Joannis Devoti ... Institutionum canonicarum libri 6. i.e. 4.

1쪽

a. st . . .

2쪽

DE IUDICIARIA ECCLESIAE POTEST1TE.

I. Omnis bene constitula respublica suos habet magistratus cum imperio, ei jurisdictione. II. Eeelesia distincta est a civili republica, quae suos habet magistratus cum imperio , ei jurisdictione. III: Potestas judiciaria pars ost hujus imperii, et jurisdietionis. IV. Eam habet Eeclesia non hominum beneficio, sed suo imperio, et jurisdictioni co

haerentem.

V. Iudiciaria potestas vel in personas, vel in res, quae ad rempublicam pertinent. VI. In quibus aequa Sit ecoclesiasticae , civilisque reipublicae conditio ; in quibus haec ab illa disserat γVII. et VIII. Potestas a Chri- . sio Ecclesias data lum in interiori, tum in exteriori

soro .

IX. Locus Ioannis, et Lucae expenditur. X. et XI. Potestas, quam Apostoli exercuerunt. XII. Paulus ecclesiasticum judicium expresse memorat.

X tu i et XIV. Apostolorum Successores , Ethnicis dominantibus , non solum in interiori sed etiam in exteriori soro judicia exercue

runt.

X v. et X vI. Atque hi qui .

dom veri judices erant, non arbitri litiga alium voluntate olecti.

XVII. et XVIII. Eorum judieiis nihil deerat , quod

Verum, persectumque judicium requirit. XIX. Concordiu Sacerdotii, et Imperii sub Christianis Imperatoribus. XX. Utriusque Polestaliis regimen , et administratio. XXI. Ecclesiae cooroitio. XXIl. audieta Ecclesiae sub Christianis Imperatoribus. XXlli. Loges Principum Christianorum de clericorum causis laqlum ab ecclesiasti- eis judicandis. XXI v. civiles quoquo laicorum controversias Episcopi audicarunt; verum ex voluntate litigantium. XXV. Cur ecclesiasticum judicium saepe a forensi distinguatur ΤXXIV. Ordo judiciorum a Ju. re canonico constitutus etiam in soro civili re plus

. Ecclesiam Visibilem esse socio talom , di id visibili regendam eSse gubernalione, sine qua n

3쪽

test , superiore lyco demonstratum est si). Haec autem gubernalio non tantum: pertinet ed serendas leges, Uibus dubeantur, quae saelanda Sunt, Pr hibeanturque contraria, sed etiam comprehendit jus curandi, et providendi, ut hae Iqges vim , atque xitum oblineant. .Frustra enim leges seras , .nisi Etiam curia, ui his olemperent, et obediant, qui societate conlinentur : et frustra cures, nisi imp xium, ei potestitem habeas , per qyam Tepugna tes ad parendum coos. Quare in omni bene constituta republica magistratus eme operiel, qui noulantum cura, et providentia , ped etiam imperio, Ie jurisdietione laciant, ut ab omnibus Observentur leges, quae sunt ad societ*lis commodum, uise

Iitatemye comparatae.

ij. u. Cliristus Ecclesiam iconsuluii ad instar rei pii blicae a civili distinctae si) , .eiquo dedit magistratus , qui huic bominum societali cum imperio praeessent 2) Quare in hos magistratus omnem

contulit polestatem , qua opus est b, ut rente admi nisi retur, Legsitvrque respullica, atque ut optimis abundet Iegibus , quibus cuncti pareant, et repugnantes etiam in ossinio poenis coerceantur. Nam quomodo stabit respublica sine magistratibus, aut Cum magistratibus odiosis, et in inibus, qui iurisdi-elione , imperioque careant f

