장음표시 사용
821쪽
HISTO RIARUM, LIB. XvII. 8or sub Ternata olim, nunc Tidoris tinperio prem bautur, ad rebellionem festinantibus edicit, pr merent laudanda sed immatura consilia in novae clailis adventum. Ipse cum tribus navibus ac c Ioce una Sinas petit, expedito diu coinmercio.
inhians. Sed a Mandorinis sid praesidum nomen est ) diu frustra habitus, Lusitanos Machmiate
cons icit sex magnis navibus & minoribus aliis in se invehi. Temerarium videbatur in conspeetu gentis ignotae famam viresque in discrimen adducere, paribus copiis. Accedebat quod n ves, ut solitum longis ac perpetuis itineribus, squallidae dc per inqiunathenta praegraves erant. Igitur,spe magna excussus,Viam relegens, intelligit dejectum in Ternata istiter Hispanum,
cum in nova munimenta impetum secisset. At Iotae regem, e Malacca progressis hostium c piis, incensio siponte oppido, in avia dc saltus fugisse. Ternarentibus missa auxilia : nam λrte
navis recens e Batavis adVenerat. Iotae rex perliteras culpae suae admonitus, quod cum saepe ii terpellaretur munire urbem haud institissa, ata jectuin silainen,venturos qui ipsius iniurias vii dicarent. Ad Iavam Paulus Cardenus occurrit, septem cum navibus, in , vado illisam in Mosambicae obsidio amise .mactus absistere morbis suorum. Sed cartam sibi Caraccam unam, corruptas illic hostium duas de Bengalae sub. Oram aliaS memorabat. Cum Matelitio a Sia- mensi rege legati venere & dona ad Principem: ab aliis regibus literae. Reduxit ipse naves duas, tres aliae sequebantur; plenae aromatum omnes. Hoc ipso tempore cum Indicana societas non dometticis modo, sed externis quoque dc h
stilibus pecuniis juvaretur, accusato apud Archia Ll 6 duces
822쪽
Ma HVGONIS GROTII duces ejus criminis mercatore haud ignobilire in vincula abducto, inultis aliis necessitas indicta est fugae. Florebat cum maxime Gallia rege quondam armorum potente, nunc P cis terrarum arbitro, terrioque iam reainae
partu sexus imperii capacis. Eo ex regno Moi tius, ut alibi memoratum, Americae, quae in Septentrionem Vergunt, Canadae amni proxima, per colonias insederat : sed nullo inde fructu praeter fibrinas pelles, & harum qu que in partem Batavi venerant in societas sumtus gravata dissiliit. Tamen assumtis aliis, missariterum naves, quae deserta jam loca repeterent, Porturegali , ac Quebeco sedes fixere, cognito Crucis insulam coelo insalubrem. In Britanniam in Virginia renuntiatum, nihil obstitisse exscensui, Ac humano viruit sufficere fruges: sed quae telluris venas scrutati effoderant, haud mpera: retium mporta. Hiberniam Tironis actio turbaverat', irruptis quae mari proxima
castellis, dum Tironus ipse Romae apud Pometificem agit, sed nullis subveniensibus auxiliis pulsi sicile -bellos , & in sylvarum avia pr arusi. Hispanis, postquam reclusum ipsi mare,
iam lacis commod sentiens, non tamen
omisiimissis adando Vibus tredecim, praeter merco, militem imponere, gnara , quod quisque praecepissedid , si foedus fieret, in lucro re. Rex ipse positas nuper creditoribus t
.graemolliens fidem reparabat. Raro praeterea exemplo filio infanti & trimo adhuc, media ipsemate, sacramentum dici jussit, Ut regno rum haeredi. Mauritania, semper inquies, dum
mobilis imperstitione animos Qtidici, ut libiti um, nunc huc nunc illuc trahunt, timc inter Abd
