De antiquo et nouo Italiæ statu libri quatuor. Aduersus Macchiauellum. Auctore Thoma Bozio Eugubino ..

발행: 1596년

분량: 378페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

291쪽

Aduersus Macchiauellum a 31 Nacigitur parte de Pontificibus Romanis vere cani potest;

Et,quanto rectius, quaeso,si respiciamus hanc constantiam, .

de Pontificibus iisdem Romanis asseuerari posset, quod idem subijcitr

riae arte Postis, uagus Hercules i. Innixus , arces attigit igneas: suos inter Augustus recumbeus . . Turpureo bibit ore ncctar. Hac te merentem, Bacche pater tua . Vexere Tigres indocili iugum Colla trahentes . hac Quirinus . N. Iaco

Martis equis Acheronta fugit. Huc conijci possunt plurima, quae nos disseruimus signo 3 o. de summa sanctitate lib. 7. & de iustitia 3 .& religione 3 s. lib. I x. veritate O. liberalitate εχ. lib. x. animi magnitudine . clementia. 47. humilitate Α'. lib. xi. Ad quae rei,cimus lectorem, ne acta rursis agere uideamur. Ad sanctimoniam Romanae Ecclesiae, Italicorumque rese o tur,nunquam fuisse ulluin Collegium,maxime Presulum,Principum ve magnorum, e tam paucis constans, quod habuerit tot sanctos, ac miraculis editis insignes, ut Collegium Cardinalium , qui assident Ecclesiae, Pontificique Romano. Omissis namque antiquis, post annum millesimum ac septuagesimum numerantur ex eo uiri sanctitudinis admirandet,& diuinis ope ribus consignatae Cardinales, Petrus Damiani, Petrus Igneus, Guarinus Episcopus Bononiensis , Gaidinus Mediolanensis . Bemardus Florentinus, Bonaventura Balneoregiensis. de qui bus nos signo de Religione 31. lib. ix. cap. V.

292쪽

Db Italia Ilatu

Argumenti est eiusdem mirabilis castimonia,qua , nonnulli Cardinales excelluerunt, de quibus nos sigiao de castitate 8 lib. xi. cap. vi. Omittimus, quη pertinent ad petitiam tum Pontificum Romanorum, tum Cardinalium, de qua signo 1 lib. 6. ' s. V li: s. Quis porro enumeret tot Episcopos, qui Italicis Vrbibus praesiere , & vitam duxerunt in terris caelestem, de prorsus ab omni labe puram ZRecenso. eorum nomina Demochares in tabulis suis, libro de sacrificio missae, Surius collegit eorum vitas, de plurimi ex eis nominantur in Martyrologio Romano ' Quis Episcopos eosdem, qui uitam pro Christi cultu, acta. Religionis constantia retinenda profuderunctEx quo conditus est orbis per omne tempus,quod colligit ur usque ad Christum. quod aliqui volunt esse annorum t a i. vel usque ad Constam tinum, quod erit ε 3 3. non fuit ex omnibus Italiae cultoribus, qui similis fuerit uni ex istis. Nam, quantum se iactat in uno,& altero Catone antiquitas Coelo istos ostentata demissos. Clamet ille Satyricus, fat. a. Tertius E coelo cecidit Calo.

Canat alter Venusinus, Ep.l. I. ep. I9. Quid, si quis uultu toruo ferus, ct pede nudo, 'Exiguaeque toga simulet tenore caronem in Virrugem ne repraesentet, more e Catonis λEt tamen hic adeo laudatus, & unicus toti aeuo Romano rum, totas noctes interdam uino potando,& ebrietati dabat. quod Plutarchus in Vita ipsius tradit. neque potuit idem L ricus subiicere, cum dixit, Od. lib. s. Od. a i Narratur a prisci Catonis Saepe mero caluisse uirtus.

En, quae sanctitas priscis . nam quid ego libidinem illorum narrem Procul sit ista ab auribus, scriptis, & oculis nostris. Ex alia deinde parte occurrunt innumeri viri, Roma, Italiaque oriundi, praeter Episcopos, quorum diuinissimam uia tam quis mente adumbrare, ne dum uerbis explicare possit λ

293쪽

Aduersu Macchi Arum. I s

I Euoluantur historiae Sanctorum , qui instituta Benedicti, Fran- A cisci, Dominici, Romualdi,& aliorum secuti sunt. legantur uitae, quas Surius collegit, ac uidebimus incredibilem multitu. dinem illorum, qui innocentissimam, superisque similem ui

tam traduxere.

