Commentarii de rebus in scientia naturali et medicina gestis

651쪽

circumpositus,' ex cineribus calidis, inter duo linteamina positis, confed us; theriacae ad cordisfarobem, eundemque ad locum cataplasmatis ex porri S cum aeeto lithar xii et aqua confecti appositio

commendantur.

Tum sequit'r historia in ersorum in republiea P. 17.

Venetorum et in Austria, et inter eos operarii cuiusdam selicem in vitam reuocationem legimus. Multum vero et in posterum exspectat Noster a nouis institutis, quae hic curantur. Transeamus cum Nostro ad experimenta in P 3 usum mersorum ab κ o facta. Adhibuit ideo animalibus mersis omnia quaeque auxilia sibi nota Cl.

Auctor, et iis ipsis frustra adhibitis, singula mortua

lustrauit, cum id, quod asseruit non multum ante ' , et eo rediit, ut nec Ventriculus, nez pulmo aquam haurires, Nostro non amplius Omni eXCeptione atque dubitatione maius Videretur. Inter auxilia noua vel antea a Nostro non commemorata, quibus hic usus est, primum appellemus succussus electricos non aliter essCaeeS, qUam re liqua irritantia; et sulphuris fumum a Nostro antea non admissum: dein experimentorum successus videamus. Quindecim caneS, aqua eaque in

terdum nigra mersi, siue suspensi et strangulati

omnem adhibitam operam eludentes, cultro anatomico a Nostro sunt subiecti. Omnium pulmoneS, du0bus exceptis, plus minusue prodebant signa aquae inspiratae quidem; nullius tamen deglutitae, nec in singulorum capite, praeter du0, vlla apoplexiae signa. Tres quidem Noster nuper ) et hic unum p- S solummodo conseruauit: reliqua raperimenta Cum Ss S animalibus

652쪽

animalibus quoque male successerunt; nihilominus

tamen exspectat in posterum eosdem felices huius rei eventus, de quibuS ceterae nationes, ut Batava, praegipue laetantur. Nam illa canum experimenta, frustra a se instituta, non adeo curat Cl. Audior partim ob diuersam illorum et hominum naturam, partim ob differentem modum hominum casu infortunato, et canum de industria

mersorum; uti vel Cli. Z AC C HI AS, MOR G AGNXet HA ERVS affirmarunt, atque moram in aqua breuiorem mersorum et auxiliorum celeriorem et

Promptiorem usum solummodo urget. Tandem canum historiam, quibuscum Noster fecit pericula, adeo desperatam esse negat, ut primo intuitu videtur, quoniam nonnulli ob errores commissos non sunt vitae restituti. Nam seruata horum ex- Perimentorum proportione ex centum Canibus sex xeuiuiscerent: et optat decimum septimum quemque hominum infelicium tantum seruari. p. 6 a. Agitur de Vera mersorum morte eiusque caussa, et Variae a medicis traditae caussae, ut aqua degi tita, tumor enormis ventriculi, apoplexiam geri xans, infirmantur. Plura experimenta mortem p xipneumonicam potius, quam apoplecticam merso-xum innuere videntur. Atque hic multum dicitudcontra inspirationem aeris in eorum pulmoneS et Contra laryngotomiam, quam, licet eius felix euentus Vbique propemodum praedicetur, non omni exceptione maiorem Noster dicit; sed ulterioribus experimentis tentandam confirmat et interea

eam reiicit. Inseruit et hic praeterea Cl. Auctor anonymi hac de re sententiam, quam in diarioe quodam reperit. Suspicatur Noster, eum esso Cl. Lo VISIVM, qui pari modo non stat a partobronch - Journat Eneyel0pedique Tom. IV.

653쪽

bronchotomiae, seu potius, ut Noster vult, tra

Vtrum suspensis eadem auxilia, an mersis alia P 7s. sint ferenda I hic quaeritur: idque non diu post a Nostro affirmatur. Agitur hic potissimum de caussa mortis suspensorum, quam alii apoplecticam, ' alii peripneumonicam habent, et prae

STO L TE aliisque veteribus et recentioribus scriptoribus variarum rerum, suspensoS et eorumque resuscitationem attinentium, additis auxiliis, ratio redditur. Non multum ante et ii refutantur, qui vertebrarum colli seu fracturam, seu luxationem Vrgent. Noua hic communicantur experimenta a No- P 9 s ro, proximam mortis caussam mersorum, suffocatorum strangulatorumque etC. COnCernentia, evantea Commemoratas dubitationes partim infringentia, partim tollentia. Septem experimenta cum suspensis et submersis ostendunt, mortem virorumque osse peripneumonicam, nec ulla apoplexiae signa adsuisse. Caussa mortis igitur proxima Nostro in impedito sanguinis circulo per pulmones videtur. Vtrisque eadem auxilia. Tandem et inuentus est ventriculus plurima turgenS aqua, quae in intestina transiit. Saepius imo plerumque pulmonibus inerat spuma, quin tini ha aqua, in qua submersi erant canes. Inter signa mortiS, absoluta omnibus numeris,' non ponit Noster opacam Corneam, et exemplo confirmat.