823쪽
HI STO RIAR VM, LIB. XVII. ω3 Abdalam , patruumque ejus Zidanum, Ham iis quondam regis natu minimum, sed ex justa, ut ferebat, uxore filium , raptabatur: quorum ille Chesi patris nomine Fesam tenens, Marmcum, nobilissimam quamvis urbem , brevi sp tio perdidit, vocato a civibus in regnum H metis abnepote Mahumete , recepitque. In Gio Africae jure, & facili inter bellantes receptu,
praedonum haud spernenda vis citra fretum in re insederat. Venerat ejus rei rumor in Bat vos quo tempore Hagae Spincia morabatur. Itaque ordines, audito Batavam navem unam piratis accessisse, ne dissimulando malum publicum alere viderentur, paratos se ostenderant armata classe poenas exposcere , si tutum ab
Hispanis iter sore Spinota spopondisset, sed ille
se ejus rei negavit habere potestatem. Plerique
praedantium Britanni : nec indignum mem ratu accidit, ut Zelandicam navem Angli alia suot , mercatorum ingressi specie, mox nautas incluserint. Vna sorte Turca vehebatur, e rum ex numero, qui Clusa capta, libertate d
nati , sed post id tempus vitam in Zelandia eg
rat . is, rem ausus minime servilis ingenii, nodie excubantes Anglos duos, sed vino socordiores, ferro transigit, nautasque exsolvit, 'ui directis in patriam velis, raptores superstites supplicio tradiderunt. In Germania acto Ratisbonae conventu nihil nisi deliberatum. At
Caesar, cui nuper ad Batavas usque res curam ostendere vacaverat, suis ipse regnis exuebatur. Nam Mathias habere malens quam e
spectare potentiam , contemta Rudoisi desidia, haud paucos in Hungaria Austriaque invenit, qui praesentia gravarentur. Ac Procurato ge
824쪽
HV G. GRO T. HIS T. LIB. TVII tis utriusque isdere, & vocatis in odium manis, qui sub Caesaris persona regnarent, collectum exercitum Pragam ducit, ubi se tris erat regia : sed Boiohemis a Rudolim sta tibus colloquium & mox pax inita , sic ut Hunnariae regnum qua Christiana est, Austria que dc Mora viae principatus Mathiae in pro sens cederent : Boiohemum imposterum, si dessus sine virilis sexus prole moreretur. At ubi vix adepta possessione Mathras mores mutavit, ex comi severus, & Austriacis Pr testantibus usum religionis negans, animi ab ipsis, arma in ipsum versa : nec minus Boi hemi similibus de causis imperatorem fatig
825쪽
. LIBER OCTAVVS DECIMus. N o nOVO , Zelandis per minas aegre adductis ut consensui ras cum hoste, ni libertas'verbis, quae legatis placuerant, concessa re quoque praestaretur; nec quicquam ei adversum admissuras sacra seu pr fana res soret. Et si hostis contra pertenderet, exspectatis diebus octo haud amplius, abruptum iri colloquium , reditumque in arina quantis' maxime posset viribus. Literis hactenus hinc re-
guin legati, inde qui ab Hispano Albertoque
missi nuper domum redierant , minuere conir versa laboraverant. Verum id cum tardius procederet, nec facile inter absentes negotia expli- carentur, judicata res colloquii egere; cui lectus lacus Antverpia, quia dc Batavorum multis im', visa hostium apud be mansio , dc illi qui priores .
pacem petitum venerant, nunc Verit rogari Vμ
cistan nagnifico ducebam. Festinando misi cederent,quo incensi altercationibus animi melius coalest rent, ac de re protrahenda me- tus omnis demeretur, promi tunt inter se nationes, non pa-c o c 1Σ.
