장음표시 사용
91쪽
H AE . proximas S. Georgii ecclesiae . Ad meridiem sI' Hungheri In medio Mansfidius non longe a Danubio . Tentarunt Turcae in ciuitatem erum re,ut militem immitterent,sed frustra; inde per Danubium fruitia renitentibus Hunia pheris,qui ab ea parte aditum claudebant, non sine Christianorum caede, per vim irrepserunt in urbe, in solatiu tame potius, quam in subsidium . Vi tormentorum muro aesecto, tanti aditus patebat aggresseribus, ut impetum facerent. r aggressi, totidemque repulsi Christiani pari Marte pugnabant. Tandem auxilia.
Rudolphi II. Occid. Imp. XLVII.
ribus Buda venientibus eminus conspectis mi sit MansissiusHui in itinere venientes Turcas leuibus praeliis destinaren t, pugnarumque acriter,sed nullo successe. Fecit nostris animu Bel. gici equitatus aduentus, in quo bis mille equi.
tes,partim cataphracti,partim leuis armaturae erant.Cum omnia ad pugnam parata videre tur,foedi imbres Gl.Sextilibus cum tonitru,dchorrendis corruscationibus exorti, exitiosi nostris firme fuere. Nam confusa in castris omnia, & quasi Turcis rerum potientibus cuncti ad pontem diffugere, vixque excubitoribus re
sistentibus per noctem illam sisti fuga potuit,donec reddita postridie luce, vanus terror apparuit.Crebris velitationibus pugnatum,do. nec ad meridiem enitentes undique Turcae in ciuitatem erumpere, ut suppetias immitte. rent . Mansfld us qui pransurus ad mensam, sedebat,ad strepitum papilione exiens,ut vidit totos campos Turcorum armis splendescere , Hodie, inquit, quando bis non licuit , m ML ιtimeastras epulabor. Frustra hostis, cur vastum per XVII munimenta perrumpendum est, conatur, nee temeritati Nus, nisi ιn pugna perfugium est .
His dictis, iubet Burgouiae Marchionem cum prima acie praxedere. Hanc Sequani pedites .& Pannonii, de hos quidquid equitum & leuis armaturae in castris Coesareis erat, sequebantur. Peditatus ad Rascianum oppidum substitit. Equitatus quadrato agmine in planicie in 1 tructus latera hostium obseruabat. Maninu. dius ordines circumibat,& malaitate Oris, grauique facundia militem horiabatur ad pugnam; eaptos sibι tenerι hostes , modo sibι non desint. Nam XVII munimentis ita vallaverat castra, ut undequaque erumperent Turcae, tormentis
92쪽
Catena Historica . Lib. XLVH. Cap.l I. 8 s
S L - η. mentis paterent expositi. Milites ita distribu Caesaris astrum : ad Ausustum respiciens Im- σῖγ' rat,vi ad inodum circuli Turcas teneret inclu- peratorem;qui tantam fati fiduciam habuit in .ses. In has angustias cum Ormanias se insinuas quit Trani illus ut thema suum vulgarit; set, & perrumpere ad oppidum i peraret, acri. nummumque argenteum nota lyderis Capri. ter a nostris repulsus , in anfractuosum callem corni,quo ratus est,percusseriti vix quatitor equis iunctis peruium declinatui , Mortuo Mansfldio venit acarthias in ca- , 'ut se cum Asiae Sc Graeciae praetoribus in cam-istra; dc renouato impetu, capitur urbs eodem c ..tiam Georgiano dimicantibus coniungeret. Ue- mense,quo ante LII annos a Suιmanno itidem vim. rum glande ferrea petitus occubuit . Apud capta fuerat.Nuntius rei Mansfetao,pauilo an- Schuartzenburgum interim non cessabatur, te,quam moreretur, allatus,virum de successu Graeciae Praetore omnia faciente , ut vallum, anxium non mediocriter recreauit, ita ut vi perrumperet. Verum graui damno repulsus; Hrea tota moles in missum versa, qui spatium C.C. ια. passuum tuebatur. Hic Asiae Praetor cum XII. mille equitum inuectus, cum angustijs praemeretur locorum, Ixolt obstinatum certamen i
se quidem cum CC. perrupit intra oppidum ab obsessis acceptus. Cessit postremb Graeciae praetor, seruatis initio ordinibus, & quartum restituto certamine ; dein fuga se ad reliquias recepit.Cissis hostium quinque millibus. Desideratis qtilhque Praescetis praeter Omanum . Captis XXVII signis , direptisque tentorijs, opulenti inter Christianos praeda diuisa . LX
Christianorum capita ante tentorium Praesecti reperta, recentis cladis a nostris receptae fidele monimentum: inter quae De Recetim , &Trandeseni, qui equitum duces erant , nuper interfectorum agnita capita, quibus conspectis
