nnt,

- , τηδε ο ἐς is τυωλίας ἐπιδὼν ε sen πατά erue , o no . id est : Cum milites praemiorum tenuit rem, ob bel7s tunc exorta, ure ferrent, necfacile qui quam extra definitum mititia tempus sumere velZet ; δε- eretum erit , ut Pratorianis quinque millia hac arum toHquam sedecim annos , reliquis tria miltia darentur postquam vigiη i militassent. Ex quo loco pronum mihi cluere vetustam Suetonii maculam, Cal. cap. L III LCeterorum increpita cupiditata , cρmma a emerita militia

ad sexo torum millium summam recuit. Haec praemia enim haud dubie intellegit. At quomodo constat immanis illa sexcentorum millium summa : si ex Dione verissimum est φαχαας tantum, id est, Romano more, duodena millia nummum destinata iis fuisse Θ Caligula autem de ea ipsa summa aliquid recidit. Scribe igitur , ad sex millium summam. E enim veritas: dc Caligula dimidium imminuisse puta dus est praemi j militaris. Pretium operae est sane haec loca inter se conferri, ατ eilium is non per caliginem ultra sciri rationem militiae sub Augii iris eccunia. sto. Haec pecunia alio nomine , Emeritum dicta : quia scilicet emeritis debebatur. Modestinus: Qui militia tem-lm in ἀesertiane impleuit, emeritopriuatur. Et, Vt vere-ranm, restituetur, se emerita accipiet. Menander Arrius. E ramiactemeritum capiet. Sueton. in Aug. C. XX a D.

suetonius

44쪽

asin legiones immodeste missionem postulantes citra commoda emeritorum praemiorum ex rectorauit. Vbi malo, emeritorum O, 'ramiorum. Commoda iustae militiae idem siriptor dixit Vitellii cap. x v. Dile fumea conditiona iuurbe egit, ut vol*utariis non modo missionem potia vict-riam, sed etiam veteranorum iustasset utiliacommoda pollicaretur. Dio alibi adserere videtur, eam pecuniam adtributam pro agris, his verbis: in augustus scilicet: τα τα ἔπι, . r .i ' λιθ ςροτ α νS. em ταε ι πανσα μοι θ ς- - , αντὶ ρ χωρ ας, ην αεἰ πονν τουν, cui ambigo an adsentiar, quia non semel hic in Tacito pecuniae mentio & agrorum. . An pra torta cohortes qua binos denarios acceperint. JBini denari j decreti a Senatu Praetorianis, in honorem Augusti: ut scilicet fidelem gererem eius curam, in salute . cuius fatus publica nixa. Id accidit in vo . eius Consul tu. . Si tamen Dionis verba vera, non binps denarios in 3iti Pr toriani: sed tantum XX. asses. Nam ait, τῖς h- ρος κλουαν οῦυτὶν Απλα o τ ζ Υιs α' ιις σeαὶ ω--is Aniuris πύαξιμο. Si, inquam, duplum quod ceteris militibus, datum Praetorianis: constat inuidiosam orationem esie nebulonis Percenni j de duobus denariis. & augendae rei. Quantum enim intersit, docui ante. At exemplum hoc stipcndij praetoriantis au - cndi, sumptum a militia veteri: apud quos Praetoria cohors sesquiplum acςipicbat, honoris cauisa. Vide Festum

in Praetoria cohors. . .

8 Vir doctus, in re nummaria, nuper emendari censuit, qua bu denos acciperent. Nam constat ex Dione, inquit, accepisse eos saltem duplum quam alij milites: nec id plus secerit, quam vicenos nummos. Denarium autem duorum aestimatio amplior. Intellego. vellem &ipse ea, quae in hanc rem fatis scripsi. Quis nostrum exigit ista rigide ad veri lancem ὶ Binos denarios Z sic nempe, quomodo legionari j unum Denarium. Is enim eis definitus, sed solutus numquam nisi aestimatione infima &prisca. Eadem igitur fide & pretio duos denarios cepere Praetoriani. Quos quod diserte tamen exprimit Percennius: quis miretur tin seditione id facit, ct ad animos stilicet vero an falso inflammandos.

Lib. 2 III r. Ea recunia anagrorum vice data. Praetorianum

stibendium. Non exacte duo dena . Defensa rece ris lactio. Denarius non

riendus.

