장음표시 사용
21쪽
4 Institui. Chirurgicarum Lib. I,
qua ereantur magis copia seu quatitate peccat,quam qua-Punula. li*ate Pustulas verb,exiguos quosda tu mores,quos & Bothor appςllant,in quibus substantia ex qua natalitur,qu litate magis quam copia molesta esse solet,imo Sc pleruq; iturae, in eis ut volunt venenositas subest. At exituras, eos tumo- sres vocant,quos Latinis abscellus,& Graecis α σήμ Ια rc-cte nominari iam supra diximus. Sed liceat cuique nominibus quibus velit,uti, modo a rerum natura ut Gale. ait; non discedat. τὸ disserent is tumorum,qui praeter naturam incidunt.
Vmorum praeter naturam, qui vulgo Senerali nomine apostemata dicuntur, variae ac multiplices sunt differentiae:Quae omnes r centioribus chirurgis sumuntur, vel a sub-
dissserenti sh stantia rei vel a materia, vel ab accidentibus, quibus vel a partibus assectis, vel a causis effici ctibus.Disserentiae, Dinantur quae a substantia ipsius affectus desumuntur,liis & eorum die rentiae principi Avicennae,sunt,tumor magnus, & tumor paruus. tumoru pra Ac magni quidem tumores illis censenitur,phlegmonos, Lorer natμram qui in carnosis particulis tumidioribus fiunt, item cedema recentiori- tbsi,erysipelatos,& scirrho si,qui in molem effatu dignambu . attolluntur. Parui vero tumores eisdem dicuntur, minutae J-bstanti - eminenxiae, quas pustulas & bothor appellant) in cute ac corporis superficie non infrequentilis apparentes: cuiusmodi sunx leprae Graecorum,parae,id est,scabies,impetigines,& id genus alia, de quibus in sequentibus latius dicemus. Ivlauria. Materia praedictorii tumoru,sunt humores quatuor tam naturales ut vocant quam non naturales, scilicet pituita,&xtraq; bilis,ltem humores qui toto genere praeter naturam sosunt,3 solida aliquando qa da corpora flavus quoq;& Ω- rosus hvmor:a quibus omnibus,aliae sumuntur eoru de tumorum differentiae,ut in sequetibus amplius declarabitur. Leucitia. Symplomata aute seu accidetia,quς comuniter ipsis tumoribus superuenire solent,sunt dolor,calor, mollities,duri- 3s ties,& id genus alia, a quibus etia differetias sum edas esse volunt. Quae a membris seu particulis ipsis laboratibus 1. Pars e- muntur,sunt veluti ophthalmia oculi inflammatio, synancta. che,gutturis phlegmone: phymata, physethla, laxarum, quas glandulas vocamus inflamationesntem & bubones. Causa:
22쪽
. De Tu moribus praeter naturam.
. Causae vero enicientes,a quibus & differentiae quaedam causae 4 . accipiuntur, sunt, congestio,& fluxio,crisis, id est, iudiciu, eienus. quod in morbis fit: ac quaedam aliae tuin interiores, tum exteriores causae,de quibus copiositis atque accuratius ins sequentibus edisseremus. Verumenimuero, tu orii huiusmodi, praeter naturam rimorupra incidentium, varietates ac differetiae omnes ex eius quod ter naturam inguit natura,& substantia tumorem comittente, nascun- disserentia tui Galeno, lib. quem de tumoribus praeter naturam, in- indenas a. 1 o scripsit.Item secundo libro ad Glauconem, & I3. methodi tur. Gai. medendi:quibus locis scribit,omnium tumorum qui prae- ter naturam sunt,varietatem: ex eius quod influit natura, enasci. Vbi enim inquio statulenta materia copiosior ac- Gaicit. cessit Aatuosi magis tumores fiunt: Phlegmonae vero ma- Areth.
