Christiani Wolfii ... Elementa matheseos universæ. Tomus primus quintus .. Tomus quartus. Qui geographiam, cum hydrographia, chronologiam, gnomonicam, pyrotechniam, architecturam militarem atque civilem complectitur. 4

발행: 1749년

분량: 484페이지

출처: archive.org

분류: 천문학

391쪽

328 ELEMENTA ARCHITECTURAE CIVILIS.

PROBLEMA XXXVII. 227. invenire , utrum Trabeatio δε-ia operi dato conveniat, nec ne. REs O LuTIO.

I. Latitudo Triglyphi, Mutuli, vel Denticuli addatur Metopae ejus

dem a1. Per summam dividatur Intercolumnium operis dati.

Quod si faeta divisione nihil residui fue

rit; Trabeatio data operi dato convenit, & quotus indicat numerum Triglyphorum , Mutulorum vel Denticulorum eidem Intercolumnio rcspondentium. COROLLARIUM I.

228. Aggregatum ex latitudinibus Mutuli atque Metopae in Ordinibus Ionico, Romano de Corinthio est unius Moduli; convenit adeo omni opcri Trabeatio Ionica , Romana 3e Corinthia, cujus Intercolumnium Modulus metitur, consequenter omnibus Veterinu operibus praeter

fieret 7 Modulorum f. Lais , eadem Trabeationes ad hoc quoque quadrar M.

COROLLAR sUM II. 23 o. Latitudo Denticuli atque Metopae simul si intorum est y minutorum s. I 8o P, adeoque Modulum, qui est minutorum 3o S. Iq8 2, metitur, consequenter etiam omnia Intercolumnia , quae Modulus metitur. Trabeatio adeo Deu-ticulis instructa omnibus Intercolumniis, quae Modulus metitur , respondete nec abliorret ab is, quae praeter Modulos

integros adhaerentem haberit dimidium. Unde adhiberi potest in omni opere Veterum i. ia . COROLLARIUM III.

13t. In Trabeatione Dorica prima a Pgregatum ex latitudine Trigliphi atque Metopae est a Modulorum ; in secunda idem minutorum 7s, in tertia minutorum To : adeoque primum metitur Intercolumnia 4, 6, 8, Io; secundum Intercolumnium 3 & tertium Intercolumnium 7 Modulorum. Trabeatio adeo prima adhibetur in Intercolumniis Α, 6, 8, io&c. Modulorum ; secunda in Intercolumnio Modulorum s ; tertia in Intercolumnio Modulorum T. THEO REM A X. 232. Intercolumnium prope Portas

oe Januas majus seri debet lateralibus. Ratio gemina est, nempe ut aditus liber pateat ad Januam, nec Postium adspectus obstruatur e deinde ut Eurythmiae satisfiat, quae medium a la

teribus distingui praecipit S. 3i .

COROLLARIUM.133. Cum ratio omnium venustissima

sit dupla g. χρ γ ; Intercolumnium medium duplum esse debet lateralium. SCROLION I.

234. GOLDMANuus b Intercolumniis Tab X. lateralibus quartam Columna ae Trabeationis partem tribuit, si nialii adsierint S lobata : his vero praesenIιbus , unus insuper adjicitur Modalus. c um adeo indinum humilium altitudo absque Stylobatis sit io, elatorum 2 ἔ Intercolumnium in priori ea ιes 1 , in posteriori 6 Modulorum. Praesentibus vero Stylobatis idem in case priori

392쪽

CU. III. DE VARIIs PULCRORUM GENERIBUS, &c. 329

Aliter Intercolumnia pro diversitate Columnarum distribuunt Architecti alii.

E. gr. ViGM LAE. Intercolumnium Tincanum

LA D i o Intercolumnium Tuscanum est I o

rimbium 6; Romanum s. SCAM Uzz I Intercolumnium Tincanum facit a lateribas

determinat, ut Doricum superet laterale intervallo unius Triti hi cum Metopa ; Ionicum viro, Romanum o Corinthium intervallo unius Murali eum Metopa. D eodem modo medium proportionatur laserestatis in Ordine Tuscans. Aliter tamen Intercolumnia determinaι , si Stylobata adfuerint.

