Historia Halberstadiensis ab originibus per singulos episcopos ad praesentem statum repetita. Praeside Caspare Sagittario hist. P.P.O. proponit Georgius Hermannus Feuerbaum, Halberstad

41쪽

ra dehis daretur cognosicere, modo exilirent Acta huiusCoisecilii intinum volumen redacta a M'ilhelmo ArchiepiscopoTyri, quae ipseAuctor laudat lib. xxi. belu Sacro cap. XXVI. Interea temporis Viricus nihil eorum intermitteba , quae ad perri Vertendum Henricum viderentur commoda, eaquς, fini excommunicationis malleae Ia sic. loquitur Arnoldus i. n.

ΣXVI.) in eum sepim proferebat.Dux autem timens sentemiam exco municationis, venit Hasesad cum Fuis , in contritisne so

dis humiliatus est ad pedes Domini Epocopi. Et solutus est a minculis snathematis, tum jst, quam sui, facta se rumter absolutione. Et sensi cum Episcopa s cumiacusia ista, ea quae pacissunt. Sud hoc: ρ'o duravit tempore. Nam idem Discopus impatiens otii es quistis erat, σ ite rum occasione accepta, alienatus est ab eo,es addum inimicis suis multaeontra eum moliri coepit, factus est novis ut error 80or priore. Adi&Kraninum Saxon. lib. vi. Q xxxix. Quod igitur 1 piscopus tam inquieti esses animi. & vere πολεμ οποῶ quod inter tyrannica notat Aristoteles Polit. lib. v. c. XI. ac crcbris ex Halberstadio & Homburgensi noviter instaurato castro cruptionibus per incendia etiam vexaret territorium Ducis, hic non ampli Vs cuntiandum ratur, par pari decrevit rcferre, immissisque militibu praedandi exurendique licentiam iisdem indulsit. Hi licet primo ab ipso Halbastadio abstin rent manus,ac cives quoque, ne quida Vulcano detrimenti caperet patria, nollicite providerenniandem tamen eo res redacti, ut tota civitas conflagraret, inque favillas redigerctur die Dominica, IS Kal. Octobr. quod icmpus expressithngelausi .Quod cum Victori nuntiatum, lacrimas ei excussit,quae invito ipso talia Perpetrata malis festo arguebant. Non cnim praesenteDuce contigit &incendium urbis N Episcopi captivitas Vnde sabulis non injuria accensemus, quod innimadius refert, Ducis abeuntis Vestigia insequentem sumum adco ipsi incommodasid, ut G quo descen screxqmpulsusDeo &S. Virgini structuram templico loci voverit ac' inde pagusNoctisen nomen acceperit, Incendium hoc Halbersta dense Poeta quidam ejus seculi descripsit carmine,culus inccnimicasparBrusinius Catalogo Antistitum Hai,

42쪽

mendis repurgatum, Meiboliatus Chronico Marii struit. Iaegendi praeterea Arnoldus lib. P. cap. XXVII1. Ubi magna i 9 de causis hujus cladis dis Erit Auctores Chronicorum. Ste lecturgensis,Montis-Sereni ad an. ci Lxxiae. & Bigaugien-'sis,Additionum adLambertumschasnaburgense an. cI LXXV.

ItemKrantZius Sua on.lib.VI. p.XL. Bigaugiensis libelli contex tum asteremus: Ioperatore abeunte Dux Les intrat Halbesari eremos omnia. Ecclesias etiam M. Mephani, Maria, Pauli es Johannis ignis voravit. Mille hamines, tres canonici presbyteri, qui in sacratica fugerunt, occisi, Ooliati vel capti sint. Episcopus cum sua Rumaro captus abducitur. Rumarus ille Arnoldus Romanum vocat Praepositus suit, Episcopi agnatus,quem Sigebergam in custodiam

