Gasparis Contareni ... De elementis & eorum mixtionibus libri quinque. Diligentiss. denuo recogniti & emendati. Scipionis Capitij de principiis rerum poema. Cum indice rerum copiosissimo

발행: 1564년

분량: 268페이지

출처: archive.org

분류: 화학

241쪽

corpora sustolli leuitare,aut pondere tibi,

cum tamen Me ni nequeant continet e caelo,

Stasimaretantum motu contingat in orbem.

proptereaque ipsium pronia constar aliaque Arellus fore natura Afraeque longe

Corporibus, arie qua obitu mutantur'ortu. Praeterea nunquam coelum corrumpier ipsum

Poss,ereatumve haudquaquam genitum fuisse, Q Ud rebis reliqua ex aduersis omnia constet corpora produci,atque eadem in contraria selui: Caelestis verὸ naturam hanc corporis esse, Non ullum t corpus queat aduersarier Ei E quo elprimos ipsum deduxerit ortus, Veliuod in extremumpo It tandem ire Aolutum, Q d natura intersest contraria quaesis Motibis aduersis omnino corpora aguntur, Altera dum tendunt in praeceps.altera surgunt. Caelesti autem eui proprium est it agatur in orbem

Motuist minime motus contrarius alter,

In rectis eluti continui motibus, i sit In praeceps motus suronti aduersius, re illi Is qui usum antur pugnet contraque feratur, Quod detur es nequaquam ipsa in xertigine,quaesit

Talis ne motus sit ei contrarius Ῥllis. Sic itaque ex motu quo moles illa rotatarcorporibus caelum censent disserre,proculque Distare a reliquis mundi quae ad Aumma feruntur Natura motu recto,aut labuntur ad ima, Et qua mutariposita, π corrupta renasii,

242쪽

Inque aliud transire liquet semperque nouari, Proptereaque esse haudquaquam mutabile caelum; Cui natura insit non nquam obnoxia sint. Qualia sint ergo haec ideamus cunctatriussite ne specie est illud constanti ae mole videndum, Queis caelistatuere orbes constare profundi,

Anne ideo haec liqueat non immutarier unquam. Hu vesi in rebus quis non miretur, 'alto

Non putet ac longo oppresses statuisse sopore

Talia deprima nocentis origine mundi Solertes tot patrum animos,errasieque 'vena A ratione procul,quaeuis dum aeter putarunt f

statio ac forma longo constantibus aeuo Corpora,nec proprium haee unquam 'variare tenorem: si certa putent,plura hoc terrestria pacto Corpora constarent non lusiubdita labi, Q, Anium specie ac mensiura prorsus eadem Inconsiumpta manent, haec sed tamen omnia certum est Vi quavis correpta siua decedere forma. Aut validis tandem corrumpi viribus aeui. Nam duri quanquam silices franguntur, π aurum Succumbat ferro rutilans atque igne liquesica Saepe tamen manet his eadem natura uoque Persistunt longum statu formaqVe per aeuum. it rapies conchae durant quandoqueo noculque

Undarunt rabie integrae seruantur,er illas Non etiam crescens circum vis saxea mutat. Saepe etiam molli durata coralia caelo Et nitidas conssat longo post temporeummas Non immutari,σ Ianaus quem mitigat hirci Non

243쪽

DE PRINCIPIIS RERUM 123

Non Ammyua modo potis est excedere secti,

Sed ferro haud γnsuum cedit nec incitur aere Indomitus, tutaque adamas,ac permanet ident. Sie'naturae ars imitatrix plurima monstrat, aleant long siectorum incere metas. , Saepe etiam tenui ex argilla cernim Ῥrnas Annorum contra illaesas persi te cursius, linxium maiorumspiranti e marmore vultus Et fabre incisios lapιdes grande que columnas, Pluraque degenaere hoc quandoque excedere longam Annorum feriem,nec tempore labier Eo Haec tamen extingui vi quaevis terrestria certum est, Et Ῥenientesvo Diui tantum omnia sine. . . IErgo quod forma er spatio c4lestia certo Corpora constiterint longum haud mutat peram VH Non ideo G citur certo ne tempore μlui rMutariMe queant,haud Ῥnquam subalta Libo QNndoquidem saepe anno is quamplurima sectis

corpora permaneant eadem,cuin hcc laedier EAE: Vi non continga nunquamve adfecta nouari. Q us ero immenso torquentur sidera mu'do, i b. T Parfuit,tpuro constarent corpore,&Num

