장음표시 사용
371쪽
37o PROVINCIA LUGDUNEFII s. uenere. Quis hic non obstupescat λ e caelo ruit plurimus imber, perfundit omnes, soli Graeciani reli-
uis permixti mansere siccissimi. Quo diuinitus
ato portento, ita illi in fide confirmati, nihil ut illis vera religione carius esse possit. Reliqua est Al- benacensis Residentia. Redditi Ecclesiς quatuordecim: in his inueteratus Caluinianus,& qui sexennio fuerat de consistorio. in his & mulier nobilis, quae patientia constantiaque in ferendis coniugis sui iniuriis & verberibus, tantum apud Deum potuit, ut illum etiam Ecclesiae reconciliarit. Neque flenda est ancilla, quam clim paupertas ad quς- redum maritum Caluinianum adegisset, facti poenitens egit cum marito de reli3ione: quam ille
cum non admitteret, contra male pugnis multaret, non tamen ante illa destitit, quam maritum expugnarit, eique paulo post fratrem suu in adiecerit. Senem sacerdotem vita deprauata fecerat Caluinianum: errorem centenarius deposuit, &in pago
mulier quae sola in bono Catholi um numero erat haeretica. Memorabile quod sequitur. quidam eiurata haeresi a nostris agnus Dei impetrauerat. 4llum cum nobili Caluiniit ostenderet: Videamus quaeso, inquit ille , quid hoc serico lateat inuolutum. scalpellum ergo arripit, sed illo in tres partes disrupto magiam exclamat, ubi virtutem diuinam agnoscere par erat. Sacellum quod nostri extruxerant,& Spiritui sancto sacrauerant, a feriis Paschalibus ad Pentecostem ita frequentarunt multi, Ut aliquando viginti quinque, aliquando triginta millia hominum sint censa. Hinc haeretici calumniae occasonem cepere, ut nostrum & Marchionis ipsius nomen ad regiρ tribunalia deferre parati, . qudd nos seditionem excitaremus,quod ille pecu- .niis verberibusque suos contra edicta regia ad fidem Catholicam amplectendam impelleret. Sed
372쪽
tota res diuinae prouidentiae argumentis certissimis non caruita Cum enim ciuium Albenacensium nomine querimoniae conscriptae essent ; ciues plerique omnes constantissime id negarunt, & rogatus a Catholico Minister, quid de nostris sentiret, in nostroruin puritatem se & totum consistorium,ctura opus esset, subscripturum assirmauit. Hoc praecipuum, quod cum militis testimonio tota res niteretur, abiecto Caluinismo veram religionem amplexus est. Siluere ergo in praesentia. Recruduit
res tota ipso SS. Eucharistiς die , in eius honorem instituto Sodalitio, cui illo ipso die nomen ad quinquaginta dedere. Bini illi frendentibus haereticis, collucentibus facibus, vel ad aegros cum opus est, vel pietatis &honoris ergo singulis diebus Dominicis sacra fercula comitantur. Accensa ergo hac Catholicorum pietate, haereticorum in nos odia, eoque prorupere, ut nomen nostrum & Marchionis ad Regis tribunal detulerint. coquesti hς- retici quod regia edicta infringeremus, quod in
eorum domum inualislemus , quod ante valvas erucem ingentem erexistemus, & campana sacra eorum ministerio obstreperemus, &, quod grauius erat, de cubiculo nostro per fenestram in eorum templum delpicientem concionibus insidia remur,& proinde nos esse, qui tota Vi uariensi pro uincia eij ceremur dignissimos. In eam rem Parisios ad Regem Marchio prosectus est , a quo perhumane exceptus, & de nostris rogatus quid agerent, qui essent, nihil respondit quod nos offenderet. Comprobauit euentus: a regio enim & priuato sic vocant i concilio res ita composita, veAlbenaci nobis esse, Societatisque nostrae muneribus fungi liceret, campana & crux loco mouerentur,& per Iudices Albenacenses controuersia de domo tolleretur. Praestita omnia nullo nostro in-
373쪽
commodo, nullo haereticorum commodo. & praeterea a comitiis quae Albenaci conuenerant rerum publicarum causa, data: haereticis pecuniae ut sibi templum coemerent, &ne in posterum loco publico cum nostris concionarentur in terdictu ,
silentiumque de nostris impositum. Quibus ab ei dem potestas facta , ut in foro publico ad conciones ob tectu oportuno , donec templii ab haereticis
pridem dirutu restauretur, cocionari liceret. Conciliati plurimi: in his nobiles duo,qui totos viginti
annos in opimς hereditatis litigio consumpserant. Inter nobilem generum , socerum socrumque ob quςdam sucati honoris capita exorta tanta dissidia, ut diuortium coniugibus caedemque pluribus essent allatura: magno tandem labore illa omnia in honorem Dei commutata. Choreis iuuenes duo aderat. rixati illi, ut sere fit illo loco, & nudatis gladiis alter alterum confodit. P exempti frater dum parat homicidae necem, incidit in nobilem homi cidae fautorem , a quo pessim E exceptus ; facti tamen poenitens nobilis, adiit consessarium, consiliumque exposcit. noster postridie tentaturus an aliqua spes pacis affulgeat, verberatum adit, obtinuitque ut nobili verbera, necem homicidae fratris condonaret. Nobiles duo iniquam Beneficiorum Usurpationem deposuere. Domus a nocturnis
laruarum ludibriis sacrosancto Missae sacrificio
peracto liberata. Sacrilegum silentium e consessio. nibus sublatum. In eo genere hoc nobile. mulieri aegrotanti Christus Dominus adsuit, eamque ad integram consessionem inuitauit. paruit Deo, Miranquillo postea animo fuit.