mtis nutrum languinem,incivit. Inde ad extinguendam sitim Iabore contractam , cum fructus comedisset acerbos, dysenteria perist .Dux ἡ ωω, pximὰ meritus, qui mortem sibi non impro ' visam dictitansMeterum ma ι; si animo, quἀmmis su π P' ς - s-γ-Caesar optimo, ae frid. .. - belli Duce earaturus esse Sic moritur Dux perimur ea tissimus,plenussoria, quam sibi pro symbolo Φ in nummo Calliensi assumpserat, eampretium dicem non mile laboris. Eius mortem gratissimam accepit Melametus, gesta tamen lauda
κνώθει Sub idem tempus cus sunt duo triumphales nummi in gloriam ZΘΔ hι Coesaris, in quo-ti ' i'rum altero Caprisorni signum est, quod subs natis felicitatem scribitur denuntiare: a Platonicis Destrum parta vocatur, quasi peream animae corporis Iolutae compagibus,in Coelum remigrent. Quoniam itaque felici rerum succe se bellum in Turcas gerebatur Pannonicum eratque missolida, quae Strigonium aliaque op
pida extorqueret ; Furati sinquit Rudolphus 3
num mox deposcerit, eoque e poto,in dextrum latus innixus laer duas horas, quasi prosunda cogitatione defixus quieuerit. Strigonium Ui- cegradi consequitur expugnatio, oppidum est
ad ripam Danubii, tribus leucis Strigonio di
Quinto ante deditionem die seliciter etiam in Croatia nostri pugnauerant, auspiciis Sei mundi Ebersent i, quem prouinciae praesecerat Archidux Ferdinandus.ti cum decem bellatorum millibus , totidem Turcks, quos Bosse purpuratus ducebat, forte obuios, post bilioriit certamen, postremo in fugam vertit, tribust millibus Turcarum desideratis. Mox sis es-
sum urgens,Petrinam ducit, quam Crusemus, qui tot damnis circumpositam prouinciarn desolaverat,cum praesidio tenebar. Eius repentina morte territi Turcae , non expectandur impetum censentes,incensi urbe, aufugurunt.
Sic ubὶque nostris arridente fortuna; in Valachia Turcae ubique se coelos indignati, ad Nicopolim iniurias se colligunt vituri Bulgariae
metropolim . Cognito aci Hei ducis Turcarum consilio,in eos priusquam in aciem in liruchos, impesam faciunt,in urbem compulsos bis mille trucidant,vrbem incendunt. Non maiorem sortiti in Pannonia sortianam Turcae , Rab
scam haud longe Zigetho, inter Danubium &Drauum stam anno I s s I. captam,aduentan
te Nadamo deserunt;mox S Martini fanum. Nee sibi defuit Daciae Princeps MI semundus: ad Fogatam haud longe a Stephanopolita i is; castra posuerat. Praesidiarii deditioncm obtu-gismis .lerant,solumodo pacta erant sub iudice. Cum adueniente Temesuariae purpurato cum Lippensi,& Genensi praesensis, qui decem bellatorum millia ducebant, qui in oppido erant, γ' Etis stare recus int. Irritati Sigἰl mundani imp
tum faciunt,vi irrumpunt,ad unum truc idant. Postridie eodem furore Temesuarensem aggressi, confusis adhuc ordinibus pugnante
93쪽
horreum Smantis alendo coniecerat exercitui.
magna clade prosternunt . Interim Fenates I, , , apua Suhanum accusatus a Stvmao, quod per- ω, tinacia sua ambitione, & auaritia, defraudato militibus stipendio Imperium Othomani cum in periculum vocaret, unde si in exercitu cum summo imperio relinqueretur, maioribus cladibus causam daturus eskt ; ad publicam faniam & siccuritatem pertinere Sullanus existimans, ne primis principatus sui auspiciis minus secundam experiretur Artunam,protinus Ferbatem reuocauit,capiteque damnauit,licet Muco Vener io sequestre, mors ad tempus fuerit prorogata . Nam diuitiae non longe post
eum perdiderunt. Toties mutatis tam breui tempore impera. toribus , rcs Turcarum in Pannonia non mediocriter lata factatae sunt. Ferian denuo se sectus Sinitus , Constantinopoli aegressus , octoginta bellatorum millibus ilipatus in Valachiam descendit, Tergouillia Prouinciae metropoli facile occupata , quod eam M charal tu oda reliquerat , militi in Tranii iluaniam uxore, & filio , ipse inter alpium anguli ias castramctatus, unde loco fortior Turcis incuba- ιπση ta bat . Alliduisvelitationibus Turcas carpcbat': ubi, quibus irritatus Si vanus duodecim mille delectos milites ad anguilias misit. Quibus Valachi se inuicem cohortati occurrerunt, ambigua diu, ac nutante vi toria,qua' post obstinatum a Scilis ortu ad vesperam usque continuatum certamen , tandcm ad Christianos
inclinauit, itaut confusis ordinibus, & multis ad pontam vicinae paludis redeuntibus , & in aquas praecipitantibus , ipse Sinanus ditu pro mortuo habitus , vixque per palustria loca oberrans, postremd incolumis euaserit, Pios de cem millibus Turcarum defuturatis. vi, Interea Ualachus millis ad D mundum literis, rogum ut periclitanti regioni accurreret. Transiluanus gloria Martis deliciis Veneris praeposita, arma corripit, militem lustrat, qui numeratis auxiliaribus C aris , viginti duo equitum , & triginta duo peditum millo sub signis recensuit. His copiis imus Tergoui-lliam Valachi Principis sedem tendit, as Iociatis secum octo millibus Bellatorum, quos Michael ducebat . Bucare stam pi Ofugeru Sinadus sina-ntis,Tergouisliae relicto praesidio; sed acri op-
