Logica Mexicana R.P. Antonij Ruuio Rodensis, doctoris theologi, Societatis Iesu, hoc est commentarij breuiores et maxime perspicui in vniuersam Aristotelis dialecticam vna cum dubijs & quaestionibus hac tempestate agitari solitis

발행: 1617년

분량: 712페이지

출처: archive.org

분류: 철학

701쪽

Pro libris Elenchorum.

sunt omnes, qui regulas syllogismorum non seruant: sed vel ex

medio aequi uoco procedunt, vel non distributo, vel ex negati uis praemissis:aut alios defectus patiuntur circa formam.

Secundo intelligitur, Hos tres fluximos.essentialiter esse diuer- εses. quia vel disserunt ratione formae syllogisticς: vel ex parte praemissarum. Ex parte quidem sermae, dissest secundus a primo , &tertio:& cum disterentia ex parte formae, sit essentialis, euides est, disserte essentialiter ab eis. Tandem primus,& tertius, licet conueniant in forma syllogistica,& quasi generica, disterunt ramenmfotma speciali,ex mo)o concludendi desumpta. Nam primus procedit,& concludit ex his,quae solum apparent probabilia. Tertius vero, ex his quae apparent necessaria. ideo Primus & tertius disserunt tanquarn verae species syllogismi. Se cundus vero, non differt ab eis , tanquam vera species quia cum non habeat verarii formam syllogismi, nec vera species eius esse

sotest:sed solum feeundum apparentiam. Vnde duo illi, sunt sylogismi simpliciter, iste vero non nisi secundum qaid. quia solam hali et apparentiam syllosismi,eo modo quo homo picius, solam habet appatentiam hominis: di fieri ergo ab eis analogicE.

Quocirca intelligitur tertia, Diuisionem otiosi mi seph frici in

huc tria membra, esse Analogi in Analogata. Verum respectu duo Ium membrorum, nempe primi,& terti j, esse generis in suas species:& ideo Arist. non definiuit omnes una definitione sed diue

iis: simul diuidens syllogismum sophisti eum,in haec tria membra r& singula definiens,propriis definitionibus. Quarto intelligitur:Generalem Lissonem Jllogismi in Demonis

strativum. Dialectieum,is Sophisticum esse diuisionem generis in Sas pera s.si sophisticus solum sumatur pro eo,qui non peccat in sor-ma,quo pacto primum,& tertium solum comprehendit Nam s tu hoc modo sumptus, vera species syllogismi est subalterna tamen, cum in duas alias speetes diuidatur. sertius vero syllogismus,non est species vera syllogismi cum serma careati sed solum secundum apparentiam.Vnde si sophisticus sumatur,prout omnes tres comprehedit,eadem diuisio generalis ex parte eius, erit analoga: cum unum membrum comprehendat,quod non est syllogi Gmis, nisi secundum quid. Prater hane diuisionem splo,bmi in tria illa membra,quae essem stialis est,diuidit ut diuisione accidentali, in mebra, secundum duos diuersos essectu , vel fines, quos per eum intendere potest sophista. Primus finis est, ostentare scientiam, & aucupari gloriam : Rrune dicitur syllogismus si histicus tantum, set litigiosius:quia sophista per eum, non tam intendit disputationem instituere,quam litem, aut litigium , verbisque fallacibus conuincere responden, de ideo lis iens haberi, in opinione vulgi. Secundus finis est.

