장음표시 사용
371쪽
quibus avssugit revertitur; penitentia assumpla eundem regem, cuius introitum et exitum noverat, in Suo san0peo cum pluribus iugulavit. Sicque non longe post civitas illa clarissima, Christianorum domicilium, funditus est eversa, et totaliter dissipata, que ad nostra climata pretiosas merces ad necnssitules hominum in speciebus aromaticis et aliis tonsuevit boni fori prelio destinare. Crebro etiam a papa et principibus Christianis auxilium postulabant, et non fuit qui manum porrigeret adiutricem. Huis applicari potest, qu0d de civitate Numancia invictissima dicitur, quam Scipio subegit, et dum quereret a quodam Tureso Celtico principe, isqua de causa civitas
semper invicta, nunc Victa suisset, respondit: isConcordia victoriam, discordia excidium prebuit. Anno domini m.ec.lxxxx.i. Rudolsus rex graviter infir- 129 imatus, tam labore quam senio pregravatus, in civitate Spi- Ιἰ rensium moritur, et ibidem cum imperatoribus et regibus sepelitur. Vir qui ornaVit tempora sua claris operibus, habitu non pomp0sus, victu non deliciosus; sicut de magno Kar0lo scribitur, qu0d vestimenta peregrina, quamvis pulcherrima, respuebat. In sestivitatibus ornatus pretiosius incedebat, et aliis diebus habitus ei plebeius suerat et communis. In cibo et potu temperans', Sed in potu temperati0r, quia ebrietatem in qualicunque homine abhorrebat. Sicut etiam de Cathone scribit Lucanus: isHuic epulo vicisse samem, magnique penates. Submovisse hiemem teoto; pretiosaque veSlis, Hircam membra Super Romani more Quiritis Induxisse togam. Hic monasterium sanctim0nialium ordinis sancti Dominici in Τulna flandavit; et divino cultu ac bonis temp0ralibus abundanter decoravit. Privilegia multa libertates et gratias ecclesiis xathedralibus monasteriis et conventualibus locis dedit. Pacem, quam Semper amavit, regno reliquit. Regnavit annis xviii, menses viii, dies xiiii in terris. Transiit in divisione apost0lorum, tertio anno papatus
Nicolai quarti, sine fine cum sanctis et piis regibus in
372쪽
I cIPIT LIBER TERTIUS. De vocatione Alberti ducis Austrie ad regnum, de electione comitis Asilli, et aliis incidentibus. Cap. i.
1290 Anno domini m.cc.lxxxx.i. Rudolsus archiepiscopus Sal purgen Sis moritur, et Stephanus Iluinrici ducis Ba ariesilius eligitur, pro cuius causa Chunradus episcopus La- ventinus ad curiam destinatur. Papa audiens insufficientiam Stephani, non admisso eo, Chunradum predictum ad ecclesiam transtulit Iuvavensem, et benedictione Rp0stο-lica firmatum, contra offensores ecclesie animatum ad kathedrain transmiSit. Archiepiscopus Moguntinus sciens Albertum ducem cum rege Bohemis, ducibus Saxonio et Ba arte habere allinatum et consanguinitatem, misit Eberhardum comitem do KalZenelnpogen, ut veniat et regnum sibi dispositum Suscipere non obmittati Quem dux reverenter Susceptum et magnifice honoratum dimisit, aSSerens Se Venturum. Moritur hoc tempore Rudolsus dux S evorum in Bo- hemia, et Prage S0llempnibus exequiis tumulatur, uxorem gravidam relinquens. Quo angustata in partu silium edidit, qui Iohannes dictus est, et, heu dolori postea, Sicut de Alexandro Paride dicitur, lanesta ruina patrio est
Hiis temporibus floruit comes Nargovie Ad0lsus, ceIebris et famosus, qui in prelio Nuringensi, cuius habita
est mentio, quinque de novem StrenuisStinos in apparatu signorum ducis Brabantie resplendentes prostravit, novi S- Simo captum dux ad se accersitum, sic assatur: o nutes egrestis, quiisnam es tu, quem michi sensi hossie tum in i stumr Respondit: Comes sum Mazonis, rerum dominus non maynarum. Et vos, ait, quis ratis, cuius inpenio me captiuum Z Duq inquit, Sum Brabamie, quem in condenso melio insequi non cessasti. Credo, ait, me quinque duces hoc ense meo Sub signis panibus occidisse, et miror vos meum stlassium evansse. Quem pro libertate animi liberum dux dimisit, et honoratum muneribus in amicum familiarem de cetero adoptavit .