826쪽
rant, Irent eo regum legati, sormulam secumferentes praecipua sederib capita continentem, inquam ordines rogatu legatorum , paucis dumtaxat mutatis, assenserant. His ubi subseripsissent Hispanici , tum demum mitterentur Antuempiam ordinum legati, transigendis caeteris, ipsi Ordines Bergis ad Zomam consisterent, ut siquid arduum incidisset e propinquo consul rentur. Monstrata sibi sormula Hispanici, ut signarent rogati, quippe non hostium postulata, sed amicorum habentem arbitria,cum imperi sum id nimis dicerent, ac breve saltem deliberandi spatium poscerent, est cere ut regum i natis id in se suscipientibus armorum vacatio ad Februarii usque exitum produceretur pollia - citi sunt responsum se interea daturos. Ut legi capita & excuti caepere in verbis libertatem asse rentibus nihil novatum, sed potentium fissili iniumque vocabulo a legatis appellatos ordines non serentes Hispanici, illustres. scribi pervicere. Voluerant Ordines ea tributa,quae redime
dis militum populationibus situs in medio ager hactenus bello reperta pependerat, per induci manere. Id rejectum ut hostile & iniquum, mi Batavorum pleraque septa nec hosti vectigalia: ipsi in Brabantiam Flandriamque latius pen
traverant.Nitebantur Hispanici & navium on ra Scaldi aliisque amnibus belli occasione ii posita rescindere : lim quoque arinorum res
827쪽
HISTORIARUM, LIB. XVIII, 8a facta, post foedus, amicis inter se mercatorum colloquiis rem melius transigendam , quippe jactantidius Hispanicis sua esse in manu, ut illa ipsa onera exigentibus damno cederent. De Ii dia longissime dc acriter disputatum, quam disserte nominari debere ordines contenderant. Ricardotus ne id fieret regis Philippi interesse dicebat, multis de causis, quin ad ordines non pertinerent: alioqui hoc exemplo alias quoque gentes postulaturas navigandi libertatem, quam ne Galli quidem aut Britanni,ut concessam, sed suo periculo usurparent: itaque ut induciae sine exceptione fierent , patiebatur: sed commercia
coerceri volebat intra ea; quae Philippo per Ita liam Hispaniamque possessa; extra indulgeri posse negans. Sicubi tamen non ipse imperaret, haud obstiturum quo minus illic Batavi negotiarentur; neque id tamen evulgandum publi co foedere: satis sore si arcanis pactionibus famciatur. Responderunt legati, multa hic esse quae ordinibus persuaderi non possent : nam iui uoque imperii ex solo relegare quenquam, limiticum id plane: & si carendum sit pacis fructubus, malle Batavos armis de illius Orbis poς sessione certari. Praeterea haud satis tuta quae conVenta privatim non omnium ad notitiam pervenirent. De Hispania autem Italiaque quod diceretur, procul dubio angustum nimis , cum fretum intra Gaditanum iacentes insulas , tunatas denique ipsas , & omnem Mauritaniae oram nemini hactenus clauserit Hispanus. Illi vicissim, ad longinqua & Philippo possessa ne bello quidem navigatum, quin & pacis colloquio id remisisse Batavos. Non debere plus perinducias peti,quam aut arma dedisent, aut pace
828쪽
8M HVGONIS GROTII speraretur. Bello Indicaria permitti non placere Philippo : re disilinilem Galliae ac Britanniae causain; inde paucas naves& turtim ire, B tavos justis clahibus proficisti. De caetero VId bantur id daturi, ut pro Hispania atque Italia
Europa omnis nominaretur, M si privata pacta displicerent,ita cupiebant institui publicum se dus,ne Indiae vocabulum compareret. stquam hujus capitis formula saepius innovata , nec his reperta illis probabantur' consultique per Ve militum prius,inde per Ricardotum archiduces, tandem in haec verba conventum est. Subditi regis Phili pi, archiducum atque ordinum, In Fentibus induciis amicitiam colunto, malorum, quae per bellum data acceptaque , immemores. Commeare ac mercari inter se jus esto, terra, mari, amnibus : quod tamen Hispaniae Rex coercendum judicat Europam intra, re quae alia loca permissu suo pacatis sibi amicisque gentiabim antehac patuere : at extra eos fines possessis sibi regionibus, oppidis, portubusque negotiari non licere, nisi accepta privatim venia. Verum quominus illic quoque aliis cum regibus populisve volentibus mercatum exerceant, Philippus ministrique ac subditi ejus ne obstanto,nec in Iesti eo nomine aut Batavis: aut qui Batavos ad commercia admiserint, sunto. His verbis adjicire ista regum legatis placuit: quando tempore mpus est,ut ac copiis iraedictos extra finea cum navibus