702쪽

Pro libris Heneborum.

x perieulum sacere:vel experimentum sumere de scientia alterius: - & tune dicitur ollo simus Tentativus. Deinde diuiditur etiam accident alite ν. in quanque alia membra. secundum quinque inconuenientia, ad quae sopbilla intendit deducere respondentem. Et ineo ementia haec, solent vocari metae, vel termini:quia quasi ad illa:tanquam ad metam,scopum,vel finem suae disputationis,alium deducere intendie: Prima est, mera' Redargutionis: Quando responclims ecuitur, vi syllogismi apparentis negare,quod prius concesserat:vel eoneedere , quod nega- P uerat. Secunda est meta as: Quando eogitur aliquid apertὰ tal- sum concedere, ut quod ipsemet non sit nomo, illo syllogitam Quod ego sumitu non es: Ego sum homo:ergo,Tu non es homo: - Tertia est meta inopinabilis, seu Paradoxa: Quando cogitur concedere rem aliquam, inopinabilem a sapientibus, vel opinione vulgi inauditam, quamuis sorte non sit salsa. Quarta est mera Soloe seni. Quando aliquam incongruam loeutionem copellitur con-- cedere. Quinta dicitur meta uando cogitur ad inu- tilem minus ornatam locutionem,per quam nugari videatur. Vcs eogatur dicere: Nasum esse nasum euruum,aut simum: Et haeς de syllogismo sophisti eo annotasse sussiciat:ex quibus cognoscemus naturam eius,atque etiam quot species, Si membra habeat:& 'quotnam ex membris eius,sint veri syllogil ,quotque non veri, sed tollim apparentes. Fallaciae vero omnes quae sunt quasi loca,

ex quibus varij syllogismi fallaces deduci possunt , satis sunt in

ε Summulis explicatae:& ideo non putamus,enumerationem & ex - plicationem singularum,in hac parte repetendam.

Hac tandem quae circa uniuersam Logicam Arisotelis annotauimi in nostris commentationibus, dilucidam satis, reor,ac breuem eam efficien trivi facile breui tempore posfit liberalium Artium studiosis, huiu3 florentisima Academia a senta Magistris in Gymnasiis esticari, or ab eis perci- pl. Faxit D E v s t. Max.υt labor hic noster ingrat ameorum assumptin ingloriam eius,sacrissimaque De para, as R. Thoma, rn maximamque eorum studiosorum utilitatem

INDEX

703쪽

INDEX RERUM NOTABI-- LIVM, QV AE IN 'NTRAQUE

parte Dialecticae continentur.

Prior numer- ma ginem ν posterior paginam denotat. Miracta de concreto nul- tum pradicabile per ordinem ad lo modo pradicatur. subiecia, a quibus sola ratione pv. 3I . . viritis uisu .nu. ITIAbstractum generis de Araidens primo inretionalitersum obfracto disserentia non nassica- ptum,inseparabiIriis in inis tumeque e conuoso. 8a rabris diuiditur.nu. 8.AbstracIum superias de abstracto Accidens per adesse, ν abessecun- inferiam prassicatuν ordine ph in diam inharentiam realem δεομo,non vero metaph sico. 8 ritu ag. L. Ahiractum svisius do abstracto Accidens dupliciter sumitur tro inferiori:in secundis intentioni- accidenta pradicabili, π pNῶ-

Abstractio alia simplex. alia Gm- Accidenta aptiturinatis runarema ρψω, .... , ITK es sentialis . I 9. IMAbs cta phet sica Meldentium ad Accudens eam extrinseris acciden pradicamera pertinet. n. 27.2 11 tibus. quam intrinisecas subsan- Alcensus. . riae,analogum est .78. 227 scensus praHeamentalis per col--: Α nalogia. lectionem generum steris- Analogia es proportio inter multarum: descensus venter tu o- l eodeW nominesignificata. . IMi. Nemficn. 3. ' Ios i soc .. . Assensus. . . , Analogum media tenet inrer a uia ensius praemissarum , sunt cAusa vocum,ctvniuocum, ιώi. materialis, ν ciens conclusio- Ania gum licere non sufficitρνο- nis.π.27. K portlohalitas, etiam per nomen ansius namisarum. formaliter significata.num. g. & 2L. 93. includuntur in assensu conclu- Is . 's. sionis, 16 8 Analogum habet conceptum vocis Asensus conclusionis in eodem in- unum n 16 I98 flanti ex assensibus premissarum Analogis non datur unus conceptus sequitu n. 8. o s71 rei sed multiplexm. 21. is