Quot porro ex istis, quamuis Episcopi non fuerint, acerbis- 8

simam mortem, tormenta atrocissima subierunt, ne fidem

Christo datam violarent λ ne se ulla criminis ullius labecula comacularent λ Nunquid uni ex istis parem produxit antiquitas tota,haud dico in Italia sola,sed orbe toto, toto aevo, ex uniuerso genere humano. Percurre acta Martyrum. ne pigeat in v manus sumere eorum gesta, adi jcere oculos mirabilibus eorum factis, ac perpessionibus per transennam saltem uidem .dis. Se cognosces, quantae isti sanctitudinis extiterint, quantae constantiae in tolerandis durissimis quibusque.

An hic ego Virgines Italicas, quae martyres extiterunt, re so censeam 3 an cateras inexcogitabili sanctitate, quamuis martyres non fuerint, aut Virgi nes ' An Rom. duntaxat seminas si .

diuinissime uitae, quae inaudita cunctis caeculis sortitudine dirissimos cruciatus pertulerunt, vitam profudere, ne virtutis s1. in ollicium desereret , neque tamen aut ullis illecebris, audita tormentis deliniri, aut tantillum deflecti potuerunt a lineata, sanctitatis,& integritatis An caeteras similitςr Romanas , quae in terris positae coelitum modo,ac moribus degebant λ Amtonius Gallonius nostrae Congreg. Presbyter accurato, & pio labore descripsit Virginum Romanarum uitas. ibi uidere li- .cet quantae fuerint Virgines Romanae, AEmiliana , Agnes, Agrippina, Anatolia, Anastasiae dux , Attica, Artemiae duae, Asella, Aurea, Balbina, Beatrix, Basilla, Barbara, Benedictae duae, Bibiana, Bonosa, Cantianilla, Caecilia, Cyrilla, o Constantia, Daria, Digna, Demetria, Demetrias, Domitilisia, Emerita, Eugenia, Euphrosyna, Eusebia, Eustochiunia, Eustolia, Faustina, Felicula, Filia Asteri j, Firmina, Flauia Flora, Glycerium, Licinia, Lucia, Lucilia, Lucida, Lucina,

Margareta, Marullina, Maria, Martina, Musa, Paulina, PauIa, Petronilla, Placida, Praxedes, Principia, Prisca, Pudemtiana, Redempta, Restituta, Romula, Rufina, Secunda, Seuera, Seraphina, Sotera, Susanna, Tarsilia, Tatiana, The dors tres, e quibus duae martyres, Victoria: omnes septua- ginta quinque. quarum pleraeque cruciamentis saeuissimis, ac

294쪽

diuturnis amictatae a proposito virtutis nunquam dimoueri po Atuerunt, necemque crudelissimam inusitato cunctis seculis exemplo pertulerunt. Ho sequuntur innumerae, quarum n mina ignorantur, ut quae Numeriano imperante uia Salaria in coemeterio conclusae, & necatae fuerunt. quod ille refert in

uita Dariae.

Nequi S autem putet , antiquis tantum temporibus Virgines liuiusmodi Romae fuisse, sciat Margaretam e familia no- hilissima Columnensium natam decessisse anno Ia86. Ser thinam i 87. Theodoram i s s. His adiungenda esset Foelixo Barbarano opeido agri Romani, quae nostra aetate fuit, e Eniulque uitam descripsit Bonsignorius Cacciaguerra. Sequum tur has matronae plurimae illustrissima sanct itate, Anal fasia, Basilla , Martyres Imperante Nerone , Blasilla filiata, Paulae, Candida mater Paulinae, Claudia Eugeniae, Dastos Bibianae , Exuperi , Fausta mater Anastasiae , Flauia, Domitilla , Galla, Iuliana genitrix Demetriadis, Marmeni laciniae, Paula Eustochi j,Plautilla Flauiae, Priscilla Pudentianς, Silvia soror Gregorij Magni, Secunda Severae, Hilaria, Leta,Lucina, Marcella, Olympina, Plautilla, Praepedigna, Proba, Serena, Testaminia, Tryphonia. Post has Francisca , quae non ita Cpridem fuit, de cuius extat uita admirabilis,institutusque Vi ginum conuentus in Turri, ut vocant, speculorum. postrema est Antonia, cuius nos sanctitatem cum multis in Urbe admi

rabamur.