pugnatione urbs tentata, deletis ad internecionem Turcis,capracst; magna parta pr.eda,canpta XLli campestria tormenta ; copiosus admodum repertus comcain ,quem Ianquam ad Nuncio ad Mnanum perlato , qui Bucarestae crat, statim conclamauit ad vasa in oppidum Georgianum se recipiens tanta confusione, ut fractis in itinere rotis, quibus tormenta trahebatur,in via deseruerit.Fuga cognita Sigr un. dus solutis habenis .insequitur.Cum in Turcarum venisset conspectum,Soranus totas copiassere transmiserat per pontem Georgianum,relictis cirra pontem quindecim millibus Turcarum,qui sex mille captiuos Christianorum custodiebant cum curribus,& impedimentis: in quos nostri impetum fecere,receptisque capti, uis, Turcas aggreditur, qui partim serro, partim flumine obruti sexdecim mille periere, x
mille curribus,cum tormentis occupatis,& Captiuis redemptis. stridie qui fuit VI. l. Decemb. ad arcem,quam S manus recenti firma uerat milite, admota castra , & in conspectu hostium expugnata diripitur,solo aequatur. Tentauit Siruistis cladem occultere , Sulla- exuit no referens non cum hominibus,sed cum carrucis decertasse Christianos;dubiusne in caput verterctur culpae litis Turcis ab exitu pensa
re fortunataei.Maiorem Exercitus parum cUIue
geret hyems . Capita Transpluavi, M' Valachi expectaret Sullanusinam breuise missurum 1ω-rabat .
Me methus vocatum ad se Muphii , hoc est, Summum Sacerdotem interrogauit, quid de Sinan respondit ille. eius imperatiaran. dem iacturam Othomanteo accidisti imperio ;quam cre proprIo luere tenebatur SInamus . Et
quia in aula Turcica in aduersis puniuntur, qui non praeuiderunt . Araimus 'o'x insimulatus suppetias in temporein commeatum non misisse in castra, Magistratu priuatur, ut
Sinitus imperio. Laborabat tunc Porta Ottomana viris,qui vel toga,ves fago valerent. Inter Veneres marcescebat Monarcha, & Martem, quem sequerentur,non habebant. Fere omnes
mercimonijs intenti, lixas, calones, substituebant ad caltra . Transtituanus Sui mundus si habuisset sequaces, Turcarum potentia, quae nutare videbatur, lettuli haud poterat effugere vulnus . Verum Belgicis disti dii, dii fractus Philippus Rex Hispaniarum, nec de Pannonia cogitabat, qui e tamcn praeualidum Chris' o.
rum regnum, non n Austriacae domus erat
94쪽
Catena Historica . Lib. XLVH. Cap.II. 8
s t. propugnaculum , quam totius Christi fide- Byzantium ductus, Sullanum inuisit, non sine F 'si' lium Si milites,quae in aquis periere Battauicis,iplausu. Christianorum suspecta seditio in fa- signa tulissent in Turcas, modo timeret tyran-juorem Rudoipla Coelaris fere omnes Christianus, non timeretur. Sed tantum abfuit, utinos Byzantii degentes perdidit. Sinamu nam- Christiani expergiscerentur, quod Poloni in- que renouari suadebat Vsperum Sιculum , &uidi gloriae Suismundi, iam aemulabantur vi- una nocte omnes trucidari. Mandauit tandem cinum aegreque patiebantur potentem. Graecis, Armenis, & Albanis intra sex dies v ProRegnum duobus mensibus vacaverati, cedere. Iani eterorum praesectus, explicato non sine damno . Rota namque prima defi- Maumethis prophetam dicunt vexillo,ut cla- ciente, stabat totius regiminis machina . Nec dem superstitione redimeret,ad orationem, &erat ἱ cui militare committeretur imperium, . ieiunium prouocauit.Adulterae aliquae in vici, Hostis terribilis, qualis erat Sigismundus mili-imam oblatae, ut flaminis iram placarent. Cum te stipatus Caesareo , vilem , atque vecordemibbstreperet Sinantis,excosilio Ferhatrs Tarta.
agebat, quemcumque Sullanus mitteret. Re- rorum promissas non venisse suppetias, ne megiae tandem matris consilio , reuocatur Sina-iliorem sortiretur fortunam ; capite damnanus, cui aetate, experientia, ardore , odio in ivit Fertatem S ulianus,quem paulo post Sιna- Christianos par non erat;& ProRex denuo re-inus morte petitus insequitur, utriusque gaza nuntiatur. obuios habuit purpuratos omnes. Mehemethus potitus.
EN STICORUM MOTUS IN AUSTE A. Ann. My6.