missum ex Arnold. cap.XXlX. diicimus. risiopum a Ulcm stat ibidem scribit Arnoldus Nerienebi et deducifererin eum honeste, sub custodia tamen, praecepit tractari. Quem religiosissima Ducissa Mechathildis pietatis assectu complexa, quasepro reverentia ceritatibus vestibus bonis large indΜebar,'ira in omnibus necessariis devotis eminigrabat, ut in tali statu nihil ei deesse videretur. Quae cum lego,

miror qui Fabricius scribere ausit,Episcopum in vinculis necatum. Diserte enim memorant Scriptores Episicopum libertati

restitutum. Hr instat a d. an. cIIcLXXX. reperitur in Chronico Montis. Sereni)- fum aDuce Henrico captivatus maliis pro absolutione sua Y Iuream feodis concessis, es Iuramento firmatis imissus, es adsedem propriam reversus est. Verum omnia qua I raverat, Apostolicasmiliter es Imperiali aufioritate, tanquam violenter extorta, irrita fieri jugsa sint. Gemina testatur libellus Bigaugiensis. Sed inquieti Episcopi servorem tandem mors ipsa infre git. Senio siquidem, curis, laboribus & aerumnis, quas ipse sibi attraxerat, consectus, Hujesburgi obiit. Quo de sic Arnoldus: nolens Episcopus in Husinburg, infirmitatι iacitus, ibidem per aliquod

tempus aegrotare carpita Cresiente autem dolore corporali, nemporalibus incommodis exemtus beato fine diem clausit extremum. Factuin hoc G

Halbeoadensium sed ut ab interitu vindicaretur

43쪽

S. LV. Hinc propter eruditionem morumque eleganti-XIX. am ex primarii templi Canonico electus est Antistes Halbersi densis T HEODERICVS, ex illustri γοναωrum,quae quondam in ordine Dynastarii merat, familia oriundum. Nam Auctor Chron. MontiS-Ser. eum appellat et Hiericum de Cro uti P trem ei fuisse Dedonem, ut & fratrem ejusdem nominis, Mei-bomiana eruit industria in chron. Marienthalensi. Ea tempestate adhuc servebat ira Fridcrici Caesaris contra HenricumLeonem,

unde Imperator Ducis urbes ad sicare corpit, unam in monte, qui dicitur Bochovesbeet , qua ab Episcopo Ietrico incepta erat Sintermissa: altera in Harrisburg, quae olim ab Imp. Henrico I ' aedificata, es a Saxonib-d structa est. Chron. Montis-Scr. an. cIIcLXXX. An. cIIcLXXXI. Thiriricus Discopus Halbesadens is obsedit Blan enbOrch in Quadra-'rasima: quaesola manserat Duci fidem servant Leoni. Auctor Chron. Bigaug. Duravit autem haec adversus Duccin simultas diutissime: si quidem ex Gerhardi Praepositi Stederburgensis Narratione de Henrico Leone, quam primus in lucem dcdit Meibomius, apparet, anno mcxcl. ipstam una cum Hildushetinensi Episto po, Abbate Corbe jensi, aliisque nobilibus, Brunsviicum,quae sere sola ex patrimonio Ducis superstes, irrito quamvis conatu obsedisse. Anno clacxcir. Henricus Vl. Imp. Ecclesiae S. Mariae in Halberstad memorabile contulit privilegium, cuius apo- graphum quia in nostras Venit manus, non indignum putari mus, ut inscratur praesenti historiae. Η Ε N RIC V S Q. di si vina Lavente clementia Rom. Imp. & semper Augustus. Cum ,, Celsitudo Imperialis omnium Ecclesiarum profectibus &commodis debeat intendere, Genitricis tamen Vei & Reden toris IESU CHRISTI Ecclesiam maiori sellicitudine tenetur venerari, quanto ipsa Dei & Hominis mater majorem, praerogativam apud omnium Creatorem promeruit obtin ore. Quia igitur Ecclesia S. Mariae in Halberridi, quam nosse cum omnibus & possessionibustiuis in specialem nostraeMa- is testatis protectionem suscepimus, a siis Advocatis plurima si frequenter sustinuit gravamina: Nos ad pctitionem Canoni