45쪽

In actis mei ροRβέιeim annas penatibus senis riadantur. l La- ς- Τ' psus erso Dio, qui lib. iri. diserte tradit, Augustum definisse an nos praetoriis cohortibus duodecim , aliis sedec . Nisi tamen id decretum mutatum postea, Anno Dec Lui I r. Quod apparet ex eodem Dione,lib. La .ubi de praemiis militaribus. quem adi. Simul congarunt cespites, ex truunt tribunal. J Notitices elle L morem antiquum. Tribunal Imperatorium ecce in ca-biit Mis occul- stiis, Miam illa aetate cespiticium. Plinius in Laudatione iniri u''stes, Traiani: Dι ra facies Consulis: multa pos saeuia tribu cim' -- nal viriri cespite o Iructum, nec fasciuo tantum se pii 'μ rum si noνumrua honore malim horrore ) circum tum. Xiphilinus de Boodicia regina Britanniae. σαι αγι θ τ εγασἀρ ἀμφ ὶ δωδε νι μοναδαι o. υ ἀνἱ:ηἐπi eu

τῆς ελωῆος ἰς π PH Μον---ημον. Eleganter. O Ure it, inquit, tribunal e terrapaluctra,more Romano confectum. Statius in siluis : Hiesue ι dareis parens,

h. e. Jit. rmo Adfari. Ammianus lib. x x II I. Ipse Murre globalia tins , coro que celsarum circumdatus pot/Haium, ratia ora sereno duseruit. Lucanus lib. v. de

Caesare concionante,

Non metuens.

Pa. κῆ φρα ωὶ - , οπιιῆστν ἀοῖὶ ρ νῆι e G ars αιέ - , Μέλπι σμγ23imis, dic. Claudianus de bello Getico: .m,m 'r Dictis ante ramen princos confirmat ituros, 'r' ' Agrare eo pisum. ι circumfus i ut im/ Nisa saltu, pron que ferox accommodat nures. Clamitans, mea polim eiae imbesite manis.J Mirum videri possit. dc quid caustae, cur ob tribunal cespiticium rasurilis adeo inclamet Blaesus 3 Nam subiungit, Leuioroflagitio rectio, qui4 leratum interficietis ,quam ab imperatora desciscitis. Ca- pitale ergo adeo facinus illud Z capitale prorsus. Nam triabunalis exstructio, astensioque, signum proprium Impe-

.. ratoris : quod allocuturus milito conscenderet. Simile

46쪽

co MMENTARIV s. 6 3μ, 6 c 'iticium tribunal, appellatu lus Imparator. Sedo allocutio ipsa soli Imperatori seruata postea. . Ammianus de Iuliano nondum Principe,lib. xvi . Et cum alioqui pariter omnes nu tingitudo statiorum extent . nec in 'nu προacta multitudinis permitteret crebrata . vitabat grauioru inuidia pondim, ne via rotur id adfectas a

Nauparta, quod municipq innarerat. J Meminit &Velleius. Strabo collocat in Tauriscis, situ ab Aquileia sta- ijs ccc L. scd vocat corrupte ut opinor. Munum Rufum , Prasectum castrorum. J Munussu,t, nescio an antiquum. mentionem quidem eius anterrincipes nondum inueni : postea, sepius. Dcscribit V getius lib I i. cap. x. Erat itiam cactra tam Pras ctus si cet inserior diruitate , t men occupatus non mediocribus caussis. Aἀ qu.m eaurorum ρ.stio, va rictfusa destina ii. nescio an d signario )ριrtinebat. Ta;ernacula vel ea n militum cum imp dimentis omni . nutu ipsius cur bantur : praterea agri contubernales, ct modici a quibu/cura ntur . vehicula ,sagmarii, nec non ferramenta qui in materia secatur vel caditur: itιm ligna volstramina. oristes, onagri, ballicta, ceterseue genera tormentorum procurabat, aliquanάo ne deessent. Is pore lovam proba- rάmque militiam legebatur, ut ceriὸ cpotius, recte) docero oli.i, quod ipse cum lauis secuset. Quae verba ad lucem huius loci pertinent; & plurium infra, in quibus de ca- sttorum Praesecto. Cuique autem legioni suus castrorum praefectus fuit, si tanam tenderet stolium. Colligo ex Tacito,lib. xiv. Poenim PoAhumm, prasinus cactrorum secunda tigionis; oc Velleio lib. O . - ὸρ finis cactrorum Obm, quam clarum examplum L. Enim. 1μm turpe Glanim prodidis. Supra Tribunos militum collocare eos visus noster Histor. secundo in pompa Vitelliana. Ante aquilam Proem casirorum, Tribunique,ct primi Gnturionum canili a vecte. Vir egregius, cuius memoriam amo , colo, in Somestribus suis censuit hunc eumdem esse cum Praetorii Praefecto. & Vespasiani auuinetiam auget hac dignitate, quoniam Suetonius scripserit:

Polla patrem habuit RG abium Polyimm tor Tribunum

A militum

Lib. vi I. Nauportunia Praec eastrinrum quando. Vetelius erus datus obiter.

Quaeque te

suum prata. habuit.

Lapsus viri qui hce

47쪽

Orcer caluo a

di militaris

aicius. Varro de L. a. lib. I i a. ornari inst. lnia, quid tuerit. Ploribu eo.

A B I r a. I. ANNALI v Mmilitum, 'Afectumque ea irarum. Abi vir maxime, lue lac, reliquae virtutis tuae caussa, censoriam hanc notan .aeuem direptum vehiculo. Melius dereptum. . Inuictus varis ac laboris.J M ed icea scriptura, intus e --. Verum censeo, metu. operis an Tacito obviae & passiuae hae phrases: dc in Silio ipsa haec verba r naros bessi, vetere que laborum. Claudica nere iurit. J In castris statiuis ergo carcer . dccum exercitus moueret, eosdem catena trahebant, more militari, ut alibi dicam. Iuvenalis, Sat. vi.

se fides orti, nuit si dextera ferrs

Lau ue,si longo ca irorum in carcere mansit. 'gulauisp.rria latore vos. J Refer ad solutum saecliti eius morem, quo Praesides, Praefecti prouinciarum, familias gladiatorum alebant ad spectacula exhibenda. Non enim inter milites lecti, ne erres.

, militaribu D tiis' abulum, Cedo alteram in- dicrant.J Moris huius militaris exemplum item in Aur liani vita : Nure Anum exercitus Apposuerat, Manu ad ferrum: vis serte quareretur quis aurelianus aliquid f cisset velfflicti Juggereretur, Aurerianus manu ad serrum. De vite autem Centurion ivi, protrita iam rςs in conculcata.

Centurionem cognomenio Sirpicum. J Causta huius e gnomenti me fugit. An sorte Sirpscus, a sirpandor quod est ligare , nodoque constringere, prisca quidem voce. si pi , apnigmata siue nodi. Quiane verberauit obsileto illo verbo militum aures ὶ an quia asperior inconstringendis militibus duriorqueZψρίνω Germanorum, qui tum cus Io es Imperatori ad rant. J Recepit ergo iterum Germanos custodes Tiberius, destitutos post cladem Varianam ab Augusto. Sueton. Aug. cap. x L Ix. De custodibus istis, alibi abunde. Legiones non lata, ut μή olet, neque insignibus fulgentes. De cultu & incultu insignium haec obseruo. Rebus laetis ci militia prospera, ornari signa mos fuit, lauru, fio xibus, unguentis. Claudianus: - Tataturque tamen: Mavortia signa rubefiunt Floribuι, o subitis animantursiondibus halia. suetonius Claudii cap. xui. Verum intra quinctum m

48쪽

fersi: poliquam denuntiato ad nouum Imperatorem itinera, casu quodam an Auinitus; nequa ' aquila ornari, neque signa conuellipotuerunt. Et Oromis eadem de re : Die di- plures enisu clavi in unum undique ad nouum Imperatorem conuenia iς oves. rent, neque niuila ornari, neque connem quoquo modo Inoa mouers ve pomerunt. Signa ergo in eiusmodi laetit sobuiamque itionibus ornabantur. cui rei adhibita etiam xnguenta. Plinius lib. xi ii. cap. i i 4 1. Aquila certe ac

gua pulverulenta ida ac custodiis horrida inunguntur etiam se iis disbm. vitiamque dicere possemio , quis primm innIituisset. Ita eLI: hac merce e corrupta terrarum