Is gis similes, bi sanguis: sicut erysipelati,ubi flava bilis : dc .' .oedematos magis , ubi pituita: similiter scirrhos, ubi vel
'erassus, vel admodum lentus humor parti est infixus. Itaq; tumores omnes praeter naturam ipsi Galeno fiunt, aut ab humoribus aut a fiatuoso spiritu, qui quadoque sub cute, io quandoq; sub circuossalibus mebranis, quandoq; in vel tre,quandoq; in intestinis,nonnunquam in medio horum, di peritonaei colligitur. Graeci emphysema,Avicennas apostem a ventosum vocat. Si ab humoribus tumores eiusmo- Emphas di fiant,aut calidi, aut frigidi sunt, aut mixti. Calidi au- ma. u tem fiunt a sanguine optimo, id est, adamussim rubente, calidi rude consistentia mediocri, ac moderata qualitate, & tunc moris. 'phlegmonem Graeci,Latini inflammationem vocant. Aut a flava bile,vel a sanguine feruenti ac tenui, vel sanguine& bile calidioribus:erysipelas illi,hi sacrum igne appellat. Q Frigidi vero vel a tenui pituita suscitantur,atq; tum Graeci cudema,nostri laxum tumorem vocant, Avicennae inter- numerupres,undimia appellat,aut ab humore atrae bilis,vel crassa figidi.& lenta,tenaciq; pituita, scirrhon illi,Latini duritiem, A rabes sephirum vocant. Ex seroso quoque sanguinis recre- η mento quandoque tumores sunt , ut in sequentibus dice- rimo ist-tur. Mixti dicuntur suum miscentur simul eiusmodi hu- rs mores,atque si alter alteri dominetur, ab eo qui in mixtura exuperat,nomen ipsi tumori inditur Vt Languine bili 8ominante,phlegmonem dicemus erysipelato dem: sicuti ob flauam bilem praepollentem,erysipelas phlegmonodesisa I i
23쪽
Institui. Chirurgicarum Lib.'1. i
Iam vero aliarum mixtionum , similis est interpretitio, phlegmone scurl 5sa, & scirrhus phlegi nonosus: cedemet phlegmonosum,& phlegmone Ceaematos a. Atque ad hoc
exempli, reliquos quoque tumores,etiam si trium,vel quatuor humorum inuicem commixtio sit, nominabis. Porro , v si pares sint,atque cx quo mixti humores,ita ut alter alteri non praepolleat,tunc per copulam eorum,quo, excitant,
tumoru nomina coniungemus. Vt si sanguis bili aequaliter miseeatur,vitium illud per coniunctionem,phlcgmone &erysipelas d:cetur, vel cii Galeno,phlegmoncs, erysipelatitInmorra que specie & natura medium. Et lii quide sunt praecipui tu- io praciput, mores, qui ex humorum influxione fiunt Galeno : Phleg-qvi ex inf- mone inqua,ervs pelas, redema,scirrhus. Ad quos innume-xo h morsi riali, naturae modum excedetes tumores,reducutur,ac subcis coprehenduntur,tametsi variis ex causis diuersa ibrtiti 'innmorti sint nomina. Itaque ad phlegmonarum genus pertinent, ip ἰαmρ phygethb Nuod panus, Celso au tore, a nostris vocatur,nem p xi' phyma tuberculii ei de Cel io nuncupatu,terna inibon,phy- xvira, malis species Oribasio, sed Aeclo phygethli: dothienes, quos Celsus surunculos vocat. Ite gangr na partis 'idest mortificatio sed no absoluta, Milphacelus, qui a Latinis syderatio,&ab Avicennaas cachilos,dicitur. Carbu culua quoque, Graecis anthrax noininatus:de quo scribit Er M' Avicennaς capite de pruna & isne pers ico. Ad erysipet isti 'o' ta vero reseruntur herpetes,qiu oecie sunt duplices milia- Hr ερ res scilicet,&exedentes, quos totiat νυ Graeci appellant. Vtrunq; speciem Avicennar interpres fornaicas vocauit,sed eas cum verrucis illis,quas G ei myrinecias,Latini Gr- micas vocat,nomitus similitudine deccptus,eodem capite turpissimo errore comiscui . Eosdem herpetas Cellus, iub 3Π: . ignis facri nomine videtur coprehendisse.Recentiorcs cos inter pustulas ut loquutur cholericas adnum crant. A bile etia sere proueniunt, atq: ideo ad eryti pelas pertinet,phlyctaenae a Graecis vocat. et de quibus agit Avicennas capite
sedemto de vesicis & inflammationibus :Ad tumores pituitae hoc 31
tumoro. ci Cedemata, referuntur nonnulli tumores sub apoliema' tis nomine a Graecis comprehcnsiritii ab Avicenna nodi,
ab Haly Abbate sela a d dubeleta ptilegmatica dicti sunt;
' Latini abscessus vocant. Quorum iuxta diuersas maioriavin eis contentas,ciuersae ctiam iam species. Porro
24쪽
De T umoribus praeter naturam.