373쪽
Porro tempus indicinni ad electionem appropinquavit, 1292 et convenerunt principes, ut est moris. Orta est autem altercatio inter metatores sedium Coloniensis ei Moguntini pontificum, pro consessione eorundem. Et prevalente Culoniensi, tractatus initur . Moguntino allegante pro Alberi respondetur ab aliis dicentibus': Albertum quidem dυ-num, sed non iustum esse vi fluus inmediate patri succedat in hoo regno. Una eademque sententia, uno animo in Adollam omnes consentiunt. Qui absens celeriter advocatur, et Aquisgrani cum conthorali Imagina, nobilissimi viri filia de Limpurcii, cum maximo totius terre gaudio coronatur. Eberhardus comes, cuius sororis filius Adolsus fuerat, rubore perfusus, Albertum metuere Depit, ne sorte legationis sue ipse vel sui posteri improperium sustinerent. Alberius autem eum in gratiam ascivit, et nichil noxo inpulans in amicitia conservavit, et adherere Λdolso suo Iegitimo domino non velavit. Albertus exasperatus super laboribus et expensis et promissionum defrustrationibus, ad superiora rediit, terram Constantiensis episcopi devastavit, circa Turegum civitatem in Argowia agros vineas dissipavit, castrum Νellen-burch et comitem circumdedit, et ipsum castrum infra dies quatuordecim suffossum destruxit. Vigil tamen dolurri cadens mirabiliter salvus evasit, et in Stokaeli civitate proxima quod gestum fuerat nunciavit. Insignia imperialia, que in castro Κiburch fuerant, Adollas petiit ab Alberto; quibus redditis, et hominio sicut dicitur regi facto, inodisque Susceptis, in illis partibus negotia sua
secit. Et audiens in Austria quedam sibi contraria concitata, abiit, et sedatis adversitatibus et molitionibus aliquorum, civitates suas lustrans venit Iudenburch. Cui ibidem in mensa sedenti pira, quibus libenter vescebatur, toxica sunt allata, trecentis marcis eiuS morte per tres
occultos adverSarios a quodam Silo secretario comparalR.
Mox sumpto piro venenum per viscera se diffudit, sed a medicis per unum Ddulum est excussum. Sicque vita et salus principi conservatur. Adolsus virum expeditum comitem de Oetling ad sum-
374쪽
muni pontificem dirigis qui celeriter approbationem et confirmationem electionis sue cum gaudio reportaVit. Hoc tempore regnum Hungarie heredibus viduatur.
Stephanus rex, Bele filius, tres habuit filios; Ladeglaum
ChoIomannum Stephanum. Steph auus autem, adhuc patro Surium tenente, Sororem marchionis Astensis duxerat. inio defuncto cum fratribus, consors, quia silium non habui iuxta morem terre de regno exire oompellitur. Frater eius marchio hec audiens, in portu Adrie eam excepit, et ad natales limites secum vehit. Uue tamen antequam naveniascenderet, se InonStravit claris indiciis imprognatam; et peperit filium, quem Andream vocavit. Successu temporis ipsa nupsit ditissimo et potentissimo Venetorum, qui puDrum regaliter educavit. Cognito qu0d regum Ungarie p0Stertius iam cessasset, Andream regis esse filium publicavit. Qui sultus Ungarorum quorundam amininiculo, regnum potentialiter introivit, et ut thronum suum stabiliret, Agnetem
ducis Alberti filiam petiit matrimonialiter sibi iungi. Quod
dux dissiculter annuit. Sed ut regnum suis terris tam vicinum lucrifaceret, Andrea maximum exercitum contra Wiennam ordinante, et in conspectu omnium demonstrante in monte qui ad australem partem urbis vergit, asset Sit; PO- soniumque cum districtu adiacento dotalitio sitie confirmatur. Et sic exactis nuptiis Agnes regina efficitur Ungarorum, que consuevit plus do virtute animi, quam de corporis pulchritudine gloriari. In hoc dux Albertus nuptuprimordiali altum et nobile iecit succedentibus liberis sundamentum, et Omnibus Suis lactis, quo ad curie sue honorificam conservati0nem et principatuum Suurum alia ministrationem, per animi magnificentiam laudabiliter se gerebat; quam magnarum et excelsarum rerum cum animi
quadam ampla et splendida prop0sitione agitationem et amministrationem Τullius esse dicit. De traditione civitatis sancti Vili, de obitu ducis mictaria, de oratis Ado i et aliis d2οσSis. Cap. H.
