C. Cornelii Taciti Opera quae exstant. I. Lipsius quintùm recensuit. Seorsim excusi Commentarii meliores pleniorésque, cum curis secundis

발행: 1598년

분량: 655페이지

출처: archive.org

분류: 로마

401쪽

Natalis Oui. dij poetae. unquatrus eouiuiis laetet. Pauli villis &eius Possesso

su crior locus honestilli in iis in accu- vltu.

7o Ab i Id. xiv. ANNALI vis Sanguine prima vacat: nec fare concurrere ferro Caussa, quod es t illa nata Miuemn die. Aisora, tresque super rasa celebrantur arena, Ensibim ex uertis bellica truta dea ere. Hinc disce, secundu Quinquatrium diem, natalem eiusce poetae fuisse. Lib. I v. De Tristib. Lucifer amborum natalibus aquil idem, Vna celebrata est per duo liba dies. Hac est armi sera defe iis quinque Minerua Ruaseripugnἄprimn cruentasolet. . Natus ergo sexto post Martias Idus. Sed & moris ut ii dies iucunde hilariterque traducerentur. Augustus ad Tiberium Nos, mi Tiberi, Ruinquatruι satis iucunde egi-mm. Lusimis enio per omnes dies, forumque Aleatoriumrajecimus . .

Ducrique gaulos. id villa nomen e I, qua promontorium Mi enum inter is Baianum lacum 'xo mari actuitur. Antea Hortensi j villa : tunc in Principum bonis. De ea non ineleganter Symmachus, eius possessor: i Hue deus Alcides stabulanda armenta coegit

Eruta Ge onis de lare tergemini. Inde recens atas corrupta Eoaulia Baulos Nuncupat, occulto nominis indicio. . 'N Ab Diuo, ad p roceres dominos fortuna cucurriti Fama loci obscuros ne pateretur heros.

Hanc celebrauit, opum felix Hortensius, nutam: Contra Arpinatem qui petit eloquio. Fuit etia Antoniae Drusi, uti e Plinio disces lib. I x. cap. LV. Ge Iamine sella Baias pernectam Priscis libris abest vox sesia. Atque ita sane x r. libro locutus, In eodem gestaminesedem poscissumitque. De Gestatoria sella in Electis.

Lib i iide, Paulθs, non Baim. Male ex Sueton. cap. X XX I v.

Nam Dio haec parum clare, dc olim mihi imposuit. Comit/r excepta, superque ipsum colucata. J Ergo is locus in conuiuio honestior , quotiens duo aςcumberent. idque recte dissentiant licet) sicio monuisse olim. Non res sellit me alter Taciti locus, lib. m. In conuiuio Germanici cum supe8 eum Piso discumberet, infictos euos manibMeius arguentes. Scito enim tres dise uilbe, medimnque inter

402쪽

Et rursu adductu/.J Id est, seuerus, compositus, gra- A luctuutiis. In Historiis super hac voce. i tu . '' Quod contra su sidium fricti Romana editio ,su fragium sibi t Nec damno. sane Suffragari , adiuuare de opem serre. est : ut Refragari, obsistere. Inde de Ressa giu, quod Graecis A. - . r. Hegesippus lib. v. cap xxv ra. Pre /IM . Gubornator obliquat velorumpnm sine restrato mu-ditur stetum. eaque voce de alij vii. in

Eminentibus tecti parietibus .fortὸ validioribus, quamuis oneri cederent.J Uideo cile qui lcgant, quam ut oneri. haud ab re. At mihi etiam vox parietibus, non firma. . Luosolim acciuerat, incertum an o ante ignares. JFides tibi, Corneli, magis curae, quam Dioni . qui sene- tur Senecam, cam auctorem impulsoremque unicum Neroni eius criminis facit. idque a fide dignis multis traditum csse. AM' ἐμόν ουπου Dριον Giσηλων

Lui nihil contatus, poscit summam sciter .J Id est, peragere cupit quod ccepit agere, di extremam velut manum sceleri imponere. Hi molium obiectus scandere.JDe his molibus ad Baias Rg I x Cassiodorus Variar. ix. Quantis ibi motibus termini data Lui ' Mater inuasi sunt Z quantis Oatiis in visceribus aquaris terra promota eLZὶ Strabo lib. V. η πή ς ιμπιρων γ τί η