Consuetudo vulgi, mersos pedibus tollendi, non P. 1 7, a Nostro vituperatur, cum, etiamsi aqua nunquam deglutita esset, ad reuocandam respirationem plu-xima sacere videatur. Respon

654쪽

76. Respondet Noster hic ad graues duas obiecti ο-ΠeS. Prima eOS attinet, qui horas, dies, septi-Πsanasque latuerunt sub undis, et in vitam reuocati sunt. Altera congernit vitam vel modicis, vel diu intermisiis et tandem adhibitis remediis reparatam. Aliae atque aliae res hic a Nostro proponuntur, quae autem a nobis sunt praetereundae.

Appendix continet duos viros, qui fumo denso prunarum pene sui cati vitae sunt restituti.

NOuveaux recueti des pieces relatives au trai-tement des vapeurs; Ou supplement au trai te des affections vaporeus es des deuX sexes cer. Par M. PO Μ ΜΕ , Docteur en Medecine dei universite de Monipe illier, medecin con-

i. f.

Supplementum tractationis vaporosarum, qUas dicunt, affectionum sexus utriusque, Auctore

Cl. POMΜ Νuperrimo Noster confra theoriam medico. rum fere omnium in affectionibus hypochon-driaco hystericis insurgens, nec cum eorum Caussa Proxima Consentiens, nouam etiam, ex sua theoria, proposuerat methodum medendi: quae Cum plu-xibus displiceret, multis, quos vel veri amor, Vel pietas in praeceptorem instigauerant, Contra eam scribendi copiam dedit, ita, ut, quod Noster in Praefati0ne monet, maxima exinde bibliopolis redundarent

655쪽

dundarent commoda. Iam vero hypothestia suam ex praxi declaratam, multisque et fidis tentaminibus confirmatam, denuo et ab omnibus, quod Ipsi videtur, obiectionibus purgatam publice tradit, ei firmissime inhaeret, et, scriptis aduersariis fere omnibus praemistis, iisque, quod credit, dilutis refutatisque, omnibus vi Optimam commendat. NO- strum hic non est, litem eorum componere, Vel di Scernere, cuinam Veritas constet, cum omnia

fere ad plus et minus spectare videantur: Et cum iam antea fusius Nostrum examinauerimus, scriptaque aduersaria passim tradiderimus, quaedam

hinc inde delibaturi sumus, deque iis, quae noua Nos er hic adiecit, postea dicturi. Scenam Cl. CAM Vs aperit, Nostro balnea p. frigida, ubiuis commendata obiecturus, contra quem Auctor Cl. monet, balneis frigidis se non emolliente, sed roborante scopo uti, etsi etiam postea

hunc scopum non semper Obseruare videatur. Cl. ROUX et amicuria, et aduersarium sibi inue p. 3 2.nire queritur. Quemadmodum enim apologiam

haud dubiam a Cl. R o U A pro Nostro scriptam, et distrio medicinae de anno i 7 6 '' insertam legisso

laetatur: sic grauissimam eiusdem auctoris censuram de quarta Auctoris nostri editione, in eodem diario anni 1769 legendam dolet, ut ergo ex eo quaerat, an Cl. R o V X anni I 76 sit idem ille de anno i 7698 eum que iudicem, iam ex huius, mox

illius partibus stantem, dicat. Cl. PRESSAv1Ν '' , Nostro infantes, sexum p. 76. sequiorem, hominesque debiles, quibus genuS ne vo sum

