장음표시 사용
801쪽
HISTORIARUM. LIB. XVII. 783 tentus quaeritur, est ut liberentur laudando forte sed inani metu. Nam libertas illis rebus anuum ratur, quae nec diem nec conditionem rccipiunt,
ct semel datae semper valent. Quanquam si recterem inspicimus, non dari vobis libertatem, sed agnosti cupitis. Nam dc dare ille non potest,inconcesta principibus imperia transcribere,& datam accipere pudor sit vobis, qui eam jam olim decreto publico obtinotis Agnoscere autem in nisestius non potest, qui δc liberos vos appellat, . & nihil se in vos sibi arrogare profitetur. In ipsa pacis actione satis id nobis visum: sed quia erant qui plus imPetrari posse considerent, non intercessimus. Inlignia vero nomenque abdicari, erobrosiim nobis iam tum videbatur, ideoque suspectum in rege non victo. At si ita sentit hostis, quin clarius loquitur, inquiunt. Ille vero aequum negat ad alia se verba cogi, quam quae vobis aute colloquium placuere. Iam vero cui persuas in vultis vestratu libertatem ' amicis nimirum regibus. At illi ista verba idonea pr nuntiant. Neque vos id credo timetis ut vobis
Hispanus in jure manum injiciat, vindiciasque dici adversum vos sibi postulet. Sed exactis imduciis , si ita ipsi visum erit, bello utetur judice.
Victos nulla defendet cautio : victoriae ut nihil cautum sit,ratio facile constabit. Neq; illud in Opere metuendum, ut maἶnam pecuniae Vim ostis accumuleti Mos iste l1beris populis, nec aliena petentibus in suturum prospicere,uti pra sentibus regium putatur, alia luxus, alia latius imperitandi cupido absumit. Et iuvenis Phil pus, & gentem regit quiescere indocilem. Vobis promtius, expedito aere alieno fidem reisuere, quando praesita. tantum mineatibus castrorum
802쪽
impendia, pars altera onerum cessabunt. Pol
stis jamnunc, dc suaserim, tributa In annos ii duciarum prorogare. Munera hostium od dissidia his,qui timere se dicunt cavenda facile concess rim. Nec puto leges vobis aut judicis deesse: ut taceam frustra paucos corrumpi, ubi penes multos nec semper eosdem sit regimen. Socordiam
quoque hostis ipse excutiet,ejus quippe ingenii, ut diu non suspectus esie nequeat. Alioqui ista si
ratio admittitur, aeternum bellum suscipiatis necesse est. Nam pace multo etiam magiS metuet
da securitatis vitia: imo nec bello interna perucula abeunt, si qua magna calamitas obsequium rumpet. Nec id tamen formidatur, quando public1 reditus adeo inserendo impares vix arcet do bello,hoc est exitii ad moram,si ciunt. Hoc interest quod induciarum incommoda cavere vestra in manu est, belli tristes exitus cepe nec sapientissimus effugit. Imponitur nobis necessitas etiam Lipsit literis respondendi, qui hosti
inducias suasit, sed breves : sed sine libertatis mentione: neque tum iis Galliae viribus , quae metum hosti vobis fiduciam adderent. Exemplis si certatur, stant a nobis plura, & non alieni fas tr. Gandavico isdere Hollandia ac Zelandia revixerunt. Helvetii sumta patibus de causis a ma per inducias posuere: libertatem tanto iam
tempore retinent, peditatu sane & montium j os aesensi: sed non minora sunt VobIS muniamenta, navales copiae & circumfusus Oceanus. Sunt cic qui metuunt ne quiuidam infirmiores in arma redeatis, quia incerta sit principum fave rium vita. Sed non cum regibus & causae soci ratis intercidunt, quin, ut regna immortales
sint. MQc Usium quod vivunt florentque λcii,
803쪽
quod Belgicae princeps anna exosus imperat,e citare vos debet,ne effluere sinatis tam oportuna quieti tempora. venit a providis, venit ab amiacis regibus hoc consillum & quorum id unum ut salvi sitis interest. Plura quae huc faciunt, sed Prudenter tacentur, sibi quisque subjiciat : ne contrariae sententiae auctores sola dicendi quis
vis libertate nos vincant. Hac oratione comm
tos nonnihil animos postridie iterum aggrediarur : praecipua foederis capita singulatim percurrens , ut iniquuin nihil aut infidum latere comvinceret. Aaciebat primos esse omnium popul rum quibus is honos concessus , ut libertatem suam abdicati principis consessione munirent.
