장음표시 사용
151쪽
eramus nuntii tanti regis. Dominus Gentilis et unus episc0- 1311pus de ordine fratrum Minorum, credo quod Vocabatur episcopuS Casertanus, et erat consiliarius domini Iohannis, ad domum domini Pandulphi venerunt, et nobis ex parte dicti domini Iohannis responderunt per hunc modum: Dominus Iohannes frater domini restis Sicilie mittit nos ad vos, qui estis hic nuntii regis Alemannie, et qui eae parte icti restis litteras credentie sibi apportastis. Vos audiit, et ad ea que duistis sio respondete quod verum est, quod missus fuit ad urbem eae parte fratris sui ad honorandum illum, qui nos huc misit. Postea haluit litteras dicti fratris sui, in quibus sibi mandabat, quod regem predictum in urbem non permitteret intrare, nec ipsum coronam in ecclesia beati Petri recipere, sed omne impedimentum, quod posset sibi et Sui3 prestare, prestaret. Propter quod domini fratris sui mandatis obessiens significabat nobis, quod ipsum restem, qui
nos miserat cum litteris credentio diffldabat et omnes suos Servitores et nos duos, qui presentes eramus. Unde Scire-min, quod non Sustineret, quod in urbem intraret, sed ubicunque ponet ostsenderet ipsum. Quantum ad aliud sic nobis respondit: quod pacem facere inter Ursinos et Columnenses vel Deustam non faceret, quia Columnenses erant sui in mici, pacem nolebat procurare eis vel treustam, sed ubique ipsos visendere. Quantum ad aliud quod rogabamus ex parte domini nostri, quod gentem suam que erat ad p0ntem de Mollen revocaret, dixerunt: quod revocare illam intendebat illo die, non propter preces Suas, quia pro eis nihil faceret, sed propter suum melius. Quod et secit. Post multa verba inter nos petivimus quod ex quo diffiidati eramuS, qu0d nos conducerent ad significandum hoc regi Romanorum, quia Sciebamus ipsum esse prope, et venire sine armis, non dubitans dictum Iohannem esse suum inimicum, sed credens ipsum esse suum amicum; vel qu0d magis nobis placebat, predicto regi significaret dissidationem per Suos nunti0s, et n0s in urbe nos custodiremus melius quam possemus. Responderunt: quod sibi nullo modo signi carent; susciebat, quod nobis suam poluntatem intimassent, sed paratierans nos conducere usque ad castrum de Insula.
In crastinum cum domino Gentili posuimus nos in via. Et antequam ad eastrum veniremus, aliquos familiares car-
152쪽
ala dinalium in via per domum domini Iohannis captos invenimus et ligatos, qu0s dominus Gentilis expedire secit, et satis laboravit. Hoc secit, ut credo, quia dominos cardinales diligebat et reverebatur, et quia nos sibi dicebamus, quod ista erat proditio accipere gentem regis Romanorum, antequam sibi significaretur diffidatio, et quod regales Francie nunquam secerunt tales proditiones. Castrum de Insula intravimus, ubi iam plures de familia regis Romanorum invenimus signantes hospitia, cum ibi dominus rex illa nocte in predicto castro hospitari credidisset. Postquam infra suimus, clause sunt porte, et cum dissicultate aperte, quia statim exiverunt multi de familia domini Iohannis, qui in domibus armati latitabant, ad portas. Et credo, quod nisi suisset domini Gentilis probitas et lega- Iitas, quem timebant, quod Strages fuisset antequam portam exivissemus, quia iam se illi qui intraverant, credentes se esse perditos, ut desperati, Videntes p0rtas clausas, volebant in alios irruere; sed, benedictus Deus et bonitas
domini Gentilis, omnes exivimus sine dampno. In continenti post exitum castri invenimus t0tam stratam plenam hominibus dicti regis, inter quos pauci erant armati. Precepimus eis, quod non ultra procederent. Dominum Ostiensem inter cardinales invenimus primo, quia primus erat. Postquam nos audivit, incepit sortiter sugere et retrocedere, et salis nos fecit ridere, quantumcunque timeremus. Breviter in Venimus regem sine armis equitantem. Vocalis dominis cardinalibus, prelatis et principibus, predicta per ordinem narravimus. Omnes mirabantur; et qui magis suit durus ad credendum fuit rex, et hoc propter litteras regis Roberti recenter sibi missas, et propter qu0d sui ambassiatores qui ibant in Νeapolim dixerant sibi quare ibant. Videbatur sibi etiam, quod si in mandatis habuisset predicta, quod nihil novi deberet attemplare,