Qualis in Euboico Baiarum litore ruondam : i ho '

Saxea pila cadit. Ausonium in ea re corrigo, i iis Ausonius

Male enim hactenus, palis. Enimuero pilae illae e saxo, ut Virgilius: in eademque voce Liuius corrigendus, lib. I. Liuiucri. Modo intra illam pilam, orspolia horylum. male vulgo, Pinum θλῖμilia pila. intellegit columellam, qua Dionysius di- ril in eis xit, spoliis Curiatiorum insignem. Horatia pella, apud uti, quibus pia propertium tela ipsa sunt: nequis eo me refutet. At de

pilis his ad Baias, etiam Seneca, epist. Lxxyri . omxli in pilis Puteolorum turba consi it. l. Multi que vulneribus confecta ect. J Sustuli insign e .glossema aliquot vertium, qui huc transcripuE senecae N Iaa et Octauia

403쪽

'hilostrati

Villa Caesaris

in Baiano.

Acutum dictum Africani. Senecae oratio.

37ῖ . AD II p. xiv. ANNALIUM Octauia vertiatim. Eaque omnia iure desunt Vaticano. Non visum id ante me, ne ab eo quidem qui codices Vaticanos inspexisse iactat, miror & indignor. Haec Agri pinae mors. At Philostratus lib. i v . De Vita Apolloni j adfirmauit naufragio periisse Agrippinam solutili illa naue. Adeo ille & genere & partibus icriptionis sus nugator est Conuiuati lecto. J Non sunebri, & legitime parato. Visiam Casaris Dictatoris , quasubiectos sinu3 editissima

projei fat. JApte ad hunc locum Seneca epist. LI I. C. Martim, se Cn. Pompeiu , ct Caser eoruxerunt quidem vil-ιπι in regione Baiana, sed ilias imposuerunt summis iugis montium. Videbatur hos magis militare,ex edito peculari longe lateque subiect . iSed a Casare perfecta demum stetire, magnitudo eius intellacta eis. J Ita fit. currimus ad scelus praecipites, quod sedente impetu , veris mox pretiis aestimamus. Aurea gnome, sumptane a Menandro ὶ certe ab . illo antea sic

At nemo peccans, criminusui modum Peccando nouit, re peracta re*isit. Possea uani ustra oblata sint. J Perspicuum mendum. Farne ablata. Forte intercitae voces explendae rustra abita tentata t. Aut potius adhaereamus Romanae lectioni, optata sint. Interpretor, Posteaquam frustra ea voluerit voveritque Agrippina. Temporum Claudianorum oblirua insectatione. J Vulgo, ct libris scriptis, oblita, Ferretus, obita. Nostra emendatio certa videtur, ex ratione prisca scribendi, oblica. Publica fortuna exstinctam referens. J Et inprimis ipsius priuata. Istuc illud, iure laudatum Quinctiliano. Asricani oratoris ad Neronem super hac morte : Rogan: te C sartua Gallia, ut felicitatem tuam fortiter fera . Adverso rumore Seneca erat, quad oratione tali confessi nemfrusisset Quinctilianus lib. v ii 1. de hac oratione: Facit quasdamsententiassola geminatio : qualis es Seneca in eo scripto quod Nero ad Senatum misit occisa ma-rre, cum se periclitatum videri vadet. Saluum me esse adhuc uu credo, nec gaudeo.

404쪽

Quinquatria ludia annuis celιbrarιntur. J Nonne iam ante celebrabantur Z Dixi enim de gladiatoribus. Sed puto hic intellegi scenicos ludos annuos, aut Circenses.

Exitium senatui acsibi caussam ριriculi fuit. J Locus

qui mutilus videatur. & non est. Nihil enim narratur in quo Thraseas offenderit. At scribe mecum fidenter: ιxiitium Senatu. Hoc enim solo sibi discrimen peperit magnus ille vir, quod Senatu e 'ressus est, clim de Agrippina reserretur. Xiphilinus: a Πουπλιγ ο Θροσεμ Πι ος-y ἐς ,