INter tot prospera, infelix Coesari accidit rusticoru tumultus,qui passim per Austriam
procerum auaritia ad seditionem, aiebant co.
achi. Principium etsi necessitatis fuisset, dei accedente libertatis dulcedine, in licentiam es
fisi , Principibus ipsis formidolosi esse caeperunt. Itaque Saltaburgensis Praesul exemplum veritus, ad refrenandam seditionem, militem seripsit.Idem fecit Coesar,cui maius ob motus periculum imminebat. His territi rustici facile ad obsequium rediere, pactis conditionibus, quibus securi rustici arma ponerent; quod anno exeunte factum est.Αnno sequenti fuit Salutis I 196. in motus rusticorum recruduit, ad decem & octo millia hominum in agro Κrem. psmonasteriensi conuenerunt, uxoribus ac li- Deris cum omni suppellectile domi relicta, primo commeatum tantum a vicinis oppidis sibi suppeditari postulantes . Cum numero Vero
crescente audacia, qui saetioni suae nomen d re recusabant, bonis spoliantes,vxores, liberos rapiebat,& plagiatis oppignorabant. Mandan te Gesare ab armis discedere, minime o dientes cum ad quinquaginta millia accessissent,responderunt; sibi omnibus libertatem p . ferre, iam tempus venisse edocendi principes, ut subditis non tanquam maneipijs , sed tanquam
hominιbus Christi languine in libertatem assertis imperarent.Sed ad Turcas regrediamur. ς x Sigismundus ne victoria abuteretur, med. r. su ram mouit , grauiter propugnante praesidio.
F. In cuius suppetias descendenti Hamano Tarta.rorum Regi occurrit Sirimundus inter T
me aram,& Belgradum,innitoque certamine
victor hostem fugauit, ter millibus eorum d sideratis, magno Osdolphi Coesaris gaudio , a
quo ut fortiora consequeretur auxilia Pragam venit prid. Non. Feb. perhonorifice a proceri Sisi Rbus exceptus.Ibi in febrem incidit acutissimam non sine vitae periculo. ex qua paululu recrea- ---tus,cum ad Basilicam sacro audiedo delatus es.set, composita ab Ecclesiae Praeposito oratione publice laudatus est ; ad quem ille latine
non inconcine respondit de constantia,& Augustae familiae, Romanoque imperio se deuotum futurum promittens. Vicillim sperare,ut
minime a Coesare deseratur. Postea in colloquium admissas , & magnis promissis onera. tus,cum muneribus dimissus est. Promissa tria peditum millia, & duo millia equitum, quos trimestri Coesar aleret stipendio: viginti quatuor talerorum millia singulis mensibus arbitrio Susmundi dispensanda. Pontifex etiam per legatos quinquaginta ducatorum millia singulis mensibus dependenda pollicitus, Fra-esco Maria Asyntana mandauit militem inis
Italia scribere, Transsiluano praesto suturum.
Machinationibus vero Cardinatis Sathorei reuocatus Domum Sui undus, de Sullani aduentu cum tribus potentissimis exercitibus in Pannoniam venturi nuncium accepit; duobus ex ijs in Valachiam,& Moldauiam ablegatis. cxx Tartari interea Lippam, cui Geor ias Rar- belus praeerat,obsidione cinxerunt. Erant ino obsidiss
95쪽
ximo, Dultra ab Vscocchis tentatum,tandem
L castris hostilibus, omnis generis hominum ad quadraginta millia, qui de Sefmund/ aduentu fama vulgara, retrocesserunt. Sed cum falsum cognouissent rumorem , rursus ad obsidionem reuersi cum XVII machinis , fossorum magno numero & bellico apparatu. B.ιrbelus crebris assultibus fatigato milite, ad ali ii confugit. Catenis ferreis, globis, clauis, saxisque XUI onerat tormenta, & oppugnatione feruento ante portam collocat, quam subitδaperiri iubet. Tartari nostros rebus suis despcrare credentes,irrupunt. Et quamuis igne sub- inisso ingenti sternerentur strage, no tame altastinuere proelio,vltionis auidi, iteru atq; tertio repctita displosio , nostris interim liationem, grauiter seruantibus, cum subito post sex horarum obstinatum certamen , in fugam vertuntur,castris desertis,&impedimentis. Ceciderunt ex hostibus quatuor mille, multi capti timore correpti, quod Lugensis Praefectu; subportas Temesuam excursione facta, suburbia diripuisset ; dein in domos immisso igne,ssante
vento flamma adeo excreuerit , ut ex castris conspicerctura Tartaris, ratis suos insigni aD sectos infortunio,& nostros a tergo imminere, fugam arripuere .
Sub id tempus Si semundus ad Temcna-. η ram castra posuit,recenti clade praesidiariis a
si is ιιμ fictis instandum ratus, iamque magnam inu. rorum partem diruerat, cum post ἡecimuim,
in . ab obsidione diem, VIII Kal. Iun. Tartari per Ponti Euxini littus se in Bulgariam etandem
res, maior pars Temes ara accesserui.Ibi Turcis iuncti, numero quadraginta mille nostrorum castra a tergo inuadunt: sed nostris obstinate confligentibus , ambiguam victoriam,
nox diremit superueniens, desideratis Christianorum mille , & quingentis , Sigismundus diu pro mortuo habitus,praelio abscedere , a suis coactus fuit . Maior hostium coesus numerus: sed post certamen obsidione soluta in suppetias CCesareis non aduenientibus. radi ta Non diu post Palphius Samboccam intero a Pal-Strigonium,& Albam Regalem quae plagiarijsi . . . Vsippium dabato post horrendam trium hora
ptis a si rum oppugnationem expugnauit , deletis ad xjmsido. internecionem copiis,quae in ea erant. Taliaca haud longe a Lippa paulo post a Trans-ct, i. silvano capta.
tisia ca- Sic in Dalmatiae, & Liburniae snibus nons . h. longe a Salonae ruinis ad litus Hadriacum, . O AEM' Cossa munitis limum castellum Februario pro. Nonis Aprilibus interceptum est a Segensibus.