donec scivisset intenti0nem fratris sui, auditis ambassiatoribus suis. Ibi pernoctavit in campis. Et mane cardinales diviserunt se. Dominus Ostiensis cum domino Pandulpho per terras sororii Sui iverunt. D0minus legatus et dominus
Lucas per rectam viam, per quam nos Veneramus. Dominus rex et sua gens directe versus pontem de Mollenaciebus ordinatis. Quando ad pontem venerunt, iam h0mines
153쪽
domini Iohannis illum Iocum ante pontem, ubi plus quam 1312 per menSem suerant, dimiserant, munita una turri hominibus et balistis multum bene; nec aliquis Supra p0ntem aScendere poterat, quin illi qui in turri existebant possent
Postquam rex prope pontem fuit, qui in penultima acie venerat, nullus adhuc transiverat. Exiverunt per pontem sancti Angeli gentes domini I0hannis in pulcherrimis equis et armis, ita quod omnes credebamus, quod deberet esse pugna. Ibi facti sunt multi novi milites. Ordinatis aciebus ad pugnam, viderunt quod alii in uno loco firmi stantes et ultra non procedentes, mirabantur. Miserunt aliquos in cursoribus ad respiciendum locum, et invenerunt illi quod pratum Molle pulcrum erat medium et quedam vinee inter eos et unus rivus prope pratum; nec erat via nisi stricta per quam pauci simul ire poterant. Postea deliberaverunt quod p0ntem transirent, credentes quod cum ultimis, si bellare intenderent, bellarent. Inceperunt continue transire, et alii de turre sagittare. Dictus rex transivit quasi de mediis. Visum fuit comiti Sabaudie securum, quod ipso in
transitu cooperiret arma sua, que mullum apparebant eX-terius propter aurum et gemmas. Et dicebat ibi istam rationem : Domine forte in turri sunt baliste tales, que proicium sustitias ita grassas, quod possent vos armatum totum perforare. Noluit, sed sic sibi respondit: Domine comes, audiolatis vos, quod adhuc aliquis sit mortuus vel letaliter vulneratus, qui ponitem transirerit, licet plus quam duo milia sine armis trunsiperint 8 Respondit, quod non. Et, Quare Zdixit rex, Deus custodit eos, et Deus nos custodiet. Et sic transivit, et nos omnes cum eo. Non audivi, licet plures fuerint sagittati, quod aliquis homo mortuus fuerit. Equi plures fuerunt mortui. Statim post domini regis ingressum in urbem inceperunt bella, destructiones domorum, et multa alia mala. Gen S regis, continuato insultu per duos vel tres dies, turrim illam iuxta pontem ceperunt et omnes qui erant ibi, et eredoqu0d se reddiderunt salva vita. Post paucos dies illi qui tenebant Capitolium de nocte ipsum dimiserunt, et gens domini Iohannis, ad quem illi iverant, intravit, habita pecunia ab eo, ut publice dicebatur. Statim domum statrum
154쪽
1312 Minorum prope Capitolium muniverunt de aliquibus e0rum, ne per illum locum gravarentur. Gens regis post hec do mum fratrum Minorum vi0lenter intravit, et, ut audivi, per consensum aliqu0rum Dalrum, quia aliter non potuissent sine dampn0. Quosdam de illis qui locum muniverant ceperunt, et alii in Capitolium sugerunt ad suos socios. Postea videntes, quod populus Romanus cum Senatore parabant se ad dandum insultum contra Capitolium, quia multos de populo iam vulneraverant de balistis irahentes per senestras
ad diversa loca, dimiserunt Capit0lium, sic quod quilibet