porro tria sunt Galeno eiusmodi abscessuum genera r nurea. frequentissima,quorum singula propriam appellationem
Graece sunt sortita,ea sunt atheromata, steatomata, melicerides,as militudine quide contentorum in his corporuis dicta,ut amplius in sequentibus declarabimus. Est & apo-steinatum,hoc est abscessuum genus,ha quo res aliae conti- nentur,quae non humoru modo, sed & solidorum quorundam corporu proprietates repraesentat: vextam haec inquit Galenus rarius. Ac de iis quide etiam in sequentibus, cum mam,rumio de abscessibus sermonem faciemus. Ad haec autem modo nisa dicta abscesDum genera pertitient, tumoru quaeda nomi--quidna,a recentioribus excogitata, & nusquam apud antiquos Nemtiores scriptores reperta,ut testudo,mollis tumor caluariae inha- meilleos no-rens,& talpa: bri ad atheroma, illa ad meliceridem magis mina. 'spectare videtur. Ad steatoma vero fere pertinet,tu mor do τελι o. lore cares,quem natam,vel napta appellat, de quibus suo Ta a. loco dicemus Huc quoque spectat at vocata a Graecis gan- Niat
glia ab Avicena glandulae, quae a vocatis nodis differunt. Gag m. osciUlatae quoq; a vulgb vocatae, a pituita fiunt, proinde α
ad oedemata redia curun hae Graecis cliuerades, Latinis stru- Strumae,mae,dicuntur.Galenus tamen alicubi inter scirrhos, ob duritiem annumerat Ad cedema etia rescitur Galeno ea hy- Leuevbliis dropis species quae leucophlegmatia Graecis,& hyposarca Amalta. nucirpatur. Caetem tumores,qui ad atra bilem spectant, & seirrbositu 11 siit, vocato scirrho e orienturi sunt cancri, qui a Graecis mores.
camici,& carcinomata dicuntur, Celsis tamen cancrum a caractr.
circinomate seiugit,ut illii ab his quae extrinsecus incidui, cari luem oriri dicat & serpere hoc corrupta interius aliqua parte in Elipham nasci. Ide cancta in multas speetes diducit, en spelas sci- sis. 3d licet gangraenam,& ulcus nigrum. Huius quoque farinae est cleritantus, seu elephantia aut elephantiass , a vulg5 medicorum lepra vocata , & quibusciam, sancti Laetari
morbus. Itaque lepraenomen Avicennae,& impetitae mul-ritudini,morbum grauissimum ac perniciosissimum signidis sicat cum tamen Gal. Paul. AEgine. ac reliquis Graecis,leuis sit morbus, non multum a scabie disserens, quae psora eisdem dicitur. Ex scirrboso etiam tumorum genere censentur , verrucae ab Avicennae interprete vocatae Latina prirruem voce,quae tumores simi instar monirculorum quorundam in cute eminentes, unde & nomen illis factum est, a vul-