Non Helvetiis id obtigisse, ne captivo quidem Christierno id imperatum a victoribus Danis.
Tum graviter eos increpat, mendaciique dc i gratae mentis accusat, qui mussitarent Petri T letani in Galliam adventu aversum a Batavo. rum commodis regem. Firmiorem ipsius bens
olentiam, nec posse hostium precibus, sed sesatalia spargentium contumelia mutari. Putavit
officii sui Winwodus senatui quoque, cujus ipse
pare esset,induetas commendare, regem Brita niae affirmans haud aliud suadere, quam cujus ipse dedisset exemplum. Iusta arma, quae necessoria: his & deum favere & pios reges, at neces saria non esse e quibus honestus pateret exitus. Si sua ope consisterent, tamen non repudiandum fedus incolumi religione, libertate, commerciis. At nunc quod post inducias futurum sit eminus conjectari, belli tanto propiora pericula non videri. Mirum quantis animis per omnes consessus res acta sit: & quotidie novi libelli aderant, so- metira discordiae. Iam nec regibus parcebatur,
804쪽
ris v V G o NI SaGROTII tanctuam qui spes reconditas in Foederatorum malis haberent. Sed praecipua in οἱ Gam
vel dium invidia , ut talium repertorem a dc Ii mensa auctoritate etiam superioris fortuna: h minibus gravem, nedum aequales illum siti tanto minente n tacito aspicerent, dc apparuerunt libterae, quibus jamturn non obscure ad catalem do.
stinabatur. Ille igitur in Hollandiae conventu testatur non novas tibi potentium OGnsas, nec ulla se pericula defugisse, quo patriae anserviret, adversum rumores re fortuita iretus conscientiae solatio. Sed quando cerneret rem per se non gratam suo insuper odio gravari Orare se, in e Pediendis quae e republica viderentur, minus imvisa aliorum ministeria deligerent. Simul Caetu cedebat. Missi e primoribus qui rogarent, ne adjutam hucusque fidelibus consiliis rempublicam tam dissicili tempore desereret. Ergo solita repetem, dum nunc regum beneficia auctorit temque extollit, nunc belli onera explicat, nutantes erigit, quamvis acriter obloquentes absq iracundia refellit, Amstellodamo longissime r nitente, tandem omnem Hollandiam unius mcit sententiae, quam dc quinquae aliae nationes amplectebantur. Sola Zelandia propriis de ca sis dc instigante Mauritio, inducias abnuens o stabat aliorum consensui, nec perrogari decretum patiebatur,4 rajecini sederis verba urgens, quod arma poni uisi communi omnium volui
tale non sineret: oc quae inter nationes conta
versa praesectorum deferret arbitrio. Indignari alii ac dicere non jam de induciis quaeri , sed muna dilandia cunctis legem poneret. Calentibbus animis intorveniunt regum legati , violet tissimis argumentorum tracturi , .m ducere
805쪽
HISTORIARUM, LIB. XVII. 78 nequiisent. Priorque Ianinus, prolatis Henrici ad Orffines literis, queis dicta ipsi factaque rata habebantur, orsus laudare bona concordiae, aut diversas citra contumaciam sententias, ad Tr jectinum foedus ubi venit, non nostrum est , ii quit,externa scita interpretari. Sed tarpen communis ratio docet, super deditione eo tempore , non aequo de sedere agitatum. Et si idens est alia, aut abroganda aut seponenda lex est, salute publica ita postulante, quae legum omnium sancti, moniain in se continet. Nam quis alius: erit exutus, si quidem non hi sociorum regum justiusquam illi praesectorum arbitria recusant, quod utrique in hac consultatione partes jam fecerint. Restat igitur ut pauciores pluribus cedant: hoc uno stant populorum imperia, aliter cabura. Sic apud Helvetios maiori parti placita etiam qui contra dixerant exsequuntur. At Achaeos olunretolosque, validos quanquam dissidia obtriv re , dum sibi quisque non in medium consulunt. Nain nimia libertas ad servitutem via est. Pra terea ne quis spe vana sibi imponat,jamnunc vobis jussus edico, non adeo vestri egere regem ut opem sit laturus consilia sua aspernantibus. Siti milia Britanni nomine Spencerus loquitur,a iacitque rempublicam, in qua jus plurium sentet tiarum non vescat, virgini esse similem , quam prisci auctores memorent discerpram conte dentium inter se rivalium manibus , narratque facunde , quantum intercedendi tribunitia potestas populo Romano nocuerit. Suasere etiam legati, ut certa in posterum tributorum iniretur ratio: tum si quid in republica morbidum ac bello diffinulatum emendaretur: quo magiS re
ipsi inter se concordes de hostibus formidolosi
806쪽
serent. Eadem haud seernendi civium monobant , queis optimum videbatur regimen: summa nationibus earuinque legatis, praefectis vero ac senatui, qui non Partes singulas; sed unia Versum corpus respicerent, quotidiana ac sii bita permitti. Sed convellere haud promtum morem probatum viginti annorum rebus haud improsperis.Quorumque intererat manere prpientia, facile evicere, ne, dum pendet induci rum deliberati,negotia negotiis implicarentur. Inter jurgia labens hic annus paulo minus exierat , crebescebatque rumor ne Hispano quidem placituras, quas legati molirentur, inducias.