Mansium,ere tali quae essent motuque locoque esb Disposita, Ucerent ne sesubit atque icillim Conflictarentur,sed longos ferius annos PDurarent ea em,quo persedi, lima mundi i . ipsa diu mole istatη duraret eodem. Qirare quod certo haud mutatur tempore quodam, Nequaquam certum est id non mutarier unquam, Nam complura quibusprosum est mutabile corpus, ;

244쪽

Nil mutata diu mansura in sicuti durant. Ergo quod spatio obstruarint sidera certo

Incorrupta diu,t formapersi lare eadem, iNon ideo efficituritiesit mutabilis Ῥnquam, Eln quam caeli natura obnoxiasini. Qi uuperest nunc de motus ratione rudenda est. An ne sit immensium minime mutabili caelum. In a mutari quaeuis ut corpora constat. Idque animaduerti in primis notaque necesse est,

Non eadem eaeu corpus ratione rotare Caelera qua motu rectosiurgunt cadunt; e.

Quandoquidem rectum non vllis cernimus es ςorporibus motum,quae etiam per se altero aguntur Nequaquam recto, i motus in corpore eodem Natura prorsus arios contingat inesse: Propterea haud feri ne cum vertigine rectu - Ese etiam nequeat caelesti in corpore motus, Vt quodvis recta aulsusum leuitate feratur, Aut ruat in praeceps depressum pondere corpus, Et pleri lue etiam motus,quod diximus,alter Ex j corpsrea forma culinibet insit, 'cum rectis minime ex forma sit corporis ac Ῥι sed leuiore idem auigraui re ex pondere constet, - QMdpubiecta in materia consistere certum est. Qiffare ex Ῥi propria caelum formaque rotatur,

- ςorpora cum recto contingui caetera motu. x materia er ducenti pondere ferri. Et caelumpraeter nonnullis motus in orbem Aut alius quam rectus inest,naturasiua i- '

Q&m facit,σ proprio Fubtilio in corpore forma,

Atque

245쪽

DE PRINCIPIIS RERUM I24

A tque ideo propter motum haud differreputatam est

Natura caelum a reliquis quae tempore tandem Mutari lique Ex mortali lege teneri. QMd ero praeter motum qui ex pondere constat Atque ex materia altero irem non Ῥlla ferantur Ac proprio magis,m formali corpora motu, Natura propria i ex multis nosse licebit,

Omnia quae dulci musiso intincta liquore Pandere siuaviloquo complectens carmine pergam. Nonne Ῥides signans ad solem ut ferreus horas Cum magnete siditus libratus Ῥertat ad acrem Se boream,propria Ῥi illum certaque ferente Naturasseminasique inter transiuersius Eoi Dcciduique horia gno consistat eodem' Iste idem in rabido est deprensis aequore nautis Dux iter ad tutum,certu que errantibus index, Tempestas cum caeca diem,solemque fugauit, Aut rubiper noctem fulgentia sigera nubes Et fias tenebris abdunt pallentibus arctos, Ipse iae regit ignaros, Uumiue per nias Dirigit incertas,propriae aum semper eodem

vi naturae actus certa in regione locatur.