656쪽

vosum mobilius multo et sensibilius sit, eamque ob caussam morbis neruosis saepius et facilius subiectos adultis robustisque obiecturo, ita Noster Oe- Currit, ut, quat*DUS morbos neruosos spectent, eam concedat, non ita vero, si affectiones vaporosare considerentur. Hinc has obiectiones ita soluit, ut caussam fibrae nerueae sensilis mobilisve infantum, caussae fibrae nerueae non minus sensilis adultorum, affectionibus vaporosis laborantium, non multo absimilem demonstret: illam nudam, nulloque alio Corpore obtectam; hanc vero munimentis suis muco, glutine et succo neruρ9 utpote successu temporis adueniendis, orbatam dicit. Ita et balnea frigida, fibrae eiusmodi non bene accommodata, nota fibrae tensae, sed alius vitii caussae, h. e. sanguinis reliquorumque humorum massae male mixtae, et parietum inde vasorum, et aereae, quam diei si tensoni applieanda esse asserit. Ad duas obiectiones, quas ex Cel. TIS Soae Delicitas ad se refert, ita respondet, ut methodum suam humectantem omnibus quidem ast ei fionibus Vaporosis, non vero Omnibus morbis neruosis applicet; nec plures caussas morbi vaporosi, sed unam tantum, fibram siccam et exsuccam admodumque tensam agnoscat. Quae sequuntur scripta, pro Nostro et in eum directa, nos non ita spectantia Omittimus. Fibra neruea adultorum ita interdum exsiccatur et rigida fit, ut plane vel ad partem nuda ab inuolueris suis mucosis, plus minusue irritabilissensibilisve reddatur ultraque tonum suum euehatur, ut ita, Volumine et extensione sua naturali deperditis, duri ad instar pergameni contrahatur et induretur: Hunc fibrae statum racornissement Vo

cat,

D v. Maladies des gens da monde artic. X. P. I 66.

657쪽

eas, Vnamque et proximam causiam assessionum vaporosarum dicit. Hinc morbum admodum complicatum refert, ubi malum hystericum exquisitum, optime ex sua .methodo sustulit, etsi reliqui superstites aliis deinde medicinis curaxi deberent. Femina enim SI ann0rum, ex matre hystorica et patre arthritico nata, ex multis iam annis vehememtissimis mali hysterici symptomatis affecta, nulli S-que auxiliis antispasmodicis ab hoc 'malo liberata Nostrum consuluit. Viscera omnia sicca, latus dextrum durum, tensum et dolorificum inueniebat. Minor lobus hepatis scirrhosus et in mesenterio aeque, ac in latere sinistro vestigia calculosa adesso Nostro videbantur: uterus et ouaria aegra, missio Vrinae cum dolore, nec somnus ullus. Paroxysmo hysterico per clysma ex aqua frigida sublato, dolores calculosi ita inualuere, ut, febre ingente, exir mitatibusque inferioribus per tempus paralytici de eius vita desperaretur. Magna copia materiae sabulosae calculosaeque per vias urinarias CXCreta, symptomata reliqua, aptis remediis adhibitis, cessarunt, pede dextro paralytico, et ad tres pollices decurtato relicto, visuque deperdito. Quorum P, 18 omnium malorum ex signis anam nesticis et diagno- si eis dispositionem haereditariam ad spasmos inveniebat , unde ad causiam proximam assessionum Vaporosarum concludebat, ex qua obstructio aluina et reliqua symptomata sequerentur. Corpus ergo diluendum esse et humectandum, fibrae ita peccanti iustum tonum restituendum, rigiditatem, sp

sinum erethiSinumque tollendum, coangustationem vasorum Coergendam, verbo hoc racornissement immutandum et corrigendum Nostro videbatur: quae et omnia methodo sua, antea a nobis exposita ioptime praestitit. Post duos enim menses visus

658쪽

visus subito, praegresso doloxe, restitutus est: post quinque porro menses par lysis pedis paullo curata, post annum tandem plenaria huius mali hysterici curatio subsecuta est, aperientibusque obstrustione viscerum interea sublata, magnaque quantitate cliculorUm biliarium, flammam concipientium , per aluum quotidie exereta iusta et optima per duos annos fruita est sanitate. Sed proh dolori materia arthritica, bis in duobus alternis paroxysmis versus pectu S conuersa, et apti S remediis felicissime exinde derivata, iam tertia Vige, et quidem tempore maxime critico, ubi catamenta fluerent, animique pathematibus aegra valde agitaretur, versus pulmones delata, abscessum ibi fomP. I9O. mauit, Vt febre lenta breui eximeretur. Ex se.