Scripseratque sane ad Ianinum Ricardorus, diseficiliorem nunc Philippum, sed culpam regi Britanno assignabat, velut per illum spe injecta silentii de libertate. Et in Foederatis quosdam iam otii dulcedo rutantum pellexerat,ut pati id
uoque posse viderentur. Cordatiores restitere: legatique regum ad archiduces mittunt, percum ciatum ecquid fidere deberent his , quae nuper ipsorum cinii ministris agi coepissent. Relato &aussisse archiduces & habere a rege paclidendi potestatem, ordinibus hoc ipsum indicant, m
nentque ut finitura nunc annorum cessatio me
se uno proferatur, in spem faciendi sederis: ne tamen alias leges quam nuper a se praescriptas exspectent, tantam dataros operam ut septem anuhs longius induciae maneant: ac per Indiam pacata sim potius quam armata commercia. archi luces interea, satis gnaro non defuturos in Hispania qui armorum avidi aut pro regni gloria certantes, verba illa de Batavorum libertate
arguerent, praesertim cuin nec Indiae commemcio decederent Batavi, nec in Romanensium
807쪽
HISTORIA UUM, LIB. XVII. 789 ratiam quicquam statui paterentur. Muere eo Inicum Bryxollensem sacerdotem Histyana re nobili e domo, Alberto dc sacris confestionibus, ct quod ferme connectitur consiliis intimum. Ιusius hic ostendere, quae commoda per inducias Flandriae portubus,quibus per arma aditus clausi: religioni quoque Romanensi augmenta sp rari quanto odia deservescerent, inter avidos novorum & de sacris discordes. Neque metuenda nimium verba illa in ambiguum implicata, quae non modo regum togati assererent nihil His ano demere, sed & Batavorum plerique subtiliter cavillando inania monstrassent. Vt haec contra nitentibus pneValerent, maximum pomdus addidit flagrantissima tunc apud Philippum gratia non aulam modo, sed & vim consiliorum m se trahens Lerme dux, pacis artibus florens, eoque metuens ne alii per parta bello decora altius attollerentur. Hoc primum anno in Bat vos venit Philippus Wilhelmus, princeps Ara sionensis Mauritii frater natu major, belli tempore alibi a fio, nunc communi omnium jure usus. Causas obtendebat, ut per induciarum s dus suis quoque commodis prospici curaret, sed& quod, Gallica affinitate inclitus, melius sp raret transigi posse prauentibus Galliae legatis quae ipsi cum fratribus paterna de haereditate disceptabantur: sequius interpretantibus aliis, 'telut contra fraterna consilia pacis adesset lai dator. Hoc conciliante Eminanuel Lusitanus,cui Eroris ob matrimonium infensum Mauritium alibi memoravimus , cum domo Nassaria ingratiam rediit. Militia actum nihil hac tempe
state : nisi quod juxta Ardenburgum caesi , qui oppidanorum pecori iusidiabantur. Vicisiun
808쪽
Germanico agro licentius cursitans eques Bat Vm paenas dedit, nam seorsim noctem agentes aliquos e Bercano praesidio eximmisit opprimunt, occubuitque inter caeteros Adolphus Nacsavius magni animi adole ens, sed qui militem
indulgentius haberet. Verum breve victoribus gaudium : nam coortis undique turmis majori caede caedes pensata est. Habuit hic annus haud spernendi quoque mali semina, vix ut arma d sierant; exorto publicae religionis dissidio, late tibias initiis, sed ut paulatim in majus erumperet. Lugduni sacras literas docebant,viri erudiutione praestantes Gomarus & Arminius, qu mi' ille aeterna Dei lege fixom memorabat cui hominum salus destinaretur, quis in exitium tenderet. Inde alios ad pietatem trahi, & tractos custodiri ne elabantur: relinqui alios communi humanitatis vitio & suis criminibus involutos. Hi ero contra integrum judicem, sed eundem optimum patrem,id reorum fecisse discrimen ut
peccandi pertriis fiduciamque in Christum ro
ponentibus Veniam ac Vitam daret, contumaci