His expositis, sumatur quaelibet Vrbs in Europa, Africa, atque Asia, in quavis orbis Regione, & inspiciatur diligenti l

me, an produxerit tot V irgines, tot matronas, tantae sertit dinis, costanti aequet in aduersis, tantae puritatis, Δ conteptati Wisin diuina intentae, ut Roma produxit;quin multae, amplissia aeq.regiones, quibus haud contigit tanta Viraginu prsciolia D simarum propago, amplius auteni neque maximae totius tellu- iis parti diuinitus est hoc concessiim, quod uni Romae. Quae porro ALnetis verbi gratia, ut alias omittamus, sortitudo suit, quae, nata annos treaecina, reiecit omnes delicias, non expauit ignes, non enses, non atrocissima tormenta 3 Quae consantia fuit Augustar una, siue Imperatricum Romanarum, vel Augustorum prosapia natarum , Serenae, Flauiae Domitillae, Pudentianae, Praxedis, Artemiae, Susannae, Tryphoniae, Cyrillae, Comstantiae, e quibus hae tres ultimae post Constantinum fuere,

295쪽

Aduersus Macchiauellam. a .

Λ in amplectendo, ac retinendo contra aduersa omnia , Christi cultu λ Nunquid ulla aetas protulis Italiae Virgines tantas

Nunquid ulla orbis pars Quid λ omittemus hic Italicas virgines, foeminassio, vel ,

anteis, vel post Constantinum canes iis uitae , aut etiam Vimginitatis admirandae insignibus excellentes Nimium prolixi essemus, neque operis instituti ratio pateretur, si singulas vellemus recensere. Nostrae aetatis tantum reseramus Osannam Mantuanam, Columbam Reatinam, Margaretam Fontanam Mutinensem, Catharinam Raconisiam, Stephanam Soncin

B tem, Lucretiam Cadamustam, Luciam Narniensem , Mariam Bagnesiam Florentina,Catharinam Fliscam Genuentem, Margaretam Rauennatem: quaru mirabilia gesta describunt Leander Albertus,Franciscus Siluester, Raphael Raetius, Ioannes Fraciscus Picus Mirandulae Comes,Alexander Capochius,

Hieronymus Rubeus, adducuntque probatissimos testes euen- tuum, ut nos retulimus lib. I a. signo 37. cap. 23. Nunquid uero ulla aetas protulit ante , Constantinum vel unam Virginem staminamue superioribus similem nominetur, quaeso. Nam plurima saecula oppono uni nostro, unam pluribus no-C strarum . Advocetur Orbis totus, ac proserat aliquam simi- Iem ex ijs, quae Christi cultum sunt auersatae. Vide, quantum sanctitatis Romae accesserit, quantum nostrae Italiae post Imperium Constantini. Non est igitur opus referre, quantum doctrinae coelestis sue- s. rit in aliquibus istarum, quas supra retulimus, Verbigratia, in Catharina Senensis ut mittamus antiquas, quarum meminit Hieronymus, Demetriadem, Paulam, Eustochium, Marcerulam) cuius eloquentiam praeferre audet Papirius Massonus Francisco Petrarchae, & de qua posse asseri testatur illud anti-P quum, Ab eius ore melle dulcior fluebat oratio. Neque similiter est, quod reseramus, diuinitus impressa ν scaliquibus fuisse ad pedes, manus, ac latus uulnera Christi uulneribus respondentia, ut Catharinae Senensi, Raconisiae , Luciae Narnien si, ne uerba faciamus de Sancto Francisco Assi te aut earum cordi insculpta coelestia quaedam signa, ut Clarete Montesvico ordinis Erem. S. August. Margaretae Tifernati,& alteri Margaretae Columnensi, de cuius laudibus extat odeIulij Caesaris Steli elegantissima , ad Ascanium Columnam Cardinalem, multis virtutibus praestantem, in qua illud nom

296쪽

ro De Italia Ham

immerito post egregias Columnensium laudes t 'ν A

Non tamen tanti domus hinc columna,

Nec decus fama simul E tuorum

Omnium, quantumsibi Margareta Sumit ab una.