DEFINITIO XLVII. Tab. 2 36. Veteres Peristyliis potissimum X XL utebantur in exornandis Templis, quin rum pars interior ABCD muris circumcluis Cella dicebatur, hodie vulgo Cor.

pus Templi dicta. Quodsi parietes laterales AC & BD in fronte excurrebant in E & F; spatium iis comprehensum ECDF Pronaus appellatur: quemadmodum ex adverso in tergo cellae parietibus AG & BH continuatis coninclusum spatium Posticum vocabatur. Dividebantur autem AEdes lacrae in selin Hor . tem species. AEdes in Antis erat, quae

in fronte Pronai duas habet Pilas parietinas E & F in angulis politas & duas Columnas ejusdem ordinis inter eas Ed.38. collocatas, supraque fastigium. Prostros erat, quae Omnia habebat, quemadmodum in Antis, nisi quod Columnae contra Pilas parietinas E & F, quas WAD Oper. Matiam. TOm. IV.

Antas angulares dicit UiTRUvius, collocentur & Columnae intermediae cum

angularibus in eadem sint serie. Amph, prostyos erat, quae omnia habebat ut Prostylos, in Postico autem ad eundem modum Columnas cum fastigio, quemadmodum in Pronao. Peripteros erat, Fg. 33ἰ quae in Pronao habebat senas Columnas , totidemque in Postico, in later, bus autem cum angularibus ad Pronaum scilicet & Posticum spectantes

undecim & ambulationem circa Ceulam. Pseudodipteros erat, quae in Pronao & Postico octo habebat Columnas, in lateribus autem cum angulariabus quindenas, ita ut parietes Cellae in Pronao & Postico essent contra quaternas medianas, quemadmodum in periptero, ambulatione circa cellam se facta ampliore. Dipteros erat, quae in Pronao & Postico odio habebat Columnas , in lateribus autem Cellae un. decim, sed duplicem in Columnarum numero aequalium ordines, sive series.'patbros erat, quae in Pronao & Postico decem habebat Columnas, in lateribus Cellae quindecim, seu cum aningularibus in lateribus novendecim &duplicem Columnarum ordinem,quemadmodum in Diptero, intus vero in Cella in parte antica quatuor, in postica itidem quatuor, in lateribus vero una cum angularibus tredecim; medium

autem sub dio sine tecto. Scito LION I.

393쪽

;3o ELEMENTA ARCHITECTURAE CIVILIS. Sur. I.

narum in Pronao o Postico digositio : Ostituebamur autem feneoris.

II 8. Hac Templorum genera non modo describere volvimus , ne quid prate1 mittatur , quod ad intelligendum Vi TnuviuM facit; verum etiam ut appareat, quidnam

Veteres Architecti de Columnarum ιιθω- iisne sensierint. COROLLARIUM I. a 39. AEdes in Antis duas habet Columnas & totidem Pilas parietinas in angulis. COROLLARIUM II. 24o. AEdes Prostylos quatuor habet Columnas & totidem Pilas parietinas an

COROLLARIUM III.

24 I. AEdes Amphiprostylos octo habet Columnas Ac quatuor Pilas parietinas

angulares.

COROLLARIUM IV.

242. AEdes Peripteros Columnas habet triginta. COROLLARIUM V. aqy. AEdes Pseudodipteros Columnas habet quadraginta duas. COROLLARIUM UI.2 4. AEdes Dipteros Columnas habet septuaginta sex, nimirum in circuitu exteriore totidem , quot Pseudodipteros , hoc est, quadraginta duas, in interiore triginta quatuor.

COROLLARIUM UII. I S. Pseudodipteros itaque prodit, si

ex diptero interior Columnarum ordo omittitur, consequenter in Pseudodiptero ambulatio redditur liberior, nec nimia Columnarum multitudo visum eonfundit.