Stione cadaueris, quam Cil. ToUSS. GUIN DANT

et cHAMP1 ΟΝ testati sunt, apparuit, pulmoneS, vicere destructos, reliqua vero vis Cera, praeter he-

par, vesiculam selleam et ductum choledochum cum duodeno parum mutata, sana fuisse. P. 199. Vidit porro Noster, aegros, in quibus verum racornissement adesset, in balneis natasse, cuius quidem phaenomeni explicationem sibi reddendam

esse putat. Hanc antea natationem maiori interno calori, aerem fixum in liquoribus admodum rarefacienti, corporaque inde leuiora reddenti, attribuit, ut etiam regulas hydrostaticas accusaret; iam vero meliora edoctus, cum aer admodum leuis sit, corpus humanum non ita multum eiUS contineat, vel, si etiam aer internus per Calorem CO poris valde exaltatus sit; parum tamen ad grauitatem maiorem minoremue corporis conserat, non

in eo solam caussam natationis sibi inuenire visus est; sed potius ad solam et summam corpori S CX- siccationem hic respiciendum esse putat, eo magis, quo

659쪽

quo clarius appareat, corpus post diluentium humectantiumque applicationem sensim in balneis subsidere. Homo enim sanus aqua multo grauior est P. δο et subsidit; si vero quacunque caussa humorum quid perdiderit, grauitas corporis imminuetur, quae sensim, euaporatione et exsiccatione auctioribus, grauitati aquae ita respondebit, ut corpus antea fundum petens, iam in superficie natet: Nulla enim corporis humani pars sine grauitate eius imminuta

exsiccatur.

asini partiales varia, ex Vari et te partium, pro p. 2I9, dunt phaenomena: quotiescunque enim rigiditas in systemate neruoso adest, cursus humorum in cim Cumuolutionibus vasorum aliquo modo intercipitur, unde ibi ex gradu coangustationis maior minorue irritatio orietur, quae spasmum neruosum Producunt. Leuior eiusmodi spasmus facile ex loco in locum transfertur, quod hac fenus minus recte meta sola uti orum nominarunt medici, Cum eiuS- modi decubitum non tensioni fibrae nerueae tribuerent, sed ex solis humoribus derivarent. Hinc ex iniusta bac diagno si falsa indicatio et mala medendi methodus sequuntur, ita, ut spasmus his,

ex applicatione topicorum, vel irritantium internorum , facile in erethisinum vel etiam in verum ra- corniflement partis laesae abeat, ex quo deinde, iniusta methodo continuata, multa redundant mala.

Quae historia quadam illustri declarat, ubi, spasmo

in renibus, ex dispositione calculosa, praesente, ex peruersa adhibita methodo medendi, praeter alia funesta symptomata, plena incuruatio spinae dorsi proueniret. Multis aliis medicis frustra in consilium vocatis, Ill. etiam v AN S IETEN Consule-b tur, qui phaenomena haec ex rhachitide deci raret, contra quam specificum remedium sy rupuSTom. XIX. P. IV. Tt mercuria-

660쪽

m ercurialis B E L E T 1 suadebatur. Huic vero Noster sententiae non subscribens, remediumque hoc

maxime nocivum reiicienS, aegrum curae eiuS traditum, ex theoria sua et methodo optime curauit. P. 233. Spasmum hunc fixum interdum, nullisque remediis internis et externis cedentem, vehementissimosque dolores creantem per auxilia chirurgica,

inprimis nerui discissionem tollendum esse suadent quidam; nec huic methodo Noster suffragaturus, Operationes Omnes chirurgicas, si spasmus ex caussa descripta prouenit, plane reiicit. Virgo enim IS annorum, per plures iam menses dolore in renodextro insigni affecta, nullis topicis lenientibus iuvari poterat: venaesectionibus, Vesicatorio rei terato, setaceo vel etiam internis antihystericis frustra adhibitis, malum indies increuit: Iam denique nephrotomia, a chirurgo proposita, et a duobus medicis probata, a Nostro vero, huc aduocato, prorsus reiecta est: cui, in caussa morbi cum me dicis non conuenienti, methodumque hactenus adhibitam improbanti, aegra tradita, post tres hebdo- P. z37 madas integre curata est. Usus est hac in cura balneis, ubi aqua solo calore corporis haud dubis incaluit, ut plus Una vice frigida deberet affundi. In alia aegra, spasino dolorifico in neruo optico a DDCta , quo etiam visus aboleretur, balnea tepida adhibuit: hinc usum eorum paullo distinctius determinat. Vbi enim resolutio humorum tanta est, quae etiam tensionem fibrae valde superet, solo balneo frigido opus est; tepida vero, h. e. ad gradum 26. thermona. Reaum. in alio statu semper sunt adhibenda.

p 1 i E*positis hactenus effectis τοῦ racornissement in

partibus extremis, iam ad eius binplomata, in visceribus conspicua, progreditur. Adhaesiones meningum,