sensus se accedentibus causi in Thraseam , quod Senatu egressus est, cum de Agrippiva referretur, ut memoraui. Lua ALosne cura deum eueniιbant. J Em ρμγ dc Tacitus in hic & alibi noster. h Iuniam.J Caluinam, de qua lib. x I I. De Calpurnia, . eodem etiam libro. Statim, Pram functos, lego. Vetus illi copia erat. J Ita libri prisci. substituerunt, cura: Pag. 3r . ad sententiam non male. Nescio an, evido, siue, cupi . Cithara ludicrum in motam. J Non etiam displiceat, Iudiarum. Nummos certe cusit illa bellua, in quibus ipse citharoedico habitu, in tunica oblonga, citharam percutiens. Describit eum habitum graphice Appuleius I r. Habitus vetus Florido, in persona Bathlli: Et quaprorsus citharoediem rix x 4 . at tu, deam conspicie s canonii similis, tunicam picturis variegatam deor ad pedes deiectus ipsos, Graeanico cis 'gulo, chlam a velat utrumque brachium adusque arti- eulos palmarum. Cetera decoris instrumentis dependent.

Cithara baltheo eauto apta, structim sussinιtur; manu. eius tenera, procerula, laua di se auribuι rigitis neruos mali. rur , ixtrapsassentis gestusuasabulum cithara admouεr,

ceu parata percutere. Ita enim locum eum legimus, di- Appuleius instinguimus. Et quod ait de chlamyda deque cingulo, μι etiam illa apparent in Neronianis nummis, excipio quod non brachia velat, sed ab humeris dependet chlamys. Ωod regibus , antiquis ducibus factitatum memora- r. J Ita in Panegyrico illo ad Pisonem, qui hoc aeuo p : E; scriptus, inserta eadem desensio: cich. Gei.

405쪽

Luranum noesse a lictorem eius Panegyrici.

menta.

viae Tarit. ai. xvi. Dediuitiis Mellaedi Lucani. Circus proin prius Neroni.

Iuvenales Iudi, priuati. Iuuenalesyrpi ratorum paulum ai- uerti.

Nee pudιat pepulisse lyram, eum pace sereng

Publica securis e ultent otia terris, Ips dem mouisse ferox narrarur Achilles. Quem Ouidio ablatum, viri docti tribuunt Lucano. Neutri ego. Ab Ouidio aetas abiudicat: ab I ucano, conditio si bentis. Nam ille quicumque poeta, ignotus fuit, obscura domo, fortuna tenui: dc humilius blandit ut Pisoni, quam ut decuerit Lucanum. Ait ecce: -- tu Piso latentem Exera : nos humilis domu , at nee parentam, Sed tenuis Fortuna;ua caligine celat. At Lucanus certe notus, celebes: per se, perque uxorem praedives. Adde Senecam patruum in aula : qui huic humili & tenui protendere manum potuisset, prae Pisone. Sed &decimonono aetatisqnno scriptum hoc carmen. nam ait;

LMamuis nune iuu/nile decus mihi pingere malas Coepιrit, se nondum vicesma venerit aerias. Quod non conuenit in retatem Lucani, praesertim cumscriptum sit diu post consulatum Pisonis, & paullo ante detectam, ni fallor coniurationem. Certe post consula tum diu: quoniam di eloquentiae eius specimen Neapoli praebitum celebrat. quod scimus contigii Ie nos quinquennali certamine, clim Nero in eadem urbe Graecanica copiam fecit suae vocis, annis aliquot post Pisonis consul

tum, quc miniit anno urbis DCCC x Sed nec statius huius carminis mentionem facit ; cum omnia minima scripta eius recenseat, II. Silu.

Clausilmque Vaticana valla spatium. Credo id a Pli

nio denotari lib. xxxvi. Tertiim obeliscus Roma in Vatia cano , Cati ac Neronisρrincipum Circo Instituit ludos Iuvenalium vocabulo.J Qui priuati, iaper domum celebrati aut in hortis. Tacitus lib. xv. Acraore in dzes cupiἐias Nero agitabatur promiscum scenas 'quem andi: nam adhuc per domum aut hortos cecinerat Iuuena tibim ludis. Mansiit nomen ludorum posteriori aevo, di imperatores quos in Palatio ludos dabant, oleo disnoui anni de quibus e Iuliano monui ad librum iv.)Iuuenalia videntur appellasse: ab exemplo hoc Neronis. Sidonius: i Inn s

406쪽

ian tu forte sum bifrons Kalendas

Sumendas referebat ad curules. Moseu Casarabsia die bis uno Privatos vocitaui: parare ludos. .