corum,qui in ipsa Domino die noctuque deserviunt , statu

44쪽

, , mus re Imperiali Edicio sancimus, ut omnibus bonis, quaelibere & sine iure Advocatiae eidem Ecclesiae hactenus acces- riserunt, & in futurum justis modis accesserint, sive quilibet ,, fideles pro remedio animarum suarum ea Ecclesiae contulci serint, va& ipsi Canonici de rcbus Ecclesiae ea comparaveri rint, eodem iure dc libcrtate,qua auctores munerum aut venis ditionum ante donationem fruebantur, Ecclesia libereis sine ostendiculo postmodum perfruatur. Mundiburdum. . ,, quoque ejusdem bonis quando fuerit necessarium, in ,, num de Ministerialibus Imperii vel Ecclesiae Halbersta- ,, densis Canonicis eligcre liceat , pro Ecclcsia constituen- ,, dum. Ceterum quia memorati Canonici omnes in urbeo Halberstad curias non possunt habere ad manendum, quinis que Curiae, quas extra muros urbis habenti proxime ejus- is dem immunitatis &Iuris, cujus sunt Curiae intra urbem d is inceps permaneant habeantur, ita ut nullus omnino ho- minum aliquid in eas requirat vel violentiae praesumat exer- ,,cere. Si quis autem hanc nostrae Imperialis Magnificentiae se constitutionem infringere praesumsit,CMaro examinati arrigenti componat, medietatem fisco Imperiali, & medietatem is ipsi Ecclesiae inserendam. Acta sunt haec anno Domini M. cxol. Indici. X. xlii.Kalend. Martii, praesentibus his principi-ὐ busCunradoMoguntinaeSedisArchi Episcero & Hermannoo MonastcriensiEpiscopo. Data per manum Praepositi Sigeio-richi Imper. Aulae protonotarii apud Hagenowe,Anno ro-- nationis nostrae primo. Ecclesiam cathedralem ut Langensteinium sub hoc Episcopo coepisse reparari, auctor habet

Ninnigstadius, qui eius obitum resert in an. ci cxcv. At Mei inius tantum ad annum ci xciis. praefuisse scribit. Archi

piscopus MagdeburgensisLudolphus, sui ab ipso non ita pridem inauguratus , humavit eum in Hammo Halberstadensi templo ante altare S. Crucis.

s. LVI. BERI HOLDVS Theoderici siaccessor a nomnullis GreMI , ab aliquibus Garri nuncupatus, ex Decano

45쪽

mine Sariolaus, incertum unda ortus sed mDraestantem prasiumere αυ-mo potest, ea tompestatν , ν ter tu rerum turbines, con cena se ad Pontimatum : in illa praesertim Eccusa , qua temporalium rorum iisndoremin/n minimum tum habιbat. Meibo inius Dynastis Harbeccensibus Latuin tradit. innigstadius ab eo conseitana instaurationem castelli Horiaburgenus, eoque loci conditam aedem in honorem Mariae Magdalenae , praeterea baptisterium marmoreum, & campanam majorem Halbersi densi cathedrali templo dicaste, nec minus singulare sinum quotannis ab universo clero celebrandum instituisse memorat. Idem peregrinationem ejus Barensem &Turonensem tangit, qua defunctus EcclesiamS. Martini reliquiis Turonensibus exornandam condere coeperit. Sed ipso ob dissidia interottonem IV. & Philippum Germaniae Reges SaXoniam Vehementer turbantia in coenobium Kaltcboria secedente, Senatus populusqueHalberstadensis structuram aedis complens, ex ea parochiale templum secit. Obiisse dicitur Episcopus XXll. Ianuar. anno craccu. Meibomius habet XX. Augustian. ctacci) &Halaberi adii in templo cathedrali honorifice sepultus quamvis liiKalleborni humatum velint: quod de solo corde refert in-nigiladius: qui obitum ejus clericos oc laicos acerbius planxisse

pluribus enarrat.