Idque etiam in rapidi mira est cognoscere motu Fulminuun pupera quoties rePone rigatur Spiritus in furens,caeli qui caerula templa

ampete percurrens magno όrque aethera circum Versabundus agens vacuis late intonat oris, Horrendumque si emens obtutuque o or ipso, Aera per liquidum volitans bacchatur, auras Diuidit obstantes,atque obuia nubila tranat,

246쪽

SCIPIO N. CAPI C. LIB. II.

saepe etiam ingenti petit idem murmure terras, Pertinusque licet sit corpore,densa fragore Robora terribili,annosasque a stirpe revellit Et *alido quercus perstingens disiipat ictu, . Excellasque aues, γ' siummά cacumina tactu

DGycit, hucque ruens atque istac turbine usto Fertur,er horriseno conuoluit cuncta tumultu, riΤalis inest illo natura in corpore motus. ., onne sua i epam, propria ertigine ferri . . . . Aspicimus, entos,quotiessest impete miro Conglomerant, tei rasque rotanti turbine verrunt

Idque etiam feri caelo plerunquestrens V entorum obstri tu reliquis perque antra nubis: .

Vi liqueat talesnosia ratione suapte, Sed tantum natura illis contingere motus.

Porro γ' legitimis sua vis est insita, entis . IQibum volitant rapidi, laxi que feruntur habenis Hac istac,magnoque inter si praelia miscent

Concursu, ' Ῥabdo complent calum mne tumultu, Aequora quo vertunt motu atque e lumbus imuEductam undarum tollunt ad sidera molem. Hinc nemora elapsi in terras ac robora dura Prosternunt,campyque minaci murmure complent, inlaque ruunt bris pernicibus omnia turbant,

Atque istis propriae naturae is motus inest νεοῦ Nam propria est illis regio,in partesque feruntur.. Q sesque μαε ηοiusique illas has tendit moras rasticus,hinc auste boreas hinc perfurit acer, I Atque a* terras eodem sillumque profundum

Tempore. tum ali spati a que nubila perflant,

. Naturae

247쪽

DE PRINCIPIIS RERUM IasNaturae ut pateat propriae a i quemque moueri Praetereastellae, noctu quas sepe per Ἐmbrum Tranquil aspicimus celeres e currere caelo, Longius in Drum tendunt curuὁque ferantur Flammarum ductu,donec oluantur eundo. dsialiquandiu eodem perdurare ιenore Currendo possint,caelum circum ire agantum Stellarum ritu tales contingeret ignes, sed licet in tenues holuunt Ise ooW au SQ am volitare diu tamen,π durare meando

Possunt,pars issu recti lima ducitur orbis, Quare hos Oi propria liquet impellente moueri. Demum quae caelo fulgentia crinibus ardent 'sidera flammiuomu,errantum more agantur Ac propriae immensium circunducuntur ρ6mpum. Naturae Ii,atque aethereisspatiantur in oris, J verum diuerseo quo errantia lumina motu,

Praestertim quodsignifero procul Orbe feruntur,

Inque illam dedimant partem qua ardua mundi Vertitur aethereisiublimi cursIne moles. ferunt rutili errantum femore cometae Sed proprio ac vario quam illorum singula motu. Q propter multis quoniam ratione probatum est Corporibus natura alium contingere motum Cum recto qui ex materiaque ac pondere constat, ' . Atque ille alter nonnuliu est motus in orbem: Nequatuam efficitur, caelestivi corpori inesse .

Is tantum post qui fit enixine motus, Sed liquido contiat motum nune Ῥertiginis esse vi propria,eque siua caelessi in corporeforma,

248쪽

s C I P I O N. C A P I C. tra 11 Caetera ut ex motu praeter rectum altero aguntur, Nec pote perpetuo rectum contingere cido Motum ex materia atq; ex pondere, t omnisus illum

Corporibus certum est reliquis genitalibus esse. Q propter rebus nil motum propter ab imis Natura caeli corpus differre putandum est, Atque ideo esse creatum caelum itιdemque caducum, Atque isti este ortum reliquis qui est omnibus Ῥnus, . principiumque illud quod diximus esse elementum. Iam vero tuasum est,positum in ratione quod ina Est motus,cuncta ex aduersis corpora rebus In lucem Igni,atque eadem in contraria solui: stud item, quiuis quod sic verisne motus Fiat, i huic aliuν non sit contrarius PM Nam late ostensum est ndas atque aera primis Corpora nequaquam aduersi exasci bus esse, Fraeda quodprosus natura atque humida irist, est. tamen e tenui manifestum est aere 6uebam Produci, atque in eundem illam transire solutam,

