장음표시 사용
681쪽
Opus auarius quam pensio a colonis exigenda. COl.cap. 7 Felicissimam fundum, tui colonos indigenas habeat. Col.Ι.ca 7 Peiorem colonum urbanum, qui per familiam mavult agrum quam se colere, nani ab huiusmodi homine sere pro mercede litem reddi. Columel .l.cap. 7Nihil minus expedire qua agrii opti me colere Plin. lib. 13. G. Ea figura dictu qua,Ne quid nimis. Ben E colere necessarium,optim h damnosum, praeterquam sebole sua colonoue pascendis. ibid. Agricolationis ca put est secisse quidquid exegerit ratio. Col. H.ca.INon omnis fert omnia tellus,
Hic segetes,illic veniunt felicius uuae
Facilius terrae quam hominis aut equi ingenium cognosci.Ischo.apud Xenop. Oecq nom. Arare minus quam verrere Censoria ea stratio. Plin. Olea ne stringito nec verberato. Plin. p.is.
Locis frigidis vi neta ponantur a meridie
682쪽
oqN' A Do H AD As B A OHTti ridie,calidis a septentrione, temperatia oriete,vel si necesse ab occidete. Pal.I.c. GAger campestris segetibus,collinus vineis, sylvis montanus melius conuenit.
Campi largius vinum, colles nobiliusserunt. Pallad. I. cap. 6. Vineam in agro quaestuosissimam &primas tenere Cato iudicat,secudas horto i rriguo,s. saliceto, q. Oliveto, s. prato, 6. campo frumentario , septimas partes se luae ceduae, 8. arbusto, 9. sy luce glandiferae. Varro tamen testatur hos gradus non 'bique probari, Ut neque apud nos, ubi frumentarius ager atque piscibus tilis praesertur. Sunt qui existimet, vineas sumptu fructus deuorare. Varro. lib. I. 8.Vitem si maturius putes plura sarmenta, si serius fructus plures. Pallad. I cap. 6 Exprobatio foeda putantium vites Pimitationu cantus alitis qui vocatur cuculus. Opprobriu enim meritu salce ab illa volucre in vite deprehendi, ut ob id petulantiae sales etiam cum primo verδludantur auspicio tamen detestabilis habetur. Plin. lib. IS. c. 26. Petulantiae sales vocat,quodvernis temporibus coniugati
683쪽
' RACT. DE LEGI 2. RLI RVs Tms mutuis salibus inter se ludunt dicentes, Tibi canit haec auis, signis cantes uxore non bene custoditam. Chiliadibus.9 i. Sapientis rustici reputare num maiore fructu vitis induerit quam ut perfer re possit.COlu. q.27. Triticu quo serius metitur copiosius inuenitur , quo celerius vero, eo spinosius& robustius. Lex aptissima antequa granum indurescat & cum iam coloren tra lxerit, messem faciendam:Oraculum vero biduo celerius potius quam triduo se
rius. Plin.18. O. Color terrae non magnopere considerandus, quia bonitatis incertus auctor. Pallad. I. cap.6.
Ad soli naturam & loci ingenium acere licuiusque mores dirigenda solertia.
Idem solum ubicunq; arduum opere difficili cultu , bonis suis acrius pascit
quam vitiis. Plim IJ.cap. q. Oraculum magnopere custodiendu, 'Segetem ne defruges. Plin. IS.ca.2q. Hoc est,ne nimia foetura exinanias. Virgil .al ternis cessare iubet. In arando Cat.seruandu oraculum: pri mu,Agrubeae colere,fecudo bene arare
684쪽
on P A DD HAP DIRA OH . Tertiu stercorare. Sulco vicino ne are , Tem pestiue ares. Pl i n. Ι 8.ca P. I9. In nouo genere seminum ante experi
mentum non est spes ponenda, locis humidis cititus semina quam siccis degene rant,quare subinde succurret electio. Palla d. b. I.cap. 6.