Quod nos retulimus lib. i s.signo sycap. 3 .quid dica illarum

sanguinem nulli corruptioni obnoxium per multa saecula cum corporibus suis, a quibus est abiunctus, perdurare, quod sit mirabili ssimum, certis temporibus esseruescere, ac sponte BCommoueri, & agitari, Vel alioquin miracula maxima peristas patrata. Illud attingamus, ex Italia prodijsse maximos ordinum Religiosorum, sanctissamosque auctores, & quidem ex Vrbibus potissimum Romae propinquis . Nam, qualis, di quantus Be nedictus ξ quot, & quanti ex illius Ordine Viri prodierunt λLega , qui vole , Trithemium de viris illustribus ordinis S. Benedicti. Quot porro, di quanta illi gessere i non nulla nos retulimus signo 1 . de summa fide lib. 6. & 3 1. de religi ne lib. s. & i a. de confirmata fide lib. s. Atque hic Nursiae est Gortus, quae Ciuitas Roma abest itinere trium dierum. Sicuti Asisium Patria Francisci ; cuius ordo quot, & quantos in Religione uiros edi lcrit, quis poterit unquam satis explicare . Quid igitur impius ait, quo Populi sunt Romae propinqui res , eo minus esse religiosos ξ cum tam prope absint hae duae Ciuitates,quae protulerunt duos, quibus primae dantur in Religiosis familijs instituendis. quin Benedictus est Romae educatus . uterque autem a Romanis Pontificibus auctoritatem c

pit Hos porro sequuntur Romualdus Rauennas Camaldulen- nsium Pater , Gualberius Florentinus Vallis Umbrosae, Phillypus Seruorum Mariae, Petrus Hostiensis Canonicorum Reg.& qui diuersarum ordinis Erem.Sancti Augustini congregationum sundatores fuerut,ac nostra state Franciscus Paulanus minimorum,multique alii aliorum. Horum porro familiae innumeros habuerunt, & habent alumnos, a quibus Populi omnes supra Rhenum, Danubiumque in Britannia , do Insulis, quas Oceanus alluit, Indijsque Orientalibus, siue occidentalibus a foeda Barbarie, ab emeris, ac belluinis moribus traducti sunt ad humaniorem uitam,ciuilemque cultum. Nunquid

297쪽

Aduersis Macchiauesium. a se

his simjles habuit antiquitas tota Nunquid Italus ullus amte Constantinum fuit per tot annorum millia,qui tot non modo Italos, sed e quavis natione mortales innumeros haberet per tot annorum saecula institutorum suorum sectatores , dc imitatores Nunquid ullus Italus ad sanctitatem, puritatemque morum tot inlittitit

Neque vero iaminae Italae hacin re viris cessere. Scholastica ,s. namque Benedicti soror , & Clara S. Francisci consanguinea, seuerissimae, ac caelestis vita praecepta posteris ita reliquerunt, ut incredibilis sit earum multitudo in omni Catholici orbis loB co, quae sunt i ecutae ratiouem uiuendi,quam tradideruntillae;&ex earum famil ijs illustrissime feminae prodierunt in Europa . de quibus proprio libro Trithemius agit. ita, ut toto orbe terrarum, ne dicamus in Italia sola, prorsus nihil illis simile ediderit ullum saeculum. Tanta est Italiae laus post imperium Constantini. Quodque magis admirere, quicumque exterorum Relim sy.giosorum familias excitarunt, ij plerumque in Italia consederunt. Exempli gratia, Bruno Coloniensis ordinem Carthii. sanorum formauit. is verbin Monasterio Calabriae vitam C transegit, in solitudine agri Squillacensis, ut referre in eius vita Franciscus Puteus: quam tomo quinto Surius tradit. At Dominicus, poli quam diu moratus eth in Galliis, Bononiae quieuit ; ibique eli desunctus, & sepultus. quod scribit in eius

vita post alios Ioannes Antonius Flaminiusia nostra vero aetate ignatius Loiola male habitus in Gallia, Hispaniaque R mam contendit, atque hic benignissime exceptus praestantis. simi ordinis fundamenta iecit; eumque in omnes orbis partes ex ipsa Vrbe millis sacerdotibus disseminauit. quod in eius. dem vita loannes Petrus Masse iuste statur.Vt videamus apei D tissime, Romae , ct in Italia sontem totius Religionis esse; ac falsissimum, quod ait ille, minus esse religionis in terris propinquioribus Romae. Denique,vt fine faciamus, I Pontificibus Romanis, eorumq. Icio.