246. Intientio Pseudodipteri tribaitur HER- M o G E U Arebitecto Graeco, qui σ opinEu blan invenis, a Vi T R v v I O ceteris ominnibus praelatum.

COROLLARIUM VII l.

247. AEdes denique Hypaethros Columnis extus superbit septuaginta sex, intus vero triginta. COROLLARiUM IX. et 48. Quoniam operum Architectonicorum quoad Intercolumnia quinque sunt species , Pycnostylon , Systylon , Eustylon , Diastylon, Araeostylon S. 2as Icuiuilibet generis Templorum diversae sunt species. Ita fides in Antis alia Pycnostylos, alia Eustylos, alia Diastylos, alia Araeostylos. Et idem eodem modo intelligitur de reliquis.

D E p l N I T I O XLVIII. 14s. AEdes Periptero similis dice. batur Pseudaperipteros, si omisso Po ticu Columnae fiant parietibus alarum contiguae. Habet nimirum in Pronao& Postico Columnas sex, in alis undecim, simul computatis angularibus.

COROLLARIUM.aso. Pseudopcripteros Columnas habet triginta.

DE p INITIO XLIX. 2si. Fiebant etiam AEdes rotunis dae duplicis generis. Monopteros diccbatur , quae erat sine Cella, Columnis saltem circumvallata : Peripi ros vero, quae Cellam habet Columnis obseptam.

SCROLIO M. et set. Nimirum in Movυtero Tholus imcumbebat Columnis; in Periptero muro , quo concluditur Cella. En antem Noluseamera , definiente PHILANDRO , qua altius crescens rotanda forma in fastigiatum c cumen desinit. AEdium rotundarum Perip-terarum usus adhuc hodie est in Ecclesia Romana in conseruendis Sacellis.

394쪽

Co. III. DE VARIIS FULCRORUM GENERIBUS, &c.

33I DEFINITIO L. 2y3. Arcus est Opus Architectonicum, in quo inter Columnas constituuntur aperturae arcuatae, quae &ipsae Arcus appellantur. Gallis dicuntur Arcades, nostris Bogo eliangen.

COROLLARIUM.2sq. Arcus Parastatis incumbunt S. 8 . DEFINITIO LI. a s 3 . Incumba est Parastatae capitulum. S C Η o L I O N. a 6. Membra , ex quibus, juxta GoLD-MANNuM , in singulis Ordinibus componitur, Ana eum eorum altitudinibus o projecturis Tabala sequens exhibet. Notandum vero. Iam a Sima nonnis prviatura differre. i Nomina mem

l brorum

nes ra

l INCUMBA TUSCANUS

Regula

Astragalus

Abacus cum

s Rad. 72Regula

Is Corona

Regula

supercilium

INCUMBAD ORICUS s

Astragalus

Abacus cum

Rad. ς' Regula

Gula

Cymatium Dorie.

Regula

Astragalus

Abacus cum

Astragalus

Gula

Cymatium Lesb.

Supercilium

1NCUMBA ROMANUS i Regula

Astragalus

Abacus cum

Astragalus

Gula

Astragalus

Cymatium Les-

Supercilium

l INCUMBA CORINTHIUS 1

Regula

Astragalus

Abacus cum

Supercilium

395쪽

33, ELEMENTA ARCHITECTURAE CIVILIS. SUI. I.

In sapo e uslibet Parastata altitudo Apo- p g. est 4 , radius a. PROBLEMA XXXVII l. 2 7. Arcum inter Columnas deli

neare

i. Fiat altitudo AB, absentibus Stylo. batis, in ordinibus humilibus Is, in Hatis ao; Stylobatis vero praesentibus in istis ao; in his 24 Modulorum latitudo vero CD altitudinis dimidia. a. Dividatur altitudo AB In quatuor partes aequales & ex E radio EA describatur semicirculus & cum eo alii concentrici radiis majoribus. Tribuuntur nempe Arcui eadem membra , quae Epistylio , nisi quod juxta GoLDM ANNUM nunquam nisi duae Fasciae admittantur, prout in subjecta Tabula liquet.

gula ad contrum E punctaque e& f applicata ducantur rectar eg& , ut cuneus et V determinetur , membris Abaci & Sculptura in ordinibus prasertim ornatioribus exornandus.