374쪽
l N Collegio Camberiensi quanquam antea vige-
bat disciplina Religiosa; plurimum tamen contulerunt ad eam perficiendam litterς R. P. N. deflv etibus ac procellis, quibus Societas iactatur, & de opiis eas sedandi rationibus, ad nos misiae,& publice lectae: his enim omnes ad volutarias poenas suscipiendas, ad conscientiam circa proposita capita serio exautinandam, defectusque emendandos,&denique ad persu, p& absolutae virtutis studium Vehementer permiti sunt. Ex solitis nostrae professionis muniis praeur usitatos fructus, hos etiam percepimus. Quinque haeretici Geneua egressi publicis nostrorum cocionibus excitati, priuatisq; colloquiis edocti, Caluinianam haeresim execrantes fidem Catholicam sunt professi, seque Sacramentis necessariis debito ritu muniuerunt.Sed admirabilem & diuinam eleemosynae vim declarat id exemplum quod subiiciam. Concionator noster hortatus erat populum ad liberalitatem, cum
in omnes egentes, tum praecipue in vinctos exercendam . eiuS oratione commotus ciuis quidam
locuples postridie mittit eleemosynam praefecto
carceri, quae cunctis aequabiliter disti ibuatur. ad uocantur itaque singuli, quotquot erant in custo dia, coueniunt omnes praeter calamitosum unum, qui iam decreto Senatus damnatus erat ad triremes: quaeritur ille, atque in suo ergastulo de trabe suspensus inuenitur adhuc spirans : sed repente praecisa reste semiuiuus est conseruatus,& tandem cum vix ad se rediisset, suumque scelus confessione expiasset, Iubileum, quod tunc indictum illis
erat, consecutus est, poenamque anteactis criminibus decretam lubens subhi, quam morte grauio AA Aa 3 - rem
375쪽
374 PROVINCIA LUGDUNENSIS . rem existimauerat. Alius non ita multb post simili desperatione impulsus , cum suspendium similiter
cogitaret, a nostro sacerdote inuisitur: quem cum piis ac salutaribus monitis ad spem uxcitasset, tum ille paulum recreatus, Credo equidem, inquit, Pater mi, te diuini Numinis instinctu huc hodie ac cessiste, ut a scelere iam meditato me prohiberes: nam si cras venisses, arae viuum certe non reperisses. Occasione Iubilei Tononensibus concessi in- .
numerae auditae totius vitae confessiones eorum qui nunquam, aut vix Vnquam rite peccata expIauerant; idque non modo ciuium Camberiensiuiri ad Iubileum se comparantium, sed quam plurimorum etiam qui ex proximis oppidis ac pagis Cana berium ad nostros sacerdotes eadem ex causa cO- fluebant. Itaque dici non potest quot rei alienae 1estitutiones factae, quot odia inueterata,& simultates eXtinctae, quot a concubinatu , nefarioquel ellicatu abducti, denique quot alia flagitia sub
ala sint aut repressa. Duo magicarum artium probandarum causa cum in nemus quoddam procul
ab urbe secessissent, atque ex his alter qui se alteri ducem ac magistrum praestabat, certis quibusdam
characteribus conceptisque verbis daemonem excire adorsus esset, repente ex soch curiose omnia contemplantis conspectu est abreptus. ille tam horrendo spectaculo ex xerxitus Camberium aecurrit , & rem ad sacerdotem nostrum continuo detulit, a quo etiam statim consellione expiatus
est & absolutus. Quanta sit diuina in suos benignitas, cuiusdam amici nostri felicissimus obitus
demonstrauit. Is ergo paucis ante diebus , quam ex hac vita migrauit, cum mortem appropinquan tem praesentiret, quendam e nostris Patribus conuenit, rogat ut se de uniuersis superioris vitae peccatis confitentem audiat, si modo per occupatio-
376쪽
PROVINCIA LUGDUNENSIS. 37Snes liceat. Atqui, inquit Pater, hodie non licet eratis dies conae Dominio cras sub meridiem licebit. Postridie vir bonus Patri se sistit ad horam
praestitutam; & generalem conscientiae ratio:nem magna cum animi submissione exponit, duos proxime consecutos dies pie ac religiose traducit, templa & aedes sacras obit ex solemni Christianorum ritu, precibusque vacat praeter solitum: tandem ipso die qui Christo redi uiuo est sacer, ad Sacrosanctum epulum rite comparatus accedit. digressus e templo domum cum quodam amico redit, fit serino inter eos de rebus caelestibus . tum ille, Quam cxpetendu, ait, quamque optabile foret amice mi, post confessionis communionisque Sacramentu debito ritu susceptum ex hac aerumnosa corporis custodia educit Optabat scilicet dis solui,& esse cum Christo. Quid multaῖ pergit ad