4쪽

oendo, et aali a jurisdictione aerva o praeeδι. Atqui hanc a Christo Episeopis datam in ecclesiam potestalem constat; et Iim etiam spectat Apostolusis Hebraeos Ir ob te PraepOritis vratro, et subjaeele eis. Ipsi enim pervigilant quaδi rationem pro Animabus vestris reddituri. Quibus quidem verbis imperii potestasin Εeelesiae Praepositis sine dubio continetur. Nam si christiani ob diro , oti subjacere jubentur Praepositis suis , in his certe imperandi polostas esse de-hel. Similium Mae torum sonae sunt Iiderae Ignalii Martyris , qui in Joannis Apostoli diseiplina suti: studeamus , inquit ipso in 'iac ad Ephea. n. 5, apud Colelerium P P. Ort. ιam. R p. I 3 ed. Antue . t 698 , Episcopo uour istere, ut-δimul δubjecti Deo. Magnesianos similiter numia a pag. ar vult 3ubeetua esse Episcopo, ut Christus M.tri, et hoatoli Christo. Iisdem pone verbis alloquitidi Trallianos num, a pass. lla , Philadelphenos num. 2 , Q p. 33, 33 , .myrnaeos num. 9 pay. 37 . Atque aetate quidem Origenis, quae pertinet ad exitum sareuli II., aut initium III., ita cerium, atque exploratum omnibus erat, Episcopos in Ecclesia gerere magistratum , et habere illam , quae magistratus est Propria , iurisdictionem , et potestatem, ut id

tamquam certissimum ipso Origonos adversus Celsum proponat , Fcclesiamque coniseat cum republica , et cum Civilibus oeclesiasticos magistratusimntr. Cela. lib. 3 pay. 66 et 467 tom. ν ed. Paris. I 33. Memorat etiam Eccle. siae imperium , et Magistratus s. Gregorius Nari angenus Orat. 17 n. I 5 Opp. tom. I pay; 37I ed. Coloniae Isso. Vos quoque, inguit, imperio meo , ae throno leae Chriali sti0ιest. Imperium enim noa quoque gerimu3, addo etiam praealamius ae perfectivae ; nisi vero aequum, Spiritum carnsfascea gubmittere, es coeleatia terrenis cedere. Hinc ipse Gregorius 45 Africano p. Sor Epi-

Seopatum την κναιμαντον incruentum mactistratum ,

et S. Joannes Chrysostomus Hom. 3 in Epist. ad GDM. rom. II p. 349 es. Monifaueon. Paris. 17 34 πνευμ επικηψαρκην viritualem mastistratum, vocat. u.in omnes universe Graeci Patres Episcopatum hoc est Magistratum aut IUIncipatum appellant. Similiter omnes Graeci, et Latini Patros ex divina institutions repetunt hune ceclesiasticum magistratum, ejusque potestatem, et jurisdictionem. Quare nihil agunt, qui tantum Potealatia, et auctoritatis, non items urisdictionis vocabulum ab Ecclesia usurpatum putant ante a talom S. Gregorii M. , qui certo eo vocabulo usus est Or.

5쪽

Nam si MeIosia Ipsius Christi voluntate, et instituto seu per habuit magistratus eum potestato condendi leges, e dicendi, instigendi poenas , habuit certe iurisdictionem; nihil

autem resert num Ecclesia ius suum potestatis , et auot ritatis , an potius iurisdictionis vocabulo explicaverit. Modo clesiae detur, quod certo habet a christo , ociosum est de vocabulis disputare.

g. III. Haec autem iurisdielio , quam habeni

in republica magistratus cum imperio praepositi, Sine dubio comprehendit judiciariam potestatem. Nam qui leges condit atque ad omnibus observandaS curat, imperioque tuetur, qui in subditos habet iurisdictionem, is etiam suam explicat potestatem in judiciis, in quibus orlae inter, subditos controversiae dirimuntur, legumque Ohservatio praescribitur. It que judiciaria potestas non cuius iam hominis boneficio data est Ecclesiae, sed penitus assixa, atque insita est in potestate condendi Ieges, in imperio, atque in jurisdictione, quam Christus in eam con tulit. g. IV. Qui hanc potestatem aut Ecclesiam h bere negant, aut eam viti hominum beneficio repetendam putant, ii magistratus, et omnρm jurisdieti nem Ecclesiae adimant necesse est si . Nam pugnantia haec sunt, esse in republica magistratus cum imperio ac iurisdictione , et hos magistratus non hahere iudicandi potestatem, quae eorum juri, et OR sicio cohaeret, quaeque in primis est hujus imperii, et jurisdictionis propria. Atque Ecclesiam habere magistratus, quorum administratione, cura, potestate, imperio ista Christianorum hominum socie-las illaque a civili distincla respublica regenda sit, hoc est Episcopos a Christo constitulos, ister catholicos Omnes constant. 1J Primus Aelius omnem Ecclesiae iurisdiesiouem, et Id.gislativam polemtem eripere conatus est; eius errorem sequuti sunt Valdenses , Joannes Hussius, Marsilius Patavinus, Ian. dunus , Miberus, calvivus , Geolius , qui salso putarunt, nullam Eeelesiae esse iurisdietionem, sed omne in ejus in