Tunc coetus iuuenum sed aulicorum Tui simulacra torva campi Exerceti'ntiantibus quadrigis. Et addit post descriptionem curulium ludorum; Iam vero Iuvenalibu/peractis.

Vt videantur ii ludi, tunc quidem , scenicum nihil ha- Iitiine eurubuisse. Atque ita distinguit etiam, nisi fallor, Capitolinus in Gordianis : Corum dicit in omnibuι ciuitatibara Campania , Piceni, Vmbria, de proprio illum per quatri-

duum ludos scenitas ct Iuurnalia edidisse. Quod notati volo. Neronis tamen amo & instituto, icenici: ex Tacito zes i. 'hic, Sc Plinio qui ad hos ludos respiciens ait Neronem peculiari theatro in horris primam cantassι, o Pompeiam prat spe. Non praetereo notam Aiphilini, qui hos ludos

institutos vult p r caussam positae a Nerone primae barbae. Et hercle ea nominis caussa. Iuvenalia enim dicta, quia Iuvenalia xvi Tirocinii die pueros exuebant: sic barba rasa iuvem OPPς laxa, tutem. transibantque tunc in viros. Vnde illud Domitia amitae blandientis Neroni votum: Simul hanc excepero,

tum primum barbam radens, ct ipse diem eum plane festum habuit , se aliis publicam fastiuitatem inrixit. atque

ex eo etiam 'segenas sium laues habuit,ad exemplum retia tuorum. Sed di munera peti, darique solent eo die ad Muneretune arbam. Ammianus libro xv I I. CasArchias petenti, ex ς' - u, gregario cuidam ut barbas detonderet, de diasset adiaquid vile , cantumeliosis calumniis appetit ira e a Gaurinito. Iuvenalis, Ille metit barbam, crinem hic deponit amati, Plena domus tibis vanalibu3.

407쪽

3 6 AD LIB. TI V. ANNALIUM

bam primam posuit, eonditam, ira auream p idem c. pretiosissimis margaritis aἀom tam Capitolio consecrauit suetonius ubi emendo, Capitolino, Ioui scilicet, ex Dione. Earinus emς' - - apud Martialem primam lanuginem comamque Pergamao posuit dona sacrata deo.' Tertullianus, De anima: Ωuis non exinde aut totum soli lego, filiq) caput reatui vovet, ovi aliquem excipit crinem, Aut tora nouacula prosecat, aut sacrificio obligat, aut1 acro obsignat pro publica nut priuatάLuotione Z Censorinus, De die natali, cap. I. Quidam etiam pro cetera bona cor- Noa radendae poris valetudine, crinem deo sacrum pascebant. Quando: ἡ- ' μ' is mos coeperit nam antiquos barbam aluisse sa-Boia ' iis constat) quaero. Liuius eum agnoscere videtur sub annum urbis ccc Lx Ix. satis clare , ubi de Manlio Capitolino in carcerem coniecto : Satis const/t magnam partem plebis vectem mutasse,multos mortales capillum ac barbam ivivat 3r,misisse. Si in luctu promiserint barbam , ergo aliasis r rasa Refellit tamen eum Varro lib. I I. De Re rust. Omnino tonsores in Italia primum venisse νx Sicilia dicuntur H R. C. A. CCCCLIIII. is scriptum in publico Ardea in litteris exstat. eosque adduxisse P. Ticinium Menam.

Olim tonsorιs nan suis adsignific/nt antiquorumstatua, quod pleraqua habent capillum fi barbam magnam. Nec

a berrasse Li- ambigo, quin ex ritu sui superiorisque aeui aberrauerit Liuio mens & manus. Cicero certe pro M. Caelio etiam

Ap. Claudium Caecum barbatum inducit, aliquot post notatum Varroni aeuum annis. Bellis Punicis in usu crebro iam rasuram fuisse docent Annalium prisca verba.. Lib. i,. qu* de Scipione ' Agellius rettulit, & mirabundus pa.