qui prversantur, foedus iactum intelligant, induciae illic ex anno demum incipiunto: si numtius ante pervenerit, armis utrique abstinento. Post annum, si quid hostiliter factum erit, dat num reseruit . Huic additamento Hispanici valde reluctabantur, tum quod Indiam, non in
829쪽
HISTORIARVM, LIB. XVIII. 8oynus quam si nominaretur, claris indiciis expria meret, tum quod res quidem illo in orbe raptas, si exstarent, reddi cuperent,at caedes δc incendia non vindicari : ipsi ad atrocia Proniores , cum Batavis praeda sit, quam sanguis potior. Tai dem cessere , sed vultu verbisque velut injuriam accepissent. Legati, his rebus co ectis.postquam
celeribus nuntiis regum quoque suorum voluntatem cognoverant, rogatis Ordinibus ut Bergis adessent, quae sibi laborata exponunt: Ora tes ut rebus contenti supra spem omnem egregiis, Verba non antate nimis expenderent; idem
regibus placere ; &, ne quid ad securitatem d sit, ultro polliceri, si Indicana commercia per . vim turbaret Hispanus, sumturos se ut de viol tis induciis ultionem. Ordines aliquantum disceptato legatos Autver am mittunt, eosdein qui pacis negotio praefuerant, nisi quod Tr
jectini Nicolai Berkii in locum Cornethum R
nessium sussecere. His mandatum ut restantia conficerent, dc qua possent, obscuriora clarius evolverent. Vt annos duodecim induciis datarent, Hispanici rogari voluere. Fines,ne singi Ia persequentibus longum certamen Oriretur , hactenus discernere satis visum,ut possessas qui que regiones ac oppida retineret, ager oppida
sequeretur. De commerciis super ea, quae ante memoravimus, convenit ne alii apud alios graviora onera paterentur,quam aut civeS aut ami-
corum, qui minima sentirent. Ac ne religionisi crimen peregrinantes premeret, concessa Bat , vis eadem,quaeVelascus Britannis arcana pacti υ ne promisierat. Naves alienas in publicos usus,: retinere, aut pignorandi jus, nisi ex legum pri scripto, docernere vetitum. Privatis de rebus multa
830쪽
Sio HVGONIS GROTII multa & paci quam induciis propiora. Captivi
gratis solverentur. Duorum & quadraginta retro annorum tempus res diversas securis ad prae scriptionem ne noceret: neu dictae adversum i defensos sententiae. Rerum mobilium percepi rum fructuum, acceptoque lato in nominum,
restitutio ne es Res soli ad veteres dominos, atque etiam eos ad coetus, qui sub Archiducum imperio sacris destinari, statim redirent, demta tamen alienandi potestate. Sed quae a Fisco vendita, horum in locum reditus per annos i duciarum solverentur, & pro his, quae publicis operibus insumta, pretium. Distracta ob aes alis num praedia intra annum redimere liceret: sic tamen ut impensarum utilium aram haberetur ratio. In domibus,quae intra oppida, jus idem ne esset, sed penes emtorem manerent. Pro alluvi nibus quoque ac lacubus, quos privati suo sumtu
siccassent,nihil praestaretur, nisi si quod vectigal inda n agris. Impositos quondam praediis p
cuniae reditus, in annos queis praedia tenuisset, bertate meritae domui, nominatim prospici, uoamodo ut sua reciperent,sed ne obnoxii essent aerialieno, quod ab Albanicis mctue temporibus pater contraxerat. Testamenta factio esse jussa i
ter utriusque imperii cives,neu Valerem tabulae, quae partium odio propinquos exhaeredes fac rent. Vrbibus, quarum ex foedere jurisdictio privatis redderetur, nihilo sequius hinc ordines, inde archiduces magistratus daret : de illud non minus prudenter, ut his quoque prodessent induciae, qui egressi Belgarum finibus armorum metu externas quaesierant sedes. Pleraque haec Olde