. Incumbat delineentur g. i s), & si Stylobatae abfuerint, duo Scamilli, quorum uterque simul est a M dulorum, superior vero inferioris subduplus, tum Columnis , tum Parastatis supponantur. 1. Quodsi vero Stylobatae adfiierint, minores plerumque fieri debent supra exhibitis, prout ex subsequentibus patet, atque Basis Parastatae similis fieri debet Basi Stylo

batae

6. Intervallum Columnarum laterale diversimode determinatur, prout vel Columnae conjugantur, vel alii Arcus minores a latere junguntur, vel Fenestrae aut Tabernaculo inter binas Columnas locus conceditur. Reliqua ex intuitu Schematis atque superioribus patent. SCHOLION I.

as 8. En Tabulam, in qua latitudo membrorum in Arcubus Goldmatinianis exhi

betur.

ARCUS TUSCAN.l ARCUS DORIC. Fascia prima

Fascia prima

altera I altera II

Regula

Supercilium IssSupercilium

ARCUS IONICUS ARCUS ROM. Fascia pi imas Fascia prima

Astragalus

Fascia altera

Fascia altera

Cymatium Les- Astragalus

bium

Supercilium

bium bium

Cymat. Dor fascia altera

I cum

239. SPlobatar minores, quos diximus . Iequens Tabula reprasentat. Nomina

396쪽

Co. III. DE VARIIS FULCRORUM GENERIBUS, &e. 333

Truncus

I. I l

STYLOBATA TUSCANUs

Quadra Regula

Truncus

et Mod.

I. Io

Quadra Regula

Regula

Corona cum

II. Ill. I 34

I. I. Il

supercilium STYLOBAI

Cymat. LeMbium Regula Corona Astragalus Cymati Le bium Supercilium

I. II

I. I. Ita

Truncus 2. O I. Io

Cymat. Le bium Regula Corona

Regula

Cymat. Lesbium IS

Truncus

Supercilium

bium Regula

Corona

I. I 6 Quadrata

di Regula

, bium

I. I l I. 13a a. Il

397쪽

334 ELEMENTA ARCHITECTURAE CIVILIS. S.I. I.

26o. Aliter Autores alii Arcus condunt: sed nostri instituti non es , omnem eorum varietatem explicare. N tamen nihiι dixisse videamur pauca quadam auere tabet.

26r. Labet igitur adhuc apponere Tab tas , e quibus uno conspectu addiscitur , fuο- modo Ulci No Arcas intra Colamnas disponat, tum quando Sylobatis utimur , tum quando eos omittimus.

Arcus absque Stylobatis Tusc.

t Roma

Altitudo Columnae t i M.

I 8 Latitudo Arcus

Altitudo Incumbae IIIII Intercolumnium

Altitudo Columnar

cum Stylob.

- Arcus

I et Ia Altitudo Incumbae I

IIntercolumnium

tradum vero ViGNOLAE in Arcubus non esse nise Columnas parietinas , quorum pro- ectura ulιra Pilas Modalum superat ea parte , qua projectura Incumba aequalis. m. mirum Columna Tuscaua pro=ectura es a , Dorica i , Ionicae itid Ij, quanta etiam Corinthia ac Romana.

DEFINITIO LII. Tab. 262. Frontispicium ACB reprasin-IX tat figuram Tecti, quam Cantherii in 7 fine ejus cfformant. VITRUVIO appellat Fastigium.

S c Η o L I O N. MF3. Veteres in aedibus p ivatis Tecta nonnis plana faciebant; in altum sum gentia vero nonnisi in Templis ob eorum loκ- gitudinem. Unde Frontispicia seu Fastigia initio non erant nisi Templorum orname tum. Primuε Cres A R in domo sua fastigιum habere creti. COROLLARIUM I. MN. Frontispicium adeo triangulare fieri debet i in operibus tamen exiguis , veluti Tabernaculis , arcuatum fieri potest , quia istiusinodi Opcra Tecto arcu lo instruere licet.