solemne sacrum, pomeridianam sumpto deinde cibo concionem audit. & demum cum ad vespei tinas preces progreditur in suburbanum quoddam templum; ecce tibi medio in itinere viribus deficitur sensim , reducitur de via domum, accersuntur medici, quiescere iubent. pnet ille, atque in Domino placidissime conquiescit. Ex quo nouae classes aedificari coeptae sunt, superiores nostri Gymnas' scholae , quae hactenus orbae ab auditoribus fuerant, discipulis abundare coeperunt. Vt perpetuari posset solemnis praemiorum distributio, haec ratio inita est. Coepit anno superiori Illustrissimus Dominus Gubernator Sabaudiae, sumptus facere:
successi illoc anno Senatus, sequentur anno proxi me consequenti Praefecti aerario, tum urbis Consules: post hos rursus Gubernator incipiet, ac subinde alij perpetua cum vicissitudine. Idem Illustrissimus Gubernator praeterquam quod ut pecunia a Serenissimo Duce nobis pro templi schola - AA Aa rumque
377쪽
PROVINC I AI GDUNENSI xumque exaedificatione assignata numeretur, sedu-Ιb curat, ducentos de suo peculio nummos aureos adiuuandam templi fabricatari liberaliter contulit. Domus nostris aedibus vicina & contigua, chiri
iam dudum ad laxandas Collegh angustias fuisset
expetita, tandem decreto Senatus nobis adiudicata est, & addicta septingentis ferme nummis aureis, quos partim numeratos, partim in bonis nominibus collocatos habemus ex piorum ciuita in munificentia. Praeter alia non exigui pret , datumeth etiam elec mosyna: nomine tantum argenti, quantum ad calicem, & sacram pyxidem conficie-dam sit satis. Ostendit Senatus quanto studio Societatis nomen satium tectu in vellet, cum nobili cuidam qui nos contumelijs ac probris affecerat, non solum multatri pecuniariam inoposuit, sed palinodiam etiam canere,& ea quae contumeliose effutivisset, ut publice reuocaret, suo decreto edixit. A Uditus est: piae memoriae Reuerendissimus Ge-- bennensis Episcopus Claudius Granei ius, climsub Iubilei finem diceret, in Cha blas' Ducatu, locisque Gebennae finitimis quindecim hominum millia ab haeresi ad fidem Catholicam nostrorum
ope elle conuersa Abeo tempore auctus est hic numerus nouo non exiguae aliorum, qui haeresim abiurarunt, multitudinis incremento. Nam ut de ijs taceatur qui in pagis ad Ecclesiam redierunt, unus ex nosteris , qui Tononi per Qu idragesimam concionabatur , tres supra nonaginta ab haeresi abso uult. In his est mulieris cuius latri ad memoriam insignis conuersio. Haec enim quanquam maritum bene de orthodoxa fide sentientem haberet, tamen ex quo Tononcnses religionem Catholicam receperunt,
378쪽
ceperunt, inde usque seoa per in Caluiniano errore obfirmata mansit, ut neque minis, neque cohortationibus, neque habitis Iubilei tempore concionibus, neque argumentis, ncque mariti precibus, neque vi morbi tam periculosi, ut ipsiuia extincturus videretur, conuerti potuerit. hoc demum Quid ragesimae tempore cum a concionatore nostio inuiseretur, & quo tandem die ad ipsum veritatis agno-icendae causa veniret,interrogaretur; respondit, se quotidianis concio nisus intereste, & concionantis
sing esto assidere , nihilque opus eme ut ad illum ventitaret. Decimo post die ad concio natorem sponte, nulloque uisi Dei spiritu impellente , supplex accessit, ut ipsam, atque aliam quam secum adducebat,aeque ac illam in errore pertinacem, ad salutaria confessionis & communionis Sacramenta reciperet. Idem etiam tertiae cuidam coniugatae
hebdomada sancta euenit. illud autem hisce tribus permagno ad conuersionem adiumento fuit, quddipsis intuentibus, Tononenses singulis Quadragesilinae diebus Dominicis, ad Dei iram placandam,
hostium lite impetus retundendos, magna modestiae, parique pietatis signifieatione, supplicarent, quod Augustissi inum Christi corporis Sacramentum per integram hebdomadam , publicae populi