6쪽

dirigendo, et suadendo positam esse auctoritatem. Horum exemplo Protestantes omnes, qui Ius Principis in sacra tuentur, Ecclesiae adimunt judiciariam potestatem. Qui cum Pu Nsendorsio Εeelesiam non distinetam rempublicam, aut statum , ut inquiunt, sed tantum collegium esse contendunt, ut Moshemius , Bolaomerus , Budaeus , aliique, omΠem Ecclesiae esse negant iudiciariam potestatem, Sed hanc ad jus maiestalis Principis saccularis pertinere arbitrantur , atque Melesiae tantum jus collegialae tribuunt. Joannes Bodinus lib. 3 de Republio. ecclesiastieae jurisdictioni, ac soro vehementer adversatur, alquo eum sequutus est Carolus Mysaeus in suo Traiid des Selyn euries. In eodem luto haesitat P. Ia Borde , qui opusculo cui litulus Principes durr eramee , la distinetion , et les Emites des deum puisscin- 3 viritvelle, eι temporelle , datam a chrisio Ecclesiae potestatem non solum dirigendi per consilia, et suasiones,

sed etiam iubendi per leges , cogendique , ei poena coer cendi eos , qui poena sunt digni , labefactare, ae tollere

natur , atque occlesiasticum ministerium ita saeculari potestati subjicit, ut ad hanc pertinere contendat de externa omni , ac sensibili gubernatione cognoscere, ac judicare. Pravum, ne perniciosum opusculum damnavit Benedictus XΙU. Const. Ad αεai - 44 tom. 4 a Bullar. p. 163 ed. Rom. seu Venet. I 758, et similis Marsilii Patavini, et dandunt Error multo anto damnatus est a Ioanne XXII. Conrt. L cet Daeta doctrinam apud Rarnaidum tom. 5 pag. 347 ecl. Lucae. Morinus in opere de Poenitem. admisistr. lib. I cap. to larum contcntiosum Ecclesiae non distinguit a soropoenitentiali , atque illum tantum est M. aut XII. saeculum Ecclesiam habuisse putat. Cum Morino sentit Van Dpeuius Jur. ecclea. univera. I. 3 ιὰ..p. Fevretii celebre est opu'ue Abuau , quo ipse ecclesiasticam iurisdictionem, et judiciariam potestatem acriter insectatur. Inde Du.Pinius de Antiqua melea. disciplin. Disa. VII. g. vli. judicium ecclesiasticum in civilibus , et criminalibus clericorum causis, et potestatem ex Principis permissa repetit. Petrus Giannonius in Histor. eisit Reyn. Neopolis. lia' g eap. ult. t. I ho stis insensissimus cententioso Ecclesiae soro omnem ejus put talem in docendo, orando suadendo, et per censuras eor rigendo ponit; et Morino etiam assentitur Jacobus quoque Gotholaedus ad L. 4r cod. Theodo a. de Episc. et Cleris. Iom. 6 Past. Iosi et aeq. ed. Lipatae Iet43, et Jacobus cu-jacius in Paratis. Cod. de Discopal. audian. Ora. tom.