Eam ut recuperaret Bosruae purpuratus Copias admouit.Obsessorum periculum minime prouinciς neglexit praefectus meouuIus.Quinior armatorum mille cum commeatu nauibus impositi,ut Clissensibus ferrent suppetias. Praesidiarii interim, ut dolo oppidum occupatum, dolo seruarent nouo astu , Turcis illuserunt , depensis XXIV mille Ducatorum, locum sotradituros polliciti. Nam accepta Pecunia,N tam Turcis aperuerunt, tanto corum admissis numero, ut ipsi superiores essent , admissosque ad unum trucidant. Sub id Lineouitius cur classe Siretum appulsus, subito expositas educit copias , nocte continuato itinere sub auroram ad castra hostium accessit, cuius inopina. to aduentu Turcae perculsi , mox vallum rei querunt. Sed dum Vscocchi genus hominuma praedae nati, iam de victoria certi, castris incumbunt diripiendis, fus Turcae ordinem restituunt, nostrosque palantes aggrediuntur,&sternunt. Lincouitius & Sciensium praesectus cum paucis in oppidum admissus , sed commeatu deficiente, biduo post eruptione facta cum speraret iterum ad naves incolumis descendere, in itinere rursus circumuentus, Vix cum tribus sociis per montium rupes cuasit.
Praesidiarij auxilii spe destituti, arcem dediderunt, vitam pacti saluas & fortunas. Hoc nuntio recreati Turcae, in Sullanum clamores renouarunt,quod libidinibus obrutus, regni clades praeteriret. Eius mater purpuratis iusserat,ia ne aduersa filio nunciarent; ne vocibus populi excitatus,ipse cogeretur in castra descendere , delita ipsa vero Imperii habenas demittere . Specio- Migiemsam amasiam ei obtulerat, cuius illectus blan b M ditiis,gynecaeum frequentaret, armorum cura yi purpuratis commissa. Excitatus tandem sed in furorem , nocte amasiam repetitis ictibus tricidavit; mane veniente, ius it illico castra moueri . Omnis aula sequuta Sullanum , canes in Pan- etiam & falcones secum traxit . Sola Regina -- subititit mater. Grauis poena publicata in eos,se ευμ qui castra fugerent, ducenta armatorum millia sub signis vocavit. Hisce copijs,& tercentis campestribus machinis Belgradum venit,inde Budam postridie Kal. Octob. Vnde quadraginta militum millia duce Giassere Temesea ram misit. Max milianus Archidux,qui Sum M mus Imperator expeditionis a Caesare fuerat' idesignatus Viennae accepto vexillo, quod crat peditia.
96쪽
Catena Historica . Lib.XLVII.Cap. II.
sa -κη- ex serico Damasceno , cuius ab ima parte AE FFρ' quιla biceps Imperialis nisa ab altera ιmago B. Mariae erat cum elogio , NIrona metaria ) Hatuanae metuens , praesidium deduxit, mox incenso loco tanta trepidatione, ut ex castris terror Viennam usque processerit, ubi iussi cuncti arma sumere, collapsas munitiones instaurare, suburbia diruere, quod deprecantibus cmibus a Magistratu suspensum, tandem a Coesare reuocatum.
erivi Ad Vitiligam castrametati Christiani, ho- . Oh stium operiebantur consilia . Sullanus vero' Agriam pergens) Solimanno olim i erante
saepius irrito conatu tentatam,nunc Hemesuus Tersibus comes cum Paulo Nιcario tuendam susceperat in toto exercitu moenia clausit. Ex quatuor angulis coepit muros quatere . Praesidiarij numero quinque mille initio obsidionis,
apertis ianuis, minime timere videbantur, sed Progressu , quemadmodum isnis , cui deficit
alii nentum ,coepcrunt languescere.Septimo die descita urbs,& incensa, rebus in arcem translatis praesidiaris aufugerunt; quorum vestigiis
inhaerentes Turcar cum una perrumpere cona
rentur , insigni damno repulsi sunt. Mox ad propugnaculum, quod arci adiacebat, Versa
vis, quod violenta bidui pulsatione disturbatum duodecies repetita oppugnatione, frustra
cum occupare conati essent , tertia decima
tandem superarunt.Veruin illud poliridie nostrorum erumpentium virtute recuperatum
suit.Stabat obsessis, quos spe auxilii Maximitianus per literas lactabat,ad ultimum vitae spiritum locum tueri, & patibulo in foro erecto Ters dus enixe vetuerat , ne quis deditionis verba faceret, in idque singulos milites Sacramento adegerat , quod cum per exploratore resciuisset Sullanus , optimis statuit tenta conditionibus animos obsitarum. Cumqui pollicitationibus, vel minis nihil proficeret, Osam, quae arcem, & collem vitiferum interiacet . falcibus , & lignorum strue impleri mandauit , ipse cum purpuratis obequitans , quo in opere festinando diligentiores es sent. Interea expectabantur suppetiae, quae X Kal. toti rigonium appulerunt tarde incedente Maximiliam foedis imbribus corrupto itinere a qui Iulium strem Strafritim tandem cum octo millibus Germanorum praemisit,ut in arcem irrumperent,sed sero; nam tumultuari milesin se delusum dicere incipiens, inuitis arma rapuit i ibunis , colloquium cum mus VIILριι pars ratami VIII.