qui eo certatim conueniebat, venerationi non sine apparatu exponeretur; quod Catholici frequenter conscientias confitendo expiarent, ut postea se pane caelelli contra omnes omnium inimicorum conatu S communirent. Qua quidem in re illud admiratione non caret, quo et in medio bellorum incendio cum Gebennenses Catholicis sibi vicinis serrum flammamque minitarentur, cum Tononenses noctu urbe excedere , omnem inde supellectilem exportare hostium metu cogerentur,cἰun altarium euersio, templorum direptio, sacerdotu occisio ex-
379쪽
pectaretur, eo ipso tempore, tot utriusque sexus ad Catholicorum numerum aggregati sunt. Neque vero in agris nostrorum celsauit industria, sed caParochi fugam arripui sient, nostri in parcu chs vices Pastor ingesserunt,&permultos quorum certus numerus iniri non potest, ab errore ad veritate
traduxerunt, di tam ij qui Tononi quam qui alibi
molabantur, ne aliquid detrimenti religio Catholica pateretur, capitis discrimen adire maluerunt. eos saepenumero in periculis constitutos, & hominum opinione iam iam morituros diuina bonitas in hunc usque diem per summum miraculum sarios tectosque conseruauit. Mitto nonnullos ex locis Bernensium ditioni subditis, relicto natali solo ad meliorem mentem redijsle. Mitto quam plurimos in fide nutantes, nostrorum labore confirmatos, ita ut iam de nostra religione quam optime sentiant. Mitto fructum uberrimum, quem nostri ex doctrina Christiana puerili aetati rudioribusq; explicata sunt consecuti. In horum numero inuentus est quidam ita pietati deditus, ut eo morbo pestilenti, qui longe lateque finito Iubileo grassab
tur, correptus, parentibus paulo antequam spiritum emitteret, gemitibus suspirijsque vocem comitantibus diceret, optare se vehementer Vt ad anteactae vitae peccata eluenda sibi humi mortem obire concederetur, idque a parentibus summa precum contentione deposcebat. Mitto tot libros Caluiniana peste insectos, qui per nos flammis traditi incendio conflagrarunt. Illud non praetereundum , ex ijs qui non longe Geneua distant ducentos supra mille non ita dudum ad fidem conuersos, Tono num ad Iubilet cffectum consequendum pe-thise, eo dispositos ordine ut omnibus admirationi essent: singuli enim cereum elegantissima IEs no-
ininis imagine insignitum manibus serebant; quae
380쪽
PROVINCII LUGDUNENSI s. ue Tyres omnibus intuentibus argumento fuit, ipsos a Societatis Iesu Religiosis ad eius, cuius insignia gestabant, verum cultum fuiste institutos.' Confessiones a nostris Tononi forisque exceptae, certo numero comprehendi non pollunt. Vniis e no stris per id tempus quod inter festum omnium Sancto - rum, & Natales Christi ferias intercedit, trecentas
audiuit, quarum multae generales erant ab ineunte aetate repetitae. Quidam recuperatam ex grauissimo morbo sanitatem acceptae criminum absolutioni Sacramentali attribuit. Alius expiata cos cierintia, receptoque Eucharistiae Sacramento, a spectris nocturnis amigi desij t. Inducti quatuor ad concubinas eij ciendas, P ersu a sum nonnullis de nouo
matrimonium contrahere, obtenta dispensatione, quod antea cum impedimento dirimente contra-Σillent. Restitutiones plurimae factae ; una quidem
I 3OO. florenorum, alia vero 6 o. alia item re . alia 3 s. aureorum nummorum, alia calicis & patenae, alia . o aliarum rerum incertarum. Certis locis sublatus
mos se vino in gurgitandi. Exculti multi pagi eo potissim sim tempore, quo pestilens quaecam lues
omnia fere loca To nono adiacentia inuaserat. Au- clitae molientium confessiones; mandati sepulturae mortui, magna populi aec ificatione; Sacramenta collata, quod in nonnullis pao is aut parochi de- estent, aut morbo detinerentur. Excultus exercitijs
spiritualibus Reuerendissimus Gebennensis EpiscopuS, antequam initiaretur. Plurima quidem ille benevoli animi signa dedit, quibus fixit Deus vepares esse possimus Multi viri graues eius exemplo permoti sunt, ut idem meditarentur, unde non minimum animarum lucrum speramus. Tantum ivnius auctoritate praestantis pietas, ad aliorum . animos acuendos, virtutisque ardore inflamman- .dos, valet. Reconciliati permulti dissidentes, inter x