S. LVII. Ab obitu Bertholdi per ociennium vacasse tadem, tradit Chronicon Saxonicum, de quo tamen ex aliis a XXI. gumenta non suppetunt. Imo vero cum CONRADUM Episcopum interea memorent diplomat. a ac melioris monetae Ctironica, reliquis quibus scriptum istud si tet erroribus computamus. Fuit autem hic Conradus maioris Ecclesiae praepositus ex ante laudata Cro clarum familia, Dedonis filius, patruelis Theodorici Antistitis, quod Nicibomius in Chronico diariothac

confirmat exordio literarum Conradi, V. Maji an. cIIccii. Ω -ptarum, quae Theodoricum re patruum salutant

Mazer Antistitis suit Allicidis, quae quiescit in coenobioMarim Vallensii, cui aliquid agri contenticinibus oc confirmantibus

filiis

46쪽

tiliis legavit. Fratres habuit Guncelinum & Fridericum; Ibrores Bcrtradam&Gert rudem: de quibus videantur Meibomius

cia xxi v. Episcopi hujus vitam prolixe describit in nigstadius, quem contraxisse videtur Meibomius Chronico jam citato, ciijus ductum sicquemur. Sic igiturMeibomius :Con

rad- a religiosis parentibus misus est ad patruum Theodoricum, a rimi ad omnem pietatem es modestiam alis actin, publice non minoriael gentia a Canonicis lectoribus in omni liberali doctrina institutus est. Ex cameraris electis cum esset m oris fani Praepositin, singularis prudentia pietatis famam apud omnes habuit. Inde factum,ut Gardosotipi copo sesadensi,ex nastos seBaremb.Harbeece acus oriundo, nonogubernationis sisae anno defuncto eidum Ecclesia Antistes praefectus sit. Multa δε qiu pietate studio promovendi cultus divini in literas relat sunt. ALu tDArchiepis ροMatribuetensi consecratus est. dvaπ-bucios 'nastas liacivientes protervisti se Usi opponentes compescuit. Hersus Hierosolimam iter institu nauam inBoiamia,quam Henetiis,ac in Pisaestina honorisce exeipitur, comiterque habetur. Interfuit Episcopus Constantinopolios expugnationi anno cI cclv. & capta urbe novi Regis Balduini creationi: id quod patet ex Epistola ipsius Balduini, quam servavitArnoldus Chron. Mavor. hb. VEcap. XX. & tangunt Albertus Stadensis ad an . clxcXXIV. Chronicon Montis Screni ad an ci cciit. Redux ex isto itinere sic pergit scibomius Romam abiit, ibique ab excommunicatione quam incertum ex qua causa, incurrerat, a Papa abseisitur. A Constantinopolitanis, ac Rege Hierosolymitano Papae sui sic commendatum, auctor est innigstadius, qui exemplum commendatitiarum in antiquo Chronico quondam legisse refert. Quomodo autem Halberstadensem Ecclesiam ornatu Constantinop . Ii accepto lplendidiorem reddiderit, sequentia Chronici Montis-Sereni ad laudatum annum docent: ni Conrais Halbιs dosii Episcopio, qui unus fuit peregrinorum, multiplicem ornatum EG 'clesiasticum in i mentis Pontificalibuι, es r/bus aliis consecutuι,m ris es maximis reliquiis dirim acquistis, Hagesadensem Ecclisiam 'signivit:ad quaruns onerationem ora proximι serrumi AE tionem

47쪽

Deigenetricis depalata est, multis unique ad ipsam colibritatem eo- eurrentu'm: quanda es reliquia ipse a pectui omnium, vat etiam coma-ctui exponuntur, advenientes peccatorum suarum , auctoritate Apo-Iaos. stolica, consequuntur remissimem. Annocia v. Ludolphus 1rchiepiscopus Magdeburgensis obiit, post quena ex arbitris G

