Francisci Balduini jurisconsulti Constantinus Magnus, sive commentariorum de Constantini imp. legibus ecclesiasticis et civilibus libri duo. Accessit eiusdem commentarius ad edicta veterum principum rom. de christianis cum Nic. Hieron. Gundlingii, jc

11쪽

testamentariae, nauticae, numma

riae, statuerit, gnauiter exponat, imterque varias illustrationes plerumque limatum viri iudicium si iocalculo approbet. Id optandum, ut, qui scripsit leges Constantinianas illo usus fuistet clariori. Fecit enim genus dicendi obsicurum, ut

illae saepius in contrariam sentententiam torquerentur; restatque

, hodienum copia dubiorum satyr uium, quae praestantissimos Ctos inter se collidunt, de quibus

ipse est adeunduS BALDUINUS; qui demum IVST IN I AN v M simili industria elucubrauit, Re ΤΗΕΟΜD O S I V M se pari daturum methodo promissit, qui tamen lucem non adspexit: utut in scriniis forte cubat illorum, qui scriptis praeclaris veluti Dracones incubant, sibique placent, quod habeant ΜS. quaeipsiimet vix intelligunt, ceteri non

habeant. Sed

12쪽

caret. In quod sicuti perinde atque u in illis

esti; Balduini, in quo Christianis examinat Constantinus in soci disciplinam christian

isseti Monet ICtus a

ne elaborata n itariique erat, ut plurium uiperueniret libellus, qui g

A Ei ut simul praelo subjiceret,

13쪽

scriptum rarissimum, praecum tenerem, paucos

relustrasse, quae hac de re disseruit Ctorum elegantissimus. Saltem agnovit FRANcisci merita nelius synkershoeckius Virplissimus in dissertatione de euo

llionis peregrinae, arbitratuS, eum

stianorum sub Principibus Romanis cognoscendas faciat, uno hoc altero aliud decretum condente, eoque benignius modo, modo ini

quius habitos Christianos. Displi.

. cebat enim ii8 inter peregrinas re f. ligiones christiana potissimum ii qua Vnus colebatur Deus, ac reli δquorum Deorum innumera hora nihili fiebat: neque illi Imporatoribus factificabant, neque eo rum imaginibus honorem aesere

minus

et in

14쪽

- 'pRA E FATIO.

- - - - - α - -

: ut omittam,

artificibus subtracta lim, Unde vivebant, sie: quod praeclareamus Belga, -- expressum adscri-

temerer Christianorum apud Principes Romanos usque Constantinum ,

argumenti excuterem,

Historia GHe conscribenda ; ρυμα- hoe magis fugere, praestiterit uis, quem

Romanorum aue

omnia ea Edictar 'annotauit, re Pliniicionsultationem , o RGriptum.

15쪽

. . .

SIVS, potuisset abstinere a scriptione libri eiusAem plane argumen- . ti, hoc Titulo: Commentarius in

' Epistolam Plinii de Christianis &

Edicta Caesiarum RomanorUm adversus Christianos ; nihil enim, quod quidem alicujus opera pretium es, ibi reperies, quod non occupauerit

Ex quo conjici potest, num

operae pretium fuerit, ut junger tur haec tractatio coNSΤANTINO BALDv INIANO Istud auedo, in corpore juris nostro nullum contra christianos edi ctum, immo nihil quod illis aduersum existim ri certo possit, inueniri. In qua semientia etsi BALDv IN us non fuit,

sed Vlpianum cumprimiS aeeusiat, quod christianos l. r. f. s. f. de ex

16쪽

pellauit; sunt tamen Viri docti, qui plane alterius commatis homi

nes eo nomine comprehendi existimant. Minimum Schurgflei- schius in dissert. LXXI. philolog. ρ. IF tales indicari autumat, qui medendi eo se ritus supersitioni formulas adhibent. Quod utcunque sit, fateri certe cogimur, Balduinum Verisimilibus rationibus contrariUm defendisse, quanquam abludat a janua. Plura non habeo in praesenti, quae adferam, cum negotiorum moles insigniS me premat numque tolli de tabula