bus poenam , Deoque gratum, ut Omnes resipi scant iac meliora edocti retineant: sed cogi neminem. Accusabantque invicem, Arminius G
marum, quod peccandi causas Deo asscriberet, ac sorti persuasione teneret immobiles animos ;Gomarus Arminium,quod longius ipsis Romanensium scitis hominem arrogantia impleret,
nec pateretur soli Deo acceptam ferri, rem in ximam, bonam mentem. Constat his queis cura legere veterum libros, antivos Christianorum trinuisse hominum voluntati vim liberam , tam
in acceptanda , quam in retinenda disciplina,
de sua praemiis ac supplicita asscito. Neque eidem
809쪽
eidem tamen omisere cuncta divinam ad bonutatem reserre, cujus munere salutare semen ad nos pervenisset, ac cujus singulari auxilio pericula nostra indigerent. Primus omnium Augustinus , ex quo ipsi cum Pelagio & eum secutis certamen nam ante aliter dc ipse sensexat) acer disputandi, ita libertatis vocem relinquere, ut ei decreta quaedam Dei praeponeret,quq una ipsam
destruere viderentur. At per Graeciam quidem Asiamque retenta vetus illa ac simplicior se tentia. Per occidentem magiam Augustiqi n men multos traxit in consensum, repertis tamen
per Galliam & alibi, qui se opponerent. Post xioribus taculis cum stliola non alio magis, quam Augustino doctore uteretur, quis ipsi lensus, quis dexter pugnare visa conciliandi modus diu inter Francisci & Dominici familiam dispi
tuo, doctissimi Iesultarum cum exactiori subitilitatemodum solvere laborassent, Romae accusati aegre damnationem effugere. At Protestam lium princeps Lutherus, egressus monasterio quod Augustini ut nomen,ita sensus sequebatur, parte Augustiui arrepta id ,quod is reliquerat ii bertatis nomen, epit exstindere: 'uod tam gra-Ve Erasino visum, ut cum caetera ipsius aut probaret, aut silentio transmitteret, hic objiciat si se: cuius argumentis motus Philippus Melanchthon Lutheri adjutor, quq prius scripserat inam lavit , auctorque fuit Luthero, quod inulti volunt , certe quod constat Lutheranis, deserendi decreta rigida & conditionem respuentia, sic tamen ut libertatis vocabulum quam rem magis perhorrescerent. At in altera Protestantium
parte dux Calvinus,primis Lutheri dictis in hae utroversia inherescena novis ea fulsit presidiis,
810쪽
addiditque intactum Augustino, veram ac sal larem fidem rem esse perpetuam dc amitti ii sciatn: cujus proinde qui sibi essent conscii eos aeternae selicitatis jam nunc certos esse, quos i terun in crimina quantumvis gravia prolabi posse non distitebantur. Auxit sententiae rigorem Genevae Bega, per Germaniam Zanchius, Ursinus,Piscator,sepe eo usque provecti,ut quod
alii anxie vitaverant apertius nonnunquam re
derent , etiam peccandi necessitatem a prima causa pendere: quae ampla Lutheranis crimia nandi materia, & supra illud de Eucharistia n Va certaminis seges. Apud Batavos initio motaexeligionis super his contendere haud vacuum fuit , facile quamvis inter diversa sentientes aequo jure agebatur. At ubi multa juventus a Genevensibus, Palatinis, Nasiaviis doctoribus veniens instituendis praesecta ecclesiis numerare se coepit tempus rati, quae ipsi didicerant in is
rem vertere, dissidendi manifestos certabant aut non admittere ad sacra munera,aut admulos e
eludere, de crebri ad Ordines questus, Anast sium Velauium in Geldria, in Frisia Gelliumbi cauum, Trajecti Hubertain, apud Batavos Hiliamum, Clementem Martium, Hermannum Herberti & alios eadem palam & tuto esse testantium. Donec duo quos dixi Gomarus inde, hinc Arminius in ipsa Lugdunenii schola sua jamque & in partes alii pes Hollandiam sacro-xum Ministri vocabantur. Occurrere ordinibus visiun re supremo judicum consessui mandare ut profestores duos audiret. I Agiun post cert ineu baud aliud conicitius visum quam collin