op. iv. rum cepit. Iuvenes ergo alebant barbam. & ideo a Cice- orta balbati rom i --Attic. Comessatores coniurationis barbatuli iuuenes, appellati sine ulla lasciuiae, ut volunt, nota. di pro M. Coelio ad iuuenes alludens. Non hae barbά qua ilia δε- lectatur, inquiit. iuuenemque a barba descripsit Iuuen. 'u' η' seuin, euius barbam tua ianua vidit. Ponebant eamy' serius, citius, plerumque sub x x I. annum. Macrobius certe in Somnium Scipionis ter septenarium numerum requiri ad radendam barbam adfirmauit. Atque ita Neronem posuisse colliges ex Fastis, annisque. Caligula tamen XX. anno posuit, Suetoni j cap. x. At Caesar Octauianus

408쪽

COMMENTARI vs. 377nus anno demum xxv. vii clarum ex Dione. Natus enim

M. Tullio C. Antonio Coss. posuit L. Marcio C. Sabino. Mutauit ab hoc more primus Roman. Imperatorum Hadrianus, adnotante Xiphilino, & ostendentibus Nummis. Haec Romae. apud Graecos quid Z Barbam in pretio b,hbam ' mansisse ad tempora Alexandri Athenaeus ex Chrysippo In Gracii adserit lib. x D i. cap. v i. sio eo rege radi repertum. Inter philosophos primus barbam aluisse traditur Antisthenes Antisthenes Suidae, in voce Gθεῖαι. Haec propemodum aliena a Ta Iob. νερά, cito: sed per eum non absurde,vt ipero, nec ingratiis tuis, sophis.

Iector, mihi nata.

Ratu qua Gdecus amoliri. J Romana editio, dedecus molliri. quod ego praesero. Apud namus quod nauali stagno circumposuit Augu stagnum nastus. in Ad Tiberim. deque eo stagno supra : Augurius V kς fructo eis Giarim stagno. Et Suetonius. At nemus illud est , quod Caesarum nemus hppellatum. Vide & hic Xiphilinum.

Dabanturquestipes, quas bovin/cestate, intemperantes gloria consumerent. J Cui rei datae stipes Z ad ludos eὶ ' Ita olim sane Apollinaribus ludis factum reperio. Prator edixit, ait Liuius lib. xxv. τι populus per eos ludos stipem ' . Apollini, quantum commodum esset, eonferret. Plinius lib xxx ID. Populm Romanus stipem spargara coepit, Sp. Po- flumio. Q Marcio coss. Tanta abundantia pecunia erat, ut eam conferret L. Scipioni, ex qua is ludos fecit. Quae verbane te fallant. Nam stipes de qua Liuius,multis annis prior notatione Pliniana. Sed voluntariam, credo, Plinius intellexit: illa fuit ex edicto. Sed di Augustus stipem Praetoribus dari ad ludos voluit, innuente Dione L i v. initio:

tellegi voluit potius, quam Stipes alias usitate da- stipes diis bantur diis,&ad res sacras. Seneca de Benes vii. Omnia r' 'riorum sunt: tamen diis posuimus domum. O stipem ierimus. Et Epistola C xv I. Colitur autem non taurorum opimis corporibuscontrucidatis, nec auro argentoque suspenso,

inc in thesauru stipe infusa ,θέ pia se recta voluntate. Varro de L. L. Diis eum thesauris ψιm daut, stipem di, Et ade ita ης. Ita in capita sontium, quae sacra, stipem iaciebant. ω-ψ - , .a a s Plinius

409쪽

7ῖ AD LIR. XIV. ANNALIUM

Plinius lib. v D. epistol. de Clitumno: Fonspurin se οἰ-rreue. ut numerare iactas stipes, se relucentes calculos possis. Seneca lib. iv. Quaest. Naturai. de Nili venis: Iuhac ora stipem sacerdotes, is aurea dona Praefecti, ctim solemne veni acrum . iaciunt.

Ipsescenam inscendit. J Restitui ex libris. Vulgo , ira

scenas incedit.