COROLLARIUM II. ass. Nulliui Frontispicium fieri debet, uisi

398쪽

op. III. DE VARIIS FULCRORUM GENERIBUS, &c. 33s

nisi in pluviae arcendae speciem factum videatur S. I 34 COROLLARIUM III.

166. Frontispicia non debent desuperesse aperta , nec figuris Tecto parum convenientibus dessirmari S. cit.). COROLLARIUM IU.a67. Duo Frontispicia non sibi mutuo imponenda di neque enim cidcm a dificio duo imponi possunt Tecta. COROLLARIUM V. 263. Quoniam nec Cantherii, nec a seres contra Fastigiorum frontes distri. buuntur , Mutuli aut cin Cantheriorum s. t & Denticuli asserum projecturas designant s. cit. ) ; nec Mutulis , nec Denticulis locus in Frontispicio conia ceditur. S C Η o L I O N. 269. Optime hoc observar.mt Arcώitecti Graeci, Vir Ruvio se reste : alii tamea

sine ratione multa admittentes contra hane regulam impingunt magno numero. GOLD- MAMMus noster cum Graecis sentit.

COROLLARIUM VLa o. Quia Tectorum altitudo variat pro diversa tempestatum in diversis Climatibus ratione, vi inferius ostendendorum , tum etiam pro diversitate materiae, ex qua struuntur; altitudo Tympani ED pro ratione altitudinis Tectorum variari debet.

S c u o L I O N. 27 I. SCAMoaeti d) maxime probat aiactu inem Tympani, si fueris ἰ latitudinis totias Coronicis seia Supercilii ejusdem: qtia usi Νηι Arcbitecti Romani in Pantheo. Eandem reliquis praefert BLONDALLus e .

SERLius diυidit latitudinem Coronicis AB Tab. bifariam in C ct erecta perpendiculari CD IX. ipsi CB aequali, ex centro D intervallo BD Fig. IS. describis arcum BEA. atque pro altι dine Ompani assumit. GOLDΜANMus altitudinem Tympani risiani facit s, Dorici, Ionici σ Romani 6, Corinthii denique 7Mo tutorum , nise circumsta tia sngulares

contrariam suaserint.

PROBLEMA XXXIX. 272. Fronti icium delineare. Tab. REsoLUTIO. IX.

I. Deli neetur Coronix s. r 76 , &Σ. Divisa Regula sub Sima AB bifariamin E, erigatur ibidem perpendicularis EC altitudini Frontispicii

aequalis g. prae c. . 3. Extremitates . Supercilii utrinque cum puncto C connectantur re- istis & . Intervallo reliquorum Coronicis membrorum, Fasciis Mutulorum& Denticulorum exceptis S.26s ducantur iisdem parallela'. Quod si Frontispicium Arcuatum d signare volueris , inveniatur centrum circuli per punctum C & extremitates

Supercilii describendi S. 294 Geom o

& ex eo describantur arcus concentrici intervallis, quae altitudinibus me brorum aequantur, a se invicem distanteS.

MANNu Mi quem sequimur, intelligatur, ad eam necessaria sequenti Laterculo comprehensa exhibemus:

399쪽

336 ELEMENTA ARCHITECTURAE CIVILIS. MEI. I.

Absentibus Siso

Alt. Columnae

Arcus

ISISIntcrcolumnium

Corinth. Alt. Stylobatae

SI IIII 8 Intercolumnium 414 6

DEFINITIO LIII. 27 s. Acroteria sunt Stylobatae exigui, in angulis & cacumine Frontispiciorum L cxcitati, ut Statuas sustineant. inar in angulis constituuntur, dicuntur Acroteria angularia; quae vero cacumina occupant, mediana appellantur. COROLLARIUM I. 276. Quoniam in omni AEdificio ubivis firmitatis habenda ratio S. I 8 ;Acroteria angularia Columnarum angularium Scapo imminere debent.