studiotis potissi iam propagata est Religio Christiana in viii.

uersas regi tines,pliaribuS modis confirmata, consuratae haere

ses contrariae, di, cum suisset illa per hostes ipsoru saepe adducta ad interitum, per eosdem rurius PontificesRomanos va. rijs in locis est restaurata disiectis, & exterminatis contrarijs,

quae nos abunde probauimus fgnis de propagatione fidei

298쪽

α ue o De Italia Ram

confirmatione, consutatione haeresum, reparatione eiusdem Afidei lib. 3. & 4. ob quae innumeri mortales ab effetis moribus ac belluinis traducti ad humanitatem, ciuilesque vivendi modos : ut ostendimus signo 18.de gentibus efferis ad humanitatem perductis lib. 7. Ad summam, venditabit se in hoc antiqua Italia, & Roma, quod coluerit impurissimos ,ac scelestissimos Deos, ac Deas ;Coelo interuerit una cum seminis Reges, & Imperatores omnibus flagitijs contaminatos, ut Romulum, Augustum , Tiberium, Floram, Faustinam, Liuiam, similesque istorum. Atque iccirco protulerit homines necessario huiusmodi dem Brum, quos admirabantur, & colebant, imitatores . Nam,

quid ego Antinoum, aut pudenda memorem Nunquid hic toties repetendae sunt istae insaniae 3 Quanto rectius gloriari potest nunc Roma, & Italia, sanctissimos viros, ac taminas protulisse post aetatem Constantini, qui vivendi praecepta pu

rissima, de innocenti ssim a reliquerint posteris, qui innumeros habuerunt .e toto orbe imitatores vitae coeleliis per tot iacula, quot numeramus transacta post Benedictum , caeterosque a nobis supra recitatos. Haec sanὸ solida Italiae gloria diuino munere, haec Romae laus uera, sempitemumque illius C

ornamentum .

Onenditur, ealamitates omnes acerbissimas, quae contigerum Italiae, post aetatem Constantini accidisse. cum Pontificis Romani auctoritas est oppressa, s ipse

iniuriose is tractatus . Cap. III. .

IDI M V S supra , quot, ac quantis orpresIa suerit malis Italia, Romaque ante DCon stantinum'; quot contra, & quantis illa bonis fuerit aucta post eum. Sed illud scilicet aliquibus negotium facessit, quod

post eundem nonnulla Italiae tristia contigisse memorentur, quae ab aliquibus scriptoribus, antiqua, & nostra non bene comparantibus, mir biliter amplificari solent. Atqui, quaecumque illa fuerint, non aequant superiorum temporum calamitates, ut aperuiamus .Praeterea vero, quod maximε sit memorandum, men- teque

299쪽

Aduersus Macchioesium a N

Α teque retinendum, tum praecipue contigerunt, cum vel Pomtifex Romanus est Vrbe exactus, maleque habitus, aut ali quin eius, Episcoporumque auctoritas nihili facta di prostra. ta. Vt appareat scilicet, ab illo honorifice habito, ω' illius auctoritate amplificata pendere Italiae,Romaeque felicitatem. Quod ut claris limum, fiat enumerabimus tempora , quibus eius, Episcoporumque auctoritas valde est imminuta ἔ, quae contigeriat eo temporo, memorabimus ἔ explicantes apertissime euenta, quae litteris fuerint mandata . igitur, quantas opes reliquerit Constantinus Pontifici Romano, quot B modis auxerit eius potestatem, nos abunde ostendimus signO76. lib. II. cap. 3. de admiranda progressione sacraep testatis .iEx illo tanta Italia Romaeque adfuit bonorum cO Pia, Vt per annos prope centum nulla acciderit pestis, nullus terraemotus, incendium nuctu, nulla sterilitas, nullum bellum paulo funestius, vel externum , vel domesticum, nullae deni

que clades. quae sane bona numquam leguntur accidisse tanto temporis interuallo Romae, & Italiae. Quo circa Ammianus ,

qui Valentis imperio vivebat, quamuis insensissimus nomini christiano Romanorum vitam sapius carpat, & nihil tamen C reserat admodum insigne ad vituperationem . nihilque simile ijs, quae fiebant a Syllae tomporibus usque ad Constantinum