Semen optimum anniculum, bimum deterius,trimum pessimum, ultra Isteri te idque optimum quod grauissimum. Plin. i8. cap. 2 Terras alias plia semi nis reci pereali tam mus, resigiosiimque inde primum colonis augurium, cum auidius acccipiatcsurire cruditur &comesse semen. Plin. 18. cap 2 In sic rendo manus congruere debet cugradu. Plin. I 8.cap.24. ομαλως dimisit 'noph.Oeconom. Canon antiqui sis. agri culturae, In locis frigidis nouissimo, tepidis celerius, calidis Ocyssime serendum. Columella. 2.
Sementem sistinatam 'pe,serotinam semper dccipere. Pl in. I8.2st. Omne triticum in solo uliginoso post tertiam saεionem in siliginem permuta
685쪽
P C. DE LEGIB. REI RV T. 337Satius minus serere & melius arare.
Plin. 18. cap.6. Prudentes agricolae seruant, ut quindecim diebus prius quam bruma cons ciatur , totidemq; post eam confecta neque arent, neque vitem aut arborem putent. Colum .et. cap.8.
Domino vel colono confinia possid ti,qui fundum vel agrum suu locat,damnis suis ac litibus studet. Pallad.Ι. cap.6. In agro periclitatur interiora, nisi colantur exteriora. Id.ib. Frugem aratro quaesitam furtim no
ctu si pauerit secueritve pubes suspensiis
Cereri necator,t m pubes Verberator, noxiamque duplionemve praestato. L. Iz. tab. Plin. I8. cap. 2.
Si in tuo alienu pecus pascatur, de pastu pecoris actio esto. L. n. tab. Vlp. l. I . β. Si glans. ff.de praescri. Verb. Possessionis quae secundam naturam prima cura est agriculturae. A rist.Oec.I. Pecuaria coniuncta est agri culturae, νε αποζατευτικη ouararivi τι γεωργικῆ.Isch. apud Xenoph. Vt in rusticatione antiquissima ratio
pascendi eademque quaestuosissima, ita nulla regio in qua frumetum gignitur, Vu qua
686쪽
O QN P A D I, H AP m n A ori quae non uti hominum,ita armentoriam adiumento iuuetur: unde etiam iumenta nomen accepere. COl.6.ca.I.
Possessio autem constat seruo,agro,&armentis ad coledum necessi rijsa est dus id expressit: οῖκον ' πρατιsα Equo si indigeat Agricola,hunc agor alit. Ischo. Xenophonticus. In passione ut in agro colendo semper utilius pauciora habere eaque bene pascere,quam plura male pascere. Columella γ Mori γαυ τ α
Boum emendorum stipulationis ve eribus obseruata forma : Illosce bouessa nos esse, noxisq; praestari. Cum emimus
i n do in i tos si c: Ill o sce i u ue ncos fa n os recte deque pecore senOcsse,noxisque prPstarii pondesne Varro de Re Rust. lib.
Pecoris antiqua emedi formula: Illasce oves, qua de re agitur, sanas reine esse, uti pecus ouillum quod recte sanum est extra luscam, surdam, minam . i. Ventre glabro, neq; de pecore morboso esse, habereque recte licere,haec sic spondes nec tamen grex dominum mutat,nisi aes al- numero ν
687쪽
τα C. DE LEGIB. REI RVIT. 338 numeretur. Varro eodem lib.cap. 2.