R eol. Io es. Ven. Ir58 judiciariam Ecclesiae potestatem

7쪽

negaudi Novissimo Canonicus Lilla in opere iterum edita et uini an . I'83 dei Diritis di disporre ρι' impedimenti ari Dmenti nel maιrimonio , e di dispendare Tom. II. P. Norini sententiam ad VIII. saeculum contraxit , atque amehoc tempus Ecclesiae veram judicandi potestalam solum laxabus Religionis adseribit. Plures viri docti hanc Edilesiae potestatem vindicarunt , quos inter praestant Ven=Moneta, Adv. Cathar. eι Valden. lib. 5 e . I 3 g. I et ras. pag. 53a eL Rom. I et 3, Dandinus Altaserra in opere ae duo risiaci .. εωυα adueraua Fevretium , et .n libro pec*liari

ueraua Gotasredum. Jo. Antonius Blanchi Deila podiua a villa poliata della chora lib. I ean. 5 Joannes le Gen.

dro Judicium. Diseopale adversus calumnias o, Gothow-di aererima vindieatvm. Doctissimus Mamachius M. II. ad

g. V. damvero pars haec jurisdietionis, quam iudiciariam potestatem vocamus, in omni reptatica vel in res, vel in personas a magistratibus expli eatur. Nam qui reipublicae cum Ini herio praepositi sunt, in omnia, quae ad rempublicam pertinet habent potestatem; hoc est in personas, o quibus

ea constat atque in. res: quibus utuntur Duuntua personae ast vita iraducentam, Quars etiam Eoclusias magistratus in res, et personas suae reipublieae habere debent judiciariam potestalem, quam in res, et personas Suarum rerumpublicarum habent celeri magistrat . . g. VI. His in rebus aequa est conditio omlis, si oeclesiastinae reipublicae, Iuste utraque imperium habet in res, et porsonas suas; vorum ecclesiastiea respublica habet etiam pinecipuam spiritualem p e-- statem, quR civilis respublica prorsus caret. Scilicet Christus non tantum Ecclesiam instituit, quae esset persecta respublica, et ideo juribus frueretur celerarum rerumpublicarum, sed etiam ejus unius esse voluii praeesse rebus sacris, alque divinis, ol cI

Dissil

8쪽

licitatem pertinent. Itaque Ecclesiae polestas n0ntantium est potestas propria cujusvis reipublieae; sed etiam sese exerit in stabiliendis fidei, morumque regulis, in Sacramentis administrandis, in cultu Religionis, in sacris ritibus, in celeris generis ejusdem. VII. In haec quidem omnia Christus eXpresso dedit uni Ecclesiae potestatem; et vero ita dedit, ut in ipsum Christum conlumax haberetur quisquis Ecclesiae praeceptis non obediret l). Haec autem - polestas a Christo data duplex est; altera quae in inieriori , altera, quae in exteri0rt soro 'exercetur:

Ilaimam expressit Christus his verbis: quortim remiseritis peceata, remittuntur eis; quorum reli-nueritis, retenta Sunt II, alteram his: Si peeeaverit in te frater tuus vade, es corripe eum inter te , et ip8um yorem, .si autem te non aurierit, adhibe ieeum adhue unum, et ePcus3 feries; si non audierit eos ille Meleatae. hoc est Concilis, aut Episcopis, accepta eo loco Ecclesia ex senten-lia Judaeorumo quales erant Apostoli, quos Christus compellat; Judaei vero Ecclesiam appellarunt, nulconventum in Synagoga liabitum, aut Principes Syna

excludebant. Habes hic Omnia, quae Sunt sextorioris udicii pr0pria, accusatorem, reum, ill dicem, Causae cognitionem , sententiam, coercitionem. 1ὶ Qui voa aviae , inquit Christus apud Lueam X. Is

me audit; qui voa vernis, me vernis. Latinis autem, ut et Bebraeis, et Graecis avdire idem est ac obedire. Porro

ei parendum, cui iubendi jus est. a) Joannes XX. 23. 3) Mailhaeus XVIII. 15. aeq. Vido Auctorem operis de

Devae putraanceae chap. 5 tom. 3 pag. et aeq, in primis autem vide Cl. Mamaelitum Epist. I ad Auctorem Operia inscripti: Quid est Papa γ num. XV. pao. 6ο δez.