p0SSet portare arma sua et una vice quicquid posset portare cum armis. Facium est sic. Dominus Ludovicus senator dominum Nicolaum de Senis dimisit ibidem loco sui; quem etiam populus sinito termin0 senatoris habere voluit, prout ad presenS recordor. Quomodo dominus legatus et dominus Lucas laboraverunt transeuntes ad dominum Iohannem pro pace, et nihil sacere potuerunt; qu0modo d0minus rex in presentia multorum in domo domini legati, ad quem Venerat, ipsi domino legato, domino Ostiensi, et domino Luce obtulit, quod paratus erat, Secundum quod vos volebatis, filiam suam dare silio regis Roberti, et frater suus impedimentum remoVeret, quod sibi faciebat tenendo viam clausam ad sanctum Petrum : breviter scribo, quia dominus legatus sanctitati vestre retulit, qui melius scit quam ego, et n0n Solum hoc, Sed omnia que sacta sunt in urbe. Illis diebus reversus fuit frater Iohannes de Lucido Monte magister in the0I0gia et dominus I0hannes de Venestingue utriusque iuris professor de Neapoli. Et quid sibi respondit rex Robertus Super parentela facienda, quam, sicut potestatem habentes, Sibi offerebant Secundum conditiones et articulos, qui fuerunt ante Brixiam c0ncordati, credo quod dominus legatus vobis dixit; que in scedula manu dicti regis Roberti scripta continebantur, que Volebat adimpleri, antequam ipse vellet sacere parentelam, de quibus alias inter tractatores nulla erat sacta mentio. Plura in scedula continebantur, de quibus non recordor. Recordor autem, quod volebat vicarius Tuscio esset ad vitam lilius Suus, et qu0d ipse rex Robertus esset admiraldus per mare et vicarius in Lumbardia ad aliquos annos, et
155쪽
multa talia, que nullo m0d0 rex Romanorum secisset. Per 13l2lieo iudicet Sanctitas vestra intentionem utriusque ad sa-ciendam predictam parentelam. Illis diebus frequenter inflabat d0minus rex apud cardinales, quod vellent ipsum coronare in ecclesia beati Iohannis Lateranensis, ex quo ad sanctum Petrum n0n per eum Sed per ali 0s clausa erat via, et si ipsi vellent ire et ipsum precedere ad eorum eccleSiam, ipSe eos Sequeretur. Domini cardinales de huiusmodi impedimento dolentes, et continue afflicti super Strage et destructi0ne urbis, que continue fiebat, non Valentes app0nere remedium, libenter ipsum alibi quam in Sancto Petro coronas Seni, Sed timebant quod non possent virtute commissi0nis eis lacte. Et hoc sentiebant multi clerici eorum. Clerici domini regis et plures de urbe ad hoc vocati Sentiebant quod poterant, Sicut etiam sanctitas veStra declaravit. Romanis aliqualiter nolis per dominum regem, et Specialiter amicis domini Neap0le0nis, qu0s tales non invenerat quales littere domini cardinalis pr0mittebant, tamen pr0pter hoc quod fecerant illi, qui pro pecunia d0mini Iohannis Capitolium reddiderunt, Vocavit uno mane maioreSet nobili 0res urbis, qui Secum tenebant et servil0res Su0s
Se reputabant, inter qu0s suit d0minus Hanibal et dominus Theobaldus de Campo Floris, qui conSilium Suum iuraVerunt in I aurino, illi de Sabello, et plures alii quos nescio ad presenS nominare. Pelivit ab eis utrum vellent ipsum iuvare, et do quo, et qu0modo. Re Sp0nderunt sere omnes quod sic; tamen diversim0de. Aliqui fuerunt, videlicet illi
de C0mite, quod eum non iuvarent contra regem Robertum, cum avus dicti regis avum Suum militem laciSset, nec ipSum regem Robertum vellet iuvare c0ntra eum in aliquo. His diebus rex Francie nobilibus urbis litteras direxerat, supplicando quod regem Romanorum non iuvarent contra regem R0bertum. Et hoc non erat Secundum quod con sederationes inter eos in manibus Vestris sacte Sonabant. Responsi 0 cuiuslibet fuit Scripta et in presentia omnium lecta. Tunc dixit eis dominuS reX, quod multum eis re-
gratiabatur; tamen volebat, quod illud qu0d promiserantas securassent antequam recederent ab eo, et qu0d in presentia omnium vellent 0peribus adimplere absque ulla mu-
156쪽
asa latione predictorum. Propter quod captos Se reputaverunt. Quidam eorum pueros suos ponebant pro se ipSis ob Sides, quidam fratres suos, alii domos et castra et aliquam summam
pecunie, de qua dabant fideiussores. Istud factum fuit quare dominus potuit tenere illam partem urbis quam occupaVerat, et quare acquisivit magnam partem, quam alii tenebant ante ista. Colis eum, Milicias, turrim de Comite, turrim sancti Marci, montem ill0rum de Sabello, et multa alia palatia statim habuit in manu sua, per que illos tenebat quorum erant, et do illis defendebat vicinos et propinquos offendebat.