holle poscens. Nicarius, & Tres bus ad genua pis. militum prouoluti, tantam ignominiam a se, nomineque Chriitiano deprecantes auertere,si a foedo ac pernicioso nollet discedere consilio, se prius occiderent, nec dedecori suo superesso cogerentur. Inter has deprecationes Itali circiter ducenti clam ex arce elabuntur 3 quo cogni, to socii prohiberi neutiquam potuerunt , quin statim cum hoste deditionem transigerent, vita incolumi cum armis & impedimentis di. misso praesidio, exceptis Ters So , Nicaris, &alijs tribunis,ut eos cum captiuis, qui a nostris
Dolust Maximitiano clades, collectis tamen ςxxN
viribus , cum Sigimundo decreuit rei aleamisi iis, , stataria pugna subire . Recensitis copiis , rict., ὰ XXXII expeditissimoru equitum, & XXIIX Taula.
peditum millia numerauit cum Izo tormen.
tis. Per Ericetum Agriam versus iter fuit, &milliaris spatio amniculus interiacebat, qui a Gιabs re purpurato cum XX millibus praerorianorum seruabatur . Receptum simulauit Glasfer , ut sub tormentis CSristianos concideret,quae optimo loco collocauerat. Detectis insidiis, occurrit Vareenbergius valida Alema.
norum, & Transtituanorum manu, cum tormentis campestribus,initoque certamine, loco cessere Turcae, desideratis eorum mille quingentis. & quadraginta tribus tormentis cam- peltribus amissis,quod in cimen victoriae a Lpientes Chrilliani anhelabant ad pugnam. SAgi mundus albescente die, traiecta palude, s
cios ex stabat, ut in hostem erumperet. Reuocauit porro eum Maximilianus , ut tempuς militi indulseret curandi corpora, prolatis castris Cristesum, ut facilius importarentur commeatus. Altera die retulere velites,aduentari
Sullanum; paulo post Tartaros traiecisse paludem ; sed obviantibus Christianis , amisΙis tribus tormentis retrocesserunt: castra metanti Sullano iuxta Maxim liamin. Is tribus corni
bus copias diuiserat, custodia paludis comissa artembergis, de Te embachis. Cum irruentesve tr cerent Turcae, virtute Vartem vij, de us embaehij ccest,repulsi, retrocesserunt termillium clade recepta. Pugna amplius differri non poterat, unde Strategi suos vocibus excitabant. Eodem in loco clamabant Turca , tanta si rum gloria Sol, mannum misisse . Eosdem esse Germanos, sedimne ros non bis a Turcis debellatos Hos vincere fragaradridem f. . 'Ex adverse Maximi-M ha-
97쪽
'. liantis eosdem ob ciebat Turcas non tam a Sus - o a. mundo toties profligans , sed eadem dιe υι tos . fugatos. umero pransiere non viribus, quorum prιmis fugatis a caeteri nemine cederent ι et
Traiecto interim Othomani stagno, Maximilianus mandauit Palm, di Suartem uis in hostem mouere , retrocesserit , si ultra ripas minime pergerentapse cum Transsiluano medium tenuit, tergum Theclembachio commisit. His dictis impetu in hostem facto, iterum fugantur Turcae occupatis quadraginta tormentis.Instabat Maximilianus ne stagnum sui traiicerent, verum ursente Transsiluano,
Pallio, aliisque ducibus felicem urgere successum,nec se colligendi hosti spatium dare,iubet
milites stagnum traiicere. Certior factus Sullanus, protinus conscenso equo sex mille Praetorianis insequentibus, se in fugam coniecit, nec quieuit donec media nocte Solnocum appelleis ret.Nostri victoriam inclamantes,confusi amnem superant , &veluti de victoria securi ad praedam ruunt. Hic distipatis ordinibus superuenit Cicada , qui ultimum agmen quadraginta armatorum mille ducebat,& integer in con
fullone imprellione facta facile in fugam vertit. Peditatus omnino casus, a fugiente nostro proteritus equitatu . Qui superfuere non ilia castra, ad quae tutus receptus erat, sed pudore praepediti , nocte appetente alii alio per tenebras palpantes,longe ab exercitu abierunt. m. ximilianus nemine persequente , eundem err rem errauit, & desertis castris, Cassoviam tacontulit. Transsiluanus diuersa via ad limitem suum contendit. Cautiores Turcae,pulsis Christianis, in ripa amnis constiterunt, neque viterius fugientibus institerunt. Periere ex nostris X millia , 5c in iis Pletembergus Bauarorum. Praefectus,rincesuus Poppelus, Petrus Pesbus. Duo iuniores Alsatiae Principes, Vestsalicorum equitum, Italicaeque leuis armaturae duces omnes , inter quos Comites Straseldus , de Collia tus. Impedimentis omnibus amissis. Sullanus gratijs cieati actis veluti auctori victoriae. Pro- Regem declarauit.Inde relicto Agriae praesidio in hiberna concessit, aliquantum iuxta Nic polim a Michaele Valachiae Principe infestatus, dum Braeantium repeteret.Budensis purpuratus post tot prosperos successus fractas ubique Christianorum vires ratus , proximam VahitZam inuasit sed frustra, sortiter praesi- dio propugnante,& nostris in suppetias accur-
r se serirentibu tu utam fama Turca commotus ab obsidione discessit. Tantae expeditionis nummos hic habes Iconicos, Honorarios, Castrem se Primus est Inuicti Sigismundι Transsiluaniae Principis quum Temes ram obsedit.