orbem druicera aquila. Nec aliud est, quod noster hic appellat insignium fulgorem. Ita lib. XV. Hinc Agmina ἰς- ris di frionum stetera ustentibus aquilis signfrue. simulacris gnium. m moiam templi. Et Liuius etiam libro xxvi I I . drubal clamore equitum excitatus, τι ex tabernaculo prosiluit, tum,humque ante vallum O, trepidationem suorum, is proculsigna legionum fulge tia planosque hos itum camissvidit . etsi paullo aliter id accipio de fulgore argenti, puluere detersio : quia nondum illo aeuo notus luxuriae mos. Contra in tristitia & rebus artis, signa horrida dc in- quando. compta. Tacitus in funere Germanici: Prace ibant iu-ςρmpta sit a. vers fasces. Libro iv. Histor. Reuulsa -- peratorum imagines, innexa Ana , fulgentibin hine inde Gallorum υexidis. Libro xv. de fuga Paeti: Corbulo cum suis copiis apua ripam Euphratis obuius, non eam Deciem insigniuin o armorum pratulit ut Luersitatem exprobra- ret. Nec plura mihi notata de hoc parum cognito adhuc militiae ritu.

8 Ad Plini j verba de Aquilis inunctis addo , mana si evideri eum ritum a statuis deorum: quas melioribus diebus, unguentis perfundebant, quasi in cultum & honorem. Aquilae autem nonne dii militar Z Cicero IIII. in Verrem : Omnes matronas ct vitames conueui ι, cum Diada exportaretur : unxissa unguentu, complesse coronis

ct foribu . Arnobius lit, i. Si quando conspexeram in-bricatum lapidem, is ex aliut unguine ordinatum, ubi malim, odoratum. Apuleius i . Florid. Lapis unguine δε-li tu . Seneca Fragmento de Superstitione: Asim siclor m s, alius

49쪽

Pag. 37.

Taciti trannyontio.

Adde sodes quae notaui lib. II. Elect. cap. x et i GIlli quoties oeulos ad multitudinam retulerant, istuckiantis vocibu3 strepere. J Is quidem mos & affectus vulgi. in turba sua audacis. Lucanus pariter in seditione: - quippe ipse metus exfluerat audax Turbasos. qui quid multispeccatur inultum eis. Et Velleius e Subita deinde eriretim seritio , qui ρυ-rumque contemptatus si equoriam Jam, a disciplina δε- fiscit. Atrox clamor, repente quies. JVideo expulsam priscam vocem, repens quies. Porro huic sententiae Silianum illud Plane geminum est:

In tellurem oculis.

Numquά nis ad se filios familiarum venturos 3 Verior lectio e verborum traiectu mumiu ua ad finisi

Luna clariora panὶ eati visa languesier quid hoc,

clariore paene caelo8 cassa palearum , si examinas. A BGroaldo ea lectio est, quam sperne: dc substitue, Luna claro repente L. Facit sententia, & prisca scriptura,clamore pena calo. Claro autem caelo is Lunae languori A ideo sequitur ,ροaquam orta nubes offfcere visui. Igitur aris sono, tubarum cornuumque conrentu. J Clarum exemplum vanae religionis, ad leuandos Lunae lab res. Ita enim opinio erati Iuuenalis, nimis fac E de sexu tinniente: Vua laboranti poterissuecurrere Livina.

Liuius lib. xvi . Duposita tu muris Campanarum imbassis multitudo eum aris erepitu, qualis in delectu Luna siloti nocte ci/ri Jlet. Quem morem nec Christianos desiisse, discas e Diuo Maximo Taurinensi Episcopo: qui nimis id indignatur di culpat Homilia propria, Da defcctu Luna. Ait inter alia his apta: Ckm requirerem quid Abi clamor hic τιllat, disreunt mihi quod laboranti Luna ve-yra v ciferatio subueniret, O Aefectum rimsuis clamor

Nobilitati lumita incusat tors. J Culpavi, nec nunc

omnino

50쪽

VirtW mulis ctoobilior. dolori Pracessit. Huic apud Claudianum . --micta sed nobilis tria.

Calpurnius Declamatione v M. in ipso

SEARCH

MENU NAVIGATION