1292 Anno domini m.cc.lxxxx. ii. rex Adolsus a Melahardo et Alberto ducibus pecuniam exegerat excesSivam, ut eos ad Summa per investituram et se0dati0nem statueret principatu S. Quam quia ferre non p0terant, orta eSl gravis averSio
375쪽
inter eos. Quod dum Chunradus archiepiscopus ei Viridus comes de Heuneriburch cognovissent, rati lempus itinxisse quo in Karinthia atque in Styria, presul pro ecclesia, c0mes pro iure consortis Sue, aliquid apprehenderet, ad invicem conponunt. Filius ducis Mein hardi Ludewitus in ei vitale sancti vili pro tune fuerat, et terre cupitaneatum Frilgo de Hennenbercti vir nobilis gubernabul. Hic cum predictis conventionem fecit, ut et princeps estperetur et civitas. Suffossa est autem in una parte civitas, et princeps armatus progrediens, Strennue prelians, intromissus capitur, et ad munitionem presulis, que Werven dicitur, ducitur, positam in montanis. Meinhardus autem pater capti Venit Karinthiam, Fritχ0ne reo sceleris fugiente et postea misere vivente ac in exilio miserabilius moriente, ali0s facti complices, privatos suis seodis et p0ssessionibus, collicidio penisque gravissimis tormentavit. Commendatorem de Pulsi, ordinis sancti Iohannis, per cuius domum muri suffossios acla est, ligatum ad caudam equi, tractum per plateas opidi, morte horribili interemit. Alios eciam quosdam vias publicas depredantes, terre pacem turbantes, vel ignominiosa morte , ablatione rerum, et iurium suorum' districtissime castigavit. Consequenter marscalcatum terre, n0bilibus de Charsiperch cum castro abiudicalum, do Ovenstain Chun radus suscepit, et in silios hereditario iure duxit. Adolsus ut se in regno roboraret silium unum sitie regis Bolienate eopulavit, qui antequam iungerentur moriuntur.
Alterum silium silie Ηeinrici purchgravit de Ν6rnberg sociavit. Filiam Rudolso Palatino ducique Ba varie tradidit,
et sibi non modicum robur amicitie c0mparavit. Primo anno regni sui Columbariam in Alsatia obsedit. 1293Ν0bilem virum de Rapoisiain et eiusdem civitatis Sculte- tum civitate sibi tradita captivavit. Argentinenses ac totam Alsaliam suo imperio subiugavit, qui propter Alberium ducem aliqualiter obstiterunt. Anno d0mini m.cc.lxxxx.iii. Albertus et Mein hardus Fri- sacum Obsident, et per inundationem fluvii pretereuntis
impediti pro tempore destitorunt. Et redeuntibus quidam
13 vel scheint hier χu seliten. 23 χuersi stand: abiudicatione rerum iurium di siriclissime.