Ae etiam inurum motu contraria cuique

Vertigo est alia occurrens,contingit in ipsis Idotibus virectis euique aduersetur t alter, Qui sie illi opponit signoque occurrit eodem. Sunt etenim aduersi quos sic occurrere motuae Euenit inter se,quod purnent mutuo,σ alter se occursu alterius sistat,nec liber terque Fiat, π na sio nequeant persistere passo. Ergo non era potuit ratione probari, Materiae non esse eadem primordia caelo, Corporibus resiquis ut contigit omnibus esse.

249쪽

DE FRINCIPIIS RERAM Iis

clausa igitur restranda ia est,inque arctu titentis Naturaepenitus Abeundum ciaustra,noui que Pandenda ipsius caeli est nyitura repertu, Idque ery dulciloquis exponens versibus edam.

Qui ciet corpus nulti immutarier aevo, Λ Eternumque'eodem perdurare tenore

Crediderunti. huius si alia immens que cαuem In plures dissere orbes, qui ordine sese

Contigui ambirent,circum per mutua ducti: Nam 'vaga siper se,proprios nec tractaper orbes sidera ferremur, ehemens contingeret ipsis Singula inaequati arians mutatiogressu, Semper nunc motu intensio nunc Ῥύia remisse. Cursus enim nunquam est ipsis aequabilis astris. . I, Sed semper celeri incedunt tardo meam: . IAt vero caeli moles si immensa profundi, Complures istos non essetfcissaper orbes, Sidera quae proprio ducuntur singula motu, Per caelum incessust agerent conuersa uvis, RAtque ipsium quavis est penetrabile mundi Corpus huic tenor haud niuam resisteret idem.

QEapropter ne quis forte tranabile caelum Crederet,hacque iter astris incedentibur esse Proptereaque solubile corpus,peruium inane Materiaciue inum penitus constare caduca:

consstu reμ- affixa vaga orbibus astra, Myse perpetuis ducentes motibus silem lFixa βι eherentper magnum lumina mundu',

Vt sic scier nunquam caeleste daretur corpus eopsepacto γρ*entibus obis,

250쪽

Ergo Ῥt inaequalis motus,quo odera duci Cernimus,ipsorum auferretur ab orbibus, illos Finxerunt tales, i motu semper eodem sese agerent cum ipsi ut certum est palantia cietum Nunc celeri ambirent,nunc tardo luminagressu.

Porro ipsios orbes tales statu&e,quibusillam Vt medum haud sit idem cum mundi mole, tu que Impar siti alio ambitus,atque hinc crastior orbis , Issine tenuioriast alii sint corpore parui

Prae reliquis e voluentes intraque locati

Idistatium quo extenditur ambitus orbium ab imo Mundi declinantum,insint queis singula paruis dera quo grato dicunt sermone epi cita. Hoc vero positu qui constituere tot orbes

Tam ane,ex hoc curses decreuere aguntum

oderum inaequales constanti posse re tu Orbium agi,certάmque illos struare tenorem, Q propter positu tam multis orbibus,illa Prosu inestratio, quaeque dit mutatio ab ipse Tollatur caelo,constansque id duret idemque. ised nunc quod si perest certa ratione probari Res peteret,positos nequaquam posse per orbes . Tolli ne caeli corpus mutetur, astris Tales esse Ῥagis motus,visi orbibin illa . ' .. e Ferrentur,naturae ijdem mutabilis essent, ς. Atque ita mutari caelum,posit*que liqueret, Indis nequicquamstatiis calissibus orbes,et 'i. Vel si mutari corpus caeleste daretur. ' . Praeterea motu ex ipso cursuque patere

Sidera nequaquam ferri vaga posse per Orbes.

SEARCH

MENU NAVIGATION