장음표시 사용
1쪽
inpracticis pronomst ea inrithmeticae reguli in usum fudiosorum diligenetrecollectus in academia Bostochiana ab Henrico Vulio Lin Cum gratia triuilegio.
Coloniae Ioannes dimicus ex debat,
3쪽
rum ordini cistam Lubec viris prudentissimis es' patronis su emper honorandis: Lenric
Edie dimim ab ipso philosophorum constat
principe, quod notitia humana ex priore ani mo bene percepta nasca cognitione. Quam ingens ergo fuerit utilitas, in academniastros nomicam publice proponi discentibus Aristhmeticam,uel mediocriter peritis Mathema ticae hominibus exploratissimum esse, omnino meum induco animum Etenim huius scientiae, omissis eius ali js commodita istibus, prorsus necessaria est cognitio ad Mathematicas discipli. Dasa seliciter, Drecte exercendas. In ipsis enim,hoc instrumeto remoto, quam difficiIe, quam perplexum,quam fere infrugiferum sit studium,uel ipsa teste experientia,mecum haud dubiε sentient omnes, ab hac coelesti de motibus 'dei doctrina non omnino alieni. Tenent enim,tanquam claudiit lim, tabulas decursibus Planetarum, ac inris discutiendis haud aliter, atq; peregrinran ignota oberrant regione, qui uarias motuum coelestiutemporum qidistinctiones,qui dierum, graduum, horarit,mi nutoruml caeterorum permutationes atq; conuersiones, qdeo nique ut multa hic alia praeterea silentio radices atq; eras prius non cognouerint. Illis necesse etiam est multa in computationibus, in Ephime ridibus, in tabulis obscurissima,intellectuqidi ficilima de motibus, de in temporibus occurrere, quae, hac an stea bene percepta Arithmetica S demonstratis utcunq; sontibus,ex bus ista dimanauerint, omnia sine magno certe nego
4쪽
nobis minus ostensas esse,quoties reeordor,etiamnum incredibili dolore animi commoveor.Μagna igitur habenda est gratia Orontio,ioanni Schonero quos harum artium studioli merito faciunt plurimi pr terea atris illustribus doctrina uiris, quicunq;&erudite&utiliter hac in arte aliquid ediderunt. Sed cum isti homines eruditissimi ut fere accidit)pro sua excellenti doctrina atq; ingeniis uiderentur eruditis lucubrationibus suis potius consuluisse doctis, quam imperitioribus adhuc iuueni bus, qui haec primum amplectentur studia:equidem gratificaturus eiusmodi harum artium tyronibus,& non usq; adeo eruinditus seruiturus harum artium adhuc imperitis, collegi pro te nuitate ingeni Matque iudici, mei in hac arte epitomen,eahi simplicitate in methodum adornaui, ut studiosis quibuscunque uel prima mathematum elementa tenentibus, haud incommode, mea quidem opinione, proponi in scholis possit discenda Hanc nuper publice scholasticis nostris in hoc primo dictatam gymnasio, ut uideriit hic uiri aliquot doctrina hac coelesti pro he instruct olico suadebant esse publicandam certo adfirmanistes,me literarum amatoribus praesertim ruthematicae candidatis non modo utilissimam, uerum iucundissimam quoq; rem facturum si hune libellum huiusmodi figuris excudi atque
in studiosorum manus prouenire curarem. Quorum sententige aulliori talii morem uti gererem , animum milii addidit,
atq; ipsa tandem me compulit persuasio,quὀd si non omnibus. certo tamen multis aequiore iudicio preditis, haec Arithmetica qualiscunt etiam placitura esset, cum multis hie doctis tanto
pere probaretur. Dictauit praeterea ratio tum humanitatis, tum
offeri, siquid in adspectum lucemq; mea qualiscunq; proferre
ualaret industria,quod in studio literarium uersantibus prodes se possit,id minime ipsis etiam denegandum esse,atq; haec lucu bratiuncula recens in publicii ut prodiret, ius e permittendum. Est enim homo causa hominis conditus. Cui naurae praecept atq; ordinationi prorsus diuinae,utinam tam facile possem, ex animo libenter uellem obtemperar e, atqi satiricere. Cum igit
5쪽
animus eum sub nomine uestro potissima emittere . Primo em in ista urbe libertatis splendore,opum magnitudine, mercium copia,hominum frequentia,plurimisi alus ciuilibus ornam critis multo omnium celeberrima,haud paucos doctrina atq pie'
a te excellentes noui homines, antiqua famillaritate ita nolo S,
adeoq; amicos mihi, ut ipsorum studium atque industriam in mea tum fortuna,tum dignitate promouenda, multis Dese modis clarissime perspexerim. Deinde uestri ordinis prudentissi mi erga me favorem meo mirabiliter iucundum animo, tunc quoque sum expertus,quando per doctissimum uirum de ciuili pariter atq; Ecclesiastico istius urbis statui quae pietas eius aseque sapientia est optime meritum, Min officio adhuc non mi nus fidelem, quam diligentem,Dominum Hermannum Bon num, uigilantissimum Ecclesiarum uestrarum Episcopum,
quosdam alios eximie pios doctost ex uestris diuini uerbi
concionatoribus uiros, iterum atque iterum me sollicitastis, proposita non modo conditione honestissima, sed oblato etiastipendio liberalissimo,ut relicta hac modo fieri posset proviii ci in ciuitate uestra ad munus publicum suscipiendum permoueri adducit me paterer. Cui tam liberali, tamq; Christianae uoluntati uestrae morem gerendi promptus, mihi non defuis set tunc animus, si grauibus quibusdam causis atque impedi ' mentis de loco mutando propositum, susceptum que consili
um non esset impeditum. Quare quum intelligerem, P.