Postquam omnes securitates dederant secundum Suam
possibilitatem et convenientiam, et ipsis dimi Ssis, dominus Hanibal, qui consilium domini regis iuraverat in Taurino, frater etiam d0mini Iohannis, qui suit unus qui Capitolium pro pecunia reddiderat, urbem exivit, et statim d0minus Iohannes de Sabello post eum, publice et aperte domino
regi se OpponenteS, et Romanos qui cum eo Stabant ossendentes, aquam de urbe, per quam molendina que sunt Subsancta Sabina molebant, subtrahendo. Unde moti Romanicum Τheolonidis ad unum castrum quod Vocatur Caput Bo-Vis, prope urbem ad duo miliaria, quod castrum erat domini Iohannis de Sabello, cucurrerunt, et caStrum excepta arce Violenter acceperunt, et partem c0mbus Serunt. Et cito poSt
custodes arci S, non habentes succursum, facio uno pacto de quo non recordor, recesserunt. Τunc d0minus rex arcem
cum castro ei aliis bonis Sibi obligatis per dominum Iohan nem de Sabello, qui promissum non tenuerat sed contrarium se erat sibi publice opponendo, fratri suo Petro de Sabello, qui Sororem domini Petri de Columna habet in uxorem, pro illa Summa pecunie, pro qua erant ista obligata si non teneret promisSum, dedit, et quod predicta teneret donec esset sibi satisfactum de predicta summa pecunie, in qua erant sibi ista obligata. Que Summa secit, ut recordor, viginti milia marcarum argenti. Dominus Theobaldus de Campo Floris recessit post istos sine licentia domini regis. Tamen nunquam eum offendit vel Romanos; Sed in castris suis pacifice se tenuit, quia bonus homo est et fidelis. Et credo quod recessit propter brigam quam habebant Columnenses cum eo; et quia tunc nimis Sequebantur eos Theolonici et diligebant propter
157쪽
servitia que domino eorum secerant, timebat ne ipsum 1312 offenderent.
His diebus secit pacem inter presectum urbis et illos de Columna et comitem Anguilarie. Nunquam autem pacem sacere potuit inter illos de Sabello, licet multum a principio
laborasset propter amorem quem habebat ad dominum Pandulphum, cui mullum tenebatur propter sua bona servitia. His diebus dominus legatus expectabat unum nuntium ad vestram sanctitatem misSum ad sciendum vestram in tentiunem, utrum liceret eis alibi quam in san to Petro dominum regem c0ronare, quia de hoc erant opiniones diversorum. Quidam dicebant, quod sto. Propter quod moti Romani una die, qui iam alias rogaverunt cardinales, qu0d urbi c0m paterentur, que Sic continue destruebatur, cum furore venerunt ad Militias, ubi tunc dominus rex h0Spitabatur, et cum eo illa hora presentes erant domini cardinales omnes. Satis timuimus illos rusticos insanos; et credo quod nisi suisset dominus rex, qui illos quantum potuit mitigavit, pauci de clericis suissent securi de vita Sed credo quod dominus rex nihil scivit, prout audivi hoc ab eo per iuramentum affirmari. Sed si aliquis fuerit in culpa, plus crederemus de d0mino Νicolao de Senis, qui tunc
Capitolium pro senatore tenebat, quam de ali0. I amen nec in eum, nec in alium, qu0d Sciverim, de lanio excessu fuit unquam facta per aliquem correctio, quia pro certo scitum non suit. Deinde cardinales videntes commotionem populi et urbis continue destructionem, tranSactoque termino, quo famulus, qui ad vos venerat, reverti debuisset, in die aposto- arn. lorum Petri et Pauli, electo per dictum regem, ipsum c0- λ' ronaverunt in ecclesia beati Iohannis in Lateran0, receptis iuramentis et promissi0nibus ab eo secundum quod in Ordinario scribitur et in litteris Vestris continetur. Post sui coronati0nem dominum Symonem de Regalibus de Pistorio, tunc suum cam bellanum, una cum quibusdam militibus qui ad urbem venerant, et fratre Peregrino ex