25쪽
8 Institui. Chirurgicarum Lib. I.
τοrra. go porra dacuntur. Huius autem generis sint, myrmecia, Poreau . ac u formiculas diceres,&acrochordones,quae nostris pen Trarmecia. stes verrucae dicuntur, clauus, qui callus est figura teres, Oricroch - Graecis vocatus, Avicenae almismar,thymion vel thy- dones. mon vcrrucula thymi lierbae capita repraesentans, Aviccn- Fclaus . nas videtur tusium,vel ut alia habet lectio,iarsecum nomi-
ελ nasse. Ex verrucarum quoque genere sunt, vocata ab Aui-τ mion. cciana cornua, ita quidem dicta, quod cum oblonga sint, corno. instar cornuum recuruantur. Item & calIi quos Graeci τυ cassi τcs et . vocant: hi ex labore obdurata cute gignutur. Ad atra in I Tracticuli. quoque bilem spectare videtur morbus, quem dracontion Graeci appellant, Latini dracunculum ab cius nominis animali similitudine, Auic. venam medent, Halyabbas, e nam saniosam vocavit. De quo Paul R. g.ca. vltili. iiij H ic morbus apud nos parum est frequens. Praeter hosce, quos.
iam recensuimus tumores,accidunt & ath, corporis sisperficiem non raro occupantes,nempes paruae quaedam emi-
, - nentiae,quas pustulas & bothor appellant. Quae licet Lin-ημ' ter se, & ab iis tumoribus quos supra commemorauimus, differant: ab iisdem tamen humoribus fiunt, a quibus &magni ia dicti tumores. Proinde maioris,minoritve ratione ab illis tantum distare videntur. Caeterum v t eiusmodi minuti tumores squos sane ignorare no debet clii rursus .
. notiores,ac perui j magis cuique euaderent,operaepretium me facturum putaui,s horum nomina tum Graeca tum La uia tina,tum etiam Barbara,ac rudem quandam ut in maioribus fecimus descriptionem hoc loco subiiceremus. Er- go ut rem ipsam aggrediamur,ex pustularum genere sunt,
IepN. lepra Graecorum, apud Latinos nomen suum rctinens, &τhra. ptara iisdem scabies appellata, cetus quidem inter se ad sp
modum amnes: cutis enim sunt aspredines,cum pruritu &corporis colli quatione, ab eodem humore progignuntur, nempe atra bile. In hoc tamen disserunt, qudd lepra cum manifestis squaminis cutem profundius in orbem depasci. tuta Psera vero superficiem tantum vallis figuris laedit,& is furfuracea quaeda corpuscula remittit. Huc etia spectat ea Lichene. leuis cutis insectio quae Graecis lichene,Latinis impetigo,& vulgo quibus la vi Manardus resert volatica nominatur Haec fit mistis saniebus tenuibus & acribus cum aliis crassis & frequenter ac facile in praedictos affectus, lepram
26쪽
De Tu moribus praeter naturam. 9
scilicet & scabiem,quam ps ram vocat,Galeno autore degenerat. Sunt tamen qui Graecorum lepram, impetiginem vocari a Cello contendaut Verumenim uerb cum ipse se- Quatuor ἰmorsum scribat de impetigine,&quatuor eius species faciat petigini Deue lib.quinto suae medicinae, euidenti argumento conuinci-ries. tur,cum aliam rem per impetigine intellexisse,quam GH-corum lichenas. Quandoquidem nullus autor Graecus legitur,qui tot genera in lichenis unquam agnouerita Itaque si propriὁ & cum caleno loqui velimus, lepra Impetigo. io & lichene vel impetigo unu& idem esse non possunt,alioquin idem in seipsum mutaretur. Vt aῖitur rem omnem in pauca contraham,quando leuiter cutis inficitur, cum sola videlicet aspredine ac pruritu,id graece lichen, latine vero impetigo dicitur. Dum autem peior fit affectus nomen si- is cuti & formam mutat. Si enim manifestas squaminas lGchene excitat, atque altius cutem depascitur,lepra proprie Lena. dicitur. Si vero per extimam tantum superficiem extenditur, & corpora narsuracea emittit, piara a Graecis,a nobis τμ . propria scabies vocatur. Quanquam scabiei nomen vulgo xo & receptioribus medicis, latius longe patea qui omne cutis