iterum Meiboiniana sunt collapsis instaurandis , nemini secuna fuit. Huc spectat, quod ex Tinnigstadio discimus,sundatio Gnobii foeminei in Xenodochio S.Iacobi,atanonicis ad S.Mariam emto. Templariis etiam equitibus ad S Burchardum,quod eo moniales, quae hactenus ad S.Iacobum mansionem nactae, admitterent, alia bona cessit. Pergit Meibomius: Ad mea DiasNatui recuperavit: pracipue Oscherflabium arcem es oppidum. Hoc

per absentiam Episcopi a praesecto quodam Ludolpho Archi piscopo Magdeb. traditum, apud vinnigstadium reperimus. Idem hoc tempore Elislebium ComitatusSommerseburgensis Epistopatui restitutum affirmat. Sed ad Meibomiana revertamur. Laborum in munere ardus es AD, si pertrivi Dile atum reminavit,seque in monasterium abdidit sistenνachense, vulo schem -- cant, familiae Gyertiensis. Hinc Albertus Stadensis eum recis Iem νrdinem intrasse scribit ad an. ciaccxxlv. ) Reooeabant eum ab hoc instituto Cauanici, revocabat Pontifex Romanus,sed frustra. Facta ia09. sunt hae anna ci ciron monasteris fuerinxit annis xvi.aHVibitus ad multa negotia Ecclesiastica, puta 'fivorum electisnes, templorum δε- Acationes, monasteriarum vistitationes rormationesque. Huius exemplum vide apud Auciorem Chron. Montis-Sereni ad an. Ua XIX pag. cXxul. in Oriis ci ccxxvi. GL Dbi. Titulo usus est sequenti: Gura ι Episcopus'monachus in Sichem. Sed in anno dc die obitus videtur a rasse Meibomius, siquidem standum a ctoritati Chron. Montis Sereni in quo ad an. cIa XXV. t ' gas:Onradus quandamHaserstadensis Episcopus monachus in Subem obiit xl. Mai. Julii; ante quem frater ipsimi si uncilinus δε γε eodam anno mortuus est. Huius autem Sichemii eo libentius recordamur , quod sciamus non parum de hoc loco sollicitum

48쪽

fuisse stultrem Icham Johannem Straiichium, ac de eo quoque adCI. Maderum non senaei icipsisse. g. LVIII. Ceterum ex quo Conradus vitae se monasticae totum addixit, nullisque ab illa revocari posset modis, Col- tum Canonicorum elegit FRIDERI CVM, quem min-nigstadius alicubi , ductum sipuntemque nobilem,alibi

Comes Nirchbergius, qui in Comitiis Ersu tensibus anno CLXXxlv. misere periit,praeterVolradum genuit Fridericum, qui etiam Halberstadii Canonicum egit. Sed cum stipra id plura sede eo non invenire in Chron. An enthalins scribat Meiabomius,ac praeterea literis an cio xxxiv. datis inter alios t

stes citet Fridericum Comitem de Hirchberg,non immerito de his natalibus dubito. Idem Meibomius observat Hillebol- dum Comitem de Limbere ad Fridericum Episcopum scribentem eum Comitem smmιsburgium salutare. ipsas literas asteri Meibomius Annotat. adGertardiStederburgensis Narrationem de onr. Leone. Neque tamen ex illa familia oriundum credoFria dericum.Eodem quo electus anno ci cix. interfuit Comitiis

Brunsruicensibus,ac iterum 'Murtisurgensibus,abothone IR novoGermanorumRege indictis quod patet ex Arnoldi Chron. πιυον. lib. VIL cap. X HII. & XIX. Et quia hic Ottonis IV. facienda mentio,nmue id praetermittendum censeo , quod is ipse Halberiladii Grmaniae Rex electus fuerit anno Croccum. ruod inter alios testatur idemArnoldus lib. VII. p XV.Quan-oquidem autem brevi post Innocentii Pontificis gratia excideret Otto Caesar, eidem adhaerens Fridericias Episcopus gemino excommunicationis fulmine percellitur. Qiuod vero Ilien- burgensis Abbas Sigfridus non abstineret a communione Diaderici,ipse quoque excommunicatus,eiaue per AlbertumMagadeburn Archiepiscopum sustectus est Hariwicus, Pegaviensis Monachus, quem tamen monachi menburgenses recipere