AF nsibus pramissarum positis , ρο- Axaluum aliud cuius signi arsiis intellectita siustendere assen- formaliter reperitur ia omnibus. sum eonclusionis. 2 374 Miud euius siolum in pranes AFensius principiorii ex cognitione liori. , extrinsieee.n. 3 . 2 temsinopum habetur.n.3. Ab analogatis,quaeunque tu sint. Accidens. . ' non es abstrabibilis smplicito aerias in concreto costituit quin- commvnu conceptuI.num. I .

704쪽

R E R

Aoalogum immediate significaranalogata: qua aetu confuso co-rιnet, L . LOT Analogum quo modo ver colur de singulis analogatis,nu. s. a s Analogum prateasur de analoga

tis , t dicatione formali secundum quid . oesim bester aqua

Analogum habet initatem secun- dum quid,qua sufficit,n. v. vi Analogi diuisiosimpliciter, est υo- eis secundum quid rei. ibid. Ad sitiendum nomen analogum. sufficit attributio multorum a unum,etiam ad significatum per

nomeninum. 79 228 Concretum.

Concretum ta essentiat , quam

accidentati,n inferiori, laruali concretopradicatur,num.

concretum accidentale, resultans ex natura aecidentali . Θ ex

modo inharendi in sulis Lo, smnum per se,, pr adi eamentale.

. Compositio. Compositio Metaph. in Deo non reis

peritur,num. H. II 4

Compositio Metap sica ex conceptibus obiectivis fit, gras I 3Copositis realis petit extrema reaba,is realiter distincta,n. x3. I 8 Conceptus. Conceptus significant naturaliter. voces verὸ, is scriptura, ad placitum,num. s. ' V 46 sCompleTa. Complexa non peninent ad predi-

v M.

Dialectica. Dialectιca non diuiditin pro

prae in naturalem . θ --quisitam,num. I. LDialectica ad alias scientim perfecte comparan m es necessari non ero ad quomodocunque.

Dialoeyita docens est sicietia A. . IDiabctita diuiditur in docentem, o utentem, ZDialectica utens, ut utens, non est scientia , nee habitus a docente distine u ,nu s 8 is Dialectita s υnin simplex hisnim quoad speciem,is numerum

num. II.

Dial Hica habet modum. is finem

maliter continet, num. is . in

Dialectica formaliter est scientia speculativa. a practica, LI.I Deus,& Angeli. Deus, ut Dem est, ad nullum na- dicamentum per se, σ reductiis pertinet. 266-267 Angeli edi corpora caelestia. ker se pertinent ad praedScamentu substantia. num. IS. In Angelis non reperitur composit . ex materia σforma . reperitu tamen ex potentia, σ actu rea-li,n. I9. π LO. 2 3. isse '. In Angelis datur compositio Meta-

Demonstratio. Demonaratio ex nectariis debet

procedere,num. I .

705쪽

omni di per Asolum autem per-sctissima da propositionibus uni

DamVWatio quia, is propter quid. in hoe disserunt quod illa a cauissa remota is inadaquata proce .sit hae verὸ aproxima,ctari- qnata. 6 num. I. cII Demonstratio in eommuni genus est ad demonstrationem,rula,ct propter quid,num. IM 1 13 Demoninatio utramque pramissam necessario certiorem concia sisne continet,num.. 34. 3 93Ditarentia. Disserentia in communι, in propriam is vrissimam adaqua-ιὸ diuiditur, I 36. 37 Disserentia prima intentionaliter D ta, adtra icta membra es

Di retia ex perfectiori gradu natura qua enus sumitur,n. IT. 4 Disseretia a genere diffinguitur ratione ratiocinata,num.221 1 3 IDifferentia alia superior, alia ins rior Ium. 34. Φ εDisserentia inferior materialiter superiorem includit e non vero formaliter,nu. 1 F. as