cas, quorum exitium meditatur, contortura
Tertius est Maximi at,qui, vel in captiitate,animi magnitudine minime deposta,s
98쪽
Catena Historica . Lib. XLVII. Cap.I I. si
t. . . ut designabatur , amisso Polonorum regno. t telligatὸ Tartaros dicerem. In eo Pallas est. Ostetri frangens, vinctis Go- Quartus, est Nicolai Papin monimentun ne Turca scilicet: dc siue, cuius titulo quem in- l Tottae ab eo noctii expugnatae.
c uo Aululum inclinata apud Pannonios Au ΔΓ x striaca fortuna, nec meliora dabat in Bel-dititur gio. Henricus IV. Gallorum Rex videns se HL Hispa/m 1 panum Gallia expellere non posse, bellum in
Philippi ditiones cogitauit transserendum squa ratione cogeretur Hispanus militem ex Gallia reuocare, ut suis auxiliaretur.Sub Bullιο-nii itaque imperio in Artesiam, & agrum Lut-Σenburgicum dispositis copijs , placuit prius
bellum aduersus Hispanos terra marique ape
te denuntiare , quod in finibus omnium prouinciarum, ad tubae sonitum iussit exclamari, Ianuario ineunte Anni rues s. Idem fecit Philippus,XUII Martis, Bruxellis hostilitate indie LGalli porro nulla interposita mora, Bullioneo V.C.Turonio duce in ducatum Lutzenburgensem irrumpentes , sociatis cum Philippo Nessuis armis,Iuodium oppidum occupant, alia loca diripiunt. NassoviusAEum in quatuor Hispanorum incidisset centurias, inito certamine , ipse vulnere accepto cum caeteris clabitur um propter aquarum inundationem Bul. lionaeus ei succurrere non posset . Huius belli Proraci declinaturus inuidiam Henricus nummum
- 'Mἰ percessit castrensem , in quo Struthio Cam/li
tus ρugno quasi ad iustitiam,& necessariam du-fensionem,quain seris ipsis natura praescripsit, cxxxa Pugnaret. Hoc foedere freti Hollandi in comi-lijs Mittelburgi celebratis Anno Sal. I 693. pacem reiecerunt , quam ipsis Hispaniae Regismllam subditi obtulerant . Vesentes Hollandi cum dia nu Prouincijs solum,non autem cum Rege Hispa- I norum pacem inire. Ne vero populis apparei rei suius bellum ad priuatam quaere utilitatem,nummum percussit,in quo missi e excubitore in turri eollocato: protensa trulla femrea , armato Lono suo Fataviso significat; nihil minus Hlpano prodesti e nihil magis rationibus suis eoiascere ruam explose amica eo Uisionis fucoaetam eontimsare uias t tela st vigilantia, sive curasineque metia transe litat ruitur. Hir Bello itaque recrudescente, vigilabant undi-ι qtie, ut se mutuo interciperent. Lira oppidum in Israbantia esset, tribus Antuerpia milliaribus dissitum, ex quo facile in omnem circum regionem excursiones fieri possunt, toti- . mus VII heu pars II. tomi VIII.
que vis inferri Brabantiae:Αd hanc opprimendam faederati missis,qui caecae noctis beneficio scalas admouerent, qua fossae minus altae, Sub auroram I . Octob. urbena pauci ingressi,ca, sisque custodibus , portarum claustra effringentes, reliquam cohortem, quae foris signum expectabat, immiserunt, & medio soro signa defixere. Uus de Luna urbis praesectus, rei novitate perculsus,tandem collecto animo, cum paucis portae Lisperensis molem occupat, adductisque machinis bellicis stationem undique tuetur dolijs, curribus, quae se obiecerant, ut hosti aditum praxluderet. Inde vicinis An- tuerpiensibus , & Mechliniensibus nunclauit discrimen. Illi protinus tympani sonitu arma capiunt;& in agro Lirano circa meridiem iuncti,ad portam, quam adhuc Alphonsitis obtinebat,conuolant,& adiunctis sibi Is o. Hispanis, qui ex arce accesserant Antuerpiens 1 , vr minuadunt.into horae intercesserant, ex quo ab hosti urbs occupata, desperata lain pene sal te, pristino domino restituitur.Ad cuius rei perennem memoriam Magistratus Antuerpien- , , 'sis, qui praecipuam sibi vindicabat gloriam , sub a nummum trιumphalem Centurionibus distribuit , quem vide supra n. I 3 .e. Lirensis vero Senatus lianc seruatae urbis incolumitatem sequenti disticho, quod annum, mensem, diem exprimit,celebrauit, ac curiae frontispicio prae. fixit. LerVnt: HeV DMIMa qVarta oCtobrIS: sed fata tU- HostIbVs e VLsIs,Capta reCepta LIra est. Tantis incomodis mors superuenit Ernem mi, cum ad pacificandam prouinciam totus in- infiicumberet. Abertum fratrem Cardinalem, qui mors. iam iam ordine sacerdotalo suscepturus erat, mutata sententia successorem liabuit. Is anno exeunte nonagesimo quinto huius seculi ex
Hispania soluens,secum adducto Philippo Gulielmo Nassuis , quem Rex patre superstite ,
multos annos captiuum tenuerat; nunc Uero
Infantis Eurnia Clarae Elisiabetha , cui Belgium destinauerat, precibus exoratus, cum &libertati restituerat , & Vellere donauerat aureo, comitemque Alberto addiderat, quod eius interuentu futurum speraret , ut Mauritisscius frater,S: Ordines Belgij, ad pacem inflecti
100쪽
Catena Historica. Lib.XLVII. Cap. II.