virium, scabiem nominant. At improprie loquuntur, σέ-- pura enim ac vera scabies Latinis,is proculdubio affectus est qui Graecis psira vocatur,ab Avicennae etiam albara&morphea contra quorundam opinionem diuersus. Nam Assara . is quoὸ illi δή Punicis sere omnibus albatas dicitur a Graecis L uia. S. Celso leuce nuncupatur.Illorum verbmorpheam,Grae- Lib. vlt. de alphon vocant: in quo quidem affectu non tota quidem eausis lam- caro asscitur: sed coiporis duntaxat superficies veluti in- plomatum. quit Galenus squammis quibusdam inspergitur.Sunt au- - la d -,6 tuna alphi ipsi Galeno genere duplices , nempe albi qui ex plices. pituita & nigri,qui ex melacholico humore prodeui. Sed haec a rerum consequentia tracti diximus.Neq; enim leu- caemeq; alphi ipsi inter tumores praeter naturam annumerandi veniunt: sed potius inter cutis defoedationes. Quae licet minime laedant: quia tamen dehonestant,maiori plerumque tardio praesertim mulieribus) esse consueuerunt: quam multi ath laedentes quide: sed latetes moibi. Vtrumque aute hunc affectu, leucem i nquam & alphon, vitiliginis nomineCelsus qui tres cius species facit)coplexus est: quavis alij medicinae interpretes, Graeca Latina facientes. t a s
27쪽
Institui. Chirurgicarum Lib. I.
leucem passim vitiliginem conuertant, quod cuin addito milligo aptius fieret: ut si albam vitiliginem dicas: Vitiligo itaquosi genere quodam comprehendatur,foedus cutis color est, malo particulae habitu proueniens, quae nutrimentum probe sibi allimi lare non potuit. Maximo e uim facultatis salicratricis crrore,vitiunt hoc contingit: cuius duplice speciem alij constituunt. Vnam quidem,quae solana tuti inm-ficit: maculis squae illi infixae adhaerent) squam mulis 'uibusdam similibus, alteram, ouae altius descendit, adeo ut racm quoquo apiam attingat,ac pilos coloret in ea cnim cani de lanugini similes enaicuntur,haec a viscosa glutinoseque pituita contrahitur. Vtraque autem albo vel nigro pGecipue colore comm aculat. Prior species quae sublimior est, siue alba siue nigra sit. Graecis eadem voce at phos dicitur,quod colorem cutis immutet,nam εν , funde αλφὲς V. C. : origine duxit immutare significat apud veteres Graecos: Avicennas morpheam appellat. Altera verb species,quam
profundiore diximus, Graecis de Celib Luce, reliquis Latinis vitiligo alba, Avicennae Albaras, nominatur. Halyab. solus inter Arabes lepram nuncupauit scedum quidem & Q. dissicile curabilem auectu, non tamen pernicinium signia ficat,apud quem haec non ut apud Graecos leuem, & a scabie parum differentem , aut vi apud Auicennani grauiss- Parum no mum ac perniciosissimula , sed foedum. Ex quibus intelligin inibin f potest,' d parum nominibus sit fidendii, nisi res adam iis usAuitum usta sim fuerit explorata. Eade enim vox siepe apud varios autores diuersam ac longe dissidentem habet significatione, ut passim in iis commentariis demonstratur. H eautF obiam . ter, de eiusmodi maculis,& cutis defoedationibus annotauimus,ut rerum colasio, quae cx perperam intellectis nomi sonibus sequi solet, effugeretur. His igitur omissis, ad institutum rcuertamur,ac reliquas pustulas breuiter,quatum fieri potcst, percurramus. Ex quarti etia genere praeter lame- numeratas cessentur Graeco iii ionthi, epinycti des, hi Ioa, psydraces,exanthemata Celsi papulae,ec Pliiiij mentagra. 3sIonthi. Ionthi,parui sunt,& duri in vultu, seu cute faciei tumo rcs Galeno & Paulo, a cratio humore progeniti,qui vel resi, luxatur,vel exiguo ingenito pure maturatur: Latinis varidicuntur. Meminit Galenus libro quinto de medicamelis,
secundulocos,iox thoii cuiusdam aif. ctus, γε principium elle
28쪽
i De Tunioribus praeter naturam.