376쪽
prepositus montis sancti Virgilii aditum patefecit, et castro remanente civitas in0endio devastatur. 1292 Anno domini m.cs.lxxxx. Νicolaus papa moritur, et Suc-
29, cedit Celestinus quintus eodem anno electus die quin loiulii, qui suit ordinis beati Benedicti seditque menses quinque, et resignarii per hunc modum: dum enim quiesceret, vox ad eum facta est per tubam, quasi esset angelus domini, per tres vices, ut quantocitius propter mundiales occupationes contemplationi inSisteret, curam deponeret. Quo facto Bonifacius octavus Succedit eodem anno in vigilia nativitatis domini electus, qui hanc fraudulentiam di
296 Hoc anno Alberius dux Austrie obsedit opidum quod Rastat dicitur in odium episcopi SallZburgensis, assercnSipsum ad fundum Admontensis monasterii pertinere ratione advocalie; hoc agens, quia princeps Styrie idem monasterium habet defensare, cum tamen Salcgburgensis episcopus sit fundator. Instigator huius rei fuit Heinricus abbas, terre capitaneus et lantscriba, estimans se collum a iugo episcopalis obedientie excussi SSe. Dux autem, cum in Obsidione depredationem suorum victualium per incolas in montanis callium habentes notitiam crebrius et alias molestias sustineret, obsidione Soluta in Austriam est re
295 Anno domini m.cc.lxxxx.v. obiit dux Mein tardus, et in monasterio sancti Iohannis in Stams, Cisterciensis o dinis, quod ipSe Sumptu0se construxerat, sepelitur. Hoc monasterium digito sancti Iohannis baptiste est celebre quo dominum demonstravit ut dicitur, claris miraculis refulgens, advenientibus beneficia multa prestans. Quem beata Tecla ad partes alpium in Seleuciam, quam prope monasterium Bsserunt esse sitam, ubi ipsa quiescit ut as-Seritur, app0rtavit. Seleucia lamen altera in Asia legitur clarior ista mullum, in Isauria provincia condita a Seleuco. Filiis thesaurum magnum reliquit, res ducalus et comitatus prediis ac possessionibus pluribus augmentavit, in excommunicatione decessit propter quasdam ecclesiaS, quasleserat in bonis earum. Abbas vero Stamsensis a curia absolutionem, silios et patriam letificans, apportavit. Epi-tasium suum Sic in ipso monasterio legitur exaratum:
377쪽
hIleu Meinhari, actor pacis litisque subactor, Cenobii factor huius, pius et benefactor, Qui similem nescit, dux et e0mes hic requiescit, Bis quingentenos annos deciesque vicenos, Et nonagenos iungas medios quoque denos Post ortum Christi, tunc lux hec tollitur isti Quem fratres isti deplorant pectore tristi Anno domini maeo. lxxxxvi. Adolsus in Misnam et Thu- 1295ringiam componit exercitum, quas terras Rudolsus rex imperio mira providentia quondam Subdidit, nunc vero, exortis commotionibus ibidem, ne imperium perderet iura sua, rex incolarum insolentias retundere cogitavit. Senior enim lanigravius veros heredes suis bonis patrimonialibus Voluit spoliare, quos rex in sua iustitia censuit solidare et regno fidelitates debitas conSerVare. Quo facto rediit et insolentius agere cepit. Res ecclesiarum contra fas et iustitiam infestavit, civitatem novam exstruxit, ad eamque episcopi Maguntini et aliorum hominum nobilium homines invitans, libertati d0navit, et veros dominos suis obsequiis spoliavit. Et Sic pene contra Se omnes nobiles concitavit. Bene meritos nobiles humiliavit, Viles et degeneres exaltavit, et eos qui eum avertere Voluerant contempsit, et salutis ac li0noris monita pronichilo reputavit, nesciens regnum suum in numero appensione ei divisione constitutum, conplendum finiendum et alteri divinitus iam provisum. Nam cometa per idem tempus apparens futuros eventus, ut ea, que circa eum gesta Sunt postea, videtur manifestis indiciis, longo in-
Vestiens aera tempore, preSaga SSO. Anno domini m.cc.lxxxx.vii. Bonifacius papa Sextum 1297
Decretalium compositum publicavit, in quo de Friderici secundi depositione mentionem facit. Saccitarum ordinem ad Carmelitas, Wilhelmitas ad Heremitas transtulit. Et Saccite quidem sunt sublati. Wilhelmite convalescentes
iterum surrexerunt, plurima tum loca eorum Augustinensibus provenerunt'. Columpnenses ac eorum nepoteS uS-que ad quintam generationem ne ad dignitates recipiantur ecclesiasticas condempnavit, civitatem ci castrum eorum expugnavit, et aliis possessionibus spvitavit, nec pla-
378쪽
eari potuit, neo a proposito avelli. Recidendos infructus sos palmites allirmavit, et in sua duritia permanebat. Qui ad Frideri cum regem Sicilie, postea ad Philippum regem
Francie venientes Suum exilium et sactam eis calumpnia indeplorabant. Nec poterat molli sicari papa precibus, nec fletibus afflictorum, durum se nimis exhibens, contra Versus Ovidianos, qui dicit: hQuid magis est durum saxo, quid mollius unda
Dura tamen molli saxa cavantur aqua.