possent. Brugellis magna pompa exceptus δα
,αbertus, animum cito issa tendit, ne Faram ab salii , Henrico IVGallorum Rege obsessam, quae uniscent. ca tot sumptuum ac laborum hoc bello in ιν Gallia nauatorum stipererat sine ullo obsessis subueniendi conatu, Galli redimerent. Porro tet cum H in uas adeo moenia clausisset, ut nullo modo urbs annona iuuari posset; placuit, im east is, cum aliquem Gallico praeudio munitum petere,quo capto plus emolumenti ad res Philippi, quam amissa Fara damni rediret.Proponuntur Perona, Guisa, Quintin i- fanum, Caletum, &hoc placuit,quamuis inexpugnabile diceretur. Fortuna arrisit, nam in conspectu Regis Hem risi, & Batauorum, qui non semel, atque iterum terra, marique auxilia intromittere tenta bant,oppugnatur expugnatur. Tantae mo
Alberti numentum victoriae nummus eri triumphalis ab inerra percussus,in quo Eladias olea circum' ligatus sub lemmate, Pulchrum miroque elar sicere . Ad bellum annuens,& pacem. Eripuit
postea iisdem Gallis Ardaeam: Holhandis Hu flum. Anno sequenti Ambianum astu bellico
occupato ab Hispanis Caleto , ingens ter. ror , nec immerito Anglos inuasit: siquidem hostem insensissimum iam suis incubantem littoribus in conspectit habebant ; ubi Hispana Fαι --classis securius a ventis, atque impetu hostili se
tan defendere poterat. Et quia periculum Gallis
ιοι,'aeta quoque, & Belgis imminebat; facile inter se tar. scedus percusserunt. Elisabetha porro Angliae Regina in arctioris nexus symbolum, Oriunis
Autis poplitarib cingulum Regi offert;quod vinculum
archum,tenax,indissolubile nummo ostendere
i ,. κ' seciali sub lemmate, Haud facile rumpitur. Initur vel aduersa imminere Fata; Chrsianus IV ct idi
postica, rum mnatibus D uam non desuturum arguunt; sed dispersa, submersaque ho. stium classe, vocem illam coelitus demissurum rqua Saulas Ecclesiam persequentis feruorem corripuit: auid me persequens Hunc Angli percussere. Cui similem Bataui, in quo fune a ride na.
brabant;quam solido inter si faederas, ac seciet tis vineulo eo Igati, ad mutua ferenda auxιtia, rebus sic pscentibus,tenerentur. Nee inutile foedus fuit. Aberto Austris Der 'totam unam ex insulis Zelandicis tentanti, si ' occurrit Nassotitus socio lectillim*rum mili-eisivi tum instructus copijs; qui Dordracum de Mo-tem Gererudis, XXII Ianuarij, eadem pene hora centum , & quinquaginta nauibus adueiacti,conuenere. Exposito in terram milite, diu noctuque iter faciem Τ mhutum conten
dit, ubi stabant Hispani duce Varrasio, qui co-
gnito hostium aduentu, castra deseruit, ut in tutum se reciperet; sed a Batavis interceptus , D ut Fdisperso, & profligato exercitu, Varrasius ipse panis. occiditur ; Insigni quamuis cruenta Batauorum victoria. Nam Reinberga, rsia, Alpenum,Grilla,Bredesortium, Enschada, Olden. sela,Petmarsum, era, Linga trimetiri spatioμbc. o Ordinibus subiiciuntur . Sulpice triumphalesC . II nummos,in quibus msculptae legutur victoriae.
Isti apud Belgas Fortuna ludebati, quum ad totius ortiis Christiani perniciem , tyrannus Mesemethus ex nostra discordia totam Pannoniam in summum discrimen adduceret. Commune omnes principes inspiciebant periculum,nemo tamen succurrebat. Cum ex Bel. garum,& Hispanorum Pace Propitia VidereΠ ri,isi ii
Rex Daniae squi iam ado uerat; & anno eu armatam siustinet turrim sub lemmate , Re narenti solemniter inauguratus fuerat,ve nummi firmat pietas Nam pietatem Elephantis symb Leitantur augurales; Quorum in altero elephas i lo expresIit Antiquitas.Quia ιdgraius animalis,