Porci parari emique solent sic: Illa sce
siles sanas esse,habereque recte licere, no-xisque praestare, neq; de pecore morbo
se esse,spondesne 'idem eodem libro ca Picc q. V, Caprarum alia stipulatio,quod eas sanas nemo Smittit. Vt Manilius scribit, sic sti putantur: Illas capras hodie recte esse & bibere posse, habereque recte licere, hoc sponde:sne' Id. 2.ca.3. Equilia,bubulia,Ouilia, porcilia bona beneque aedificata habeto, bonas praese- pes, fatiscas habeant claratas: Clatri pede distent,ita pabulum n6n reijcient.Ca
Canes in solitudine & deserta regione
securitatem praebent a fructuum vastatione, a lupis pecora defendunt. Ischo. Xenophon. Canes interdiu clausos esse oportet,ut noctu vigilantiores &acriores sint. Cato
De canum quoque sanitate& noxa stipulationes fiunt eaedem quae in pecore, ni si quod hic utiliter exceptum est: Alii precium faciut in singula capita canum, alij 't catuli sequantur matrem,&ccet. Vu a Varro
688쪽
Aediles aiunt: Qui iumenta veridunt palam recte dicant quid in unoquoq; eorum morbi viiijque sit,utici; opti meornata vendendi causa fuerint, ita emptoribus tradantur: Si quid ita factum non erit,de ornamentis restituendis in die laso. morbi autem viiijue causa iri emptis faciendis in s. m esibus, vel quo m inores cum venirent fuerint, in anno iudieiuni dabimus. Quae de iumentorum sanitate dicta, de caetero quoq; pecore Om rii venditores iaciat. Vlp.L38.Sde arm I.edia. Deinde Aediles aiunt:Ne quiS canem,
verrem,vel minorem aprum, lupum,vrsum,pantheram,leonem,& generaliter,' aliudite quod noceret anim i, siue soli1-ta sint,siue alligata,aut contineri vincolis,quo minus damnum serant, nori pose
sint,qua vulgo iter fiat,ita habui sse velit ut cuiquam nocere damnum ue dare po sit: Si aduersus ea factum ,&homo liber ex eo perierit, solidi ducenti praestabun
tur: Si nocitum,quatum bonum aequum iudici videbitur,condemnabitur Carterarum rerum quanti damnum datum,
689쪽
Si quadrupes pauperiem secerit,aduersus eum quadrupedis actio noxialis esto. L. 12.tab. si quadrupes pauperiem secerit ex L. Iz.tab aut animal quod nocuit,aut aestimationem noxiae afferri. Vlpi.l.r. F. Si quad.pau. se Noxam caput sequi.l.ead.I. Et cum .
Domini diligentia bonos facit ministros,isi enim paterfamilias diligenti exempla praebuerit, frustra vicarios diligentes expectabit.Aristot inco. Sub hero ignauci seruos vel natura b nos nunqua siperandoS.Ischem Xenoph. Agrum pessime mulctari, cuius D minus,quid in eo faciendum sit, non do
Quaecunque per teipsum praestare poteris, circa ea diligentiam adhibeto. Idε ib. Exemplum est Cassitae apud Geli. Frons occipitio prior. Catos. de Re Rustic. Optima stercoratio vestigia domini bicum dixisse, atque Equum obesum ac nitidum reddere oculum domini,Persam respondisse,Aristot testatur Oeco.
Opera non impensa cultura constat.
690쪽
Plin. 18. cap.6. Diligentiae re operet in Re Rustica exemptu praebuit C. Furius Cresiunis,cum in paruo agello ceu veneficiis pelliceret alienas fruges, dieq; illi dicta,
instrumentum rusticum insorum attia lit,& filiam validam, serra merita egre gie facta, ligones ac vomeres graues,li ues saturos: Veneficia inquiens, haec mea sunt. Ib. Tem poris magna cura habenda, nam eius iactura irreparabilis. Col. o. ca. I. Ruri, sicut in urbe,suisqusque temPoribus actiones occurrrunt. Ischo. Xeno.
Res Rustica sic est: Si unam sero seceris, om nia opera sero facies. Cato s. Rem agrestem insidiosissimam esse cunctanti,Hesiodus eleganter expressit: ἡ Γ ο ιγλιεργὸς οἰνηρ α um πολoua
Ferias consuetas seruato.Floren tin. Necessitas seriis caret. Pallada . cap.6.
Malum patremfamilias, quisquis interdiu fecerit quod noctu posset, ni si intempestate coeli: Peiorem, qui prosestis diebus egerit quod seriatis deberet: Dessimum,qui sereno die sub tecto potius operaretur quam in agro. Plinius libro 18.