parte regis Frederici ad eum missis, misit in Siciliam. Et, ut credo, isti primo de parentela facienda inter silium dicti regis et filiam imperatoris sunt loculi ad dictum regem Fredericum, et de quibusdam pactis et consedera-
158쪽
1312 tionibus inter eos, de quibus modicum recordor ad pre-Sei S. Tamen credo, quod postea inter eos pro pueris eorum per pr0 curatores in Roma parentela eSt iurata, et quantum ad dolem et ad omnia concordala. Item recordor, quod dominus imperator habuit de pecunia regis Fre derici unam Summam magnam florenorum, et de illa dominus Lucas et dominus Ostiensis aliquid in Sicilia habuerunt pr0pter Suas expen SaS; quantum non recordor. Credo etiam quia pacta erant inter e0s, quod unuS lenebatur alium iuvare in ista guerra, quam habebat dominus c0ntra I uscos et contra regem R0berium. Et credo quodp0St inceptionem guerre contra regem Robertum unuS non poterat pacem sacere sine alio, et qu0d quamdiu guerra durabat inter eos omni anno rex Fredericus tenebatur ei dare quinquaginta milia Ilo renorum, et de hoc quod contra regem Roberium iuste acquirerent filius suus cum silia imperatoris debebat habere unam partem, et multa talia. ΙSla pro certo nescio, quia modicum ad talia habebam cor; sed per intellecta a pluribus ista pulo vera eSSe. His diebus sinito termino senatoris, et d0mino coronato, cum nec bella nec destructiones urbis cessaSsent, p0puluSunum de militibus domini, Burgundum natione, nomine dominus Iohannes de Savigney, capitaneum elegerunt, qui Capitolium teneret donec vestra sanctitas de alio senatore ordinaret. Et antequam ipsum elegissent, Scio qu0d populuS dominum rogaverat, quod Vellei Capitolium committere alicui, donec de alio senatore ordinaretis. 0ui cum non debuisset nec p0tuisset de iure, sacere recusavit. Credo etiam per ea que audivi, quod populus RomanuS d0minum legatum r0gavit, quod eis provideret de aliquo Sena tore, cum Sine capite non bene viverent, et specialiter his diebus. Qui, ut intellexi, respondit quod hoc non poterat, cum a Sancti late vestra sibi nihil erat commiSSum. Et quia dominus imperator et omnes sui lassi erant de mora in urbe tanta, et plures eorum deficiebant in expen-SiS, et nulluS propter calores Securus erat de Vita, quilibet tendebat ad recessum. R0mani videntes quod dominu S parabat se ad recessum, habita inter se deliberatione supplicaverunt ei, quod vellet adhuc manere per aliquos dies, donec dominus Iohannes cum suis recessiSSel. Di-
159쪽
eebant autem, qu0d Si recederet ante eum, quod ipsi omnes 1312 erant in periculo ei corporum et d0morum, et qu0d do minus Iohannes, ex quo ipsum non impediverat de corona, qui ad hoc Venerat, quod non Staret, sed in c0nlinenti recederet. Dominus imperator excusabat se et propter consuetudinem antiquam imperatorum, qui recedunt corona re cepta, et pr0pter multa alia que clare in suis hominibus apparebant, qui di Sponebant Se ad recessum, Sicut dux Bavarie et maiores exercitus, qui nullo m0do manere V0lebant, etiam Si dominus maneret, ut apparuit per esse cium. Qui etiam predicti repulabant se in periculo recedendo et dominum imperatorem manendo, et hoc cum non esSent tot homines quod si fieret divisio, quin omnes eSSent in periculo. Et tamen finaliter plus elegerunt periculum Viequam calorum in urbe, qui satis magni erant his diebus, et dominum suum in illo periculo dimiserunt. Dominus imperator volens in aliquo Romanis Sati Ssacere, ivit in Tyburim cum aliquibus de suis, pauois tamen ruti. ibi dimissis, quia pauci inveniebantur qui vellent ibi remanere. Nec propter hoc bella cesSaverunt, nec alii recesserunt. De I Thure dux Bavarie, dominus Ludovicus