en dicit elephalitiasiis: sub quo affectu videtur isrtium &quartum genus impetiginis Celsi comprehendi ste. Epinyctides Celso pustulς sunt pessimae,colore vel subliuido,vel subinvo vel albo, fabae magnitudinem non em ce dentes in eminentibus partibuς,ut tisiis &pedibus maxime naiuentes. Circa has vchemes inflammatio est,& cum adapertae sunt, reperitur inciis exulceratio muccola: color est humori suo similis:dolor vero ex eis supra magnitudinem earum est. Neq; eniim ut diximus, saba maloies luntato Nomen a nocte acceperiint,vel quod noctu orauiori dolore torqueant,vel vi Celsus voluit ubd noetu fere oriantur.Plinius eas, pustulas liuentes ac noctibus inquietantes nominaci Arabes kero,essere,fere, vel stire eiusmodi pustus Ias sic noctu infestantes,Vocauerunt.
Plinio papulae sildorii diciatur: Avicenae vero, plata noctiS:& Almasori, alliasa: phil. Qub fit,ut epinyctis a plata noctis ipsus Avicennae plurimu disserat, tametsi vox ipsa Graeca epinyctis xt modo dicebamus a nocte etiaorigine trahat.1o sunt aute sudamina haec Galeno teste lib. 4. aphori simorum/phor.xxi .ex genere pustularum, in summa corporis parte hqrentili, quae instar vicerii cutem exasperant:prouenisintq;,ut & nome ipsum inquit)indicat,ob multos sudores,vel biliosiores,vel mordaciores,qui cutem mordent,S pruriginosam reddui, ac in modii viceni exasperant.Porronaec assectio, pueris, atque iuuenibus, sed his praecipuE,qui natura sunt biliosi,aestus tepore comunis est, adeoque facilis curationis,ut per se absq; ullo praesidio albicatibus quibusda 'ii mulis dimissis saneseat. Avicennae aute desuda- tiones ut ex earu constat descriptione potius exathematibus Celsi,qucrn sadaminibus Galeni respondere ridentur. si quis tamen nomina attendat desudationes ipsas Auicennae, putabit Graecoruni hydroa, quae Latini sudamina
vocant. Vesumeni mucro,non tam nomina ipsa, apud Baris baros & Arabicae secta autores, sequenda sunt,quam ips*rerum descriptiones. Psydraces, seu psydracia,pustulae sunt,parum supra summam cute eminetes,phlyct nis,hoc est,bullis,quae ab igne excitantur, per similes. Hae in capite praecipuὸ nascuntur. Psyracion corrupte legitur apud Celsum pro psydracion. II
29쪽
Institui. Chirurgicarum Lib. I.
Pustulae illa: in cute florentes, a crassis & cuti impacti, humoribus natae, quae vulg) morbili & variolae nucupat tur, Galeno, quod turgentium ad florem gemarum instar tumea ex athemata, Hippocrati vero,quod sponte e cute erumpant, in caque loreant, ecthyamata dicuntur: αἴS cinna, unde exathema fit, fore, ἐκ νον vero,unde ectthyma dedu citur,erumpere signincat & efferuere. Plin ius papulas & interdum pituitae eruptiones easdem pustulas vocat. Porro hae duplices sunt, quaedam enim sublimes, quaedamucio late. Sublimiores a calidore & tenuiore humore si ut, ropruritumque excitat. Latae γero & humiles a frigidiore &cralliore humore prouehiu nem pruritum concitat. Atque priores morbila,posteriores vero variolae vulgaribus medicis dicuntur.Galli bis nominibus praepostere abutentes,humiles istas & vix a cute extantes rubeolas, morbillos vero uvartulas,appellant. Hi p. lib.3. Epi. hoc pustularum genus in maiora α minora ecthymata diducit, quemadmodum 3clublImrores magnos herpetas nominat, vel quia sue Galenus ait) maguum occupant locum, vel quia cum maligna
contingunx erosione. . Hae nanque, quandoque altero tam χοtum, quandoque utroque modo magnae visuntur