Di etia qualibet perfectior estgenere quod contrahit. u.4 I. I IDisserentia superior solism persecudam definitionem definitur, 16 Ens rationis. Em rar Ontis est materra proxi

Ens rationis, aliud quod directe fit ab intellectui, aliud quod india recte, ibid. Ens rationis indi ct factu ab in- . tellectu est obiectia Logica, oras rationis se habet ad modum

forma labarentis,num.4. ss.7 Ens rationis aliud quod habet fundamentum in re, aliud quod non habet,num. 7. 7 Ens rationis eumfundameto atiud negatio , aliudpriuatio , relatio aliurinum.8. 7 Entia rationis habentia fundamentum in re,suism fiunt per operationem intellectus reflexam. rbaLEntia rationis,atia per prima. ab persecundam , alia per tertiam operationem intellectus fiunt. 7 sEntia rationis,nec diuinus, nec angelisus intellectus efficit. 76. 7 Ens rationis eonsideratur a Logiea. ut est denominatio ab intellectis attributa natura. ibid. Enunciatio. E-neiatio uniuersalis negaritia in

seipsam, uniuersalis assimatiua in aliam particularem, particularis affirmativa in se: particularis negatiua in nullam eon. Meptitur,nu. 8 Cy II. I unciationes de modo cont/ngenti

sumpta pro possibili, faciunt θη-

sum copulativum.

unciationes de mari possibili ocontingenti opponuntur propos tionibus de necesse, UM. IT. 11'Enunciatio mentiau, vocald, oscripta formaliter βnt entia r tionis,nu 31. . 496 497 Enunciationis essentia est na tiara unum de alio,nu. l. Enunciatio genus est ad Uirmam rem, o negantem, Io Enunciationes Angulares defutura contingenti. continent detremis natam veritatem. aut fasiarem. Ipst Ens reale.

706쪽

R E R V M.

num. I. 3 Habitus principiorem practicorum. Genus definis. . in quantum es o speculativorum, specie di speries uniuersalior, ph ruus, um. O. 691 Genus per medicari da pluribus δε- Habitus principiorum.'sicienti scriptiuὸ definitur, νε νum, etiam cirra eandem scien-Genus est definitum , ut natura o tiam βαιν disino muri n.23. dinata ad saeiandam intentiο- οῖ .nem m. I ps Indiuiduum.

Genus dupliciter potest ea deseri, T Misi um per collectionν proinis ut pars. Θ ut totum. nu. Is. 1 prietatum premo intentis is

istinctum

707쪽

Mors.

Motus non est species quantitatis, num. 7. Motus a termino habet successis- em, ibi Motus es entiem incompleta, ibid. Motus sex habet species,nu.I. Modus. Quot modis unum dieatur alereo prius, um. I. m re septem modis dicitur, m. I. 4so' Numerus. ἰNUmerui es unum per se, nu.

Numerus est species quantitatis distincta a eatoris, ibid. Numerus est obiectum arithmeri- ea. indopendens ab intellectu,nu. 6. 31' Disseretia essentialis numeri, sitam tur ab omnibus unitatibus , habentibus speetalem rationem quantitatis Ascreta,nu.67. 32 S.

Innumero.- toto integrali , forma sumitur ab ultima unitate ut terminablli, H. 68. Numerus rerum spiritualium non est pradicamentalis,nu.T I. 328 Numerus infimius non pertinet ad predicamentum,n .8 .

Nomen definitur per vocem neu gnificati m. tanquam persubiectum. 4 Immen Agnificas ad placitum L i I.

Nomen ιnfinitum da materiati res. omnes prater negatam: de fodi mali vero, puram nexationem significat. ιMd. Nomen infinitum a ratione vennominis exeluditur. 4ιέ. Nomina transcendentia possunt ιη- finitaria u. II. SI oratio.