Sabaudie, comes de Ardone, et multi alii magni viri cum
Post hec littere vestre ad d0minos cardinale S Venerunt, qui simul non erant, sed dispersi. Dominus legatus erat pr0pe Viterbium, et dominus Lucas, et d0minus Ostiensis magis de ipsis remotus. Hubila inter e0S collati0ne, Venitd0 minus legatus et dominus Lugas in Tyburim. Et litteris VeStre sanctitatis lectis domin0 imperatori in presentia multorum reverendorum dominorum, et cum reverentia intel- Iectis, copiam sub sigillis eorum sibi dederunt. Antequam ad ea, que eiS continerentur, et per dominos cardinales distincte et mature prop0Silis responderet, nes rationem aliquam secit, donec primo Sapientes et iuris peritos urbi S, qu0S meliores habere potuit, super predictis audivit . Et tunc ipsos cum suis auditoribus copulavit, ordinans iuramentum tunc inter ill0s qui alias sibi iuraverant renovari, et de n0vo sacere qui alias n0n secerant, quod sibi Veri-
160쪽
1312 talem consulerent quid esset facturus, et ad quid tenebatur secundum ea que in litteris vestris continebantur, et multa talia que longa essent enarrare. Quid reSp0nderit , cum publicum fuerit, credo quod domini cardinales ibidem existentes sanctilati vestre scripserunt, et etiam p0stquam ad presentiam VeSire Sanctitatis Venerunt retulerunt Viva voce. Propter quod breviter transeo. Nec in speciali de omnibus recordor. Habeo tamen mem0riam de
hoc qu0d predicti iuris periti sibi dixerunt, quod in iure
canonico et civili n0n inveniebant, quod dominus papa p0S- set indicere treugam inter imperatorem et Vasallum suum; quia si vasallus committat crimen lese maiestatis, et imperator, qui tenetur lacere iuStitiam, Velit eum punire, et sanctitas vestra posset indicere treugam inter eos, ea rati0ne, qua posset una Vice, poSSet Semper, et Sic nunquam Sequeretur punitio de delicio, quod est contra ius naturale et divinum. Addebant etiam qu0d imperat0r et rex Robertus non subiciuntur ecclesie equaliter quantum ad temporalia; quia unus est defens0r et advocatus, nihil habens ab ecclesia de temporalibus; alius est subditus et VaSallus, Suum regnum ab ecclesia habens. Dicebant adhuc, quod si ut vasallum ecclesie in temporalibus permitteret se duci per Sanotitatem Vestram, qu0d eSSet periurus, cum iura imperii diminueret; que tamen iuravit non diminuere sed augere. Unde cum treuge per Vestram Sanctitatem indicto inter eos non durassent nisi per annum, n0n obstantibus iis, que a predictis clericis audiverat, et multis aliis quo male intelligere et minus repetere scirem, deliberavit in animo Su0, pr0ut ab eo audivi in privato, et interim ad Vestram Sancti talem mittere, quamvis non potuerit ita cito et propter desectum nuntiorum sufficientium et propter quedam alia, quod per totum annum in aliquo regem Robertum non ossenderet, ut magis ipsum diligeretis et minus regem Robertum; quem n0n credebat abStinere, quin O senderet eum ubi posset, n0n 0bstantibus treugis per sanctitatem vestram indictis. Et hoc bene in Lumbardia et Τuscia apparet per essectilia , in quibus dominium multarum civi-