Per annos quingentos plus minus, libro tamen xiv. Pompiliani redijsse securitatem temporis in Urbem fatetur. Tanta porro Annonae abundantia Romae aliquando fuit, ut subleuaue rit Africae inopiam ; cum contra semper euenisset, ut Africa Romae, & Italiae semper horreum vocatum fuisIet Atque hςc post imperium Constantini , qui tantam Pontifici Romano in Occidente potestatem largitus est, ut in Omnibus causis profanis, siue ciuiles illae, siue criminales forent, qui Romam e toto sere Occidente adducebantur, summum

ius haberet: quod & Episcopis in suis dioecesibus communic nit, ut e Codicis Theodosiani lib. xv. titulo de Episcopali ii dicio constatia, ac nos retulimus signo citato. In Eccletiasticis porro aut quoquomodo ad sacra Religionisue statum, vel pro .gressum pertinentibus, Pontifex idem Romanus, & proprio, de antiquo iure nemini cedebat; & in illis nemo potera se admiscere. Sed hanc eius, Episcoporumque auctoritatem supremam primus Honorius maxime imminuit, deinde etiam Valenti I i a nianus

300쪽

nianus ultimus. de Honorius quidem statuit , ne cognoscero Aposset Episcopus nisi causas Religionis: quisquis ad Ecclesias

coniugeret, vi abreptus, grauiores lueret paenas r clerici noeligerentur, nisi e monachis , &e vicis duntaxat, ubi essen

Ecclesiae quibus prsficiebantur; ac tot essent, qui ex Ecele siae fructibus inbutum pendere Imperatori possent. Valenti nianus autem , ne Episcopi in i pios Clericos iudicij ius his rent,nisi de consensu ipsorum,ne astricti Collegio pollent Elerici fieri, vel monachi. Sic igitur,imminuta ab Imperatore Romano Episcoporum,

ac proinde etiam Rom. Pontificis potestate, in Italia,contigit, But inci edibilis,& qualis nunquam fuerat Italiae,ac Romae prinsperitas imminuta &ipse conciderit. Anno enim quadrigentesimo Alaricus Gothorum Rex in Italia irrupit,& ω. Radagat suscu maximis copijsusque ad alpes Faesulanas processit. uterque tamen est mirabili victoria profligatusued anno O9. Alaricus iterum Italiam ingrestus Romam obsedit, ac sequen ii caepit: & diripuit: Italiamquc usque ad ultimos Bluttios percurrens spoliauit. cumque obijsset, Α itaulfus ei succedens Italiam rursursus peragrans explicauit anno i r. in Galliamque secessit, atque ita per biennium luctuosa Italiae clades il- clata, interimque maxima tum fames, tum pestis in Urbe fuit. quod Zosimus scribit. Irruptionis autem per Alaricum faeta inquit illorum temporum scriptor Orosius quamuis recens memoria sit, siquis ipsius Populi Romani,& multitudinem vi deat,& vocem andiat nihil factum esse, sicut etiam ipsi fatentur, arbitrabitur: nisi aliquot adhuc existentibus incendijs γte doceatur. Haec ille: eadem Iornande&caeteriq.scriptores.

Mirari autem satis nequeo,quid venerit in mentem Sigonio script u relinquere lib. x. a Gallis Roma capi olim nequiuisse, o qua uis infirmam,& parua longa obsidione . cu certissimum sit, ab illis captam,dirutamque anno 36 3. neque infirmam fuisse. aut Paruam, sed iam tum complexam septem colles loge post Seruium Tullum , censaque saepius Ciuium plusquam centum quinquaginta millia . quod ex eius Fallis apparet. Quod vero adijcit libro sequenti,non nominabo singula oppida, tuae propterea ille subuertit,quod eorum cum annalibus. mcmoria prorsus exciderit. Nolam tantum in campania dedilatam, & Episcopum eius Paulinum, cuius supra menti O facta est, captum, non silebo. haec sane imprudenti exciderunt ..i nullus

SEARCH

MENU NAVIGATION