Vale lectori S mihi

17쪽

COMITI PALATINO RHENI , DUCI

IS tarn annis magna studiorum contentione quaeritur, illustriis. Princeps, de optimis constituendae Reip. Christianae le- Earum ex antiquitatis me noria repetendum aliquod exemplum esse, nemo, qui sanus sit, negat: fatentur onines boni. Sed quale vel sit illud, vel esse debeat, multi dubitant: praesertim cum Legibus opus sit, quae cum religionis causa coniugi fiam rem ciuilem constituere recte possint. De iis tamen quisque, quem quidem ciliqua Reip. cura tangit, sententiam dicit suam. Sed

Cum omnes ordines certatim idi agant, tum

vero Iurisconsilii in primis r ogari solent: dc rogati, quid sentiant, dicere Considerate de bent. Tantum mihi non s uino, non tri-

18쪽

EPISTOLA NUNCUPATORIA. suo tantum, ut in eorum ordine amplissimo sedere me existimem: qui nec in imo qui

dem subsellio fortasse haerere possim, si de

tali tantaque re quaeratur. Sed cum in Comitiis huiusco Imperii hoc tempore de illa deliberent viri Principes, semper mihi visus est Constantinus occurrere, auctor profecto magnus, dc in hoc genere primus: quem, qui Remp. Christianam fatuam esse volunt, tu primis audiant, & in dissensione arbitrum accipere non re sent. Neutri enitriparti suspectus vel est, vel esse nunc potest, debet potius & potest utrique esse pergratus: y est denique omnium iampridem ordidum, Omni tamque temporum conseiisu receptus iudeκ talium controuersiarum, de in talibus deliberationibus delectus tanquam princeps Senatus. Sed quaenam eius sententia fit, vel olim fuerit, sortasse ambigitur: quod & historiae, quae de eo multae circumferuntur, sint etiam multis fabulis contamidatae & eius leges partim suppressae, partim disiectae, discerptaeque sint. Agnosco equidem utramque hanc illi de nobis factam iniuriam esse. Sed depelli tamen utramque posse credo. Historiam, depulsis fabulis,

veram, quam requirimuS, eontexent, de tanquam detersis maculis puram castamque da -

19쪽

bunt, quos aliquando sore speramus veteris memoriae uniue se vindices: Leges interea, quarum lacera membra iactari conquerimur, & colligent dispersas, & reuocabunt fugientes, & delitescentes eruent, inque lucem proserent,quicunque persectae Christi naeque iurisprudentiae studiosi sunt: simi autem, ut opinor, nunc permulti, & erunt aliquando fortasse plures. Vt autem quod possunt, efficiant, & ouod debent, praestent magis atque magis, tam magna iustaque nunc causa est, ut cessatioui relictus nullus esse locus videatur. Certatim potius &Principes huc reuocare suos consiliarios, &consiliarii suos Principes eodem impellere debeant. Olim consularis trabea, palmataque toga, quae siummis magistratibus dabatur honoris cauta, Constantini effigiem intextam habere solebat. Sic enim maiores nostri graviter iudicabant, hanc illorum oculis obseruari semper debere; & tale pro- Pterea munus potius, quam aut fasces, aut sellam curulem, Ausonio suo, consuli designato, Gratianus Imp. misit, & misisse se gloriatur. Vtinam vero vivam illam Constantini, non corporis, sed animi, & eius quae illius animo insculpta suisse videtur, re-

20쪽

lipionis atque prudentiae imaginem totam, aliquis oratione exprimere possit: quam do Christianis Principibus offerrent, qui eOrum de Republica consiliis intersunt, & ipsi tibi spectandam saepe proponerent. Eusebius, Epiphanius, Theodoritus, & simia

les historiae Ecclesiasticae scriptores, ut alios laetam, magnos nobis, multoSque de Constantino commentarios reliquerunt. Sed descriptio etiamnum alia quaedam deliaetatur, quae coniunctam cum Ecclesiasticis rerum ciuilium rectam constitutionem in Constantini legibus ostendat; tantum abest, ut eorum nostro desiderio satisfacere

declamatio possit, qui Constantinum ita no- bis depinxere, ut ad fallendum magis laruam aliquam obiicere, quam ad imitandum pro-y0nere exemplum verum voluisse videantur. Ego itaque, cum sanioris Iurispruindentiae, quae ad defensionem veritatis, & salutem Reipub. consilia resert sua, studiosius essem, ut esse me profiteor: feci non inuitus, ut Constantinuogibus operam aliquam darem, & breuem dς iis commentariumCOlbligerem: neque in eo male positum laborem studiumque nostrum esse putarem 3 etsi eum non ignorarem nullum habere possu