sapientissimi, uos esse amantissimos nostrorum studiorum Mecta nates, placuit uestrae in primis ampla tudini hunc dedicare Ilibellum ut aliqua saltem erga amplissimum ordinem uestrum, S Rempublicam istius urbis praeclarissimam , beneuolentiae gratitudinisi meae signitacatio atque testimonium semper exta rat non solum apud uos uestros'que ciues humanissimos, sed apud caeterarum etiam nationum homines longe pIurimos ad quos hic aliquando libellus esset peruenturus Atque uos uni uersos patronos nostros obnixe petimus, ut hoc munusculum
6쪽
in bonam accipere partem dignemini, nostraque haec liber Iissimarum artium 8c pietatis syncerae studia uestris immortaliabus beneficris sedulo promouere, atq; tueri pie fortiterj con nitamini Nos uicissim Deum optimum maximum Or re non desistemus, ut cum florentissima Republica uestra conseruet uos omnes diutissime felices . Datae Rostochii, Calend. Februar a. Annom. D.
7쪽
Sunt fractiones Spartes uel temporis,uel circuli coeIestis. quibus in computationibus temporum motu i coelestiumor bivis PMPlanetarii Astronomi uti solentati sunt annus, mentis,dies, hora, minutum,&c. Item signum,gradus,minutu, dic.
Partitio circulorum 8c temporis Notatio,enunciatiooe,
3 Reductio,couersio. Additio Subtractio Multiplicatio Diuisio Progressios Extractio radicis quadratalo Extractio radicis cubicati Constitutio,explicatrihi eriit Constitinio,explicati reductio 3 radicis. Departitione circissorum remporis.
Est totius zodiaei, aliorumq3 circuloru ecelestium in cerinns panes, temporia in cena spacia distributio.
8쪽
coelestiums Quilibet circuIus diuiditur primo uel in s signa physica uelifi usigna comminita Deinde unumquodque signum phrscii in so gradus: signum uero commune in o gradus distribuitur. Praeterea quilibet gradus continet so minuta, quodlibet minutum 6 O. secunda,&c sicut sequens tabella indicat. Diuisio zodiaci inc signa physica a signa communia.
Tempus,id est,mensuram,sive spacium, durationet motus hoc
9쪽
Sunt du Splicia. hoe Ioeo trartimur in annos, menses,dies,horas,minum,secun 'da,&c Item dies in minui secunda,&caeteras partes, uel colligimus, uel distribuimus:prout in sequenti tabula facile uidebit.
Minuta horarsi, quae fiunt ex coti Iectione distributionet. Et tunc distribuitur annus in partes, hoc modo, an men. di ho mi. t. 3. q. s.&c
physicarum Est ratio scribendi, pronunciandiqi minuta physica, ut ualor Brito in via eorum innotescant.
10쪽
Quomodos ibuntur atque es muntur minui physicis
Ipsi numeratores non infra sicut in uulgaribus minutiis fit 'sed supra sesuel dextram uersus descriptos habent suos denominatores,ita ut minutorum denominator sit unitas,secundorum binarius numerus,tertiorum ternarius num erus.&ci sicut in superior proxima tabula, di sequentibus exemplis facile est ui