. Cornςlius Celsus libro quinto iliae medicinae post v atuqe Impetiginc,meminit duplicis papulς:unius quiddleuioris, quae si ieiuna saliua quotidie defricatur, sanescit:.lterius maioris,in 'ua magis cutis exasperatur,exulcera- 2 turque,ac vehemetius & roditur,& rubet,difficiliusque senescit.Hanc αγριαι ,id est, feram dicit a Graecis appellari. In troque tam e genere, minus viiij, quam in impetiginibus
agnoscat,adeo ut id quod dissicilius sanescit, nisi sublatum sit, in petiginem verti,ac transire adfirmet. Galli si quid 3ο
iudico genus vimque,sed prius maxime, dartras appellat. 'eni a Vitrum maxime rotundu incipit,eadcinq; rationem Orbe procedit,ac tarde serpit. Quae omnia papulae.primi generis Celsi conueniunt. Has autem Celsi papulas,nihil a Graecoru lichenis aut Latinorum impetiginibus differre, 3 nonnulli costanter alleverant. Eumque solum autorem inter Latinos, lichenas, papulas vertisse legimus. Mentagra, Latina vox est Plinio, tua rem omnino aliam ab impetigine,in principio libri xxvj. visus est fgnificasse longeq; peiorem affectum, quam eum quein Graeci lichenis nomine intelle
30쪽
intellexerunt: licet in medicinis quandoque Graecorum lichenas impetiginem si interpretatus, & morbii eiusmodimenta pra appellatum,eo loco etiam lichenas vocet. Poirbrefert idem Plinius, malu hoc Tiberij Caesiaris principatus primum in Italiam irrepsisse, omnἱque aeuo priore uniuersae Europae, nedu Italiae,incognitu tanta quidem foeditate, ut quaecuque mors huic praeferenda ellet: tanta etiam con- . i. tagi 'ne,Vt osculo solo veloci irasitu inficeret, sed proceres maxime. Haec lues a mento serε oriebatur, vel id praecipuὁ Io assiciebat,unde & nomen illi factu est mentagra. Haec sorsan ea est lcabies sua Gallorum nonnulli malam dariram appellant. Caeterum morbu hunc agnouisse videtur Galenus. Quinto enim libro de medicamelis compositis secun dum locos, meminit scedissimae cuiusdam menti impetiginis,quae pruritu ut ex Critone restri excitat:&affligit patientes,atque in distri me non mediocre adducit. Nam in- aerdum, inquit, per uniuersiam facie serpit,& ad oculos usque procedit, & sere stupremae deformitatis cauta ericitur. Quae impetiginis desse: iptio, per omnia menta grae Plinii
2 o conuenit. Errant autem vehemente qui foedissimum hune lichenem, mentagram a Plinio appellatum, morbum eum
esse exist imant, quem hodie vulgo quidam Gallicum, alij
Neapolitanum,alij citra odium& iniuriam nationum,Venereum appellant.Hic enim veteribus & priori se eulo om-11 nino ignotus fuit,primumque apud Neapolim iri epsit -- no a L hristo nato 1 93. Quo tempore Carolus octauus Gallorum Rex invictissimus, Alpes superabat, Italiam pctiturus, quavis antea non longe per Hispanias sut quidam reserunt serpsisset: qua propter tanquam inde tracta origi-3o ne, lues Hispanica coepit appellari. Quae peltis diuina ve- luxi ultione sui par est credere ob scedos, illicitos,atque a Deo vetitos concubitus,in terras immissa, magnam generis humani partem sua contagione foedauit, & prostrauit. Id enim malum sensere magiitiatus, sensere macipia, sen-31 sere properes, sensit humilis plebs, veloci unius ad alterum transitu: iamque per Hispanias, Gallias,Italiam: totamque Europam magno mortalium dispendio vagatur. Sunt & pustulae quaedam praeter has modo enumeratas,
apud Auicennam libro quarto, glandosae dictae, quae nihila ganglio differre videtur, nisi minoris tantum maiorisve