De imitatione Alberti secundario, de interfectione Adom,
et declaratione Alberti in regem. Cap. ite. 12sir Anno domini m.co.l xx.viii Kenegestaus rex ad coronandum se et reginam, ducis Alberii sororem, invitavit episcopum Moguntinum. Assuit Alberius cum comitiva exculta, et huius sesti gaudia decentissime illustravit. Cuius gloriam ut vidit pontifex ad regnum iterum invitat, Adolium pro enormibus excessibus deponendum amrinat, et sibi regnum tradendum certiSSime asseverat, dummodo regem Bohemie secum ducat. Albertus Heliaricum ducem Icarinthie cum adiectione amplioris summe ad Carniolam prius obligatam stipendiat, et electam constans militiam, pr0cinctum inchoans venit 1298 Bawariam. Cui dux Otto transitum denegavit, doneo Adolsus ut admitteret demandavit. Adolsus Ulmam pro perans plures, quos Albertus sibi attraxerat, rapinis et incendiis scrutabatur. Dux Otto Ba Warie in regis Succur- Sum festinans, pacto quingentarum marcarum terram ΑΙ-berti domitis de Ayerlocli adiit. Quo dissipato comes ducem invadit. Et cum ancipili congressu alacriter aliquamdiu se concuterent preliantes, comes occiditur, vir mirificus et famosus. Super quo Albertus et eius exercitus non modicum turbabatur.
Processit tamen, et ad oppidum quod Kentgingen dicitur pervenit. Quem Adolsus insequitur et ibidem contra
se super aquam que AltZach dicitur castra locant. Dumque neutra pars ad alteram transvadare presumeret, et utrobique victualium penuria stringerentur, Moguntinus Alberto cur i0rpeat et disserat domandavit. Qui statim Renum transiens, venit Argentinam. Adolsus estituans eum
379쪽
aufugium assumpsisse, in Brisadhu Reno transito, Rubaeli oppidum et alia que ad Argentinonsem pertinent presulem, lacessivit. Albertus Magunciam veniens, et Adolsus nunc directe nunc ex latere preitinerantem dupem concite Sequebatur. Presul Maguntinus primo in quodam loco rurali in vicinia civitatis Moguntine, Alberto presente , publice Adollam tanquam periuruin et excommunicatum Violat0- rem fidei, et quod infinitam pecuniam a rege Anglie acceperit, nec ei sicut promisit in adiutorium contra regem
Francie Venerit, et indignum regno, immo n0n eSSe regem R0manorum pronunciat. Et concurrente assensu regis B0-
hemie, marchionis de Brandenburch, atque ducis Saxonie, Alberium dignum, ei defensorem e clesie perutilem attollit, tet concionatione formata regem Romanorum in omnium audientia promulgavit. Qui retrocedens circa Wormatiam
Adolsus electa multitudine armatorum de Orientali Francia, de Reni partibus cum Ottone duce Bawarie et Rudolso Palatino ex adverso Alberti tentoria sua fixit. Albertus sciens Adolfuin ancipitis animi et precipitem, eius copias explo-rmit, ut eas poSSot minuere cogitavit. Adolsus autem incensus animo Albertum paucis se comitantibus queritat. Quisugam arte simulans, Adollam a Suis longe traxit. Quod cernens Albertus, ducem Icarinthio Heliaricum, qui insigni0r pro cunctis ibi claruit, et alios alloquitur, et ad constantiam adhortatur. Alo vero ac acies partium impetu quodam occursitant, ordinem per turmas et agmina servare n0n Valentes,