OR tisi est species quantitatis diseret a disincta M aiun

Orario pertinet ad pradicamentum quantιtatis , secundum extensiones syllabarum ordinabiles ab inteuectu,nu.7 8. oratio definitur ab Arist. ut eomprehendit perfectam is impersectam, simplicem, Er compostam,nu. 9. - . a obiectum. obiectiam habet unitatem, Θ - terialem rum. II. Isis omni obiecto non es quaerenda eadem unitas,nu. g. I 2I, opinio. inio alia, qua ex seia cognitione terminorum , alia qua ex medio probabili habetur,num 43. 6 6 Opinio essentialis est formado vim

Opinio is mentia secundam babi

tus , non actus in eodem intelis lectu , dr da eadem rasimul ropossunt,nu. 2. De sex praedicamentiS. O gener , si cres, r proprie tates habeant actιν , π

708쪽

Problema, & propositio Dialectica.

mum antecedenter, nu 2 O. 6 2

Praedicatum. Prassieata totica quatuoν tantum hunt,nu. s. σε sQuantum.

nuum , aliud viserenum, L Mantitaι alia malis, alia virtutis: prior consisture prassicame eum, sElpentia quantitatis motis, est ha

Sub gene e qualitatis, habitus H*stio staeie distinguuntur.

709쪽

INDEX

Potentia, ct impotentia non sunt spocios dlincta qualitatas ; sed

Sub qMalitate , forma , ct figura,

una tantum sunt species, o Relatio.

munam , sebiectum assolutὸ να-s cit: at secundism particulare subiectum in ordina ad termiis

Supremum genus in abstracto , οβ

relatio in communi, er in eo creto relativum in communι, num L S. 3IO

Terminus relationis. Αρνemi tenepis,abstrahis ab absoluto, is re

Relatio saeundum esse. imponit in

subiecto rationem communem, secundism ossa ad particularam, num.ga. 33

Relatiuum , νolatum semia mrem , is rationem idem fiunt,

Relatis sumit speciem a ter uo,

Rolatio formatiter habet esse rarionem referendi , ct materiatateν

esse eiusdem.veldiuersa specier, o primo modo sumpta non est

Rolatio posito fundamento in utra. me extremo per potentiam Da. absolutam potest μυ--i ab illis non permanans , sed δεμ a,

710쪽

RE R

Suo tantiati asub nominibus e

Substantia ea lata, is finita incommuni est Furemum genus pradicamentisubstantia, n. IO

Diu so substantia in primam, O

. secundam sumitur νeatiter, θost analogi in analogara, n.3Ο.

Definitum fomale in definitiano prima substantia est ratio realis

Soeunda substantia significat in is quid heundam communem

v M.

nisa indiuiduo eonseruat. Uenus autem in pluribus specie

bus,nu. Ita

Speetes qua unicum tantum indi-aa.duum habere possunt,non sunt

Speeios distinguitur is tenera per illas partieulmido pluribus differentibus numero formatiter acceptaε, nu. VI. t Ixsseientia. Seiantia da μbiecto non actualem, sedpotentialem exseursam ρε-

Seientiarum subaltematia possibilis est,nu. r. ' casMientia atia actualis, habitualis

alia, u. . AESeientia habest unitatem numeri eam, speefieam'generieam,

Scientia sumit unitatem spres eam ab obiecto formati θ ρ---eipiis,quod idem esto ab O

species. Sperias μbiisibilis,ut talis,non est uniuersalis, nu.9. II Spretes prius res eis genus, quam indauidua,nu. II. . d. Spretes nobiliori res a. rospicit indisidua,quam genus, DI

syllogismus. Syllogismus in communi aut d monstνatiuum, Diatameωα Θ βρώsicum,pro Ras me rare mi formam sumptum', genus est,

Tempus Empus est speetes quantitatis

SEARCH

MENU NAVIGATION