9쪽

g. VlII. P0lesias tu liaeo a Christo Ece Iesiae data nominatim est, quoniam eam nonnisi a Christo acceptam Ecclesia habere potuisset. De reliqua po-iestate, quae ad Ecclesiam pertinet eo jure, quod ipsi cum celeris Repuspublicis commune est, nullas Christus leges separatim dedit, neque prosecto eas

dare necesse erat. Nam cum Ecclesia tamquam propria et dis liuola respublica ab eo instituta suisset, cum ejus reipublicae flatus, et gubernalio consti-lula, cum ei dati magistratus, atque inter eos unus, qui omnibus dignitate, ei jurisdictione praeesset, conseipiens erat ut haberet omnem potestatem, quae reipublicae propria est; neque Christus inter homines Versabatur, ut rerum publicarum imperium, et jura constitueret, sed ut sanciret Ieges, quae ad Religi0nem perliuent, atque ad aeternam felicitatem e0rum , qui hac republica continentur. g. IX. Ea de causa declaravit, re-- δuum non esse de hoe muncto I), et ortam controversiam super familia erciscunda judicare noluit, quoniam ejus rei iudex a nemine constitutus fuerat M. Non haec certe dixit quod in hinae eliam mungum non haberet polesialem, aut quod ab hominibus judex constitui deberet, qui omnium dominus erat, quique a Patre Ome judicium accederat 3ὶ; sed

ut demonstraret, maxime se esse soIlicitum de re-

. bus Religionis, deque aeterna hominum selieitale 4 . Verum post Christi mortem Apostoli utramque polestalem exercuerunt, ei quam a Christo nominatimae ceperant in res sacras, atque divinas, ei quam

habebant iamquam magistratus Christianae reipublicae cum imperio praeposili R. .

i) Joannes X vIIl. 36. Locum hune expendens Augustinus Prael. D 3 in Dan. num. 2 opp. rem. I col. 7saec Venet. I729. rectissime, verissimeque animadvertit, chri. stum non dixisse, regnum suum non esse in hoc mundo, quibus verbis significare voluit regnum suum non ab humaius causis, atque ab hominum electione, sed aliunde, hoc

10쪽

est ab ipso Patre originem habuisse. uic non ait , inquit

ipse Augustinus, regnum meum non eat in hoc murulo, aednon eat de hoc mundo. δε on ait, nunc reynum meum noueat hie , sed nunc regnum meum non eει hinc. Conser Cl.

tamen in terris vivens terrenum restnum administrare Do.

tuis. Similiter etiam judiciariam potestatem e reere no- tuu auper rea temporialeg, qui venerat homines ad invisa ιransferre. Unde Ambroδλδ. . . nee judeae Gynatur eate litium , et arbiter facultatum etc.

5ὶ Obedito , inquit Paulus ad Hebraeos XIII. D. II,

Praepositis vestris , et Subaeele eis. Apostoli autem constituerunt legem , quae divina certe non erat, do sanguine et suffocato. Id vero non fecissent, nisi a Christo polostatem accepissent. Bine Paulus Act. XV. v. Peram talabat Syriam, et Ciliciam. . . praecoseuae euatodire Pra em a Amstolorum , et Seniorum. Ninat quidem Wilacherus , hoc in graecis codicibus extaro ; sed in vetusto Codico Alexandrino reperiri eruditus Milius Anglus in hoe eop. et v. AcI. Apoatol. consitetur. Fae tamen non extare; quid tum 7 Lucas cap. XVI. v. 4 dicit haec: Cum autem perintransirenι civitates, tradebant eis ev3todise dismata , quae erant decreια tab Apoδιolis, et Senioribus, qui erant merosolbmis.

g. X. Itaque non tantum de rebus, quae ad Religionem, et Ecclesiae gubernationem pertinerent, tum voce, tum scripto praecepta constituerunt quorum quidem sacri libri pleni sunt; sed etiam Iegibus repugnantes, Stalamque reipublicae pervertentes poenis compresserunt. Ita primis Paulus, cujus plura, quam alius cujusquam Apostolorum, scripta

extant, rimam minatur corinthiis 1); prometur;

habere se in promptu Mersei omnem Enobedientiam eae poteδιate quam Mait, ait, nMis Dominus σ). ac ne eos denunciatione potestatis frustra per ep