pretio se intricant, et bucinis concrepantibus in loco qui 129s Collis Leporum dicitur fit congressus. Turmale vexillum Alberti comes de Liningen, Adolii vero vir bone sed non liberonacionis de Rechperg, rapidissimo impetu cordis prestantissimi ac intrepidi pretulerunt. Ubi lartissimi, Suarum Virium exercentes Virtutem, enses lanceas evibrantes, pretium
inchoatur. Adolsus magis inc0nsulto quam ignave pugnanS, galea de capite eius distringitur, et sicut ursa in Saltu ruptis catulis seviens dimicavit. Et cum Alberio se cursu rapido vicinaret, Albertum inclamavit. Qui videns eum facie delectum galea deiecta, primo ictu gladii super palpebram oculi vulneravit, et diffundente Se Sanguine, Vii Itu Obnubilato, de dextrario procidit super terram. Interim partes
380쪽
in modum constati turbinis commixto sortissime pugnaVerunt. Ollo dux Bawarie et 3 Rudolsus Palatinus sortunam sui regis videntes invalidam, terga vertunt. Nobiles de Hellanstain, de Stralenbercti cum pluribus abscesserunt, et Sue glorioindelebilem y maculam tradiderunt. Εberhardus comes de Kalgenelipogeia captivus ad Albertum ducitur, et signifer Rudoisi ducis Golfridus de Brunex, vir magnificuS, pOSt hec
multis annis suos claros actus in hoc pretio cicatricibus Suorum Vulnerum ostenderunt. Adulsus autem ut quidam
dicunt gladio Alberti, alii gladio Irsuti comitis, alii gladio
iunioris comitis de Gemino-ponte, qui etiam mox aquam quandam trai Siens eSt submersus, alii cuiusdam Heliarici militis dicti Ramsach, alii Silvestris comitis, quod et Alberius in p0Sterum teStabatur, prostratus, mortuus eSt repertus. Et nobiles de Hysenburch, de Bikkenpach, de Hohenueis Simul proStrati, in eius latere exuviali armis bellicis iacuerunt. Corpus regis ad monasterium sanctimonialium, quod Vallis Rosarum dicitur, Cistergiensis ordinis, transsertur, ibique pro necessitate temporis tumulatur. Et Alberto per omnia compita victoria cum magnis laudibus acclamatur. B0hemundus I reverensis presul, filius Eberhardi comitis, cum innumera multitudine in succursum Adolso venire volenteS, audien tes qu0d gestum fuerat, revertuntur. Maguntinus pontifex Eberhardo comiti latitanti et ex Iatebris educto, quod ab Alberto discesserat et nunc eius captivuS existeret exprobravit. Qui non propter persidiam sed propter fidei constantiam asseruit Se pugnaSSe, bonum
certamen certasse, fidem vero et legitimo domino conser-VaSSe, nec conScientiam nec nominis sui decentiam deni
grasSe. Idem autem presul Maguntinus, Eberhardus de Ep- pensiain dictus, diem huius victorie Sollempnem per suam dyocesim, scilicet festum beatorum martyrum Processi et Martiniani constituit, imitans Machabeum, qui illum diem sollempnem inposterum sancivit, in quo de Nichanore triumphavit. Regnavit autem Adolsus annis Sex menSem unum. Cuius conditionem status versibus Ovidii possumus demonStrare, qui dicit: isOmnia Sunt hominum tenui pendentia filo, Et subito casu que valuere ruunt.