Assa nilbm familiaribus. Falib. Nam Vatic. absistentibαι facies. Farnes si leutibus facies. Similisque lectio

is eiu is nudensis: quod facile odoreris e Rhenano coniectant ab Hentium facie. Vtrumne, assise ιntibus facibu.ὶ Certe noctu & ad lumen etiam hi ludi exerciti. siqnituique Isii dies ac noctes plausibus personare. & ait, postrem itin. - in scenam venisse Neronem. Ergo ad lumen. Infra etiam, Noctes quoque dedecori ariectas. Sed & Suet. Calig ea xv III. Quondam etiam is nocturnos Iudosprabuit accensis facibus. Noster iterum infra : Latitia magis, quam Iasciuia dari paucas totius quinyuennii noctes , qui ι, tanta luee ignium nihil idicitum occultari queat. Vos diui-ν ni conserte operam; si mihi Phoebus hic non fauit. Accesserat cohors militum. J Ita legend. non quia Sumtonius cap. XXII. ita narrare videatur, sed quia res poscit

Nam Suetonius de alio ibi & publico theatro. Marens Burrhus, ac laudans. J Vnus ergo hic tantum Praefectus Praetorio. nec pugnat Suetonius qui duos nominat: quia Tacitus de Iuuenali ludicro adhuc loquitur, de publico theatro Suetonius, capite dicto.

C minum quoque studium assectauit. J Plinius libro

xxxv II. Domitim Nero in ceteru vita sua portentu , --pidos quoqua coniugissu a Poppae in hoc nomen adoptau rat, quodam etiam carmine Succina appellando. Intellexit& Seneca hunc poetam libro I. Quaest. Natur. Vt ait Nero Casar disertissime, Colla Otheriaca splendeut vitula co- ut quida vo- lumba. Laudat eum Martialis lib. v m. Car.ina qui do μ' '' ' oti uota Neronis habet. & lib. I x. Iphatum etiam vertius Nero dicitur aures , Lasciuum iuueni cum tibi lusit opus. Nec dum in ignis atatis nati. J Forte leg. quibus aliquat uendi facul: as, necdum insignis. Italternatim considera imul. M. Antonius Murcius, cui scriptor hic noster in

In eoneor ut est Tacitus

cum Suetonio, aliter qua censent.

Nero inter Poetas: Dissensus niver versibus Neronis.

410쪽

COMMENTARIV s. 37sras, nee um insignis erat. Ij considera ul; O natas ibidem versm connectere, atque ipsius verba quoquo modo prolat supplere. Non damno : germana tamen esse non credo. Ceterum ab hoc Cornelii iudicio Tranquillus dissentit, cap. L l l . quem vide. Opida πά lasciuiά inuicem incessente. 4 Lege, incessentes. Pag. 3ic Quos regis Apionis quondam habito -J Lego , υ, Miou rex Apioni. Rufus hac dere: C rena. cum ceteris rivitatibus Liba rintapolis Ptolemai antiquioris liberalitate suscepi- - nus. Libstam supremo regu Apionis arbitrio sumus assecu- ei. Item Eutropius e Ruo tempora Liba quoque Asmano imperis, per testamentum Apionis, qui rex eius fuerat, accessit. in qua incl)ta ciuitates erant, Berenice, Ptolemais, o Cyrene. Appianus in extremo Mithridatico : οῖς Pώμαιοις Κυρην ἰω Azτίων εα πλευς ὰ δαγίμων sinus νιρω ιέαης αατίλι-ν. Factum hoc anno urbis DCLX. C. Coelio L. Domitio coss. Sed ut moneam, in verbis Rufi v reor ut menda sit, licet occultior. Quis ille Ptolemaeus antiquior 3 Plerique omnes AEryptii reges Ptolemaei, α Parum proba aut recepta discriminis haec nota. Ausim restribere, Ptolemai Apionis. hic fanὸ rex, Ptolemaeus insuit,sed cognomento Apion. Appianus I. Ciuil. Sequenti Anno, sexta is sexus-ί Olympiado , populus Romanus i duabus prouinciis ex te iamιntu regum eis auctus . Bithyniam Nicomede relinquente, orenem Plotimadi ex Lagodis, cui Apioni cognomentum fuit. Et elegantia vita, quam clariorem esserit.J Traiecerim, Pag. O quem elegantia vita clariorem esserit. Nerone IIII. Corn. Cosso coss. J Quorum mentio in

lapide Romae:

Quinquennale luἀierum, ad morem Graci certaminis.JEa hoc ipsum , quod noster lib. x v I. lustrale certamstra

appellat . Quod longo interuallo post reduxit & firmauit

SEARCH

MENU NAVIGATION