XXII

49쪽

tum PeavisUmmonachum ει Abbatem δεώ. Quem eum Mona recipere norint, Archiepiscopus excommunicationis vineuis innodavit Exquisitius Iaaec idem narrat Avictor ad an. cIIccxXIV. pag. cLXXIX. ex quibus nonnulla afferemus a m re quo Aberim -- chiepscopus sub Innoranti OP a quidem Ponti Pu legatione funam esscontra Moricum Halbe starinsem Episcopum, pro eo, quod α μυσι Imperatoris excommunicati recedere nolebat, excommunicationem -- promulgavit. Quιm dum paene omniumscissiarum, qua sub ipsius administratisne erant, Ριxta mandatum praescripti legati vitandum durιυissent, Afridus Abb, Iseni urgensis ab ejus communione nequaquam credirit abstine .um. Pro quo dum idem ligatur evnflem non renitentem deposiisset, monachis Vsius monasterii alterum pro eo ingemiu legitimin inducias nan negavit. Quibus, ut ipse testabatur, exemtis eum alium nos elegissent, Hartvv cum Pigavitnsem monachum eis Aia,atem instituit bιnedictisne c.Ulam tum: His pro eo quoa recipere n lebant, excommunicationissentem involuto. In eo autem singlia

laris Friderici resplenduit felicitas, quod absoluta summi Hal-berstadensis templi struchara festum dedicationis instituerit

monasterio Halberstadensi ad SJohannem dedit generale pru. Vilegium, quo ant qua omnia, igne licet abolita confirmare tur, id quod ex Ninnigstadio colligimus. Anno ci cxxiiii

50쪽

Anno ci5ccxxiv. Rupertus Helini adientis adS. Luderumprae- raaι positus sylvam inter coenobiuna suum&Morthat, ubi mona sterium Manenboria fiandatum,ob continuas rapinas & caedes, quae hic loci patrabantur, secit exscindi& eradicari: idque potissimum uitente Friderico nostro, qui propterea decimas agrosum ex sylva paratorum monasterio remisit. Buntingius in Grames Brun icensi pag. III. Anno clo XX usi. Otto, Nil- Iaar. helmi filius,Henrici Leonis nepos, praelio ab Henrico Comite Suetinensi captus per aliquot annos cgit in custodia. Contra hunc ministeriales sive equestrem ordinem agri Bruns Nicen- Iaas. sis ad rebellionem impulerunt Albertus Archiepiscopus Mag-deburgicus oc Episcopus noster Fridericus, instigati ad hoc, ut omnibuspersuastam erat, ab ImperatoreFriderico II. si vel enrico ejus Ialio. Sed Johannes & otio Marchiones Brandelaburgici non destiterunt infestare Epistopos, donec Otto likrtate recepta rebelles coerceret. Videantur Albertus Stadensis ad an.

dolphi nomen irrepsiti De hostia sanguinolenta in pago terimen inventa & ab hoc Episcopo Halberstadium iumma cum pompa translata, apud Ninnigstadium irolixa est

narratio. tanturiatorumMagdinurg. hac de recen utram subiungo. Cruorem, quem Dominicum esse disit, funester introduxit moerstadium, atque hoc mori non tantum pro se cultor Dorum alie narum fuit, sed alios etiam peccare serit. Nec mirum restituto splendore veritatis verbi divini ita statuisse, cum per crassissimas itibus seculi tenebras aliquid lucis Evangelicat in hoc negotio via derit Johannes Semeca summi templi Halberstadcnsis praepositus. /Nam cum hostia illa a superstitiosis lacrificulis adoranda proponeretur, magnusque incautae plebis eo confluxus esset, panem istum sacrum, quem miraculose sanguinem stillasse prae,cabant, clerico cuidam manducandum praebuit: calicesia vero qui Languinem exsudantem exceperat,pilae templi cathedralis, quod a fundamentis exstruebat, includi praecisit: assi G a mans,