COROLLARIUM II.

2 I. Ex eadem ratione latitudo Trunci Aeroteriorum angulorum aequalis esse de-

hec diametro Scapi contracta Columuae. SCHOLION I. 278. Hanc latitudinem principiis Arabia

tectura convenientem prascribuni P RiLAM D R asque SCAMoeteti. Ea autem non satisfacit, nisi eo in easu, quo unica tantum modo statua in quovis angulo eollocaturrid quod denuo principiis Architectura conis sonum S. Io . COROLLARIUM III. 279. Quod si pluribus Figuris in Aeto-teria angularia simul locum concedere debent; latitudo Trunci usque ad latera Frontispicii continuanda , ut nullus ibiadem appareat terminus.

400쪽

co. III. DE VARIIS FULCRORUM GENERIBUS, &c. 3 7

COROLLARIUM IU.

et 8 i. Quoniam Bases Acroteriorum a projectura Coronicis Trabeationis teguntur , nulla quoque opus habent, adeoque tantummodo Trunco Sc Coronide con

COROLLARIUM V.

231. Quoniam Symmetriae ratio habenda , quae in conveniente partium inter se & ad totum ratione consistit S. α ; altitudo Acroteriorum eidem eo venienter fit projecturae Trabeationis aequa

283. Regulam hane prascribis SCAMorzi. Etenim UITROvius f Acroteriorum gularium altitudinem attitudini Tympani aequalem fieri jubet: quae- regula primo intuitu non modo θmmetria convenire, υerum etiam rationi magis consentanea videtur ScamoZZiana, eum ratio aequalitatis consi-raatur inter avitudines in ocatum simul incurrentes. Enimvero cum eadem esse nequeat

Umpani altitudo, si Frontιθicium plaribus, quam si paucioribus Columnis imponitur, ibi nimirum major, his minor g. 271

Trabeatione eadem σ Columnis iisdem diversa es Acroteriarum altitudo: id quod symmetria non satis eonvenire videtar g. 24 . Hunc igitur defectum eorrexit SCA-ΜOEZI, quem omnium religiosissime ommetria lues obstruasse constat.

COROLLARIUM UI.

18 . Quoniam Coronis Acroteriorum e longinquo videtur, quae vero e longinquo spectantur minora apparent F. 2II Optic. ); ex membris paucis componi debet, ut majora evadant.

COROLLAR lUM VII. 28s. Quia denique Eurythmia studiose observanda F. 32 medium ab iis

Mis Oper. Matbem. TOm. N. quae sunt a lateribus, distingui iubet g.

3 I); Acroterium medianum angularibus paulo altius di latius fieri necesse est, veluti octava parte.

286. in octava parte altiora fiant, iubet Vir Ruvius: fert tamen 1ymmetria, ut in alia ratione augeatur altitudo mediani

287. Quoniam in altitudine collocata reclinata videntur g. 326 Optic. ; non modo Acroteria, sed omnia reliqua, quae supra Capitula Columnarum sunt futura, veluti Epistylia, Zophori, Coronae, Tympana, Fastigia paululum inclinanda sunt.

288. Fubet Vi TLuvius unumquodque inelinari duodecima altitudinis suae parte. Accuratius idem determinari poterat per principia inlisa , siqvidem tanta praeciseone hic esseι opus.

THEO REM A XI. 289. Si Columna super Columna erigenda, inferiores robustiores sint, superiores autem debiliores.

Etenim superiores non ferunt nisi Trabeationem ipsis superimpolitam; in seriores autem praeter Trabeationem sibi incumbentem una superiores cum omni onere iisdem incumbente ferunt. Quamobrem cum inferiores multo majori oneri ferendo aptae esse debeant, quam superiores; hae quoque robus. tiores, illae autem debiliores sint necesse est. COROLLARIUM I.

29o. Quoniam Columnarum genus unum alterum robore vinck, quatenus V u mem-

SEARCH

MENU NAVIGATION